«بدن سازی»(Body building) زنان در ایران پر مشتری است و پر ماجرا. سال هاست که چون بسیاری از دیگر ممنوعیت ها، زنان علاقه مند به این رشته زیرزمینی به راه خود ادامه می دهند. داستان های تلخ و پرحاشیه آنها در زیرزمین ها، تنها از محدودیت هایی که قانون بر آنها تحمیل کرده، نشات نمی گیرد، مردان ورزشکار هم در این داستان ها سهیم هستند.
«مهشید»، ورزشکار زن ایرانی که از اوایل دهه 60 به این رشته رو آورده، سال ها است با متن و حاشیه آن درگیر است: «راستش از همان اول مدام می‌خورد توی ذوقم. آن سال‌ها، یعنی حول و حوش سال1382 (2003) تازه رشته بدن سازی زنان راه افتاده بود. تا قبل از آن اصلا نمی‌شد حرفش را هم زد. تمرین های ما در سالن های زیرزمینی و به صورت کاملاً مخفی انجام می‌شدند.»
آن ها مقاومت می کنند: «زمان زیادی گذشت تا به سختی رضایت دادند ساعت های محدودی در باشگاه تمرین کنیم. البته نه مربی در کار بود و نه راهنمایی. خودت باید با خودت کار می‌کردی. آقایانی که یک مدرک نیم بند گرفته بودند، زیر زمین خانه های خود را می‌کردند محل تمرین خانم‌ها و در همین زیرزمین‌ها هم مثل همه امور پنهانی که از حمایت قانون بی‌بهره است، اتفاقات زیادی می‌افتاد؛ از خشونت های جسمی و حتی جنسی تا توهین و تحقیر و سوءاستفاده مالی.»
مهشید می‌گوید بدترین ساعت هایی که هیچ مردی حاضر نبوده تمرین کند، باشگاه را به آن ها اختصاص می‌دادند: «بین شش تا هشت صبح یا مثلا در گرمای تابستان بین ساعت 12 تا 14.»
«آزاده» دو سال است که به این رشته روی آورده است. او تاکید می‌کند دنبال «سیکس پک» کردن شکمش نیست و فقط برای زیبایی اندامش در رشته «بیکنی»(Bikini) تمرین می‌کند: «به ندرت مربی خوب و آموزش دیده می‌توانی پیدا کنی. مربی های زن اغلب با یک دوره کوتاه مدت آموزشی مدرک گرفته‌اند، برای همین ترجیح می‌دهم بروم سراغ مربی های مرد. متاسفانه خیلی از آن ها به شکل بی رویه مکمل های خاصی را تجویز می‌کنند که عوارض سنگینی مثل تغییر شکل های عجیب و کاذب در عضله و ناراحتی های قلبی، گوارشی و کلیوی برای زن‌ها ایجاد می‌کند.»
با وجود این ریسک ها، آزاده به تمرین هایش ادامه می دهد: «یک جور اعتیاد می‌آورد. پیشرفت خودت را که در آینه می‌بینی، مدام تشویق می‌شوی بروی جلو و هر جور شده تمرین های سخت را تاب بیاوری. یک جوری تمرین اراده و خواستن هم هست.»
«نوید مروج»، مربی بین المللی بدن سازی است که بیش از 12 سال سابقه تمرین و آموزش خانم‌ها را در کارنامه خود دارد.صفحه اینستاگرام نوید بیش از 50 هزار فالوئر دارد.
نوید مروج عمده مشکلات را متوجه زنانی می داند که به طور حرفه ای رشته بدن سازی را انتخاب می کنند: «موج گسترده زنان علاقهمند به این رشته در طول سال های اخیر به دو گروه رده بیکنی و فیتنس (Fitness) محدود می‌شود و تعداد زنان بدن سازی که به طور حرفه ای به این کار بپردازند، در کل ایران از یک صد نفر کمترند.»
به گفته او، اغلب کسانی که عکسشان را روی مجله های مد، مثلا برای تبلیغ محصولات «ویکتوریا سکرت»(Victoria’s Secret) می بینیم، "بیکنی مدل" هستند. آن ها با ورزش بدن خود را می‌سازند اما تمرین هایشان سخت و فشرده نیست و لازم نیست که از داروی خاصی استفاده کنند. در حالی که بدن فیتنس کارها خطی‌تر است و بیش تر نیازمند باشگاه رفتن هستند.
شاخه دشوارتری که زنان در آن همواره با مشکل رو به رو هستند، رشته بادی بیلدر (بدن سازی) است: «خانم های بدن‌ساز ناچارند در طول این پروسه، هورمون های مردانه مصرف کنند. به همین دلیل هم تغییرات اساسی در فیزیک آن ها رخ می‌دهد. این تغییرات ممکن است منجر به بزرگ شدن فک، برجسته شدن بینی، قوی شدن مچ و متورم شدن انگشت‌ها شده و حتی اندام های سکسی هم با رشد واژینال، از فرم طبیعی خارج می‌شوند. این اتفاق هرگز قابل برگشت نیست و کسانی که وارد این مقوله می‌شوند، حتی در صورت توقف مصرف دارو، وضعیتشان کماکان به شکل خود باقی خواهد ماند.»
به گفته نوید مروج، خانم های بدن ساز حرفه ای ناچارند بین این ورزش و یک زندگی عادی و داشتن همسر و خانواده، یکی را انتخاب کنند و این وضعیت ناشی از فرهنگ حاکم بر جامعه است.
او حرف های مهشید را تایید می کند: «خانم‌ها برای گذراندن دوره تمرین باید به مربیان مرد روی بیاورند و متاسفانه با توجه به شنیده های من، بسیاری از آن ها با درخواست های غیرمعقول جنسی از سوی مربی مرد خود روبه رو می‌شوند.»
می گوید: «زنان بدن ساز امکان و بستری برای شرکت در مسابقه های داخلی و حتی خارجی ندارند چون باید برای شرکت در مسابقه ها با پوشش بیکنی شرکت کنند و بنا به مسایل سیاسی و دینی، درگیر مشکلات عمده می‌شوند. به همین دلیل هم حتی اگر کسی مصمم باشد در این رشته کار کند، تنها یک انتخاب کاملا فردی است و هیچ گونه کاربرد بیرونی ندارد.»
«احسان فراهی»، کارشناس و مربی ارشد «فدراسیون جهانی پرورش اندام» (IFBB)به «ایران‌وایر» می گوید: «خانم‌ها سعی می‌کنند از مربیان مرد استفاده کنند. اغلب قهرمانان کشوری در این رشته در کنار سایر فعالیت های خود، بین 50 تا 100 شاگرد زن هم تمرین می‌دهند.»
این مربی فدراسیون جهانی بدن سازی هم به برخی از مشکلات خانم های علاقه مند به این رشته اشاره می‌کند: «برخی از مربی‌ها از خانم های بدن‌ساز سوء استفاده بسیاری می‌کنند؛ از سوءاستفاده های جنسی بگیرید تا سوء استفاده های مالی و هیچ منبع رسیدگی به این آزارها وجود ندارد چون کار خود آن خانم برای تمرین گرفتن از یک مربی مرد غیرقانونی است و تحت پوشش قانون قرار نمی‌گیرد.»
احسان فراهی می افزاید: «در طول چند سال اخیر می‌توانم بگویم نزدیک به 20 تا 30 نفر از خانم های فعال در این حوزه از طریق ایمیل یا تلفن با من ارتباط گرفته و شرح حال این خشونت‌ها را برایم بیان کرده‌اند.»
این ورزشکار با اشاره به معضل کمبود مربی های آموزش دیده در رشته بدن‌سازی می‌گوید: «الان با پرداخت 50 یا 60 هزار تومان می‌توانید بروید یک مدرک مربی گری بی اعتبار بگیرید. اصلا نیاز نیست که دوره خاصی بگذرانید بلکه پول می‌دهید، مدرک تان را با پست می‌فرستند درب منزل تان.»
او تاکید می‌کند الزاماً همه شاخه های پرورش اندام به دشواری بدن سازی نیستند: «پرورش اندام شش زیر مجموعه و شاخه ورزشی مختص زنان دارد که فقط یکی از آن ها بدن سازی است.»
به باور او، آن ها نسل سوخته شاخه بدن‌سازی زنانه در ایران هستند؛ نسلی که سال های نخست و میانی دهه 70 وارد این رشته شده و با داروها و استروییدهای مختلف بدن خود را ساخته‌اند اما هیچ مسابقه ای برای شرکت کردن و هیچ زمینه ای برای پیشرفت ندارند؛ تنها امکان آن ها شرکت در باشگاه‌ها است؛ باشگاه های پر از حاشیه، ماجرا و مردان سودجو و سوءاستفاده گر.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر