روز خبرنگار؛ روزنامه‌نگاران به جای تبریک از مشکلات گفتند

حالا سال‌هاست که ۱۷ مرداد در ایران «روز خبرنگار» است٬ روزی که قرار است از روزنامه‌نگارن به واسطه‌ی  فعالیت‌های رسانه‌ای٬ تقدیر و تشکر شود. هر سال اما بسیاری از روزنامه‌نگاران٬ اغلب در شبکه‌های اجتماعی از وضعیت آزادی بیان٬ روزنامه‌نگاران زندانی٬ عدم امنیت شغلی٬ بازداشت‌ها٬ احضارها٬ اقامت اجباری در خارج از کشور ٬ نبود بیمه و... می‌گویند و معتقدند روز خبرنگار تبریک ندارد. امسال هم حساب‌های کاربری روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای اغلب پر از انتقاد به وضع موجود بود. یاشار سلطانی٬ سردبیر معماری نیوز که چندی پیش به دلیل انتشار اسناد مربوط به املاک نجومی شهرداری بازداشت شد در توییتر خود نوشت: «کاش روز خبرنگارس برسد که بجای یادکردن از رسانه های بسته شده و قلم‌های شکسته و تاسف بحال تملق‌نگاران، موفقیت‌ها گرامی داشته شود.» 

پناه فرهاد بهمن خبرنگار بی‌بی‌سی فارسی هم نوشت: «روز خبرنگار از جنس روز سرطان، ام‌اس یا آلزایمره. هر وقت اون روزها را به مبتلایانش تبریک گفتید، این یکی را هم بگید!» 
الیاس حضرتی٬ نماینده مجلس و مدیرمسوول روزنامه‌ی اعتماد هم نوشت: «تكريم خبرنگار نبايد منحصر به يك روز باشد و فرداى آن روز بى‌مهرى به خبرنگار دوباره شروع شود.»
حسن روحانی هم در اینستاگرام با تبریک این روز نوشت: قلم‌ها را به بهانه‌های واهی نشکنیم و دهان‌ها را با بهانه‌های «غیراساسی» نبندیم.

انجمن صنفی روزنامه‌نگاران٬ وعده‌ای که محقق نشد

انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران در سال ۱۳۷۶ تاسیس شد و اعضای هیات مدیره آن با رای مستقیم اعضای مجمع عمومی و برای یک دوره سه ساله انتخاب می شدند. در آخرین دوره فعالیت علی مزروعی، ریاست، ماشاءالله شمس‌الواعظین، نیابت رئیس، و بدرالسادات مفیدی دبیری انجمن را برعهده داشتند.

در تیر ماه ۱۳۸۷ وزارت کار و امور اجتماعی طی نامه‌‌ای انجمن صنفی روزنامه‌ نگاران ايران را واجد شرایط انحلال اعلام كرد و در مرداد ۸۸ و در میانه التهابات پس از انتخابات ریاست جمهوری و در شرایطی که بسیاری از روزنامه‌نگاران بازداشت شده بودند، سعید مرتضوی، دادستان وقت تهران حکم به پلمب دفتر انجمن داد.

در نخستین نشست خبری حسن روحانی٬‌رییس‌جمهور منتخب یازدهم، خبرنگار شرق عنوان کرد که «در این چند سال به جامعه روزنامه‌نگاران ایران خیلی سخت گذشته و در انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران - تنها خانه امید روزنامه‌نگاران - تا امروز قفل است، آقای روحانی شما امید را به ایران برگرداندید و توقع روزنامه‌نگاران این است که تنها امید ما را به جامعه روزنامه‌نگاران برگردانید." حسن روحانی در پاسخ گفت: «من نه ‌تنها آن انجمن را بلکه معتقدم هر انجمنی را طبق قانون باید فعال کنیم به دلیل اینکه این انجمن‌های صنفی بهترین راه برای اداره مسایل جامعه است و اداره مسایل جامعه باید به دست خود صنف و انجمن حرفه‌ای و صنفی برگردد بنابراین تلاشم را در این راه خواهم کرد.»

یک روز پیش‌ از آن، نامه‌ای از سوی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران خطاب به رییس‌جمهور جدید منتشر شده بود که حاوی خواست گشایش انجمن از سوی حسن روحانی بود. اما وعده‌های امیدوارکننده دولت و وزیر ارشاد تاکنون منجر به بازگشایی مجدد فراگیرترین نهاد صنفی روزنامه‌نگاران ایرانی نشده و قوه‌قضائیه یکی از مهم‌ترین موانع است.

پس از انحلال و پلمب انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران در ۱۴ مرداد ۱۳۸۸، تشکل‌های صنفی نزدیک به حکومت، با اعلام دوری از روند و مواضع انجمن صنفی سعی در جایگزین سازی داشتند اما به توفیق چندانی دست پیدا نکردند.  

پس از روی کار آمدن دولت روحانی و در شرایطی که با قول مساعد ریس دولت و وزیر ارشاد، امید بسیار به بازگشایی انجمن صنفی وجود داشت، رویه وسیاست جایگزین‌سازی تشدید شد. جالب این که برخی از اعضای بلندپایه دولت هم از مهره‌های تاثیرگذار این سیاست بودند.
انجمن صنفی روزنامه‌نگاران در نامه‌ای خطاب به علی ربیعی نوشته بود که «متاسفانه نه فقط عزمی برای مساعدت وجود ندارد، بلکه آن جناب و وزارتخانه متبوع‌تان با نادیده گرفتن کلیه قوانین و مقررات موضوعه جاریه و جایگاه روزنامه‌نگاران شریف کشور، برای ایجاد تشکلی جدید و دولت ساخته، عزم خود را جزم کرده‌اید.»

این انجمن همچنین معتقد است که تقریبا تمامی وزارتخانه‌ها، اقدامات غیرقانونی و تبعیض‌آمیز مدیران قبلی خود را باطل و یا اصلاح کرده‌اند اما وزیر کار به دنبال پاک کردن صورت مساله است؛ یعنی «انکار شخصیت حقوقی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران و ایجاد یک تشکل به اصطلاح قدرتمند و فراگیر برای روزنامه نگاران.»

پیش از آن هم روشن شد که معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سخت به دنبال اجرای طرحی است که ضمن منتفی کردن بازگشایی انجمن صنفی، خبرنگاران و روزنامه‌نگاران را بیش از پیش به دولت وابسته خواهد کرد. طرح مدنظر حسین انتظامی در نهایت با مقاومت و مخالفت روزنامه‌نگاران به بایگانی سپرده شد اما مشخصا این مقام دولتی از مخالفان بازگشایی و آغاز به فعالیت مجدد انجمن صنفی روزنامه‌نگاران است. روزخبرنگار امسال هم انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران در نامه‌ای خطاب به حسن روحانی نوشت: «در حال حاضر این انجمن در برابر اعضای خود متهم به انفعال محض شده و در توجیه علل و موجبات این انفعال عاجز مانده است. توجه جنابعالی به این نکته معطوف می شود که نامه های متعدد این انجمن صنفی خطاب به شما و مقامات مسوول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و دیگر مقامات ذیربط، تاکنون بی پاسخ مانده است.»