دختران گزینشی امروز و فردا به فاطما سامورا دروغ خواهند گفت

حالا آن ها را با نام «دختران آزادی» می‌شناسند؛ جمعیتی که تقریبا در تمام بازی‌های ملی یا باشگاهی پشت درهای ورزشگاه «آزادی» برای ورود و نشستن روی سکوها تلاش می‌کنند. آن ها هر مرتبه به درها و قفل‌های بسته بر می خورند اما باز هم ادامه می دهند.

دختران آزادی برای رسیدن به سکوهایی که پشت این قفل‌ها و میله‌ها قرار دارند، از هر راه حلی استفاده کرده اند. شاید پیش قراول آن ها، «روسری سفیدها» باشند که روز بازی ایران و بحرین در انتخابی جام جهانی ۲۰۰۶ مقابل در غربی ورزشگاه آزادی تجمع کردند. سال 1384 خورشیدی بود که جمعیتی نزدیک به ۵۰ نفر روبه روی در غربی ورزشگاه با روسری‌های سفید روی زمین نشستند و خواهان باز شدن درهای آزادی شدند. میان آن ها نام‌های آشنایی هم بود مثل «آسیه امینی» روزنامه‌نگار و فعال حقوق زنان و «نسرین ستوده»، فعال حقوق بشر.

حالا راه آن ها را دخترانی از جنس تمام شهر تشکیل داده‌اند؛ شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار، بازیگر تئاتر، دانشجوی هنرهای زیبا، دانشجویان «دانشگاه پلی تکنیک»، چند فعال جدید در حوزه حقوق زنان و حتی چند دانش‌آموز. میان آن ها، «زهرا خوش‌نواز» کمی مرزها را تکان داد و خودش را با آرایشی مردانه به سکوها رساند. او قطعا نخستین دختری نبود که با گریم مردانه از مرزبندی‌ ورزشگاه‌ گذشت اما اولین زنی بود که بدون ترس، تصاویرش در ورزشگاه را در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد.

سال ۱۳۸۱، روزنامه «اعتماد» در گزارشی، از دخترانی نوشت که با آرایش مردانه وارد ورزشگاه‌های ایران می‌شدند. این حضور پنهانی، سال‌ها مسکوت و مخفی مانده بود. حتی نمایش فیلم «آفساید»، اثر «جعفر پناهی» هم نگاه‌ها را متوجه دختران آزادی نکرد. شاید زهرا کنار دخترانی که در ورزشگاه‌های اهواز و سایر شهرها از سد نیروی انتظامی گذشتند و بعد با صراحت از حضورشان روی سکوها تصویری منتشر کردند، جسارت حق خواهی را برای زنان ایران بیش تر کرد.

اما آن‌چه فدراسیون فوتبال ایران، وزارت ورزش و جوانان و حاکمیت کشور را مقابل «دختران آزادی» بیش از قبل در حالت انفعالی قرار داده، فشارهای بیرونی است. «جیانی اینفانتینو»، رییس فدراسیون جهانی فوتبال در سال 1396 در سفر دو روزه‌اش به ایران، تلاش کرد با «حسن روحانی» دیدار کند. اینفانتیو در بازگشت به سوییس، به «گاردین» گفته بود: «مسلما اولین راه حل ما تحریم و تعلیق نیست. ابتدا برای حضور بانوان ایرانی در ورزشگاه‌ها مذاکره می‌کنیم، اگر به نتیجه نرسیم، قطعا از راه‌های سخت وارد خواهیم شد.»

برای همین فدراسیون فوتبال ایران مجبور می‌شود روی به انتخاب دخترانی بیاورد که در ورزشگاه‌های ایران برایش نقش بازی کنند. «دختران گزینشی» روز بازی ایران و بولیوی به ورزشگاه رفتند تا به فدراسیون جهانی فوتبال نشان دهند که ورود و حضور بانوان برای دیدن بازی تیم دل خواه خود آزاد شده است.

«مهدی تاج»، رییس فدراسیون فوتبال ایران پیش از این نشان داده بود که تمایلی به شکستن قفل‌ها برای ورود بانوان به ورزشگاه ها ندارد. او پس از بازی ایران و سوریه در انتخابی جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه، به خبرنگاران گفته بود: «حضور بانوان در ورزشگاه‌ها اولویت فدراسیون فوتبال نیست و ما هم برنامه‌ای برای این اتفاق نداریم.»

