مناظره دوم؛‌ حال کاندیداها چطور است؟

امروز ساعت ۴ و نیم عصر به وقت تهران دومین مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری با موضوع سیاسی و فرهنگی برگزار می شود. چند ساعت مانده به مناظره، حال طرفین چطور است؟

حسن روحانی: مناظره امروز فرصتی برای احیای شخصیت انتخاباتی اوست. در روزهای گذشته او کماکان امیدوارکننده ظاهر نشده و کماکان به دفاع از وضع موجود مشغول است، چیزی که متناسب با شخصیت رئیس جمهور مستقر است ولی خیلی به درد فضای انتخابات نمی خورد. برای روحانی، برجام می تواند یک نقطه شروع مناسب باشد. دست او برای حرف زدن در حوزه فرهنگی با تکیه بر رویدادهایی چون ممنوعیت کنسرت ها بازتر است. روحانی احتمالا دوست دارد به برخی اتهامات این روزهای قالیباف و رئیسی پاسخ بگوید، هرچند ممکن است با اتهامات جدیدی مواجه شود. او در مجموع از نظر سیاسی ضرورتی ندارد که مدافع وضع موجود باشد، همان شعارهای سال ۹۲ را هم تکرار کند، می شود منتقد وضع موجود و این می تواند کمکش کند که از وضعیت تدافعی کنونی خارج شود و متوجه شود در حال حاضر، باید مثل کاندیدای انتخابات حرف بزند نه رئیس جمهور.

اسحاق جهانگیری: خودش گفته است جدی تر ظاهر می شوم و حسام الدین آشنا، مشاور روحانی وعده داده او صریح تر می شود. احتمالا منظورشان تداوم حملات تندوتیز او به قالیباف است. جهانگیری در روزهای اخیر به طور جدی تری به نقد دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد هم پرداخته است. نقدهای او به مصم ترشدن حامیانش کمک می کند ولی مشخص نیست چقدر به قانع کردن غیرسیاسی ها یا مرددها، منجر شود. او به دلیل هویت اصلاح طلبانه اش دست خیلی بازی در حوزه سیاست و فرهنگ برای نقد وضعیت موجود دارد. مهم ترین مسئله حوزه سیاسی، حصر میرحسین موسوی و مهدی کروبی است و این روزها شعار یاحسین، میرحسین مهم ترین شعار کمپین های انتخاباتی حامی روحانی است، جهانگیری استعدادش را دارد که با ورود به این حوزه سمت و سوی تازه ای به فضای انتخابات بدهد ولی خودش می داند که این شمشیر، دولبه است.

محمدباقر قالیباف: در روزهای گذشته مانند مناظره اول، شخصیت تهاجمی خودش مقابل دولت را حفظ کرده و دوست دارد موقعیت خودش را به عنوان چهره اصلی مقابل روحانی تثبیت کند. بر اساس محاسبه قالیباف دیر یا زود، جهانگیری کنار می رود، جنگ او با جهانگیری خطرناک است ولی کمک می کند قطب اصلی مقابل دولت ترسیم شود، پس فعلا باید جنگید. احتمالا امروز او خیلی علاقه دارد درباره ناکارآمدی برجام یا حداقل ناتوانی دولت در اجرای برجام حرف بزند. یکی دو حرکت اقتصادی که بوی توزیع پول می دهند را هم انجام داده که احتمالا به تبلیغ آن بپردازد. قالیباف همچنین تلاش می کند یک شخصیت باز و منتقد از خودش در حوزه سیاست و فرهنگ نشان دهد، هرچند خوب یادش مانده که گازانبر سال ۹۲ دقیقا در همین حوالی بود که شاهرگش را قطع کرد. با وجود چنین هراس هایی، قالیباف در انتخابات اخیر، تاکتیک مرگ و زندگی را انتخاب کرده است. او چیزی برای از دست دادن ندارد و باید هرچه در چنته دارد، روی میز بگذارد، ولو در نقش اپوزیسیون نظام ظاهر شود.

ابراهیم رئیسی: در روزهای اخیر، مرتب سفر استانی رفته؛ ۹ استان. این سفرها می تواند برای او یک مزیت باشد، چون بیشتر با مردم حرف زده، آمار و ارقام بیشتری یاد گرفته و می تواند بر تجربیاتش در دیدار با مردم تکیه کند. کلا این سفرها از نظر روانی هم به کاندیداها کمک می کند و حس رشد و برتری به او می دهد. رئیسی در فیلم انتخاباتی اش هم شخصیت تهاجمی تری نسبت به روزهای قبل داشت. در روزهای گذشته جبهه پایداری و جامعه مدرسین حوزه علیمه قم از او حمایت کرده اند و پشتش از قالیباف گرم تر شده ولی این نهادها اینقدر خوشنام نیستند که او بتواند از کارت شان در مناظره استفاده کند. رئیسی و قالیباف دست خیلی بازی در حوزه سیاست و فرهنگ ندارند. آنها مدافع بسیاری از رویکردهای بسته سیاسی و فرهنگی اند که مورد تایید آیت الله خامنه ای است، بنابراین دوست دارند با طرح مسائل اقتصادی و معیشتی و کلیشه هایی چون کنسرت مشکل مردم نیست، بحث را تغییر دهند تا هم چهره اصلی خودشان را پنهان کنند و هم کار رقیب برای به چالش کشیدن سخت تر شود. این تاکتیک برای رئيسی که خیلی دوست دارد چهره اصلی اش را مخفی کند، مفید و موجه است.