وزارت خزانه داری آمریکا به تازگی چهار بانک ملت، پارسیان، سینا و مهراقتصاد را تحریم کرده است. با تحریم‌هایی که امریکا علیه این بانک ها اعمال کرده تکلیف پول ها و سپرده گذاری های مردم چه می شود؟ آیا پول شهروندان در خطر است و باید منتظر پدیده های شبیه وضعیتی که برای برخی از موسسات اعتباری و مالی ایران افتاد بود که قادر به بازپرداخت سپرده های مشتریانشان نبودند؟
معنی تحریم های جدید چیست؟
تحریم تازه امریکا این چهار بانک ایران را همراه شمار دیگری از موسسات مالی و شرکت های ایرانی وارد فهرست تحریم های دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری کرده که اصطلاحا به آن فهرست شخصیت های حقیقی و حقوقی تحت تحریم یا فهرست اس.دی.ان می گویند. اصل این تحریم با دستور اجرایی رییس‌جمهور امریکا علیه افراد و کشورهایی وضع شده که از دیدگاه ایالات متحده در فعالیت تروریستی و خرید و فروش مواد مخدر فعالیت دارند. مصادیق تازه ای که وزارت خزانه داری امریکا تشخیص دهد، به طور مرتب به این فهرست اضافه یا در صورت اعتراض و قبول آن، از فهرست کنار گذاشته می شود. مطابق این تحریم، دارایی‌هایی هر فرد و موسسه که نام آن وارد این فهرست می‌شود، باید در امریکا مسدود شود و معامله افراد و موسسات امریکایی با آنها ممنوع است. هرفرد و موسسه‌ای امریکایی در هر جای جهان که با این افراد یا موسسات همکاری کند، خود مشمول جریمه‌های مالی و ضبط دارایی یا تحریم آمریکا می‌شود که به معنی از دست دادن فرصت فعالیت تجاری و بازرگانی و داشتن حساب بانکی در خاک ایالات متحده است.
تاثیر تحریم‌ها بر بانک های ایرانی در داخل ایران
در روزهای اخیر گزارش‌هایی از ایران منتشر شده بود که نشان می داد شماری از شهروندان این کشور همزمان با تحریم این چهار بانک برای بستن حساب های خود یا پس گرفتن سپرده گذاری‌شان مراجعه کرده بودند. تحریم‌های امریکا علیه بانک‌های ایرانی که وارد این فهرست می‌شوند، باعث مسدودشدن حسابها و سپرده‌گذاری‌های که در شعب این بانک ها در داخل خاک ایران شده نمی‌شود و از این جهت دارایی شهروندان در خطر توقیف و مسدود شدن قرار ندارد.
حتی در صورت اجرایی‌شدن توصیه های گروه ویژه اقدام مالی یا اف.ای.تی.اف که مقررات ضدپولشویی و علیه تامین مالی تروریسم است، حساب اتباع ایرانی در این بانک ها از این جهت تحت تاثیر قرار نمی گیرد، چون مبنایی تروریستی شناختن افراد و موسسات، نظر سازمان ملل متحد است و تشخیص وزارت خزانه داری ایالات متحده فقط محدود به خاک این کشور است. با این همه به دلیل محدودیت‌هایی که بانک‌های تحریم شده از سوی امریکا در فعالیت های خارجی خود پیدا می‌کنند، تحریم بر میزان موفقت، درآمد و سود فعالیت‌های مالی آنها تاثیر منفی می گذارد. حتی بانک‌هایی غیرامریکایی هم که با این دسته از موسسات ایرانی تحریم شده، روابط کارگزاری دارند، در خطر قرار می‌گیرند.
در واقع، سرمایه گذارای های خارجی این بانک‌ها مثل خرید اوراق قرضه، سرمایه گذاری در پروژه‌های اقتصادی همچون خرید سهام و بیمه های اتکایی که برای تضمین سودآوری انجام می شود و برای هر بانکی در جهان معمول و لازم است، برای بانک های تحریم شده ایرانی بسیار محدود خواهد شد. با توجه به بی ثباتی و نوسانات شدید اقتصادی در ایران که حاصل تحریم خارجی و ناکارآمدی داخلی است، احتمال تاثیر نامطلوب این وضعیت بر تعهدات داخلی بانک ها به کلی منتفی نیست و نمی توان تضمین کرد سپرده گذاری های ریالی و ارزی شهروندان ایرانی در شعب داخل این کشور این بانک ها از هر نوع نوسانی مصون بماند. به بیان دیگر هرچند سپرده های شهروندان در شعب داخلی بانک‌های تحریم شده همچون سپرده ها در شعب خارجی در خطر قرار ندارد، اما افت توان سودآوری بانک هایی که فعالیت خارجی داشتند، بر فعالیت های داخلی آنها هم در میان مدت اثر منفی خواهد داشت.
وضعیت حسابها در شعب خارجی بانک‌های تحریم‌شده
بانک‌های تحریم شده ایرانی خصوصا بانک ملت و بانک پارسیان دارای شعب فعالی در خارج از ایران هستند. بانک پارسیان به دلیل فعالیت های مالی منطبق با الگوهای ضدپولشویی در جهان، در خارج از ایران فعالیت های وسیعی داشته و از حیاتی ترین منابع مبادلات مالی برای واردات دارو، غذا و سایر اقلام بشردوستانه بوده است. تحریم های امریکا در ارتباط با فعالیت های تروریستی و قاچاق مواد مخدر، در دورن خاک ایالات متحده و حوزه قضایی امریکاست و اتباع و موسسات امریکایی هم در هرکجای جهان که باشند، باید از آن تبعیت کنند و این محدودیت شامل اتباع غیرامریکایی یا خارج از حوزه قضایی ایالات متحده نیست.
به این معنی شعب خارج از کشور این بانک ها که خارج از خاک امریکاست، محکوم به تعطیلی نیستند و اموال و دارایی های آن نباید حتما مسدود شود. اما اگر شرکتی اساسا امریکایی نباشد اما بخشی از سهام آن در اختیار فرد یا موسسه آمریکایی باشد یا عضو از اعضای هایت مدیره آن شرکت امریکایی باشد، برای کار با چنین بانک تحریم شده ای محدودیت دارد. در موارد پیشین، برخی از شرکت های کوچک غیرامریکایی که مدیرعامل یا مدیر ارشد امریکایی داشته اند، برای فرار از تحریم های یک جانبه آمریکا علیه ایران، این مدیر را تغییر داده‌اند اما چنین کاری برای همه شرکت ها میسر نیست و به دلیل کوچکی ارقام روابط تجاری با ایران و بزرگی میزان همکاری با امریکا، رغبتی برای به خطر انداختن امکان همکاری با ایالات متحده به نفع حفظ روابط با ایران نشان نمی دهند. این وضع بر جذب مشتری خارج از کشور این بانک ها تاثیر منفی دارد اما این تنها محدودیت ناشی از تحریم های یکجانبه امریکا نیست.
هرچند بانک های تحریم شده ملت، پارسیان، سینا و مهراقتصاد شعبه ای در امریکا ندارند که اموالشان مسدود شود اما تحریم های مرتبط با فعالیت های تروریستی و قاچاق مواد مخدر، خطر یا ریسک بین المللی همکاری با آنها را در همه کشورها بالا می برد. افراد و موسساتی را که ایالات متحده تروریستی یا مرتبط با قاچاق مواد مخدر می نامد، همانند افراد و موسساتی که سازمان ملل در فهرست مشابه خودش قرار می دهد، برای همه کشورها فراگیر و کناره گیری از همکاری با آنها برای همه الزام آور نیست اما اساسا رو به رو شدن با بانک هایی که با چنین اتهامات سنگینی رو به رو هستند، اگر باعث قطع همکاری با آنها نشود، دست کم علاقه ای هم برای همکاری ایجاد نمی کند.
شعبه های غیرامریکایی این بانک‌ها و حسابها و سپرده گذاری‌های آنها گرچه بسته به نظر کشورهای میزبان می تواند تعطیل و توقیف نشود اما به این دلیل بالارفتن ریسک همکاری، با خطر سختگیری های قانونی بیشتر یا مسدود شدن حسابها، برای بررسی منشا پول قرار دارند. این وضعیت می تواند سپرده گذاری افراد و موسسات ایرانی و غیرایرانی با هر نوع ارزی در شعب خارج از کشور این بانک ها را درگیر کند.
مطالب مرتبط:
تحریم بانک پارسیان؛ بی‌سابقه‌ترین شکل تحریم آمریکا علیه ایران
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر