مونا وزیری، شهروند خبرنگار
معمایی هست در غرب تهران بنام «ورزشگاه ۴۰ هزارنفری بانوان»؛ یک طرح کاملاً مسکوت و فراموش شده. قرار بود این ورزشگاه درگوشه‌ای از مجموعه ورزشی «آزادی» پس از بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴ تهران ساخته شود. اما نه برای تفکیک جنسیت و جداسازی آقایان و خانم ها.
طرح ورزشگاه ۴۰ هزارنفری پیش از انقلاب در دل مجموعه ورزشی آزادی متوقف شد. حتی یک کلنگ هم به زمین نخورد چون نیاز فوری به وجود یک استادیوم تازه کنار غول یک صدهزار نفری به چشم نمی‌خورد. آزادی («آریامهر» آن روزها) بزرگ‌ترین ورزشگاه آسیا بود. در مرکز شهر یک «امجدیه» («شیرودی» کنونی) هم وجود داشت. در شرق تهران ورزشگاه «فرح» (تختی کنونی) همان سال ۱۹۷۴تأسیس شد. پایتخت چهارمیلیون‌نفری ایران 44 سال پیش سه ورزشگاه اصلی داشت که در مجموع ۱۶۰ هزار تماشاگر را در خود جامی‌دادند. برای همین نیازی نبود طرح ورزشگاه 40هزارنفری آغاز شود.
سال ۱۳۸۵ این طرح دوباره مطرح شد. این بار البته با بهانه‌ای برای تأسیس یک ورزشگاه مجزا برای بانوان؛ طرحی که پس از شکست خوردن نامه «محمود احمدی‌نژاد» برای حضور بانوان در ورزشگاه‌ها به جریان افتاد.
دولت وقت ادعا کرد ورزشگاهی در تهران می‌سازد که فقط ورود بانوان به آن آزاد باشد. حال این‌که تابلوی ورود ممنوعی که براساس فتوای مراجع، پیش روی بانوان پشت درهای ورزشگاه‌های کشور نشسته اند، مربوط به هم‌نشینی مردان و زنان در یک محدوده جغرافیایی نیستند؛ مراجع اسلامی تماشای ورزشکاران مرد با البسه ورزشی را برای بانوان حرام می‌دانند.
طرح خیلی سریع به جریان افتاد. خبرگزاری «فارس» روز هفتم مردادماه سال ۸۶ خبر داد «شرکت توسعه و نگه داری اماکن ورزشی» کهزیرمجموعه‌ای از سازمان وقت تربیت‌بدنی و وزارت ورزش و جوانان کنونی است، ساخت پروژه ورزشگاه 40هزارنفری مجموعه ورزشیآزادی را به مناقصه گذاشته که درنهایت شرکت «خاطرکوثران جنوب» با مبلغ پیشنهادی 15 میلیارد تومان برنده مناقصه شده است.
کلیدهای حل معما در همین اسامی و البته یک غلط املایی است؛ شرکتی به نام «خاطر کوثران» وجود خارجی ندارد. شرکت «فاطر کوثران ایرانیان» یکی از شرکت‌های تابعه «قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا» سپاه پاسداران است. این موسسه یک شرکت تابعه دارد به نام «فاطر کوثران جنوب». میان شرح وظایف شرکت مادر و شرکت تابعه هم هیچ تفاوتی نیست.
هر دو شرکت در یک ساختمان اداره می‌شوند. سال 86 دفترشان در خیابان «ولی‌عصر» تهران و روبه روی پارک «ملت» بود. الان رفته‌اندمحله «زعفرانیه»، انتهای خیابان «پسیان». شرح وظایفشان، ساخت‌وساز و امور عمرانی تعریف‌شده است اما اردیبهشت‌ماه سال قبل در کنار فرماندهی پدافند نیروی هوایی سپاه، مجموعه ورزشی «انقلاب»، نهاد ریاست جمهوری، آستان قدس رضوی یا قرارگاه «انصار غرب» (خاتم‌الانبیاء)، با شرکت «کانکس سامان» مراوده اقتصادی داشت. کانکس‌هایی که می‌خرید را بعضاً به کشورهای همسایه صادر کرده است.
فاطر کوثر جنوب در مناقصه‌ای برنده شد که یک طرف آن شرکت توسعه و نگه داری اماکن ورزشی بود.
دی‌ماه سال ۱۳۸۴ «محمد علی‌آبادی»، رییس وقت سازمان تربیت‌بدنی، «سید حسین هادیانی» را به عنوان مدیرعامل «شرکت توسعه اماکن ورزشی» منصوب کرد. هادیانی امروز معاون عمران و مسکن «بنیاد شهید و امور ایثارگران» است. فقط یکی از شاهکارهایش می‌شودطرح ورزشگاه ۴۰ هزارنفری بانوان که به فاطر کوثر جنوب واگذار کرد.
رییس هیات امنای وقت فاطر کوثران ایرانیان، نماینده وقت مجلس شورای اسلامی و مدیرعامل «شرکت دخانیات ایران»، یعنی «محمود ابطحی» بود. محمود ابطحی تا سال ۱۳۹۲ که بر اثر سکته قلبی درگذشت، به‌عنوان یکی از پدرخوانده‌های سیمان ایران شناخته می‌شد. همیشه، حتی در چهار سال حضورش به‌عنوان مدیرعامل یا عضو هیات‌مدیره شرکت فاطر کوثران، با «ابوالقاسم شفیعی» همراه بوده است؛ چه در فاطر کوثران، چه در «خانه صنعت و معدن»، چه در «شرکت سیمان دهلران» و چه در هیات‌امنای «مدرسه علمیه الزهرا». کنار اینمسوولیت های اقتصادی و معنوی، البته حضور در هیات‌مدیره دخانیات را هم اضافه کنید.
گستردگی این‌همه فعالیت قاعدتاً امکان ساخت ورزشگاه زنانه در تهران را از فاطر کوثران می‌گرفت. از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۲ مجموع پیشرفت ساخت ورزشگاه ۴۰ هزارنفری آزادی فقط 20 درصد بود. این 20 درصد با تصاویری که «خبرآنلاین» سال گذشته منتشر کرد هم همخوانی ندارد. به نظر می‌رسد این پروژه در حد چند کلنگ زنی، برداشت خاک با بیل و بعد تبدیل شدن به باتلاق فصلی در گوشه‌ای از مجموعه آزادی پیش رفته است.
خردادماه سال ۹۴، مدیرعامل کنونی شرکت توسعه و نگه داری اماکن ورزشی به «ایرنا» گفت: «ورزشگاه 40هزارنفری آزادی که تاکنون۲۰ درصد پیشرفت داشته است، به دلیل کمبود اعتبارات در مدت سه سال متوالی متوقف شد. براین اساس، مجبور شدیم ادامه فعالیت این شرکت را با پیمانکار قطع کنیم.»
«مصطفی مدبر» به این خبرگزاری دولت گفته بود که قرارداد ساخت این ورزشگاه با شرکت «سیتیک» چین منعقد شده است.
اما شرکت چینی همان 20 درصد قبلی را هم یک درصد افزایش نداده است. مدبر به «ایلنا» گفته است: «بر اساس برآورد ما، این طرح حدود۱۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. اگر تسهیلات مالی خارجی به دست ما برسد، مرحله دوم آن آغاز خواهد شد. در غیر این صورت،به‌ناچار این طرح به سال‌های بعد موکول می‌شود.»
این تنها شاهکار شرکت توسعه و نگه داری اماکن ورزشی در ساخت‌وسازهای ورزشگاه‌های ایران نیست؛ ورزشگاه 40هزارنفری با 20درصد پیشرفت در ساخت، نه نامی دارد و نه نشانی. تکه زمینی است که هرازگاهی یادی از آن می‌کنند و باز فراموش می‌شود. نمونهبزرگ‌تری مانند ورزشگاه «نقش‌جهان» اصفهان وجود دارد که مراحل ترمیم و تکمیل آن بیش از ۱۵ سال زمان برد. سال ۱۳81 این ورزشگاه برای بازسازی تعطیل شد.
