ساعت ۶:۵۰ دقیقه روز اول نوامبر است، پناهجویان اردوگاه در جزیره مانوس هنوز کاملا از خواب بیدار نشده‌اند که متوجه می‌شوند برق و آب کمپ قطع شده است و نیروهای حفاظتی محل را ترک کرده‌اند. آن‌هم در هوای استوایی این منطقه که رطوبت بالایی دارد. حالا دو روز گذشته و مواد غذایی و بهداشتی آن‌ها رو به اتمام است و هیچ مقام مسوولی به آن‌ها هیچ توضیحی نداده است اما ایمان آوایی، حقوق‌دان ساکن استرالیا وضعیت این پناهنده‌ها را اضطراری توصیف می‌کند.
از سال ۲۰۱۳ بیشتر از ۶۰۰ مرد از ملیت‌های مختلف در حالی‌که پناهندگی‌شان مورد پذیرش قرار گرفته است، در مجموعه کمپ‌های جزیره مانوس زندگی میکنند. چندین نفر از آن‌ها در این مدت جان خود را از دست داده‌اند؛ در اثر بیماری، حمله اهالی بومی و خودکشی. اما هنوز وضعیت حقوقی آن‌ها مشخص نشده است. تنها اتفاق مربوط به دو ماه پیش است که ۲۰ نفر از پناهنده‌های این جزیره به همراه ۲۵ نفر دیگر به آمریکا رفتند. اما از آن به بعد، زندگی سخت پناهجویان و پناهنده‌ها در این اردوگاه‌ها به همان شکل ادامه داشته است.
از آخرین شب ماه اکتبر اما به ناگهان نیروهای حفاظتی اطراف این اردوگاه را ترک کردند و برق آن هم قطع شد. اثری از پمپ‌های آب و جنراتورهای برق هم دیگر نیست. پناهنده‌ها و پناهجویان به علت خطری که از سوی اهالی بومی احساس میکنند حتی حاضر به ترک اردوگاه هم نیستند. شاید تنها برای تهیه آب، در جمع‌های چند نفره حاضر باشند قدم به خارج از کمپ بگذارند. فوریه ۲۰۱۴ بود که اهالی بومی این منطقه، به اردوگاه حمله کردند و پناهجویان را مورد ضرب و شتم قرار دادند. در آن واقعه یک پناهجو کشته و بیش از ۷۷ نفر زخمی شدند. حالا با قطع امکانات آن‌ها، خطرات جدی‌تر می‌تواند جان‌شان را تهدید کند.
مرتضی یکی از پناهنده‌های ایرانی در اردوگاه مانوس است. می‌گوید با تنها باطری خورشیدی موبایلش را برای تماس‌های اضطراری و خبررسانی به خارج از کمپ شارژ کرده است. حالا با قطعی برق و نبود پمپ‌های آب، ساکنان کمپ‌ها آب باران را جمع میکنند، در حیاط آتش روشن میکنند و پس از جوشاندن، آب آشامیدنی تهیه میکنند. آن‌ها در این دو روز کیک و بیسکوییت‌های باقی‌مانده را خورده‌اند یا از درخت‌های نارگیل، میوه چیده‌اند. چند نفری بیمار هستند و ادامه این وضعیت می‌تواند به مریضی‌های بیشتر ختم شود. در حال حاضر در این اردوگاه پزشک و امکانات پزشکی هم موجود نیست.
مرتضی با صدایی که از هیجان و نگرانی‌اش خبر می‌دهد، می‌گوید: «در دیدرس ما هیچ نیرویی هم نیست. درهای اردوگاه باز است اما کسی جرات بیرون رفتن ندارد. بچه‌ها فقط برای استحمام و توالت، چند نفری لب دریا می‌روند. امنیت جانی وجود ندارد. این‌جا منطقه نظامی است و هیچ مرکز خریدی هم در اطراف نیست. دیروز یکی از اهالی بومی که نمی‌دانم چطور از وضعیت ما باخبر شده بود با قایق برای‌مان نودلز و چند بسته نان آورد. فعلا برای این‌که نمیریم بیسکوییت خوردیم. این‌جا هوا خیلی گرم است و دیشب تعدادی از بچه‌ها بیرون خوابیدند اما هوا پر از پشه‌‌های مالاریاست و برای همین خیلی‌ها از قبل در بیمارستان تحت درمان هستند. نمی‌دانم چطور بگویم که شرایط اسفناک این‌جا را باور کنید.»
به گفته او برخی از پناهجویان در یکی از کمپ‌های این اردگاه به اسم «اسکار» از دو روز پیش در حال حفر چاه هستند و به آب هم رسیده‌اند. از این آب برای شست‌وشو استفاده میکنند. اما بلاتکلیف‌اند و نمی‌دانند شرایط‌شان چیست. این در حالی‌ست که پناهندگی آن‌ها از طرف استرالیا پذیرفته شده است اما اختلافات داخلی باعث شده که صدها نفر در شرایط غیرانسانی گرفتار شوند و روز و شب‌شان را در نبرد با خطر بگذرانند. حالا شب‌ها خودشان مقابل اردوگاه، بیدار می‌مانند تا بتوانند از تنها محل اقامت‌شان محافظت کنند.
مرتضی با نگرانی ادامه می‌دهد: «الان روزهای اول است که برق و آب قطع شده و امکانات نداریم. اما هرچه بیشتر این شرایط ادامه داشته باشد وضعیت خطرناک‌تر می‌شود. ما که قدرت تغییر سیاست یک کشور را نداریم، حتی همچین فکری هم در سر نداریم. اما سیاست آن‌ها گروگان‌گیری است و همین‌طور برده‌داری. همه‌جا اسم طالبان، داعش و القاعده را به عنوان تروریست مطرح میکنند اما سیاست دولت استرالیا هم کم و کسری از آن‌ها ندارد. در این مدت شش نفر از پناهنده‌ها جان خودشان را از دست دادند. یکی از بچه‌های سریلانکایی خارج از کمپ خودش را حلق‌آویز کرد. تنها به خاطر سیاست‌های استرالیا. یکشنبه قرار است از طرف دولت نیوزلند برای مذاکره بیایند اما ما می‌دانیم که دولت استرالیا از دادن پناهنده‌ها به نیوزلند جلوگیری می‌کند.»
سال‌هاست که اختلافات داخلی در استرالیا هم بر سر پناهجویان آوار شده است. اختلاف میان دولت استرالیا و گینه‌نو در پذیرفتن این پناهجویان از یک سو، توافقات با کشورهای دیگر از سوی دیگر، باعث شده که از سال ۲۰۱۱ شرایط عجیبی بر این پناهجویان تحمیل شود.
ایمان آوایی، حقوق‌دان ساکن استرالیا شرایط این پناهجویان را اما این‌بار اضطراری توصیف می‌کند که هر لحظه با خطر دست به گریبا‌ن‌اند. به گفته او درخواست پناهندگی این پناهجویان توسط اداره مهاجرت استرالیا پذیرفته شده است. یعنی طبق قوانین فعلی استرالیا، این دولت حق نداشته است این پناهجویان را از خاک خود بیرون کند و در چنین شرایطی نگه دارد.
به گفته او طی توافق دولت استرالیا با دولت قبلی آمریکا یعنی باراک اوباما، قرار بوده که این پناهجویان به آمریکا منتقل شوند، برای همین استرالیا از پذیرفتن و اسکان آن‌ها خودداری می‌کند. از سوی دیگر با روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا، او هم از پذیرش پناهجویان ساکن این جزایر سر باز می‌زند. حالا از کل دو هزار نفر، تنها ۴۵ نفر به آمریکا منتقل شده‌اند.
طبق اظهارات آوایی، وکلای حقوق بشری استرالیا شکایت‌نامه مستدلی علیه دولت و وزارت مهاجرت استرالیا تهیه کرده‌اند که احتمال پیروزی‌اش قوی‌ست. این شکایت فعلا در حال بررسی است و موضوع آن نگهداری پناهجویان از سال ۲۰۱۱ در کمپ‌های داخل استرالیا مثل جزیره کریسمس یا خاک اصلی این کشور و همچنین جزایر متعلق به گینه‌نو است: «اما در حال حاضر مهم‌ترین مساله نجات این افراد است که جان‌شان در خطر قرار گرفته است.»
مرتضی هم در پایان حرف‌هایش در حالی‌که امیدوار بود شرایط این اردوگاه به این شکل ادامه نداشته باشد، گفت: «ما پناهنده‌های این اردوگاه جان‌مان را کف دست‌مان گرفته‌ایم. ما یا باید این‌جا اسکان داده بشیم که هیچ‌کس حاضر به پذیرفتن آن نیست. چون اهالی بومی ما را نمی‌پذیرند. یا آن‌که استرالیا بچه‌ها را به یک کشور دیگر معرفی کند. مهم نیست کجا. فقط جایی که بچه‌ها بتوانند زندگی کنند، کفایت می‌کند.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر