دو هفته بعد از فیلترینگ تلگرام که رئيس جمهور ایران گفته بود با آن موافق نیست٬ وزیر ارتباطات دولت که قرار بود دست‌اش روی دکمه فیلترینگ نرود اعلام کرد فیلترشکن‌ها را هم فیلتر می‌کنند، چون به ادعای جهرمی، ابزار براندازی نرم هستند و توسط دولت آمریکا پشتیبانی می شوند.
محمدجواد آذری جهرمی، به این هم بسنده نکرده و از اینکه کاربران فضای مجازی در برابر دستور قضایی مقاومت می کنند و به ترویج فیلترشکن مشغول هستند، اظهار تاسف کرده است.
احتمالا منظور او از دستور قضایی، حکم بازپرس است که منجر به فیلترشدن تلگرام است. حکمی که حسن روحانی آن را سفارشی خواند ولی حالا وزیر از اینکه کاربران در برابرش مقاومت می کنند، اظهار تاسف کرده است.
اما فارغ از فیلترشدن تلگرام، سخنان وزیر ارتباطات درباره فیلترشکن ها چه هدفی را دنبال می کند؟
«امیر رشیدی»، محقق امنیت و دسترسی به اینترنت در «کمپین حقوق بشر در ایران» به ایران وایر می‌گوید سخنان اخیر وزیر ارتباطات تنها یک توجیه برای اعمال سانسور و قطع دسترسی مردم به فیلترشکن‌ها است: «فیلتر شکن یک برنامه است. هر برنامه‌ای می‌تواند مخرب باشد یا نباشد٬ ما نمی‌توانیم یک قید کلی بگذاریم و بگوییم همه‌ی آنها مخرب‌اند و ۴ مورد مثال هم ذکر کنیم تا بتوانیم محدود کردن دسترسی مردم به اینترنت و اطلاعات را توجیه کنیم.»
وزیر ارتباطات از اینکه کاربران فضای مجازی در برابر دستور قضایی مقاومت می کنند و به ترویج فیلترشکن مشغول هستند، اظهار تاسف کرده است.
او تاکید می کند که همه فیلترشکن ها امن نیستند ولی «جهرمی از این وضعیت سواستفاده می‌کند تا یک حکم کلی صادر کنند و این را ابزاری کند برای توجیه سانسور.»
امین ثابتی، دیگر پژوهش‌گر امنیت اینترنت نیز به ایران‌وایر می‌گوید: «فیلترشکن‌ها می‌توانند ناامن باشند اما اینکه تمام آنها را به باج‌افزار و بدافزار ربط بدهیم، بیشتر بزرگنمایی است. اگر دولت ایران نگران این موضوع است، بهتر است از وب‌سایت‌های ایرانی شروع کند که بسیاری در حال انتشار بدافزار از طریق امکان نرم افزارهای قفل شکسته هستند.»
باج‌افزارها نوعی بدافزار هستند که سیستم را از کار می‌اندازند و در ازای رفع این محدودیت طلب پول می‌کنند. کارشناسان امنیت شبکه اما می‌گویند فیلترشکن‌هایی معتبر تاکنون چنین کاری نکرده اند.
امیر رشیدی، محقق امنیت و دسترسی به اینترنت، این باور که دولت مخالف محدودیت‌ها در اینترنت است را یک «توهم» می داند: «حتی اینکه بعد از روی کار آمدن روحانی فیلترینگ کم‌تر شده هم صحت ندارد.»
آیا قطع دسترسی مردم به فیلترشکن‌هایی که هر روز نسخه‌های تازه‌تری ارایه می‌کنند٬ امکان دارد؟ امین ثابتی می‌گوید: «در داستان سانسور اینترنت و فیلترینگ، بازی موش و گربه در جریان است. تا زمانی که دسترسی به اینترنت جهانی وجود داشته باشد، هیچ دولتی نمی‌توانند فیلترشکن‌ها را مسدود کند. تنها راهی که می‌توان فیلترشکن‌ها را به صورت کامل مسدود کرد قطع کامل اینترنت جهانی است که این کار برای مدتی کوتاه امکان‌پذیر است اما قطع دائمی آن به دلایل سیاسی و اقتصادی امکان‌پذیر نیست. در نتیجه این گفته آقای جهرمی را باید مانند داستان فیلترینگ هوشمند که وزیر قبلی ارتباطات از آن یاد کرده بود و یا فیلترینگ غیرهمسان که همین وزیر ارتباطات در موردش صحبت کرده بود، در حد ادعا و بیشتر یک جنگ روانی دانست که مبنای فنی و علمی ندارد.»
امیر رشیدی٬ نیز با اشاره به اینکه دنیای وب را به شکل یک تار عنکبوت تصویر می‌کنند٬ گفت: « در تار عنکبوت برای رسیدن هر نقطه به نقطه‌ای دیگر بیش از یک راه وجود دارد. هر چقدر هم راهها بسته بشود، باز هم راهی هست. ممکن است راهها سخت‌تر یا طولانی تر بشود ولی تا زمانی که تار عنکبوت هست٬ می‌شود از نقطه‌ای به نقطه‌ی دیگر رسید.»
