امید کوکبی آزاد شد

«امید کوکبی»، فیزیک‎دان ایرانی آزاد شد. «سعید خلیلی»، وکیل امید امروز به خبرگزاری «ایلنا» گفته است با نظر موافق «صادق لاریجانی»، رییس قوه قضاییه، موکلش مشمول آزادی مشروط شده است و دیگر به زندان باز نمی گردد.

امید کوکبی از سه ماه پیش، بعد از بستری شدن در بیمارستان برای درمان سرطان کلیه، خارج از زندان بوده است.

او سال ۸۹ برای دیدار با اعضای خانواده اش به تهران رفت ولی ۳۰ ژانویه ۲۰۱۱ هنگام بازگشت، در فرودگاه امام خمینی تهران بازداشت شد. پس از چند ماه بازداشت، سرانجام او با رای شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به اتهام «ارتباط با دولت متخاصم» و «کسب مال نامشروع» به ۱۰ سال زندان محکوم شد.

امید کوکبی با رتبه ۲۹ در کنکور، به دانشگاه «صنعتی شریف» رفت و در دو رشته فیزیک کاربردی و مکانیک تحصیل کرد. او برای کارشناسی ارشد به کاتالونیای بارسلونا رفت و در دو رشته فوتونیک درس خواند و سپس برای تحصیلات دکترا راهی امریکا شد.

امید دانشجوی دکترای فیزیک اتمی در دانشگاه «آستین» تگزاس بود و بر اساس نامه ای که از درون زندان برای رسانه ها فرستاد، مقام های امنیتی ایران از او خواسته بودند که در جریان برنامه هسته ای ایران با آن ها همکاری کند اما پس از امتناع امید کوکبی، برای او پرونده سازی شد.

امید در نامه اش نوشته بود که درخواست ها برای همکاری از سال ۸۴ شروع شده بود و مراکز امنیتی و نظامی به او گفته بودند در صورت همکاری در پروژه های هسته ای و نظامی، می تواند بورس تحصیلی دوره دکترا دریافت کند.

او صبح روز قبل از بازداشت، از سوی سازمان انرژی اتمی ایران دعوت شده بود ولی به معاون سازمان انرژی اتمی ایران برای همکاری پاسخ منفی داده بود.

امید کوکبی هم چنین دی ماه سال ۹۰ در نامه ای خطاب به صادق لاریجانی، رییس قوه قضاییه ایران نوشت که کل فرآیند بازداشت و بازجویی وی غیرقانونی بوده و در شرایط «ترس، اکراه و تهدید» مجبور به اقرار علیه خودش شده است.

در طول دوران بازداشت امید کوکبی، کمپین های متعددی برای آزادی او فعال بودند. اکتبر سال ۲۰۱۴ نیز ۳۳ نفر از برندگان جایزه نوبل فیزیک با ارسال نامه ای به علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی خواستار آزادی او شدند. در همان زمان سازمان غیردولتی «پیشرفت علم» که در امریکا مستقر است، جایزه «آزادی و مسوولیت علمی» را به امید کوکبی اهدا کرد. این جایزه به دلیل موضع شجاعانه او در برابر پرهیز از نقض مواضع اخلاقی در استفاده از تخصص علمی خود و هم‏چنین تلاش برای آموزش و امید دادن به سایر زندانیان به او اهدا شد.

امید کوکبی پیش از این در سال ۲۰۱۳ نیز جایزه «ساخاروف» را از سوی انجمن فیزیک امریکا به دلیل امتناع از به کارگیری تخصص علمی در آن چه از نظر او مضر به حال بشر است، دریافت کرده بود.

او هم چنین در زندان به آموزش زبان های انگلیسی،‌ فرانسوی، اسپانیایی، ترکی و چینی به زندانیان پرداخت و کتاب «اطلس حقوق بشر» با همکاری او و «مهدی خدایی» تهیه و منتشر شد.

امید کوکبی در زندان از سال ۹۲ دچار مشکلات کلیوی شد و سرانجام چند ماه پیش اجازه درمان کامل یافت.