close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
گزارش

پرونده اعدام های ۶۷؛‌ کدام نکات فایل صوتی آیت الله منتظری تازه بود؟‌

۲۱ مرداد ۱۳۹۵
رضا حقیقت‌نژاد
خواندن در ۷ دقیقه
پرونده اعدام های ۶۷؛‌ کدام نکات فایل صوتی آیت الله منتظری تازه بود؟‌

فایل صوتی که دیروز دفتر آیت الله حسینعلی منتظری منتشر کرده، مربوط به دیدار او در تاریخ ۲۴ مرداد ۱۳۶۷ با اعضای «هیات مرگ» است. این هیات شامل «حسین علی نیری» حاکم شرع، «مرتضی اشراقی» دادستان تهران، «ابراهیم ریيسی» معاون دادستان تهران و «مصطفی پورمحمدی»‌ نماینده وزارت اطلاعات در زندان «اوین» مامور اجرای دستور آیت الله خمینی درباره زندانیان بودند.
او در نامه اش دستور داده بود: «کسانی که در زندان های سراسر کشور بر موضع نفاق خود پافشاری کرده و می کنند، محارب و محکوم به اعدام می باشند.»  
بر اساس خاطرات آیت الله منتظری، ۳هزار و ۸۰۰ نفر در همان زمان اعدام شدند. داستان اعدام های تابستان ۱۳۶۷ را پیش تر آیت الله حسینعلی منتظری در کتاب خاطراتش به تفصیل نوشته است. اکنون سوال مهم این است که انتشار این فایل صوتی، چه چیزی بر دانش ما درباره آن ماجرا می افزاید:

  • خواندن کِی بوَد مانند شنیدن! فایل صوتی علاوه بر این که مُهر تایید بر خاطرات مکتوب آیت الله منتظری می زند، ما را با خود به درون یکی از تلخ ترین جلسات سیاسی، امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی می برد. خشم و خنده، حساسیت و بی تفاوتی، غم و نگرانی و صراحت و ریاکاریِ پیدا و پنهان در کلمات طرفین گفت و گو هرگز از متن مکتوب استخراج نمی شود. در جایی از فایل صوتی، آیت الله منتظری نگران است که یک نفرِ دیگر به کشته ها اضافه شود: «من حتی با یکیش هم مخالفم.» ولی یکی از مجریان کشتار می گوید ۲۰۰نفر در سلول انفرادی هستند، اگر برگردند به بند عمومی، مشکلاتی ایجاد می شود. خونسردی و چانه زنی آن ها برای تعیین تکلیف کردن سرنوشت ۲۰۰ انسان زندانی و اعدام کردن آن ها از عجیب ترین لحظات این جلسات و تازه های پرونده ۶۷ است.
  • نکته تازه دیگر این فایل صوتی، صراحت آیت الله منتظری است که چشم در چشم هیات چهاره نفره مرگ، آن ها را جنایت‎کاران تاریخ می خواند و می گوید این پرونده، بزرگ ترین جنایت جمهوری اسلامی است. او پیش بینی می کند در آینده روح الله خمینی را «خون‎ریز» و «سفاک» بخوانند. این موارد که در فایل صوتی کم نیستند، در خاطرات منتظری نیامده اند.
  • برملا شدن نقش پررنگ «احمد خمینی» در این اعدام ها، نکته دیگر این ماجرا است. سه نکته مهم درباره احمد خمینی قابل توجه است؛ اول این که او از قبل با هماهنگی وزارت اطلاعات درباره قلع و قمع کردن مخالفان برنامه داشته است: «شخص احمد آقای خمینی از سه چهارسال قبل می گفت مجاهد از روزنامه خوان، مجله خوان و اعلامیه خوان همگی باید اعدام شود و فرصت را مغتنم شمردند در جریان حمله منافقین، این را پیش امام جا انداختند و از امام نوشته گرفتند.» در واقع، منتظری روشن می کند که حمله مجاهدین خلق به ایران فقط بهانه اجرای یک پروژه کهنه بوده است. پیش از این هم روشن بود که با توجه به این که برخی زندانیان وابسته به گروه های چپ هم اعدام شده اند،‌ یک پروژه در حال اجرا بوده و اکنون آیت الله منتظری مهر تایید بر آن می زند. دوم این که احمد خمینی چنان تسلط بر بیت خمینی داشته که نمی گذاشته است هیچ اطلاعات دقیقی از اعدام ها به پدرش برسد و حتی منتظری نمی توانسته 10 دقیقه با خمینی دیدار کند: «آقای خمینی را منقطع کرده اند از همه.» موضوع محدود به احمد خمینی نبوده، «محمدعلی انصاری»، گماشته او در بیت که اکنون همه کاره فرزندان احمد خمینی است نیز در یک مورد مشخص مانع از آن شده که یک قاضی معترض واقعیت ها را به اطلاع آیت الله خمینی برساند و می گوید: «حق نداری با امام حرف بزنی. فقط دست امام را می بوسی، بعد مطالب را به احمدآقا می گویی.»
  • آشکارشدن نحوه محاکمه زندانیان یکی دیگر از تازگی های فایل صوتی است. نمونه هایی از روند ناعادلانه اجرای احکام در اسناد مکتوب وجود دارد؛ مثلا در نامه مورخ ۲۳ مرداد ۶۷، حاکم شرع دادگاه انقلاب اسلامی خوزستان به آیت الله خمینی نوشته بود برخی حاضر به هر نوع مصاحبه و افشاگری بودند ولی برای شرکت در جنگ به نفع جمهوری اسلامی، اظهار تردید و بعضی نفی کردند و اعدام شدند. مطالب فایل صوتی نشان می دهد حتی اگر به سوال های آخر هم جواب مثبت می دادند، باز اعدام می شدند؛ به عنوان نمونه، از یک زندانی پرسیده اند حاضر هستی مجاهدین را محکوم کنی؟ پاسخ او مثبت بوده است. پرسیده اند حاضری مصاحبه کنی؟ پاسخ او مثبت بوده است. پرسیده اند حاضری به جنگ علیه عراق بروی؟ پاسخ او باز هم مثبت بوده است و در نهایت پرسیده اند حاضر هستی در جنگ با عراق روی مین بروی؟ زندانی گفته است مگر همه مردم حاضر هستند روی مین بروند؟ از من تازه مسلمان نباید این همه انتظار داشت. مامور اجرای حکم گفته است پس معلوم است هنوز روی موضع هستی. یعنی این که حامی مجاهدین خلق هستی و او را اعدام کرده اند.
  • تاکنون از سیدعلی خامنه ای، رهبر فعلی جمهوری اسلامی به عنوان یکی از مخالفان کشتار زندانیان یاد شده است. در جریان این فایل صوتی مشخص می شود که پس از قلع و قمع گسترده زندانیان، ماموران اجرای احکام درصدد فریب‎کاری بوده و قصد داشته اند به مردم بگویند که این افراد ارتباطاتی با خارج داشته اند. یکی از حاضران در جلسه اشاره می کند آیت الله «موسوی اردبیلی»، رییس شورای عالی قضایی و آیت الله خامنه ای، رییس جمهوری وقت در جریان این موضوع هستند. منتظری در واکنش می گوید: «در جمهوری اسلامی این قدر دروغ به مردم بگوییم؟! این قدر خلافِ واقع بگوییم؟!»
  •  تازگیِ دیگر فایل این است که صدای اعضای هیات مرگ را می شنویم. آن ها چند نکته در دفاع از خود می گویند؛ اول این که وارد شده اند تا جلوی تندروی را بگیرند و اگر نبودند، کشتار سه برابر می شد. دوم این که عرضه ندارند جلوی حکم آیت الله خمینی را بگیرند. سوم این که گله می کنند که اعضای شورای عالی قضایی خودشان را کنار کشیده اند و وارد ماجرا نمی شوند. چهارم این که می گویند نهایت تلاش خود را کرده اند که این افراد دو خط بنویسند که از سازمان مجاهدین جدا شده اند ولی چون جواب نگرفته اند،‌ حکم اعدام را اجرا کرده اند. اوج تلخی ماجرا این است که منتظری از یکی از اعضای هیات مرگ می پرسد به زندانیان می گفتید که اگر جواب منفی بدهید، اعدام می شوید؟ می گوید نه، به هیچ کس نگفتیم. علاوه بر این، آن ها در مقابل این سوال ساده آیت الله منتظری هیچ پاسخی ندارند که بدهند: «آقای نیری! اگر کسی از شما بپرسد کسی به 10 سال زندان محکوم شده را چرا اعدام کردید، جواب تان چیست؟»این پرسش و پاسخ ها نکته های بسیاری درباره نحوه محاکمه هزاران نفر به دست می دهد.
  • نکته دیگر، افشای برجسته بی کفایتی و ریاکاری آیت الله موسوی اردبیلی، رییس شورای عالی قضایی است. او نه تنها خودش را از ماجرا کنار کشیده بلکه به تنور احساسات می دمد و به جوسازی ها کمک می کند. او هم چنین در تلاش بوده همراه با دیگران، ترفندهایی برای پوشاندن ماجرا طراحی کند. فقط او هم نیست. نکته دیگر ماجرا، به جدال ها و اختلافات اعضای هیات مرگ و شورای عالی قضایی باز می گردد. یک عضو هیات مرگ آن ها را متهم به سیاسی کاری می کند و دیگری می گوید این ها تا ظهر درس می دهند و هفته ای سه بار جلسه دارند و خودشان را کنار کشیده اند. منتظری هم تایید می کند: «مرده‌شورشان را ببرند.»
  • تازگی دیگر، افشای دروغ گویی های برخی اعضای هیات مرگ است. یک عضو این هیات می گوید برخی افراد را اعدام نکرده اند چون اعضای دیگر خانواده شان اعدام شده بودند. در حالی که نمونه های روشنی چون خانواده «بهکیش» وجود دارند که هفت عضو این خانواده در همان سال اعدام شده اند. در نمونه دیگری، «مصطفی پورمحمدی»، نمایندهٔ وزارت اطلاعات در هیات مرگ حضور خودش در این هیات را مورد تردید قرار داده و انکار کرده بود: «درگیر اعدام ها نبودم.» اکنون شنیدن صدای او در جلسه، زمینه هرگونه انکار را از بین برده است.

این گزارش، یک بررسی اجمالی از فایل صوتی منتشر شده است. اما کماکان نکات تازه ای در این فایل صوتی هست. نکات بی شماری هم از پرونده ۶۷ باقی مانده است؛ پرونده ای که آیت الله منتظری آن را قتل عام می خواند؛ قتل عام در جمهوری اسلامی.

ثبت نظر

تصویری

یادآوری کشتارهای ۶۷

۲۱ مرداد ۱۳۹۵
مانا نیستانی
یادآوری کشتارهای ۶۷