ادعای دولت حسن روحانی این است که با محدود کردن دسترسی مردم به اینترنت و جریان آزاد اطلاعات موافق نیست و البته وعده داده بود دولت با هیچ فیلترینگی همراهی نخواهد کرد. امیر رشیدی که مدت‌هاست تحرکات دولت در زمینه اینترنت را رصد می‌کند و گزارش‌های متعددی از وضعیت دسترسی مردم به جریان آزاد اطلاعات منتشر کرده، می‌گوید این ادعاها هیچ سنخیتی با عملکرد دولت ندارد. او این باور که دولت مخالف محدودیت‌ها در اینترنت است را یک «توهم» می داند: «حتی اینکه بعد از روی کار آمدن روحانی فیلترینگ کم‌تر شده هم صحت ندارد.»
امین ثابتی کارشناس امنیت شبکه: «دولت روحانی دشمن دسترسی به اطلاعات آزاد است و از روش‌هایی مختلف مانند کاهش قیمت اینترنت برای وب‌سایت‌های داخلی و همچنین فیلترینگ شدید، سعی در تغییر رفتار کاربران دارد.»
کمپین بین المللی حقوق بشر ایران فهرستی از وب‌سایت‌ها و اپلیکیش‌هایی که دولت حسن روحانی فیلتر کرده و پیش از آن فیلتر نبوده را منتشر کرده است. رشیدی با اشاره به این فهرست می‌گوید: «اپلیکیشنی مثل سیگنال که امن است در دولت آقای روحانی فیلتر شد. این‌آقایان ادعا می‌کنند تلگرام مشکلاتی دارد. به سیگنال هیچ‌کدام از آن ایرادات وارد نیست. چرا آن را فیلتر کردند؟»
او با اشاره به تکمیل شبکه ملی اطلاعات در دولت روحانی می گوید سیاست‌گذاری‌های دولت روحانی لطمه‌های اساسی به دسترسی مردم به اینترنت وارد کرده است: «بدون هیچگونه نظارت یا پادمان‌های قضایی، شبکه ملی اینترنت ایران می‌تواند توسط نهادهای امنیتی و اطلاعاتی حکومت برای هک کردن حساب های کاربران خصوصی بدون هیچگونه عقوبتی مورد استفاده قرار بگیرد.»
رشیدی می گوید دولت روحانی کارهای مثبتی مثل افزایش دسترسی به اینترنت پرسرعت داشته ولی با اشاره به گزارش کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، فهرستی از رفتارهای منفی دولت را بر می شمارد: «. مساله عملکرد دولت روحانی در حوزه اینترنت خیلی فراتر از آن است که به فیلتر شدن چند سایت محدود شود. حملات هکینگ حکومتی، از جمله حملات DDoS، فیشینگ، نرم افزارهای مخرب، شنود پیام ها و برنامه‌های کاربردی جعلی، در دورۀ ریاست جمهوری روحانی افزایش یافته است.»
بنابر این گزارش حکومت ایرانیان را از طریق ارزان کردن و افزایش سرعت استفاده از شبکه ملی اینترنت ایران نسبت به اینترنت جهانی، در تخلف از اصول بی طرف بودن اینترنت، به سمت استفاده از شبکه ملی اینترنت و خدماتش مثل موتورهای جستجوی ملی و خدمات پست الکترونکی و ویدیو سوق می‌دهد.
امین ثابتی کارشناس امنیت شبکه هم با اشاره به مقاله‌ای که چندی پیش در این رابطه نوشته می‌گوید: «دی ماه سال گذشته در مطلبی گفتم که خطر دولت روحانی برای کاربران اینترنت در ایران بیشتر از خطر دولت‌های قبلی است. این پیش‌بینی‌ام متاسفانه درست از آب درآمده است. برخلاف ادعاهای شخص روحانی و همچنین وزیر ارتباطات، دولت روحانی دشمن دسترسی به اطلاعات آزاد است و از روش‌هایی مختلف مانند کاهش قیمت اینترنت برای وب‌سایت‌های داخلی و همچنین فیلترینگ شدید، سعی در تغییر رفتار کاربران دارد.»
سخنان اخیر وزیر ارتباطات٬ خشم کاربران ایرانی را در شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشته و صدها کاربر در انتقاد به سخنان او رفتار دوگانه دولت در مورد اینترنت نوشته‌اند. برخی او را «وزیر قطع ارتباطات» خوانده اند و بعضی با هشتگ #جهرمی_جلاد_سایبری پیشنهاد «ریپورت» و «بلاک» کردن حساب کاربری او در توییتر را داده اند.
امیر رشیدی با اشاره به این که «مسوولان که به واسطه‌ی مردم به این مقام رسیده‌اند، از یک رانت عجیب و غریبی استقاده می‌کنند و بدون فیلتر همه جا حضور دارند»، می‌گوید: «اعتراض مردم در توییتر و دیگر شبکه‌های اجتماعی کاملا به جاست و باید صدای خودشان را به گوش آنها برسانند.» رشیدی در پاسخ به این سوال که با آغاز مسدوسازی فیلترشکن‌ها چه راهی برای کابران باقی می‌ماند، می‌گوید: «راهی نیست چز فیلترشکن‌های تازه و مقاومت سایبری٬ اما در این میان مهم است که کاربران از ابزارها و فیلترشکن‌های معتبر و شناخته شده استفاده کنند.»
مطالب مرتبط:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر