آیا بدنامی ابراهیم رئیسی موضوع مهمی است؟

آیت الله «حسینعلی منتظری» سال ۶۷ در جلسه ای خطاب به «ابراهیم رئیسی» که به همراه اعضای هیات مرگ («مصطفی پورمحمدی»، «حسینعلی نیری» و «مرتضی اشراقی») با دستور روح الله خمینی مامور اعدام هزاران مخالف حکومت شده بودند، گفته بود نام شما را در تاریخ، در فهرست جنایت‌کاران می نویسند.

رئیسی و هیات مرگ این اعدام ها را به صورت غیرقانونی و فله ای انجام دادند و گورستان خاوران را به یادگار بر جای گذاشتند. این گورستان و آن جملۀ قائم مقام وقت رهبری و مرجع تقلید شیعیان برای بدنامی سیاسی این افراد کافی بود.

سال گذشته پس از افشای فایل صوتی این دیدار، با پی گیری شخص ابراهیم رئیسی که دادستان دادگاه ویژه روحانیت بود، «احمد منتظری»، فرزند آیت الله منتظری به شش سال حبس محکوم شد که در نهایت با دخالت یک مرجع تقلید و دستور علی خامنه ای، حکم اجرا نشد. صدور این حکم زندان هم یک بدنامی دیگر برای رئیسی بود.

او سوابق متعدد دیگری در سرکوب اعتراض های اجتماعی در دوران خمینی و اعتراض های سیاسی در دوران خامنه ای دارد ولی بدون توجه به چنین سوابقی، به عنوان کاندیدای «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی»(جمنا) در انتخابات ریاست جمهوری مطرح شده است.

سیر کاندیداتوری و تبلیغ رئیسی به عنوان یک رجل سیاسی و مذهبی واجد شرایط کاندیداتوری نشان می دهد یک پروژه در جریان است و امر از بالا بوده که او وارد چنین میدانی شود.

ولی در سال های اخیر، حضور برخی چهره های بدنام در عالم سیاست هم به این موضوع کمک کرده است. «مصطفی پورمحمدی» که اکنون وزیر دادگستری دولت روحانی است، نه تنها کاندیدای انتخابات ۹۲ شد بلکه پس از انصراف، با رای مجلس شورای اسامی و حمایت برخی از حامیان دولت حسن روحانی، به عنوان وزیر انتخاب شد. در سال های اخیر هم تحرک رسانه ای خاصی علیه او انجام نشده است. سال گذشته او پس از افشای فایل صوتی منتظری، به صراحت در رابطه با اجرای دستور خمینی ابراز افتخار کرد.

در واقع، ابراهیم رئیسی به خوبی می داند در جریان مناظره ها یا نشست های انتخاباتی، جای طرح چنین موضوعی نیست و اگر هم باشد، جمله «دستور امام را اجرا کردم» برای قانع کردن یا ساکت کردن منتقدان کافی است.

اما نکته مهم تر این است که بدنامی رئیسی چه قدر اجتماعی شده است؟ بر اساس آمار اعلام شده، سالانه ۲۵ تا ۲۸میلیون نفر به مشهد و حرم امام هشتم شیعیان می روند. چند درصد از آن ها با چنین سابقه ای از رئیسی آشنا هستند و از ۵۶میلیون نفر واجد شرایط رای دادن، چند درصد با این سابقه آشنایی دارند؟

قابل انکار نیست که برخی پس از آگاهی از چنین سابقه ای، می گویند او «منافقین» [مجاهدین خلق] را کشته و دستش هم درد نکند. این نکته را مردم ساکن حاشیه شهرهای کوچک یا روستاهای ایران نمی گویند، اصول گرایان یا فعالان سیاسی ساکن پایتخت یا ساکن انگلستان و امریکا هم می گویند. در هفته های اخیر اتفاقا برخی حامیان رئیسی هم همین نکته را برجسته می کنند و دوگانه «انقلابی – ضدانقلاب» را به دوگانه «حامیان رئیسی – حامیان منافقین» تغییر داده اند.

از زاویه دیگر، اکنون از نظر عموم رای دهندگان، سمت ابراهیم رئیسی، مسوول کشتار تابستان ۶۷ یا دادستان کل و یا قاضی و... نیست، او سیدی است که رییس حرم امام رضا است. هر دو وجه برای بخش مهمی از جامعه ایران، مایه خوش‌نامی است. بنابراین، بر خلاف تصور سیاسی، می توان ادعا کرد رئیسی از نظر اجتماعی فعلا خوش‎نام است.

اگر مخالفان رئیسی موفق شوند بدنامی او را اجتماعی کنند، می توانند روی سقوط موقعیت اجتماعی وی حساب باز کنند.

سال ۹۲ قبل از این که روحانی در مناظره ها به «محمباقرقالیباف» عبارت «گاز انبر» را بگوید، یک فایل صوتی از مشارکت قالیباف در سرکوب دانشجویان منتشر شده بود که می گفت با چوب و موتور هزار رفته به خیابان و معترضان را سرکوب کرده است. ولی فایل صوتی کار مهمی نکرد، کار مهم در مناظره ها رخ داد که روحانی به قالیباف گفت قصد سرکوب دانشجویان را داشته است.

بدنام شدن «سعیدجلیلی» درباره مذاکرات هسته ای هم در جریان مناظره ها رخ داد. بنابراین، تا زمانی که بدنامی سیاسی ابراهیم رئیسی اجتماعی نشده است، نمی توان گفت بدنامی او مساله مهمی است.