وضعیت جنگ در منطقه «غوطه شرقی» سوریه به اندازه ای مهیب و دلخراش است که اول اسفند 96 «صندوق کودکان ملل متحد»(یونیسف) در اقدامی نمادین، در اعتراض به وضعیت وخامتبار کودکان این منطقه، برای اولین بار در تاریخ این سازمان «بیانیهٴ سفید» صادر کرد. سخنگوی یونیسف گفت این اقدام را به این دلیل انجام داده ایم که هیچ کلمه و واژه ای برای بیان آن چه در آن جا می گذرد، نیافته ایم.
بازتاب این وضعیت وخیم اما در داخل ایران چندان وسیع نبود و تنها برخی فعالان در فضای مجازی، به ویژه توییتر، به غوطه شرقی پرداخته اند؛ از جمله «محمود صادقی»، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی که نوشت: «هم در غوطه شرقی، هم در روهینگیا مسلمانان قتل عام میشوند اما در رسانههای رسمی ما هیچ بازتابی ندارد! سیاست ما عین دیانت ماست.»
این پیام کوتاه و طعنه آمیز صادقی به سیاست سکوت جمهوری اسلامی و پاک سازی «بشار اسد» به ذائقه روزنامه «کیهان» تلخ آمد و او را «ناشی»، «کم اطلاع» و «محبوب رسانههای غربی و ضد انقلاب» خواند و حرف هایش را «اشک تمساح برای تروریستهایی که شعارشان تسلط کامل بر دمشق و نابودی حرم مطهر حضرت زینب(س) بوده است»، دانست.
«رضا سراج»، تحلیل گر تندرو نیز در یادداشتی نوشت توییت محمود صادقی، رفتار «هیستریک» و تلاش برای دیده شدن است.
فارغ از کشاکش های رسانه ای، موضوع مهم تر این است که موضع رسمی جمهوری اسلامی در باره قطع نامه اخیر شورای امنیت چیست؟
شورای امنیت که به دلیل اختلاف روسیه با دیگر اعضای خود، روزها و هفته ها از اتخاذ هرگونه تصمیم درباره غوطه عاجز مانده بود، سرانجام در روز شنبه 24 فوریه 2018 قطع نامه ای را از تصویب گذراند که از طرف های درگیر می خواهد آتش بس یک ماهه ای را به اجرا بگذارند تا امکان کمک رسانی به مردم غوطه شرقی فراهم شود.
پیش از تصویب این قطع نامه، «مولود چاووش اوغلو»، وزیر امورخارجه ترکیه از ایران خواسته بود که همراه با سوریه، اقدام های خشونت آمیز در غوطه شرقی را متوقف کند. «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان هم سوم اسفند از کشورهای عضو اتحادیه اروپا درخواست کرد برای توقف خشونت ها در سوریه، به ایران و روسیه فشار بیاورند. این فشارها البته بیش تر متوجه روسیه شدند و در نهایت این کشور با تصویب قطع نامه و آتش بس موقت موافقت کرد.
این قطع نامه اگرچه با اجماع به تأیید همه اعضای اتحادیه اروپا، از جمله روسیه رسید اما فرانسه و آلمان گفته اند که برای حُسن اجرای آن باید با روسیه وارد مذاکره شوند. نفس چنین واکنشی از سوی این کشورهای اروپایی، حاکی از آن است که این قطع نامه چندان که باید ضمانت اجرایی ندارد اگر مسکو اراده جدی در اجرای آن از خود نشان ندهد.
از قضا، نقطه ضعف قطع نامه که می تواند راه گریز مسکو و دمشق باشد، این است که قطع نامه گروه های تکفیری «داعش»، «القاعده» و «جبهة النصره» را از شمول آتش بس استثنا می کند. از آن جایی که به تصریح قطع نامه، این گروه ها شامل آتش بس نمی شوند، مسکو و دمشق به بهانه هدف قرار دادن آن ها، می توانند حملات خود را همچنان ادامه دهند. استقرار گروه های تکفیری در کنار مناطق مسکونی چنان در هم تنیده است که اگر قطع نامه مذکور نقض شود، راه برای هرگونه توجیهی باز است. بنابر این، از هم اکنون می توان ادعا کرد که قطع نامه دیرهنگام شورای امنیت جز نوشته ای بر کاغذ نیست و هیچ گونه ضمانت اجرایی برای آن وجود ندارد.
در چنین وضعیتی، «تسنیم»، خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسداران یک روز پس از تصویب این قطعنامه موضعی دو پهلو را از سرلشکر «محمد باقری»، رییس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی منتشر کرد که موید ادعای فوق مبنی بر نبود ضمانت اجرایی برای این قطع نامه است. او در مصاحبه ای با تاکید بر این که قطعنامه تعدیل شده است، گفت: «ما به این قطعنامه پایبند خواهیم بود، سوریه نیز پایبند است. [اما] بخشهایی از حومه دمشق که در اختیار تروریستها است، مورد آتش بس نیستند و پاکسازی در آن ها ادامه خواهد داشت.»
اظهارات چنین مقام عالیرتبه نظامی جمهوری اسلامی مبنی بر این که پاک سازی در برخی مناطق ادامه خواهد داشت، دقیقا استفاده از روزنه کوچکی است که قطع نامه برای ادامه حمله به گروه های تکفیری باز گذاشته است.
مشابه این ادعا در یادداشت روزنامه کیهان علیه محمود صادقی نیز مطرح شده بود: «تروریستهای تکفیری در غوطه شرقی دمشق از اواخر ماه گذشتۀ میلادی با حملات گستردۀ خمپارهای به مناطق مسکونی، بر شدت درگیریها در این منطقه افزودند ...که در نتیجه ارتش سوریه را بر آن داشت تا با هدف پاک سازی کامل این منطقه و بازگرداندن امنیت کامل به پایتخت سوریه، عملیات گسترده در منطقۀ غوطۀ شرقی را آغاز کند. [آن وقت] در چنین شرایطی، "محمود صادقی" ناگهان دردمند تروریستهای تکفیری غوطه شرقی دمشق شده، هزیمت آن ها را قتل عام مینامد.»
به عبارت دقیق تر، موضع جمهوری اسلامی درباره وضعیت غوطه شرقی همان است که در روزنامه کیهان ذکر شده بود؛ حمایت از پاک سازی کامل.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر