close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
گزارش

پرونده های باز امنیتی و اقتصادی وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد

۵ آبان ۱۳۹۵
شما در ایران وایر
خواندن در ۶ دقیقه
رضا صالحی امیری،‌ وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد، در فضای سیاسی ایران، بیش از آن که با تجربه های فرهنگی و اقتصادی شناخته شود، به عنوان فردی اطلاعاتی شناخته شده است.
رضا صالحی امیری،‌ وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد، در فضای سیاسی ایران، بیش از آن که با تجربه های فرهنگی و اقتصادی شناخته شود، به عنوان فردی اطلاعاتی شناخته شده است.

مرجان نظرى، شهروند خبرنگار

از زمانی که شایعه استعفا یا تغییر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد، گمان بسیاری این بود که دولت میانه رو ایران قرار است با به دست آوردن دل هنرمندان، رای آن ها را دوباره به سمت خودش بکشاند. این گمان با انتخاب گزینه ای از یاران نزدیک حسن روحانی با پیشینه اطلاعاتی و متهم در صدور فرمان قتل های دهه 60 مورد تردید جدی قرار گرفته است. 

«رضا صالحی امیری»،‌ وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی در فضای سیاسی ایران بیش از آن که با تجربه های فرهنگی و اقتصادی شناخته شود، به عنوان فردی اطلاعاتی شناخته شده است. او در دولت محمد خاتمی به عنوان مدیر به وزارت اطلاعات رفت و تا رده مدیرکل اطلاعات خوزستان پیشرفت کرد. وقوع یک اتفاق امنیتی سبب به حاشیه رفتن او شد ولی در سال ۸۸، در کنار اصلاح طلبان به میدان سیاست باز گشت. بعد از اعتراضات سال ۸۸، به خاطر حضورش در ستاد انتخاباتی میرحسین موسوی، دوباره به حاشیه رفت. پیش از انتخابات ۹۲ اما به عنوان مشاور اصلی ستاد حسن روحانی، از پشت پرده خارج و به عنوان دومین وزیر پیشنهادی برای وزارت ورزش و جوانان معرفی شد.

صالحی امیری یکی از چند فرد نزدیک به حسن روحانی است که از «مرکز تحقیقات استراتژیک» وابسته به «مجمع تشخیص مصلحت نظام» که به حلقه یا «مکتب نیاوران» معروف شده، با او همراه شدند.

عنوان مکتب نیاوران، گروه فکری خاصی را معرفی نمی کند بلکه معرف این است که دفتر کار آن ها در منطقه نیاوران واقع شده است. با این حال، چهره هایی چون صالحی امیری می گویند این حلقه، «گفتمان اعتدال» را پایه ریزی کرده و ارتقا داده است. او مهرماه ۹۴ نخستین همایش اعتدال را برگزار کرد و دبیرخانه دایمی هم برای آن تدارک دید.

این حلقه در به قدرت رسیدن روحانی به ریاست جمهوری نقش مهمی ایفا کرد. صالحی امیری علاوه بر این، در دوران دبیری حسن روحانی در «شورای عالی امنیت ملی» نیز همکاری نزدیکی با او داشت.

صالحی امیری که از طیف مشاوران سیاسی روحانی به شمار می رفت، نخستین فرد از ستاد انتخاباتی او بود که مقابل دوربین رفت و از سیاست های دولت اعتدال گفت. او معاون فرهنگی ستاد حسن روحانی هم بود. چند ماه بعد، از اولین گزینه های کابینه دولت اعتدال شد ولی نتوانست رای اعتماد را از مجلس اصول گرا به دست بیاورد.

 مهم ترین دلیل رد صالحی امیری، پرونده مبهم او و حضورش در خوزستان و عضویت در «دادگاه انقلاب» ارتش به مدت سه سال بود. به گفته یک منبع مطلع، صالحی امیری حکم تیر و اعدام بسیاری را در خوزستان صادر کرده است. بخش زیادی از این افراد، مخالفان جمهوری اسلامی و اعضای «سازمان مجاهدین خلق» و «چریک های فدایی خلق» بوده اند. این اقدام را البته صالحی امیری رد نکرده و از آن به عنوان «افتخارات» خود نام برده است: «من همه جوانی خود را برای دفاع از انقلاب گذاشتم. اين ظلم به من است که هيچ وقت به دنبال نان و نام نبوده‌ام. چه گونه ممکن است من در مقابل اين نظام قرار بگيرم؟ حرف‌های ناصوابی در اين مورد زده شد. من تلاش کردم خارج از جلسه، دوستان را اقناع کنم اما به نظر می‌رسد اين جريان سياسی خاص بنا به تخريب نظام دارد.»

اما این تنها اتهامی نبود که به صالحی امیری وارد بود، او در دوران احمدی نژاد به عنوان مدیرکل اطلاعات خوزستان، بار دیگر به این استان رفت. «الیاس نادران»، نماینده اصول گرا در جلسه رای اعتماد او در مجلس شورای اسلامی به اتفاقی که زیر نظر او به عنوان مدیر رخ داده بود، اشاره کرد. 
به گفته نادران، صالحی امیری زمانی که مدیرکل اطلاعات خوزستان بود، گروهی از رزمندگان با گرایش های چپ را بدون دلیل به اتهام دست داشتن در انفجار لوله های گاز دستگیر و آن ها را برای وادار کردن به اعتراف، شکنجه کرد. این فشار بر این افراد تا حدی بود که یکی از آن ها خودکشی کرد و بقیه در شرایط روحی بدی قرار گرفتند.

این ماجرا با شکایت جمعی از این افراد به دفتر رهبر ایران نیز کشیده شد که حکم انفصال از خدمت را برای او داشت. اما گفته می شود صالحی امیری با جلب رضایت از متهمان، از خود رفع اتهام کرد. این رضایت ها گفته می شود با تهدید این افراد گرفته شده اند.

نام صالحی امیری هم‏چنین بعد از این جریان، بار دیگر در پرونده «اختلاس بیمه ایران» بر سر زبان ها افتاد. گفته می شود دو چک به مبلغ 900 میلیون تومان با امضای او در میان چک های این پرونده پیدا و به استناد آن، سال ۸۹ حکم جلب وی صادر شد. این حکم البته هیچ گاه به اجرا در نیامد.

الیاس نادران در جلسه رای اعتماد صالحی امیری گفت متهم اصلی پرونده بیمه ایران اعتراف کرده که در چند نوبت، در مجموع ۳۰۰ میلیون تومان به صالحی امیری پرداخت کرده است.

صالحی امیری در این جلسه با رد اتهامات مطرح شده گفت هیچ گاه در فعالیت های اقتصادی وزارت اطلاعات شرکت نداشته اما به «علی یونسی»، وزیر اطلاعات وقت برای جمع آوری اطلاعات اقتصادی کمک کرده است:«دستگاه عظیم اطلاعاتی دارای انسان های پاک و فرهیخته ای است و نباید دستگاه بزرگی به نام اطلاعات را آلوده معرفی کنیم... اگر یکی از کارمندانم در شهرستانی تخلف کرده، به آن رسیدگی و توبیخ شده.  آیا امروز باید بعد از 20 سال پشت تریبون پاسخ گو باشم؟»

این سخنان نتوانست نظر مجلس را تامین کند و حسن روحانی مجبور شد یکی از نزدیک ترین یارانش را به ریاست سازمان اسناد و كتاب‏خانه ملی جمهوری اسلامیی منسوب کند تا حساسیت ها نسبت به او کم تر شود.

حضور سه ساله صالحی امیری در تپه های «عباس آباد» تهران، با وجود اهمیت این نهاد فرهنگی در عرصه پژوهش، باعث کم رنگ تر شدن جایگاه کتاب‎خانه ملی و سازمان اسناد ملی ایران شده است.

صالحی امیری که در مراسم معارفه خود اعلام کرده بود فرهنگ در جایگاهی است که می تواند ایران را بدون نفت اداره کند، حتی نتوانست بودجه مناسب این کتاب‎خانه را برای تجهیز و به روز سازی آن جذب کند. این ناکامی شاید به این دلیل بود که او بیش از آن که به فکر اداره کتاب‌خانه ملی باشد، به کارهای سیاسی مشغول بود. مهم ترین فعالیت های سیاسی او در استان زادگاهش، یعنی مازندران شکل گرفت که به صالحی امیری لقب «پدرخوانده» داده اند. او سال گذشته با استفاده از حمایت مالی خواهرزاده اش در استان مازنداران، فرمانداران این استان را تغییر داد.

«ربیع فلاح»، استاندار قبلی مازندران از نزدیکان صالحی امیری بود اما به خاطر اختلافاتی که با وی پیدا کرد، جای خود را به یکی از نزدیکان دیگر صالحی داد.

صالحی امیری هم چنین بعد از ناکامی در گرفتن رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی، یکی از گزینه های جدی روحانی برای پست مهم معاون سیاسی وزیر کشور بود اما وزیر با این انتخاب مخالفت کرد. او هفت ماه در مقابل خواست روحانی برای انتخاب صالحی امیری ایستاد اگرچه در حوزه های دیگری مانند استان مازندران چنین مقاومتی مقدور نبود.

اکنون و هشت ماه مانده به پایان کار دولت روحانی، تیمی از کارآمدترین کارشناسان فرهنگی و هنری در کنار صالحی امیری قرار گرفته اند و برنامه او را برای حضورش در وزارت ارشاد تدوین می کنند. او می خواهد دست پر به مجلس برود و می داند راه آسان تری نسبت به مجلس قبل در پیش دارد؛ هرچند بعید است راه آسان تری نسبت به «علی جنتی» داشته باشد.

تندروها در مجلس کم شمار و کم هیاهو شده اند ولی در بیرون مجلس ایستاده اند؛‌ پرشمار و پرهیاهو. 

ثبت نظر

طبیعت بکر اسلووانی

۵ آبان ۱۳۹۵
ایران وایر
طبیعت بکر اسلووانی