او البته به موانعی مانند «عدم وجود زیرساخت‌ها» و همین طور «مخالفت مراجع تقلید» هم اشاره کرده بود. اما وقتی فشارهای فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا وسط کشیده می‌شود، زمانی که بحث تعلیق پیش می‌آید، یا حتی تحریم بخشی از دارایی‌های فدراسیون فوتبال در بانک‌های سوییس به عنوان جریمه عدم حضور بانوان عنوان می شود، خود به خود فضا می‌چرخد؛ تاج تبدیل می‌شود به همراه بانوان. پیش از بازی دوستانه ایران و بولیوی به خبرنگاران گفته بود: «دختران ایرانی مانند تمام زنان جهان باید از حق حضور در ورزشگاه‌ها برخوردار باشند.»

حالا خبر رسیده که خانم «فاطما سامورا»، دبیرکل فدراسیون جهانی فوتبال قرار است میهمان ویژه دیدار فینال لیگ قهرمانان آسیا در تهران باشد. فاطما سامورا نه فقط دبیر کل فیفا که در اصل یکی از فعالان قدیمی حقوق زنان به شمار می رود که گام‌هایی بلند برای رشد فوتبال زنان در جهان برداشته است.

دبیر کل فدراسیون جهانی فوتبال به تهران سفر می‌کند و پیشاپیش، یکی از مهم ترین برنامه‌های خود را بررسی حضور زنان ایرانی در ورزشگاه‌ها تعیین کرده است. سامورا به «آسوشیتدپرس» گفته است: «نامه‌ای با بیش از ۲۰۰ هزار امضا از زنان ایرانی به دست من رسید. متن این نامه نشان می‌دهد زنان ایرانی هنوز برای ورود به ورزشگاه‌ها مشکلاتی بزرگ دارند. باید به یاد داشته باشیم یکی از مهم ترین برنامه‌های حقوق بشری فیفا، دفاع از حق و حقوق زنان برای حضور در ورزشگاه‌ها است.»

این دلیلی می‌شود برای ملاقات روز پنج‌شنبه (دیروز) فاطما سامورا با تعدادی از فعالان حقوق زنان ایران در سوییس. دبیرکل فدراسیون جهانی فوتبال از فدراسیون ایران خواسته است در بدو ورودش به تهران، مقدمات دیدار او با زنان فعال حضور در ورزشگاه‌ها دیدار کند.

وزارت ورزش و جوانان ترتیب این ملاقات را داده است. روابط عمومی این وزارت خانه طی پیامک‌هایی به دختران گزینش شده، اعلام کرده است ساعت ۱۰ صبح روز شنبه خود را به هتل «المپیک» تهران برسانند؛ جایی که قرار است ملاقات با خانم سامورا انجام شود. همین دختران سه ساعت بعد با اتوبوسی که وزارت ورزش تهیه کرده است، راهی ورزشگاه آزادی می‌شوند.

به این ترتیب، دخترانی که روز بازی «پرسپولیس» – «کاشیما» فینال لیگ قهرمانان آسیا را تماشا می‌کنند هم گزینشی خواهند بود. آن ها در ملاقات با فاطما سامورا هم دیالوگ‌هایی از قبل تعیین شده دارند.

دختران گزینش شده وزارت ورزش وظیفه دارند شنبه به خانم سامورا، دبیرکل فدراسیون فوتبال بگویند که زنان در ایران آزادانه وارد ورزشگاه‌ها می‌شوند.

فدراسیون فوتبال ایران جایگاهی ۸۰۰ نفره برای حضور دختران ایرانی در روز بازی فینال تدارک دیده است. این جایگاه قرار است با دختران گزینشی پر شود و دختران آزادی باز هم پشت درهای قفل زده بمانند.

در روزهای گذشته، مانند تمام ادوار قبل، سایت بلیت فروشی برای زنان باز نبود. هیچ دختری موفق به خرید بلیت آنلاین نشده است و قاعدتا فقط دخترانی می‌توانند آزادانه راهی آزادی شوند که سوار بر اتوبوس‌های وزارت ورزش و جوانان باشند. این معنی وارونه آزادی، پیش چشم‌های خانم سامورا خواهد بود.