مدرسه ترویج خشونت مصباح یزدی در قم بودجه میلیون دلاری می‌گیرد

«پایگاه داده‌های باز ایران»، با بررسی بودجه‌های منتشر شده در هر سال اعلام کرد که «موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی» یکی از «تندروترین مدارس دینی» در ایران که به «مدرسه محمدتقی مصباح یزدی» مشهور است، طی شش ماه، صدها میلیارد تومان از بودجه عمومی دریافت کرده است. مدرسه مصباح یزدی چیست و چقدر بودجه گرفته؟

***

زمستان هر سال برای همه افراد و گروه‌هایی که چشم‌شان به دست دولت است، وقت پیش‌بینی وضعیت جیب‌شان در سال آینده است. از افراد گرفته تا نهادها و موسسات،‌ منتظر بودجه تنظیم شده دولت و تصویب آن در مجلس هستند تا ببینند سال آینده چه وضعیت مالی در انتظارشان است. همین بودجه، حالا مدتی است که مبنای اندازه‌گیری اولویت‌های حاکمیت شده است.

در این روزها که فرهنگیان و بازنشستگان به‌دلیل دریافت نکردن مطالبات سال گذشته و حقوق عقب افتاده‌شان تجمع می‌کنند،‌ واریز بودجه‌های نجومی به موسسه‌های مذهبی و حوزه‌های علمیه بار دیگر خبرساز شده است. 

در تازه‌ترین  گزارش‌ها از این دست، «پایگاه داده‌های باز ایران» با بررسی بودجه‌های منتشر شده در هر سال اعلام کرد که «موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی»، یکی از «تندروترین مدارس دینی» در ایران که به «مدرسه محمدتقی مصباح یزدی» مشهور است، طی شش ماه، صدها میلیارد تومان از بودجه عمومی دریافت کرده است.

 

بودجه مدرسه مصباح، معادل هزینه زندگی هزاران خانواده 

«موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی» سال ۱۳۷۴ با ریاست محمدتقی مصباح یزدی و تحت نظر «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی تاسیس شد. مصباح یزدی  یکی از «نظریه‌پردازان خشونت در ایران» و تقدیس کنندگان رفتار خشن حکومت است. 

مصباح یزدی سال‌ها از تریبون نماز جمعه به‌عنوان سخنرانی پیش از خطبه‌ها، انتخابات و مراجعه به صندوق رای را باوجود «ولی فقیه»، بیهوده می‌خواند و حکومت اسلامی را قدرت قاهری توصیف می‌کرد که بی‌قید و شرط بر جان و مال شهروندان باید مسلط باشد.

 «رد پای مصباح یزدی را می‌توان در قتل‌های محفلی کرمان در سال ۱۳۸۱ جست‌وجو کرد، تا آنجا که بسیجیان قاتل شهروندان کرمانی به صراحت اعلام کردند که آن قتل‌ها، بر اساس فتوا و سخنرانی‌های مصباح یزدی درباره نهی از منکر بوده است.»

 در ایران نیز گروهی از او به‌عنوان یکی از صادرکنندگان فتوای قتل‌ مخالفان حکومت جمهوری اسلامی نام می‌برند. مصباح یزدی ۱۲دی۱۳۹۹ درگذشت، اما موسسه تحت نظر او با مدیریت یکی از افراد نزدیکش، به کار خود ادامه داد.

بر اساس بررسی‎‌های «پایگاه داده‌های باز ایران»، جمهوری اسلامی در ظرف شش سال گذشته از محل بودجه دولت، معادل مخارج و هزینه‌های پنج هزار و ۷۰۰ خانوار شهری را برای «موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی» خرج کرده است؛ به این صورت که از بودجه سال ۱۳۹۵ تا لایحه بودجه ۱۴۰۲، در مجموع ۳۲۷ میلیارد تومان اعتبارات به این مرکز اختصاص یافته که به اندازه «مخارج و هزینه‌های پنج هزار و ۶۹۴ خانوار شهری ایرانی» از سال ۱۳۹۴ تاکنون است.

 

محاسبه بر اساس تورم، نرخ دلار و قیمت کالاها

پایگاه داده باز ایران بودجه‌های سالانه این مدرسه دینی را به نسبت تغییرات تورم، نرخ دلار، و شاخص قیمت کالا و خدمات و همچنین متوسط هزینه خانواده‌ها ارزش‌گذاری کرده که بر اساس آن، «ارزش تورمی مجموع بودجه هشت سال آخر این موسسه»، به اندازه «۹۰۰ میلیارد تومان، بر پایه «نرخ ثابت بهمن ۱۴۰۱» بوده است.

نتایج این پژوهش نشان می‌دهد «موسسه امام خمینی» از بودجه سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۲، جمعا «نزدیک به ۲۹ میلیون دلار» بودجه گرفته که معادل «هزینه پنج هزار و ۷۰۰ خانوار شهری» است.

پایگاه داده باز ایران برای محاسبه، هزینه خانواده‌های شهری را «در سال تصویب بودجه» در نظر گرفته، به‌طور مثال «برای سال ۱۳۹۵ هزینه‌های خانوار را در سال ۱۳۹۴ مبنای محاسبه» قرار داده و با توجه به اینکه «آمار هزینه درآمد خانوار سال ۱۴۰۱» منتشر نشده، «هزینه‌های سال قبل را به نسبت تورم» برآورد کرده است.

البته در این پژوهش آمده است که تنها اعتبارات هزینه‌ای (بودجه جاری) موسسه امام خمینی در نظر گرفته شده، در حالی که این «تنها منبع تامین هزینه‌های» این مرکز نیست و این موسسه منابع دیگری داخل و خارج از بودجه دارد. از جمله دریافت اعتبارات میلیاردی از محل تبصره ۱۴ بودجه هدفمندی یارانه‌ها.

 

کیسه‌ای به نام ترویج دین

نکته جالب در مورد انتشار گزارش‌هایی از این دست این است که «موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی»، تنها مجموعه مذهبی وابسته به حکومت نیست که مبالغ هنگفت از بودجه های عمومی دریافت می‌کند، ده‌ها مجموعه از این دست که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم از سوی وابستگان نهادها و چهره‌های حکومتی اداره می‌شوند، هر سال بودجه‌هایی دریافت می‌کنند که از برخی از سازمان‌های خدماتی دولت بسیار بیشتر است.

«داده‌های باز ایران» در ماه‌های گذشته نیز طی گزارشی اعلام کرده بود که بودجه نهادهای تبلیغی و مذهبی در بودجه سال ۱۴۰۲، افزایشی ۷۰درصدی داشته است. البته در این بین موسسه امام خمینی با ۳۲۷ درصد رشد،‌ بیشترین افزایش بودجه را نسبت به سال قبل داشته است.

در سال‌های اخیر با عمیق‌تر شدن بحران اقتصادی و مشکلات معیشتی مردم ایران، افزایش بودجه نهادهای مذهبی و تبلیغی حکومت، بازتاب بیشتری بین کارشناسان و رسانه‌ها داشته است و رسانه‌های مختلف بارها این بودجه‌ها را با بودجه ناچیز نهادهای خدماتی چون هلال احمر، بهزیستی، سازمان حفاظت محیط‌زیست و مانند آن‌ها، مقایسه می‌کنند. 

در یکی از این گزارش‌ها که با بررسی بودجه سال ۱۳۹۷ منتشر شد، از توجه ویژه حکومت به مدارس دینی و حوزه‌های علمیه با عنوان «شارژ مالی نهادهای دینی و موسسه‌های مذهبی و سازمان‌های باز تولیدکننده و مبلغ ایدئولوژی رسمی»، و همچنین «ریخت و پاش حکومت برای نهادهای دینی» یاد شده بود. 

در همین گزارش آمده بود که در بودجه سال ۱۳۹۷ مرکز خدمات حوزه‌های علمیه، حدود ۲۹۷ میلیارد تومان برای حق بیمه طلاب و روحانیون غیرشاغل، و ۲۵۳ میلیارد تومان برای برنامه پوشش بیمه پایه اجتماعی طلاب تعریف شده بود؛ در حالی که بودجه سازمان اورژانس کشور ۱۶۳ میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود.

در طی این سال‌ها نمونه‌های متعددی از این دست در رسانه‌های داخلی و خارج از کشور بارها منتشر شده، اما روال همیشگی دولت‌ها، افزایش مدام بودجه این نهادها حتی به قیمت زدن از حق دیگر اقشار مردم بوده است. 

یکی دیگر از تازه‌ترین نمونه‌ها نیز حکایت از این دارد که افزایش بودجه برخی از نهادهای مذهبی، به‌ویژه نهادهای مربوط به حمایت از طلاب، هفت برابر افزایش حقوق پایه کارمندان بوده است. گویی از نظر حکومت، طبقه روحانیون تعریفی جدای از دیگر مردم دارد و همواره نیازمند کمک ویژه است.