دو مدیر ایرانی و تغییر نام خلیج فارس توسط فیفا

 «جیانی اینفانتینو»، رییس فدراسیون جهانی فوتبال، برای دومین بار پیاپی طی کمتر از دو هفته، رقابت‌های «جام عربی» (Arab Cup) را، با عنوان «خلیج عربی» معرفی کرد.

پیش از این، انجمن بین‌المللی روزنامه‌نگاران و عکاسان ورزشی (AIPS) نیز این رقابت‌ها را، با تیتر «خلیج عربی» معرفی کرده بود.

چرا رفتار این دو نهاد، اهمیت دارد و دلیل سکوت داخل ایران چه از سوی انجمن روزنامه‌نگاران ورزشی (ISJA)، و چه از سوی فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی چیست؟ چرا «مهدی تاج»، رییس فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی و «عبدالحمید احمدی»، رییس انجمن روزنامه‌‌نگاران ورزشی ایران، در قبال این تحریف، واکنشی نشان نمی‌دهند؟

***

نقش دو مدیر ایرانی در فیفا و AIPS در نام‌گذاری خلیج عربی چیست؟

نخستین بار ۱۷دی‌۱۴۰۱صفحه رسمی فدراسیون جهانی فوتبال، در بخش استوری صفحه رسمی اینستاگرام خود، از عبارت «خلیج عربی» برای آغاز رقابت‌های «جام خلیج فارس» استفاده کرد. در این متن، نام جیانی اینفانتینو رییس فیفا نیز به عنوان فردی که پیام تبریک افتتاح این مسابقات را داده، به چشم می‌خورد.

پس از آن، با انتقادات رسانه‌های داخل و خارج از کشور و همین‌طور فشار مردم در شبکه‌های اجتماعی، فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی، در بیانیه‌ای، بدون آن‌که نامی از فدراسیون جهانی فوتبال یا جیانی اینفانتینو در آن آورده شده باشد، نسبت به تغییر نام خلیج فارس، به صورتی گنگ و نرم، اعتراض کرد.

در انتهای این بیانیه نوشته شده بود: «بر این اساس، سوابق متقن و استوار اسناد مربوطه جهت تصحیح روندهای ناصواب خلاف عرف بین‌المللی در سال‌های آتی، توسط فدراسیون فوتبال ایران به فیفا ارسال خواهد شد.»

تا امروز، فدراسیون فوتبال ایران، هیچ نامه‌ای در مورد اعتراض به تغییر نام «خلیج فارس» و تغییر آن به «خلیج عربی» برای فدراسیون جهانی فوتبال ارسال نکرده است.

۱۹دی‌ نیز انجمن بین‌المللی روزنامه‌نگاران و عکاسان ورزشی (AIPS)، با نام نهادن این مسابقات به «خلیج عربی»، از برگزاری این مسابقات به میزبانی کشور عراق خبر داد.

انجمن روزنامه‌نگاران و عکاسان ورزشی ایران اما حتی بیانیه و توضیحی دال بر این‌که نام این خلیج، فارس بوده نیز صادر نکرد.

رییس فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی و رییس انجمن روزنامه‌نگاران ورزشی ایران، هر دو از مدیران این دو نهاد بین‌المللی محسوب می‌شوند.

مهدی تاج در کنار نایب رییسی کنفدراسیون فوتبال آسیا، عضو کمیته برگزاری مسابقات فیفا نیز هست. کمیته‌ای که در حقیقت، نظارت کامل بر برگزاری تمامی مسابقات رسمی زیر نظر این نهاد را برعهده دارد. به عبارتی مهدی تاج در این کمیته می‌دانست که قرار است این مسابقات با نام «خلیج عربی» برگزار شود و همچنین از موضع‌گیری فیفا برای به رسمیت شناختن این مسابقات با نام «خلیج عربی» نیز آگاهی داشته است.

عبدالحمید احمدی اما از اعضای هیات رییسه AIPS محسوب می‌شود. مردی که قریب به سه دهه است ریاست انجمن روزنامه‌‌نگاران ورزشی در ایران را برعهده دارد.

شباهت عبدالحمید احمدی و مهدی تاج، فقط در پست‌های بین‌المللی‌شان نیست؛ هر دو از مدیران امنیتی جمهوری اسلامی محسوب می‌شوند.

مهدی تاج از اطلاعات سپاه پاسداران به ریاست فدراسیون فوتبال و عضویت در کمیته برگزاری مسابقات فوتبال رسیده است و از عبدالحمید احمدی، همواره به عنوان نیروی نزدیک به وزارت اطلاعات نام می‌برند.

 

چرا رسانه‌های بین‌المللی از این پس از خلیج عربی استفاده خواهند کرد؟

فدراسیون فوتبال ایران و انجمن روزنامه‌نگاران ورزشی، در یک «عادی‌سازی بین‌المللی» سهیم شده‌اند.

دو مرجع قانونی و مورد تایید رسانه‌ها و جامعه فوتبال، نام رقابت‌هایی که در حوزه «خلیج فارس» برگزار شده را، «خلیج عربی» نام‌گذاری کرده‌اند.

یک جست‌وجو ساده از عبارت «خلیج عربی» به زبان انگلیسی در گوگل نشان می‌دهد که بیش از ۹۱ هزار عنوان خبر، ویدیو و عکس، از زمان برگزاری این مسابقات و نخستین نام‌گذاری‌اش به صورت رسمی از سوی فیفا، با این نام در رسانه‌های جهان منتشر شده است. رسانه‌هایی مانند «یاهو نیوز» حتی برای پوشش اتفاقات حاشیه‌ای این مسابقه در عراق نیز، از همین نام استفاده کرده است.

AIPS و FIFA  دو مرجع قابل استناد برای روزنامه‌نگاران و رسانه‌های بین‌المللی هستند. از سویی دیگر، سکوت و عدم واکنش مستقیم و غیرمستقیم مقامات و نهادهای زیر دست این دو سازمان در ایران، باعث به رسمیت شناخته شدن نام «خلیج عربی» برای رسانه‌های بین‌المللی می‌شود.

تلاش برای حفظ کرسی‌های بین‌المللی از سوی مهدی تاج و عبدالحمید احمدی، آن‌ها را حتی در مقابل یک تغییر نام بخشی از سرزمین ایران، ساکت نگه می‌دارد؛ مدیرانی پرخطر برای ایران و مدیرانی بی‌خطر در عرصه بین‌المللی.

مهدی تاج و عبدالحمید احمدی که این روزها در قابل تغییر نام «خلیج فارس» واکنشی نشان نمی‌دهند، سال ۱۳۹۸ به دیدار اعضای «کمیسیون فرهنگی» مجلس شورای اسلامی رفتند و از طرح «محرومیت چهار ساله خبرنگاران ایرانی در صورت پرسش سوالات انتقادی» که از سوی شخص مهدی تاج ارائه شده بود، دفاع کردند.

 

آیا این پایان اعتبار فوتبال ایران بود؟

تکرار شدن مجدد عبارت «خلیج عربی» از سوی فیفا، یک پیام مشخص برای ایران، فدراسیون فوتبال و جمهوری اسلامی دارد؛ ایران بازی اعتبار در منطقه را، حتی در فیفا هم به کشورهای همسایه خود باخته است.

تا بیست و پنجمین دوره این رقابت‌ها، جام «خلیج فارس» هرگز برای فدراسیون جهانی فوتبال اهمیتی نداشت. فیفا، برخی از رقابت‌های بین‌المللی فوتبال را به صورت رسمی در تقویم خود قرار نداده، یا برخی از آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناسد. با این وجود، منعی هم برای برگزاری این‌گونه مسابقات ایجاد نمی‌کند.

آذر ۱۴۰۰، فدراسیون جهانی فوتبال اعلام کرد که رقابت‌های «جام عربی» در تقویم این فدراسیون بین‌المللی گنجانده شده است. فیفا این تصمیم خود را در آستانه رقابت‌های جام‌جهانی ۲۰۲۲ و با پیشنهاد قطر مبنی بر جایگزینی مسابقات «عرب کاپ» به جای تورنمنت «جام کنفدراسیون‌ها» اعلام کرد.  

تا پیش از این، کشورهایی که میزبان رقابت‌های جام‌جهانی فوتبال بودند، باید یک سال پیش از آغاز این مسابقات، از رقابت‌هایی با عنوان جام کنفدراسیون‌ها در کشور خود میزبانی می‌کردند. این بار اما، عرب کاپ با حضور تیم‌های ملی کشورهای عربی، جای این مسابقات را گرفت تا این مسابقات نیز، جنبه‌ای رسمی در تقویم فیفا پیدا کند.

قطر، عراق، عمان، بحرین، تونس، امارات متحده، سوریه، موریتانی، مراکش، عربستان، اردن، فلسطین، الجزایر، مصر، لبنان و سودان، ۱۶ تیم عربی حاضر در این رقابت‌ها بودند.

در همان مقطع زمانی هم نامی از «خلیج عربی» برده نشد و قرار هم نبود مسابقاتی که با حضور کشورهای حوزه «خلیج فارس» برگزار می‌شود، از سوی فیفا با نامی جدید معرفی شود.

فیفا و مهم‌ترین انجمن روزنامه‌نگاران ورزشی جهان، این مسابقات را به جهان با نامی جدید معرفی کردند؛ مهر سکوت ایران هم حضور دو مدیری است که تلاش می‌کنند صرفا صندلی خود را در این دو نهاد حفظ کنند.

عدم ورود زنان به ورزشگاه‌ها، سیاست زدگی فدراسیون و حتی انجمن روزنامه‌نگاران ورزشی در ایران، فساد مالی رییس فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی و دخالت مستقیم سپاه پاسداران در انتخاب مهدی تاج، از عواملی است که فیفا دیده و فعلا نادیده گرفته است. همین می‌تواند منجر به سکوت مطلق مهدی تاج در قبال تحریف نام «خلیج فارس» شود.