«مبینا نعمتزاده»، دختر ۱۹ ساله تکواندوکار ایران روز چهارشنبه ۱۷ مرداد ۱۴۰۳ به مدال برنز رقابتهای المپیک ۲۰۲۴ پاریس دست یافت. این دومین مدال تاریخ ورزش زنان ایران در رقابتهای المپیک بود که باز هم در رشته تکواندو به دست آمد.
او دقایقی پس از پایان دیدار ردهبندی مقابل «دنیا ابوطالب» از عربستان و پیش از آن که روی سکوی اهدای جوایز برود، در گفتوگو با خبرنگار صداوسیمای جمهوری اسلامی گفت مدالش را به امام دوازدهم شیعیان (ملقب به امام زمان) تقدیم میکند.
مبینا گفته بود: «پیش از شروع مسابقات، با امام زمان عهد بستم که اگر به مدال برسم، این مدال را تقدیم به شخص امام زمان و مردم ایران کنم.»
مبینا نعمتزاده در همین مصاحبه خطاب به «مسعود پزشکیان»، رییسجمهوری اسلامی گفت به دلیل حضور در اردوی آمادهسازی تیم ملی تکواندو، موفق نشده است در آزمون سراسری دانشگاه شرکت کند و از پزشکیان خواست شرایط دانشجو شدن او را بدون کنکور فراهم کند.
پس از این اظهارات، «محمد مقیمی»، رییس دانشگاه تهران از دانشجو شدن مبینا نعمتزاده بدون پشت سر گذاشتن کنکور سراسری خبر داد. مقیمی گفته بود: «از پذیرش این فرزند متعهد به انقلاب و اخلاقمدار ایران استقبال میکنیم.»
همزمان، برخی از کاربران و حتی هواداران ورزشهای قهرمانی نسبت به این تصمیمگیری اعتراض کردهاند. برخی کاربران در صفحات اجتماعی خود و فضای مجازی پرسیدهاند آیا یکی از رتبههای اول تا دهم کنکور که ورزش کردن را برای قبولی در دانشگاه از خودش دریغ کرده است، میتواند درخواست عضویت در یکی از تیمهای ملی و حضور در رقابتهای المپیک را داشته باشد؟
برخی نیز این درخواست مبینا نعمتزاده را برگرفته از چارچوبهای غیرقانونی و رانتهای مرسوم در جمهوری اسلامی دانستهاند.
در عین حال، بررسی قوانین داخلی برخی از دانشگاهها در اروپا نشان میدهد ورزشکاران مدالآوری که در دانشگاهها تحصیل میکنند، میتوانند از مزایای تحصیل رایگان یا کمکهزینههای مالی نیز بهرهمند شوند.
اما در فاصله کمتر از یک ماه پیش، دولت بنگلادش به واسطه سهمیهبندیها و پذیرشهای رانتی در دانشگاهها، دستخوش اعتراضات سراسری و در نهایت، فرار «شیخ حسینه»، نخستوزیر بنگلادش از این کشور شده بود.
از خانوادهای ورزشی با پشتکاری از ۶ سالگی
مبینا نعمتزاده را میتوان یکی از نوابغ تاریخ ورزش ایران دانست. برخلاف بسیاری از ورزشکاران، او رشته ورزشی خود را در کودکی تغییر نداد؛ یعنی از شش سالگی که با تشویق پدرش وارد رشته تکواندو شد تا همین امروز در این رشته ورزشی باقی ماند و از شاخهای به شاخه دیگر نپرید.
از خوشاقبالی او این بود که در خانوادهای کاملا ورزشی هم متولد شد. پدرش، «عباس نعمتزاده»، در رشته پرورشاندام فعالیت میکند. او به عنوان مربی، در باشگاههای بدنسازی تهران هم تمرین ورزشی میدهد و هم برنامههای تغذیه و مکملهای غذایی.
برادرش، «محمدمبین نعمتزاده» نیز در رشته تیراندازی با اسلحه فعالیت و در رقابتهای رسمی داخل کشور شرکت میکند.
مبینا از ۱۲ سالگی به اردوهای تیمهای ملی تکواندو ایران در ردههای پایه دعوت شد. همزمان، هم درس خواند و هم به ورزش قهرمانی ادامه داد. خودش خطاب به مسعود پزشکیان گفته که درسش خوب بوده ولی فرصت شرکت در کنکور را نداشته است.
برخی این پرسش را مطرح میکنند که آیا مبینا نعمتزاده مانند بسیاری دیگر از دانشآموزان ایرانی که به هر دلیلی موفق نشدهاند در کنکور دانشگاههای ایران قبول شوند، نمیتواند در سال آینده بار دیگر در این آزمونها شرکت کند؟
تقویم رقابتهای جهانی نشان میدهد که ورزشکاران لااقل تا پایان سال ۲۰۲۶ در هیچ رقابت انتخابی المپیک ۲۰۲۸ شرکت نخواهند کرد. این یعنی مبینا نعمتزاده و سایر ورزشکاران حرفهای ایران تا دو سال دیگر در هیچ اردوی شبانهروزی و متوالی شرکت نخواهند کرد. او دو سال فرصت دارد تا مانند تمام دانشآموزان هم وطن خود، برای دانشجو شدن آزمون دهد.
دانشگاههای اروپایی و استرالیایی چه مزایایی به قهرمانان میدهند؟
در دنیا نمونههایی از کمکهای دانشگاهی برای مدالآوران المپیک و پارالمپیک وجود دارند؛ به صورت نمونه و طبق اعلام کمیته بینالمللی المپیک، برخی از دانشگاهها پس از المپیکهای ۲۰۱۶ ریو و ۲۰۲۰ توکیو، به برخی ورزشکاران دانشجو امتیازاتی همچون هزینه پروژه تحقیقاتی و کمک هزینه تکمیل پایاننامههای علمی اعطا کردند.
وبسایت کمیته بینالمللی المپیک به دانشگاههای «لاوبورو» و «نیو باکینگهامشایر» در بریتانیا، دانشگاه ملی «ملبورن» و دانشگاه «موناش» استرالیا اشاره کرده است.
نکته اینجا است که این دانشگاهها به مدالآورانی که در دانشگاههای خود مشغول به تحصیل بودهاند، چنین امتیازاتی داده و مدالآوران المپیک و پارالمپیک را به صورت ویژه و بدون آزمون وارد دانشگاه نکردهاند.
همچنین اکتبر سال ۲۰۲۱، «بنیاد دانشگاه برست» (UBO) اعلام کرد دانشجویانی که در این دانشگاه فرانسوی تحصیل میکنند، در صورتی که در رقابتهای المپیک مدال کسب کنند، کمک مالی به ارزش دو هزار و ۵۰۰ یورو دریافت خواهند کرد.
به این ترتیب، فقط برخی دانشگاهها به ورزشکاران دانشجو و در حال تحصیل در دانشگاههای خود امتیازاتی محدود و معدود اعطا کردهاند.
مصادره از سوی حکومت، اعتراض بخشی از جامعه
برخی از کاربران فضای مجازی دلیل پذیرش فوری مبینا نعمتزاده در دانشگاه معتبری مانند دانشگاه تهران را اهدای مدال از سوی او به امام دوازدهم شیعیان دانستهاند.
صحبتهای نعمتزاده، بخشی از موفقیت او را که با دشواری و سالها ممارست به دست آمده است، زیر سایه برد. کاربران نزدیک به حکومت در فضای مجازی که به نام «ارزشی» شناخته میشوند، به صورت مشخص این مدال و موفقیت را به سود ایدئولوژیهای نظام مصادره کردند؛ از «علیاکبر رائفیپور» تا کاربرانی که سالها است با نامهای غیرواقعی، منویات حکومتی را تبلیغ میکنند.
از سویی دیگر، اظهارات همین دختر جوان ورزش ایران و اهدای مدالش به امام دوازدهم شیعیان باعث شد که گروهی از کاربران ایرانی در فضای مجازی با کنار هم قرار دادن گفتههایش با برخی از تصاویری که خودش در صفحات اجتماعی منتشر کرده است، او را به استانداردهای دوگانه متهم کنند.
در این بین، خبرگزاری «فارس»، وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز به نقل از «علیاکبر اجاقنژاد»، تولیت آستان مسجد «جمکران» نوشت: «مبینا نعمتزاده میتواند از این پس خادم مسجد جمکران باشد.»
پیش از این، در سال ۱۳۹۹، تولیت آستان جمکران با انتقاد از صرف بودجه برای ورزش ایران گفته بود: «صداوسیما آنقدر که برای ورزش وقت میگذارد، برای امام زمان وقت نمیگذارد.»
او از صرف هزینه از بودجه دولت برای ورزش و سینما انتقاد کرده و هنرمندان و ورزشکاران را در مسیر «غربگرایی» خوانده بود.
همین تضاد برای بسیاری از کاربران فضای مجازی، یادآور متن خداحافظی «کیمیا علیزاده» پس از خروج از ایران و اعلام پناهندگی به آلمان شد.
کیمیا علیزاده در بخشی از نامهاش خطاب به مردم ایران که در صفحه اینستاگرام شخصی خود منتشر کرد، نوشته بود: «من یکی از میلیونها زن سرکوب شده در ایرانم که سالها است هر طور خواستند، بازیام دادند. هرکجا خواستند، بردند. هرچه گفتند، پوشیدم. هر جملهای دستور دادند، تکرار کردم. هر زمان صلاح دیدند، مصادرهام کردند. مدالهایم را پای حجاب اجباری گذاشتند. من برایشان مهم نبودم. هیچ کدام از ما برایشان مهم نبودیم.»
چگونه مبینا و مدالش را به حاشیه بردند؟
آنچه باید در مورد مبینا نعمتزاده دانست، این است که او دومین ورزشکار زن تاریخ ایران است که به مدال المپیک دست یافت.
آنچه باید در مورد مدال المپیک بدانیم، این است که حتی قرار گرفتن روی سکوی سوم این رقابتها برای بسیاری از ورزشکاران از دهها مدال طلای رقابتهای بینالمللی و قارهای نیز باارزشتر است.
«مایکل فلپس»، شناگر شهیر امریکایی و پرافتخارترین ورزشکار تاریخ جهان در کسب مدالهای طلا، نقره و برنز المپیک گفته است: «طلا گرفتن مهم نیست. در المپیک این اهمیت دارد که شما روی سکو بروید.» فلپس ۲۸ مدال از رقابتهای المپیک دارد که ۲۳ مدالش رنگ طلا دارند.
«جسیکا انیس هیل»، قهرمان هفتگانه بریتانیا نیز گفته است: «وقتی مدال المپیک را میبری، بخشی از تاریخ ورزش میشوی. دیگر هیچچیز نمیتواند آن را از تو بگیرد. پس این مدال را بگیر.»
«رافائل نادال»، تنیسور نامدار فرانسوی که با ۱۴ قهرمانی در تنیس اوپن فرانسه و دو قهرمانی در تنیس «ویمبلدون»، دستنیافتنی و شاید تکرار نشدنی به نظر برسد، در مورد تنها دو مدال طلایش از المپیک گفته است: «برای من، مدال المپیک مانند یک گنجینه است؛ چیزی که نمیتوانم آن را با هیچ مدال و قهرمانی دیگری مقایسه کنم.»
حالا مبینا ۱۹ ساله وقتی در اوج احساسات خود و شاید براساس گوشزدهای نادرست اطرافیانش، از رییسجمهوری درخواست پذیرفته شدن در دانشگاه سراسری را کرد، با پذیرفته شدن فوری درخواستش، صرفا به خاطر هدیه دادن مدال به امام دوازدهم شیعیان به حاشیه رفت.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
با ایرانوایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر