اعتراض‌ها به بیانیه همبستگی فمینیست‌های ایرانی و آمریکایی همچنان در شبکه‌های اجتماعی در جریان است. به طوری‌که کنار هم قرار گرفتن نام فمینیست‌های مختلف که این بیانیه را امضا کرده‌اند، با نام «لیندا صرصور» کنش‌گر فلسطینی - آمریکایی و مونتاژ عکسی که او را در جوار «دختر خیابان انقلاب» قرار داده است، نویسندگان و امضاکنندگان را به حمایت از «یک اسلام‌گرا» متهم کرده است.
ضمن جست‌وجو در اینترنت، مواضع «لیندا صرصور» مشخص می‌شود. او در ویدیویی، همگان را به «جهاد» علیه دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا دعوت می‌کند و باور دارد که از قوانین شرعی «سوبرداشت» شده است. این کنش‌گر همچنین محمد، پیامبر اسلام را یک «فمینیست» خوانده است.
در پی انتشار این بیانیه و شدت پیدا کردن اعتراضات و حمله به شخصیت‌هایی چون مهرانگیز کار، حقوق‌دانی که در شبکه‌های اجتماعی فعال است، نویسندگان بیانیه توضیحی تکمیلی منتشر کردند و در آن شرح دادند که نام «لیندا صرصور» چطور به این بیانیه اضافه شده است: «در آخرین ساعات بسته شدن لیست امضاءها بود که امضای دو تن از برگزارکنندگان مرکزی راهپیمایی زنان در واشنگتن توسط خانم کارمن پرز به ما ارسال شد که نام خانم لیندا صرصور یکی از آنها بود که ما هیچگونه سابقه ارتباط و همکاری چه قبل و چه در فرایند تهیه و تدوین این بیانیه با آنها نداشته‌ایم. واقعیت این است که ما با قبول گنجاندن این امضاء تصور نمی‌کردیم تمامی تلاش‌ها و اهداف این بیانیه و اسامی افراد شناخته شده دیگر نادیده گرفته شود.»
از همین‌روی به سراغ «نیره توحیدی» فمینیست ایرانی و استاد دانشگاه در رشته «مطالعات جنسیتی» در آمریکا رفتیم که در جریان تدوین این بیانیه بوده است. جدای از قرار گرفتن نام «لیندا صرصور» به عنوان امضاکننده، مسایل دیگری هم بود که اعتراض بسیاری از جمله کاربران شبکه‌های اجتماعی را به خود جلب کرد. در این بیانیه لینکی قرار داشت که به «چهارشنبه‌های سفید»، گفته‌هایی از «مسیح علی‌نژاد» و مساله حجاب در ایران برمی‌گشت. اما عکس این مقاله، زنی محجبه را نشان می‌داد با انگشتی رنگی شده به مهر انتخابات. این اولین اعتراض‌ها بود که گفته شد نویسندگان بیانیه خواسته‌اند از شرکت در انتخابات حمایت کنند.
اعتراض دیگر که پای «لیندا صرصور» را به میان می‌آورد اما، به کنار هم قرار گرفتن عکس «دختر خیابان انقلاب» و «لیندا صرصور» مربوط بود. عکسی که به گفته نیره توحیدی، توسط «جک پسوبیک»، راست‌گرای آمریکایی مونتاژ و در شبکه‌های اجتماعی‌اش پخش شد. توحیدی، نحوه کار پسوبیک را مشابه حسین شریعتمداری، سردبیر کیهان در آمریکا توصیف می‌کند که از جمله اقداماتش اتهام «قاچاق کودکان» به «هیلاری کلینتون» در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا بود. اما گویا به باور بسیاری، مونتاژ عکس توسط تهیه‌کنندگان این بیانیه رخ داده است.
نیره توحیدی در همین خصوص به «ایران وایر» توضیح داد که پس از اعتراض‌ها، لینک مربوط به مقاله‌ای با تصویر زنی که در انتخابات رای داده است از بیانیه حذف شد: «در حالی‌که مقاله خوبی بود و درباره حجاب و آن‌چه در ایران می‌گذرد اطلاعات مفیدی خصوصا به آمریکایی‌ها می‌داد. از طرفی بسیاری متوجه نشدند که عکس لیندا صرصور در کنار دختر انقلاب کار ما نبود. ما حتی به دست‌راستی‌های آمریکا اعتراض کردیم که از دختر انقلاب استفاده ابزاری کردید. لیندا صرصور برای ما مهم هم نبود. می‌گفتیم عکس او را کنار زن محجبه‌ای گذاشته‌اید تا فمینیست‌ها را بکوبید. پسوبیک از حزب «آلت-راست» (راست آلترناتیو) است که شدیدا نژادپرست و ضد فمینیست هستند. او می‌خواست فمینیست‌های آمریکا را بکوبد که همراه شما در راهپیمایی سراسری زنان یک فلسطینی مخالف اسراییل و روسری به سر هست. او از حلقه معیوب پر از ضعف که لیندا صرصور باشد هم برای جنگ با فمینیست‌ها استفاده ابزاری کرد.»
در کنار هم قرار گرفتن این دو مساله به عقیده «نیره توحیدی» باعث شد آن‌هایی که «توهم توطئه» دارند، به تهیه‌کنندگان و امضاکنندگان این نامه «تهمت‌های توهین‌آمیزی» وارد کنند. باتوجه به این‌که این بیانیه اولین بار در رسانه‌های انگلیسی منتشر شد، توحیدی معتقد است که «این جنجال» را «ترامپیست‌ها» به راه انداخته‌اند.
توحیدی از بعضی منتقدان گلایه‌مند است. او میگوید: « ما البته میان انتقادهای دوستانه، سازنده، و مسئولانه‌ای که از بعضی از حامیان جنبش حق‌خواهی زنان طرح شد با هوچی‌بازی‌ها، توهین و اتهام‌های ناصادقانه عده‌ای افراطی و دست‌راستی در توییتر که اغلب حتی شجاعت کاربرد نام واقعی خود را ندارند ، تفاوت میگذاریم.» برخی از معترضان می‌گویند این بیانیه نه تنها در حمایت از «لیندا صرصور» نوشته شده است، بلکه ممکن است این کنش‌گر فلسطینی‌ـآمریکایی نویسنده آن باشد: «این حرف‌ها توهین‌آمیز است. انگار ۱۱۴ فمینیست که امضا کردند بلد نیستند بیانیه بنویسند. یا این‌که چرا ما باید دزدکی و یواشکی از کسی دفاع کنیم؟ خب اگر بخواهیم از هرکسی دفاع کنیم علنی می‌توانیم این کار را بکنیم. من از "فاطمه مرنیسی" فمینیست مسلمان مراکشی یا "لیلا المراعاتی" که زن فلسطینی آمریکایی مسلمان است دفاع می‌کنم. من حتی حاضرم با "لیندا صرصور" بر سر عقاید و اظهارات‌ش مناظره کنم تا نشان بدهم بخشی از نظرات او با اصول حقوق بشر و برابری در تناقض است و بهتر است در عقاید خود تجدید نظر کند.»
این استاد دانشگاه همچنین تاکید می‌کند که اگرچه در برخی اظهارنظرها آمده بود که متن این بیانیه تغییر کرده است اما «قاطعانه می‌گویم که هیچ نکته‌ای تغییر نکرده است. از منتقدان می‌پرسم که کجای این بیانیه از اسلام‌گرایی دفاع کرده است؟ آن هم ماهایی که تمام عمر خود را برای دفاع از حقوق زنان و ایران گذاشته‌ایم و حتی نمی‌توانیم به کشورمان بازگردیم. اگر به آن عکس مونتاژ توسط پسوبیک لینک داده نمی‌شد ، شاید تا این اندازه به امضای این زن هم حساسیت ایجاد نمی‌گشت. ما اشتباه کردیم که امکان چنین سوتفاهمی را پیش‌بینی نکرده بودیم.»
بنا به اظهارات توحیدی، تهیه‌کنندگان این بیانیه «قاطعانه» مخالف ادغام دین در دولت و خواهان حکومتی «سکولار» و «دموکراتیک» هستند. اگرچه در میان زنانی که با حکومت مذهبی مبارزه می‌کنند گروهی هم «مسلمان و دین‌باور» هستند ولی حداقل با «بخشی از قوانین شریعت» مشکل دارند: «چون به شکل واضح ضد زن است. این مشکل آن‌هاست که چطور اعتقادات ایمانی‌شان را با مطالبات برابری حقوق زنان حل کنند. اما به نظر من این مساله حل نشدنی است. بهترین راه این است که آنها هم حکومت شرعی و قوانین شرعی را کنار بگذارند و در عرصه عمومی و دولتی خواهان قوانین مدرن سکولار شوند.» برای همین به باور توحیدی «فمینیسم اسلامی» چهارچوبی ناکارآ است اما می‌توان از عبارت «فمینیست‌های مسلمان» استفاده کرد.
البته این فمینیست ایرانی معتقد است که «رفرماسیون» در دین اسلام «ضرورتی ناگزیر» است چون در زندگی بخش بزرگی از مردم ایران و مسلمانان در سایر کشورها «فرهنگ اسلامی» نقش ایفا می‌کند: «همان‌طور که در مسیحیت و دین یهود رفرم ایجاد شده است. مثلا پاپ به تازگی گفته است که انداختن تقصیر رانده شدن آدم از بهشت به گردن حوا دروغ است. این گام بزرگی در میان کاتولیک‌ها به حساب می‌آید که بر پایه الهیات‌شناسی‌شان زن را اولین گناهکار می‌شناسند. ارایه تفسیر جدیدی از قرآن هم می‌تواند بسیار مثبت باشد. اگر فردی مثل حسن یوسفی اشکوری نماینده اسلام باشد بهتر است یا شخصی مثل آیت‌الله مصباح یزدی یا مکارم شیرازی؟»
با همین مقدمه، نیره توحیدی توضیح می‌دهد که چرا مخالف حذف زنان محجبه از مبارزات فمینیستی است. او به جبهه‌گیری‌ها علیه مسیح علی‌نژاد هم اشاره می‌کند: «بعضی ازهمین افرادی که به این بیانیه اعتراض می‌کنند به خانم علی‌نژاد می‌گفتند «زن لچک به سر». هنوز هم برخی او را عامل جمهوری اسلامی می‌خوانند. اگر بنا باشد ما هرکس را که حجاب دارد طرد کنیم، کار اشتباهی انجام داده‌ایم. مشکل وقتی است که از این حجاب استفاده سیاسی صورت میگیرد.»
این استاد دانشگاه «لیندا صرصور» را هم شخصیتی توصیف می‌کند که به نظر میرسد حجاب را در خدمت سیاست به کار می‌‌برد تا همواره زن مسلمان را باحجاب نشان دهد: «برای همین باید به جنبش‌های فراملی و بین‌المللی پیوست ودر این زمینه‌ها روشنگری کرد. من نمی‌گویم این زنان روسری به سر در جنبش‌ها و ائتلاف‌ها نباشند، چون اگر خواهان حذف باشم من هم به بنیادگرای سکولار تبدیل شده‌ام. اما من با حجاب به عنوان پروژه‌ای سیاسی مبارزه نظری و سیاسی می‌کنم. دیدگاه‌های صرصور تندروانه است و من با خانم کار موافقم . برای مثال وقتی این خانم میگوید محمد فمینیست است یا در شرایط امروزی آمریکا، مردم را به جهاد دعوت می‌کند یعنی افکار سطحی دارد و حساسیت لازم روی کلمات را در سخنانش به کار نمی‌برد. چرا که بسیاری از آمریکایی‌ها از کلمه جهاد جنگ و خشونت را برداشت می‌کنند. او هنوز درک درستی از فمینیسم که پدیده‌ای مدرن است ندارد. اگرچه امیدوارم مطالعه کند، شاید تحول یابد و طور دیگری بیاندیشد و به تساوی جویی جنسیتی همه جانبه برسد.»
برای همین در پی بحث‌ها واعتراضات پیش آمده حول این بیانیه، نیره توحیدی شبکه‌های اجتماعی را «شمشیری دو لبه» توصیف می‌کند که هم برای گسترش دموکراسی «خوب و مورد استفاده» است و هم عده‌ای از آن «سوءاستفاده» می‌کنند: «همیشه خراب کردن از ساختن آسان‌تر است.»
مطالب مرتبط:
مهرانگیز کار: نمی‌توانم با فمنیست‌های تندرو همراه باشم
جزییات تازه از سرنوشت دختر معترضی که در خیابان انقلاب بازداشت شد
سرنوشت دختر معترض بازداشتی با روسری سفید
کمپین چهارشنبه‌های سفید و مومنان زیرک
«اگر زنی احساس می‌کند که باحجاب راحت است، هیچ‌کس حق ندارد او را به برداشتن حجاب اجبار کند»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر