حاج قاسم یا رونالدو؛ کارناوال عجیب پروپاگاندا در سال‌روز کشته شدن سلیمانی

جمهوری اسلامی تنها به سه سال زمان نیاز داشت تا سال‌روز کشته شدن «قاسم سلیمانی»، فرمانده سابق نیروی «قدس» سپاه پاسداران قوه قضاییه را تبدیل به کارناوالی در راستای پروپاگاندای نظام کند.

***

«قاسم سلیمانی» برای ۲۲ سال فرمانده نیروی «قدس»، شاخه برون‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود اما روند قهرمان‌سازی از او هم‌زمان با حضور نظامی ایران در عراق آغاز شد. 

هم‌زمان با حضور نظامی جمهوری اسلامی در عراق، چهره قاسم سلیمانی که تا پیش از آن شخصیتی پشت پرده بود، با استفاده از عکاس و فیلم‌بردار اختصاصی، ساعت‌ها برنامه تلویزیونی و انتشار مقالات بی‌شمار در نشریات برای افکار عمومی آشکار شد.

روند تبدیل قاسم سلیمانی، فرمانده سابق سپاه قدس به فرد شماره دو نظام جمهوری اسلامی و «قهرمان ملی» اما هم‌زمان با کشته شدن او سرعت بیشتری گرفت.

طریق القاسم

قاسم سلیمانی به خواست خودش، در «گلزار شهدا» شهر کرمان دفن شده است.

چند روز پس از دفن او، وب‌سایتی برای «زیارت آنلاین»، محل دفن او راه‌اندازی شد.

اما سه سال زمان لازم بود تا دستگاه پروپاگاندای جمهوری اسلامی محل دفن فرمانده پیشین سپاه قدس را تبدیل به زیارتگاه کند.

شورای شهر کرمان ۱۴ شهریور ۱۴۰۱ نام مهم‌ترین خیابان این شهر را که به گلزار شهدای آن و محل دفن قاسم سلیمانی ختم می‌شود، «طریق‌القاسم» نام نهاد.

این نام‌گذاری یادآور «طریق‌الحسین»، خیابانی در کربلا است که به محل دفن سومین امام شیعیان ختم می‌شود.

هم‌چنین با برنامه‌ریزی‌های شهرداری، بنیاد شهید و…، به مناسبت سال‌روز مرگ او مراسمی هم‌چون مراسم روزهای محرم منتهی به روز کشته شدن امام سوم شیعیان در این مکان برگزار می‌شود.

🎥 شورای شهر کرمان ۱۴شهریورماه۱۴۰۱ نام مهمترین خیابان این شهر را که به گلزار شهدای آن و محل دفن قاسم سلیمانی ختم می‌شود٬ «طریق القاسم» نام نهاد. در این مسیر به مناسبت سالگرد کشته شدن قاسم سلیمانی مراسم سینه‌زنی و زنجیر زنی شبیه محرم برگزار شده است.#قاسم_سلیمانی #مهسا_امینی pic.twitter.com/BC55EqsuEA

— ایران وایر (@iranwire) January 3, 2023

هم‌زمان، «ایسنا» خبر داد که به مناسبت سال‌روز کشته شدن قاسم سلیمانی، ۱۲ رام قطار فوق‌العاده به مسیر تهران-کرمان و برعکس اضافه شده است. این قطار فوق‌العاده از تاریخ ۱۰ تا ۱۶ دی، همه روزه در مسیر تهران کرمان و برعکس سفر خواهد داشت تا شرایط سفر را برای «زائران» قاسم سلیمانی سهل‌تر کند.

۲۲ آذر ۱۴۰۱، نشستی به نام «هماهنگی سومین مراسم سالگرد شهادت سردار دل‌ها» در کرمان برگزار شد.

ستاد برگزاری این مراسم در آن زمان ادعا کرد که به میزبانی سپاه «ثارالله»، آمادگی پذیرایی روزانه از ۲۰ هزار زائر از ۸۰ کشور جهان را دارد.

بیانیه پایانی این نشست اما افشاگر مطلب دیگری نیز بود؛ از جمله این که در ساختار شورای سیاست‌گذاری این مراسم به دبیری معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار کرمان، ۱۶ کمیته مختلف دارد.

این شورا ادعا هم کرد که بنا به «درخواست‌های مردمی»، قرار است موکب‌هایی در سراسر کشور‌های ایران و عراق هم‌زمان با هفته منتهی به سال‌روز کشته شدن قاسم سلیمانی راه‌اندازی شوند.

موکِب به ایستگاه‌های خدمات‌رسانی زائران اماکن مقدس مذهبی در بین شیعیان گفته می‌شود که تا پیش از این معمولا در جریان راهپیمایی «اربعین» راه‌اندازی می‌شدند.

راه‌اندازی موکب تنها شبیه‌سازی قاسم سلیمانی و امام سوم شعیان نبود. به روش راهپیمایی اربعین امسال، «راهپیمایی زیارت قاسم سلیمانی» نیز بدعت شد و زائران او از مسیرهای دور و نزدیک پیاده به کرمان و گلزار شهدای این شهر رفتند.

برگزاری کنسرت سردار

بر اساس برنامه‌های شورای سیاست‌گذاری سومین سالگرد سلیمانی، این فقط کرمان و شهر محل تولد و دفن او نبود که برای برگزاری سومین سال‌مرگش آماده شد، تمام ایران، به‌ویژه تهران را سیاه‌پوش مرگ کسی کردند که مسوول اصلی پروژه‌های پرهزینه نظام برای گسترده کردن قلمروی استراتژیک جمهوری اسلامی بود.

«بنیاد رودکی»، وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روز دوشنبه ۱۲ دی ۱۴۰۱ کنسرتی برای بزرگداشت قاسم سلیمانی در «تالار وحدت» تهران برگزار کرد.

«سعید جعفرزاده احمدسرگورابی»، معروف به «پرواز همای»، از جمله خوانندگان حاضر در این کنسرت بود. برای این کنسرت بلیت فروشی انجام نشد اما خانواده قاسم سلیمانی از جمله حاضران در مراسم بودند.

این در حالی‌ است که از زمان اعتراض‌های سراسری در ایران، خوانندگان بسیاری به نشانه همراهی با معترضان، از برگزاری کنسرت خودداری کرده‌اند.

در هفته‌های اخیر، وزارت فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی  ضمن تهدید هنرمندان، بارها خواستار اجرای برنامه‌های هنری شده بود.

این کنسرت در شرایطی برگزار شده است که جمهوری اسلامی معمولا به بهانه ایام عزاداری، عموما مجوز کنسرت‌ها را لغو و حتی سینماها را تعطیل می‌کرد. این‌ بار اما برای عادی نشان دادن شرایط جامعه پس از آغاز اعتراضات مردمی، به مناسبت کشته شدن فرمانده سابق سپاه پاسداران، کنسرت برگزار شد.

این در حالی بود که هم‌زمان با ساعت کشته شدن قاسم سلیمانی، میدان «ولی‌عصر» تهران تبدیل به مکانی برای عزاداری شده بود. 

🎥 همزمان با ساعت کشته شدن #قاسم_سلیمانی میدان ولیعصر تهران تبدیل به مکانی برای عزاداری شد؛ نوحه خوانی درباره کشته شدن سلیمانی و گریه حامیان او#مهسا_امینی pic.twitter.com/XRdgi9ZEoO

— ایران وایر (@iranwire) January 3, 2023

از سوی دیگر، سازمان میراث فرهنگی و گردش‌گری اعلام کرد به این مناسبت بازدید از موزه‌ها و اماکنِ فرهنگیِ زیر نظر این وزارت‌خانه، رایگان است.

گروه‌هایی نیز با گرته‌برداری ناموفق از شعار اصلی اعتراضات سراسری «زن، زندگی، آزادی»، با پلاکاردهایی با شعار «مرد، میهن، آبادی» و تصویرهای قاسم سلیمانی، خیابان‌های تهران را بستند.

شهرداری‌ها در شهرهای مختلف ایران نیز به مناسبت این روز سراسر شهر را با بنرها و پوسترهای مناسبتی پر کردند.

در تهران اما موضوع به نصب بنر ختم نشد. در حالی که چندی پیش پاک کردن شعارهای نوشته شده روی دیوارهای سفارت بریتانیا توسط کارمندان چند سفارت‌خانه اروپایی و ره‌گذران تبدیل به یک رسوایی دیپلماتیک شده بود، چند شب است که تصویر قاسم سلیمانی را با پروژکتور روی دیوارهای این سفارت‌خانه می‌اندازند.

البته همان‌طور که مسوولیت آن شعارنویسی‌ها را کسی نپذیرفت، این بار هم مشخص نیست چه کسی یا کدام نهاد مسوول تصویر کردن چهره فرمانده سپاه قدس روی دیوارهای سفارت بریتانیا است.

صداوسیما در خدمت پروپاگاندا

صداوسیمای جمهوری اسلامی گذشته از اختصاص دادن ساعت‌های مطول به برنامه‌های مربوط به قاسم سلیمانی، در برنامه صبحگاهی امروزش به روزنامه «هم‌میهن» حمله کرد.

«المیرا شریفی»، از مجریان تلویزیونی در برنامه صبحگاهی «خبر» با نگاه کردن به صفحه یک این روزنامه اعلام کرد هم‌میهن به «مهم‌ترین خبر روز»، یعنی سال‌روز کشته شدن قاسم سلیمانی در صفحه اول نپرداخته است. این حرف‌ المیرا شریفی از سوی کاربران فضای مجازی به «پرونده‌سازی» برای یک رسانه تعبیر شده است.

🎥 المیرا شریفی، در برنامه صبحگاهی خبر اعلام کرد که روزنامه هم‌میهن به «مهمترین خبر روز» یعنی سال‌روز کشته شدن «#قاسم_سلیمانی» در صفحه اول نپرداخته است. این حرف‌های خانم شریفی از سوی کاربران فضای مجازی به «#پرونده‌سازی» برای یک رسانه تعبیر شده است.#مهسا_امینی pic.twitter.com/hl1Cdwf5pF

— ایران وایر (@iranwire) January 3, 2023

شبکه۴ صداوسیما نیز در برنامه «جهان‌آرا»، با مقایسه‌ای میان قاسم سلیمانی و «علی دایی»، ضمن توهین به یکی از نام‌آورترین فوتبالیست‌های تاریخ ایران، خواستار برخورد قوه قضاییه با او شد.

عجیب‌ترین برنامه اما از شبکه «پویا» پخش شد؛ برنامه‌ای که در آن از کودکان پرسیده می‌شد بین «حاج قاسم» و فوتبالیست‌های مشهور جهانی یا قهرمان‌های کمیک استریپ، کدامیک را بیشتر دوست دارند!

🎥 هم‌زمان با سومین سال‌روز کشته شدن «قاسم سلیمانی»، شبکه «پویا» در برنامه‌ای عجیب از کودکان پرسید میان حاج قاسم و فوتبالیست‌های مشهور، کدام یک را بیشتر دوست دارند؟#قاسم_سلیمانی #مهسا_امینی #فوتبال pic.twitter.com/sbYvjOAeqM

— ایران وایر (@iranwire) January 3, 2023

پخش مستندی از زندگی فرمانده سابق سپاه قدس با عنوان «جان‌فدا» باعث شد تا بخشی از کاربران حامی حکومت در  شبکه اجتماعی توییتر با استفاده از این هشتگ، به قاسم سلیمانی اقتدا کنند؛ از جمله کاربرانی که نام، هویت و عکس غیر واقعی دارند.

البته نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز از این خیل جان‌فداهای مجازی عقب نماندند.

و در آخر مشخص نیست که هزینه تمامی این برنامه‌ها از کدام ردیف بودجه نداشته ایران تامین می‌شود. در حالی که شهروندان با آلودگی هوا، کمبود دارو و تورم بی‌سابقه قیمت مواد غذایی دست و پنجه نرم می‌کنند، جمهوری اسلامی با کدام اجازه از کیسه بیت‌المال برای قاسم سلیمانی که پروپاگاندا به آن لقب «سردار دل‌ها» داده است، خرج می‌کند.