سال ۱۳۸۶ بنا به درخواست سازمان تربیت‌بدنی و موافقت استانداری اصفهان، تکمیل پروژه به شرکت توسعه و نگه داری اماکن ورزشی سپرده شده بود. خبرگزاری «ایسنا» سال ۹۲ گزارشی از روند آماده‌سازی این ورزشگاه در دولت محمود احمدی‌نژاد منتشر کرد. کل هزینه این طرح ورزشی در سال ۸۷، مبلغ ۵۸ میلیارد و ۳۸۰ میلیون ریال اعلام شد که ۱۸ درصد پیشرفت فیزیکی هم داشت.
ایسنا نوشته است روند تکمیل آن اما در سال ۸۸ به دلیل مشکلات حقوقی متوقف شد. سال ۸۹ با آغاز دوباره پروژه، ۵۴ میلیارد و ۲۱۰میلیون ریال هزینه شد که فقط طرح را تا ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی رساند. سال ۹۰، ۶۲ میلیارد ریال برای ادامه این طرح صرف شد و پیشرفت فیزیکی ورزشگاه نقش‌جهان به ۴۰ درصد رسید. در سال ۹۱ با انتخاب پیمان کار جدید، عملیات ساخت ورزشگاه دوباره با اعتبار۱۱۷میلیارد و ۵۳۰ میلیون ریال و با ۵۶ درصد پیشرفت فیزیکی از سرگرفته شد و فاز نخست ورزشگاه نقش‌جهان که شامل سکوهای پایین، نصب صندلی، چمن، پیست «تارتان» و دیگر موارد بود، با ۶۲ پیشرفت فیزیکی پایان یافت.
براساس گزارش اعلام‌شده از سوی شرکت توسعه و نگه داری اماکن ورزشی، این طرح تا قبل از آغاز به‌کار دولت حسن روحانی در سال۱۳۹۲، با صرف حدود ۳۸۰ میلیارد ریال، ۶۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است؛ یعنی بیش تر از شش و نیم برابر بودجه اولیه صرف شده است تا ورزشگاه فقط 65 درصد پیشرفت کار را شاهد باشد است.
وقتی تنها ورزشگاه شهر اصفهان نزدیک به ۱۵ سال نیمه‌کاره رها می‌شود(این ورزشگاه پاییز سال قبل دوباره بهره برداری شد)، چه انتظاری می‌توان داشت که ورزشگاه 40هزارنفری بانوان در غرب تهران ساخته شود؟
مورد عجیب اما در مورد ورزشگاه غرب تهران، شکل بهره‌برداری آن است. «محمدرضا داورزنی» سال ۹۳ به‌عنوان رییس فدراسیون والیبال در تلاش بود تا درهای ورزشگاه ۱۲ هزارنفری آزادی را به روی بانوان باز کند. او با خطر محرومیت از سوی فدراسیون جهانی والیبال به دلیل عدم حضور بانوان در سالن رقابت‌های جهانی والیبال روبه رو شد.
داورزنی به «خبرآنلاین» گفته بود که باید هرچه زودتر تکلیف ورزشگاه ۴۰ هزارنفری آزادی روشن شود. اما مساله نخست این است که این ورزشگاه کاربری فوتبالی دارد و اگر روزی ساخته شود، مسقف خواهد بود و فقط در رشته‌های فوتبال و دو و میدانی مورد استفاده قرارمی‌گیرد. نکته دوم در همین مصاحبه مورد اشاره محمدرضا داورزنی هم قرار گرفت. او گفته بود: «برخی از علما معتقدند دیدن مستقیم بدن مرد نامحرم از سوی زن اشکال دارد.»
این تنها دلیل بسته ماندن درهای ورزشگاه ها به روی بانوان است. آیا با ساخت زمین فوتبال ۴۰ هزارنفری بانوان در مجموعه ورزشی آزادی، یک رقابت ورزشی مردانه با حضور ۴۰ هزار زن تماشاگر در تهران برگزار خواهد شد؟
همین ابهامات و معماهای بی‌جواب، ساخت ورزشگاهی که دست‌به‌دست میان قرارگاه‌های نظامی و شرکت‌های چینی می‌چرخد را به تعویق انداخته است. فقط می‌ماند مبالغ مناقصه‌ها؛ تکلیفی هنوز برای آن ها نیست.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر