الن ایر: برخی وصله ها به ما نمی چسبد

چهارشنبه ۲۰ مرداد امسال، الن ایر در توییترش نوشت «خدمت من بعنوان سخنگوی فارسی زبان وزارت امورخارجه به پایان رسید ... خدا نگهدار، همه شما موفق، شاد و سربلند باشید». فارسی نویسی الن ایر البته تمام نشده، او سه روز بعد قهرمانی کیانوش رستمی را در مسابقات وزنه برداری المپیک ریو تبریک گفت. او سال هاست که چنین می کند، پیام تبریک می فرستد یا تسلیت، درباره برخی مواضع دولت آمریکا اطلاع رسانی می کند و مصاحبه می کند، با رسانه های داخل و خارج ایران. فارسی اش به اندازه کافی خوب و شیرین است، خیلی خوب بلد است از ضرب المثل ها و شعرهای فارسی استفاده کند. خیلی هم با حوصله است و علاقه مند به یادگیری بیشتر و بهتر زبان فارسی. دلش هم می خواهد زودتر به ایران برود ولی زور برجام اینقدر نیست که به او اجازه چنین سفری بدهد. پس از انتشار توییت خداحافظی، با الن ایر حرف زدیم که درباره این چند سال که با ایرانیان در فضای مجازی زیسته و گاهی هم در نشست های خبری آنها را دیده، حرف بزند. ترجیح این شد که این گفت و گو در قالب پرسش و پاسخ با مخاطبان سایت ایران وایر باشد. مخاطبان ایران وایر ده ها سوال فرستادند، بسیاری از سوال ها شبیه به هم بودند و در نهایت به ۲۶ سوال مشترک رسیدیم. سوال ها را برای الن ایر فرستادیم و او هم به فارسی جواب داد، روان و قشنگ. بخش اول این سوال ها دیروز منتشر شد، بخش دوم و آخر را بخوانید.

آيا در سياست هاي كلان آمريكا تجزيه كشورهاي خاورميانه از جمله ايران وجود دارد؟ اگر بله، چرا؟ به چه حقي؟ اگر جواب منفي است پس چرا آمریکا از گروه هاي تجزيه طلب حمايت مي كند؟ 

- خیر.  آمریکا از تمامیت ارضی  کشورهای خاورمیانه از جمله ایران حمایت می کند و به دنبال تجزیه آنها نیست. ما از هیچ گروه تجزیه طلبی حمایت نمی کنیم.

با توجه به تجربه چند سال مبارزه با تروریسم، دولت عربستان و قطر خیلی مشخص با کمک مالی خود از گروه های تروریستی حمایت می کنند به راحتی در حال استمرار کار خودشان هستند و هیچ فشاری از طرف آمریکا به آنها وارد نمی شود. چرا؟

- دولت آمریکا مصمم است که پدیده تروریسم را هر جا که هست ریشه کن کند و در این راستا با همه متحدان مان از جمله عربستان و قطر مشورت و کار می کند.  

در اینکه جمهوری اسلامی ایران حامی گروه های تروریستی هست هیچ شکی نیست، اما مردم عادی چه گناهی کردند که ایرانی شدند و این هم مشکل دارند. سرداران و سران رژیم به راحتی می توانند از شما گرین کارت بگیرند ولی مردم برای سفر به آمریکا مشکل دارند. این سیاست شما پر از تناقض نیست؟

- من چند بار این ادعای بی اساس و محضکی را شنیده ام که سران رژیم به آسانی گرین کارت می گریند. اصلا صحت ندارد، برعکس، ایرانیان عادی به راحتی اگر واجد شرایط باشند می توانند ویزا بگیرند،‌ چون عوامل سیاسی در این روند هیچ تاثیری ندارد.  اگر به تعداد مهاجرین ایرانی تبار ساکن آمریکا یا تعداد دانشجویان ایرانی که برای ادامه تحصیل وارد آمریکا شدند، نگاه کنید، صحت این ادعا محرز است. البته اینکه به خاطر عدم روابط رسمی بین ایران و آمریکا متقاضیان ایرانی باید خارج از ایران درخواست ویزای آمریکای کنند و این باعث شود روند ویزا گرفتن برای ایرانیان سخت تر و گران تر شود، واقعا مایه تاسف است.

موضع شخصي شما به عنوان يك شهروند و نه سخنگوي فارسي زبان در قبال دو ميليارد دلار پول ایران كه دولت آمريكا مصادره كرد، چیست؟

- پوزش می خواهم، صلاح نیست از این تریبون برای انتشار موضع شخصی ام سوء استفاده کنم.  

شما و دولت آمریکا که مدعی مبارزه با تروریست هستید، چرا با پدر خوانده تروريست یعنی رژیم ضدایرانی ولایت فقیه مماشات می کنید؟

- چنین اتهامی را نمی توانیم جدی بگیرم،‌ حتی آنهایی که سطحی ترین دانش از تاریخ روابط آمریکا و جمهوری اسلامی ایران دارند، خوب می دانند که این وصله ها به ما نمی چسبد. تعامل و مذاکرات برای حل مشکلات فی مابین حتماْ،‌ مماشات هرگز.

حاصل سیاست های شما در منطقه جز ناآرامی چیز دیگری نبوده است. شما می خواهید ژاندارم منطقه را بردارید تا به خواسته هایتان برسید. تصویر پسر کوچوک سوری در زیر آوار را نمی بینید؟ چرا از منظر حقوق بشری به این وقایع واکنشی نشان نمی دهید؟ حقوق بشر ادعایی شما فقط برای افراد اطوکشیده و شیک بدرد می خورد. از زمان کارتر تاکنون جز خواسته های خود چیزی نمی بینید. چرا با مردم ما چنین کردید؟ لطفا درباره این خیمه شب بازی توضیح دهید؟

- پوزش می خواهم اما این سوال نیست،‌ اتهام است یا بهتر بگویم محکومیت بدون محاکمه است.  اجازه بدهید با زبان منطق پاسخ دهم: الف) ژاندارم منطقه  وجود ندارد تا کسی آن را بر دارد.  در اثر تنش های فرقه ای و قومی و افراطگرایی خشونت آمیز، منطقه به آتش کشیده شده و آمریکا و متحدانش با کمک بعضی دولت های منطقه سعی می کند این آتش را خاموش کند. امید ما این است که در این جهت ایران همکاری می کند. ب) بله تصویر پسر کوچک سوری و صدها تصاویر امثال آن را دیدیم و همین واقعیات پشت این تصاویر باعث شده که مطمئن و مصمم شدیم دولت  خونریز اسد باید برود،‌ چون با این کشت و کشتار دست جمعی شهروندان خود، مشروعیتش را از بین برده است. ج) اساسی ترین حقوق بشر، حق زنده ماندن است و مبنای همه کار ما در منطقه تلاش برای حفظ جان مردم بی گناه  این منطقه است. ادعای پشت سر این سوال پوچ و واهی است. بنظر شما چه هدفی دیگری در سر داریم؟‌ آمریکا و کل دنیا از این بی ثباتی و هرج و مرج سودی نمی برد و هزینه های زیادی برای درست کردن آن می کنیم.  طرح اینچنین ادعاهای نخ نما و تاریخ مصرف گذشته بجای پرداختن به ابعاد واقعی مسئله ما را به جایی نمی برد.

چه پدر گشتگی با مردم ایران دارید که همیشه در حال توطئه علیه شان هستید؟ این مساله هیچ ربطی به حکومت الان ندارد، شما با شاه و مصدق هم این کار را کردید و اسنادش را هم خودتان افشا کردید. 

- باز هم این توهم توطئه. ما به اصطلاح شما هیچ  پدرکشتگی با مردم ایران نداریم، هر کشوری از جمله حکومت جمهوری اسلامی ایران، در صحنه بین المللی عمل می کند و بقیه کشورها نسبت به کارکرد این کشور واکنش نشان می دهند و سیاست هایی اتخاذ می کنند. حکومت جمهوری اسلامی ایران  مردم ایران را در  صحنه بین المللی نمایندگی می کند و مردم ایران از کارکرد حکومت شان در عرصه بین المللی یا منفعت  می برند یا متضرر می شوند. پس به قول معروف «از ماست که بر ماست»، یعنی  سرنوشت ایران دست ملت و حکومت ایران است و نتیجه سیاست ها و تصمیمات آنها خواهد بود.

با ابراز تاسف از اينكه ديگر لهجه شيرين تان را در سمت سخنگوي فارسي زبان ايالات متحده نخواهيم شنيد، احتمالا می دانید ايرانياني كه خدمت سربازي (اجباري) در سپاه داشته اند، در پروسه درخواست وزیرا به مشکل بر می خورند، آيا راه حلي براي رفع اين معضل نیست؟

- در پروسه درخواست ویزا مصاحبه گر کنسولگری ما عوامل مختلف و متعددی را سبک سنگین می کند تا فرد متقاضی را واجد یا فاقد شرایط بداند. ما همیشه طرز کار خود را مورد ارزیابی قرار می دهیم تا نواقص آن برطرف شود.

چرا روساي جمهور و مقامات بالآي آمريكا در هنگام تصدي مسئوليت خود عليه سياست هاي رژيم ايران موضع گيري مي كنند و برآيند سياستهاييشان عليه ملت ايران است ولي بعد از اتمام خدمت خود مواضعي منطقي پيدا مي كنند؟

- پوزش می خواهم اما کلی گویی صرف بدون مثال زدن موارد خاص فایده ندارد. بطور کلی برخی افراد با گذشت زمان و تفکر و تعمق بعضی نظرات و عقاید خود را عوض می کنند، امکان دارد نظرات شان نسبت به ایران ملایمتر شود یا برعکس. تجربه و گذشت زمان معلم خوبی است و خدا نکند کسی از چنین معلمی محروم شود.

در صورت فوت رهبر جمهوری اسلامی، دستور کار وزارت امورخارجه آمریکا برای برخورد با این مسئله چیست؟

- به قول معروف مرگ شتری است که در هر خانه ای می خوابد و در تاریخ هر ملتی پروسه رویش و ریزش اجتناب ناپذیر است اما سیاست های ما براساس آرمان ها و اصول است نه  شخصیت ها. در مورد ایران آنچه برای ما در تعیین سیاست اهمیت دارد، عملکرد حکومت جمهوری اسلامی ایران است.  

آیا خبر دارید که دو سوم مردم افغانستان فارسي صحبت مي كنند و مردم تاجيك و هزاره اصلي ترين زبان فارسي را در خانه صحبت مي كنند؟ چرا در وزارت مهم ترين و قدرتمند ترين كشور دنيا بعنوان زبان شناس و مردم شناس كه با زبان فارسي صحبت مي كنند، يكبار مثلا درباره مردم هزاره افغانستان حرف نزدید؟

- بله من این را خوب می دانم و فرصت خدمت در افغانستان را هم داشته ام. درست گفتید که وزارت امور خارجه در حال حاضر سخنگوی دری زبان ندارد اما این به آن معنا نیست که در مورد موضوعات مهم افغانستان اظهار نظر نمی کنیم. 

نظرتان درباره مالک واقعی خلیج فارس یا همان پرشین گلف چیست؟

- من تخصص در قانون بین المللی ندارم اما فکر نمی کنم که خلیج فارس مالک دارد. چند کشور در اطراف خلیج فارس وجود دارند که اگر خوب همزیستی کنند به نفع همه شان است. 

چرا همیشه سعدی و عطار را با هم اشتباه می گیرید؟

- شاعران سنتی ایران از مفاخر ملی ایران هستند و شعرهایشان پر از حکمت و معرفت است.  من آشنایی سطحی با اشعار سعدی دارم و بعضی وقت ها ذکر بیتی از آن را بجا می دانم اما خدا نکند زیاد این کار را بکنم. امیدوارم با مطالعات بیشتر، دانش من در مورد ادبای ایران زمین گسترده تر شود.

 شغل آينده شما چیست؟

- من در مرکز وزارت امور خارجه در واشنگتن در امور انرژی آسیا و خاورمیانه کار می کنم.