جنازه‌های دختر، داماد و نوه‌هایم در آب‌های ترکیه پیدا شدند

مریم حیدری؛ شهروندخبرنگار، کابل 

«پلیس انترپول هم برای ما تماس گرفت که ما اجساد شش نفر را در آب‌های ترکیه و ایران پیدا کرده‌ایم. پلیس انترپول برای ما گفت که به دلیل یخ‌زدگی، این‌ها کشته شده‌اند.»
«علی‌جان» این جملات را با بغض می‌گوید. او جسد دختر، داماد و سه نوه و یکی دیگر از بستگانش را تحویل گرفته و داغ دار است. با گریه یاد نوه‌هایش می‌افتد؛ «فاطمه» هفت ساله، نوه بزرگش بوده و «علیرضا» پنج ساله و «محمد» دوساله، برادرهای کوچک فاطمه. آن‌ها همراه پدر و مادر و یکی دیگر از بستگانشان در رویای رسیدن به اروپا جان داده‌اند.

این خانواده از شهروندان افغانستانی بودند که با گرفتن ویزا به ایران سفر کرده و از آن جا به خاطر دست یافتن به زندگی بهتر، به صورت قاچاقی وارد ترکیه شده بودند.  

علی جان به «ایران وایر» می‌گوید دخترش «زهره» با داماداش «محمد»، بیش از ۱۰ سال در کشور عربستان سعودی زندگی کرده بودند اما به دلیل این که هزینه مجوز اقامت یک ساله از ۱۰ هزار به ۵۰ هزار ریال سعودی رسیده بود، در اوایل سال جاری دوباره به زادگاه خود، استان بلخ در شمال افغانستان برمی‌‌گردند: «برای من، داماد و دخترم از عربستان زنگ زدند که دیگر ماندن در عربستان بی‌فایده است و هر قدر که در این کشور کار می‌کنند، مصارف زندگی شان را تکمیل نمی‌کند و بهترین راه، برگشتن به افغانستان است.»

پس از آن‌که دامادش در حدود هشت ماه در افغانستان بی‌کار می‌ماند، به امید دست‌یابی به فرصت‌های شغلی مناسب، تصمیم می‌گیرد به صورت غیرقانونی به کشورهای اروپایی سفر کند:«همین قدر می‌فهمم که ویزا گرفتند و برای تفریح، سه ماه به ایران رفتند. برای من گفتند که دوباره به افغانستان برمی‌گردند. وقتی به تهران رسیدند، برای من زنگ زدند که ایران رسیدیم و پس از آن هیچ تماس نگرفتند. دو ماه سپری شده بود که در ششم آبان ماه سال جاری، بچه‌ خاله‌ من، "محمد جواد" از ایران زنگ زد و برای من گفت که دخترم با شوهر و پسرهایش در آب‌های کشور ترکیه کشته شده‌اند.»
چند روز بعد، پلیس اینترپل با آن‌ها تماس می‌گیرد و همین خبر را می‌دهد. او از این که عزیزانش‌ در کدام قسمت آب‌های ترکیه جان خود را از دست داده‌اند، اطلاعی ندارد.

«جاوید نادم»، رییس اداره مهاجرین و عودت کنندگان استان هرات به «ایران وایر» می‌گوید: «پلیس اینترپل اجساد این شمار از شهروندان افغانستانی را پس از آن که در آب‌های ترکیه کشف کرده، به بندر "اسلام قلعه" استان هرات در غرب افغانستان منتقل کرده است.»

به گفته او، اجساد این شهروندان حدود ۴۵ روز در سردخانه‌های ایران بوده اند و پس از آن، پلیس اینترپل اجساد این افراد را به علی جان سپرده است.

علی جان می‌گوید: «اگر من می‌فهمیدم که داماد، دختر و فرزندان شان در آب‌های ترکیه غرق می‌شوند، هیچ وقت اجازه نمی‌دادم که از افغانستان به ایران بروند. حالا چاره چیست؟ فقط باید عکس‌هایشان را نگاه کنم. از روزی که کشته شدن آن‌ها را باخبر شدم، من و همسرم شب و روز گریه می کنیم.»

او درمیان گریه‌هایش، از شهروندان افغانستانی می‌خواهد که مهاجرت غیرقانونی به دیگر کشورها را فراموش کنند تا مثل فرزند و نوه‌هایش جان‌ خود را از دست ندهند.

بازار قاچاق انسان در افغانستان داغ است. بسیاری از شهروندان افغانستانی تصور می‌کنند که فرصت‌های شغلی مناسب در خارج این کشور وجود دارد و با پرداخت پول‌های هنگفت به قاچاق بران، تلاش می‌کنند تا به کشورهای اروپایی سفر کنند.

پس از سال ۲۰۱۴ میلادی، بسیاری از شهروندان افغانستانی به صورت قاچاقی به کشورهای اروپایی سفر کرده‌اند. شماری از این شهروندان هم در آب‌های ترکیه جان‌ خود را از دست داده‌اند.

رییس اداره مهاجرین و عودت کنندگان استان هرات می‌گوید قاچاق بران انسان در افغانستان به شکل یک سیستم منظم با قاچاق بران در ایران و کشورهای اروپایی در راستای انتقال شهروندان افغانستانی اقدام می‌کنند: «قاچاق بران نام‌های مستعار دارند و جاهای خود را تغییر می‌دهند. مبارزه با این قاچاق بران کاری مشکل هست.»

نیروهای مرزی افغانستان در بسیاری مواقع توانایی مبارزه با قاچاق‌بران انسان را ندارند زیرا شمارشان کم است و امکانات پیشرفته نظامی در اختیار ندارند.

بیش تر قاچاق انسان در این منطقه از طریق مرز «میلک» استان نیمروز در جنوب غرب افغانستان به کشور ایران انجام می شود.

دولت افغانستان «قانون مبارزه با قاچاق انسان» را تصویب کرده است. مسوولان اداره مهاجرین و عودت کنندگان هرات اطمینان می‌دهند که در تلاش تطبیق این قانون برای جلوگیری از قاچاق انسان هستند. «سیدحسین عالمی بلخی»، وزیر مهاجرین و عودت کنندگان افغانستان به «ایران وایر» می‌گوید افغانستان پس از کشور سوریه، بیش ترین شمار مهاجرین را در جهان دارد.

***

شما هم می‌توانید خاطرات، مشاهدات و تجربیات خود از قاچاق انسان، پناهندگی و مهاجرت به اشتراک بگذارید. اگر از مسئولان دولتی یا افراد حقیقی و حقوقی که حق شما را ضایع کرده‌اند و یا مرتکب خلاف شده‌اند شکایت دارید، لطفاً شکایت‌های خود را با بخش حقوقی ایران وایر با این ایمیل به اشتراک بگذارید: [email protected]

مطالب مرتبط:

روایت یک کودک ۱۱ ساله افغانستانی از قاچاق کودکان به ایران

قاچاق انسان در کردستان ایران؛ سیم خاردار، قایق بادی و صندوق عقب

قاچاق انسان در کردستان ایران؛ آن طرف سیم‌های خاردار

قاچاق انسان در کردستان ایران؛ مهاجرت نیمه‌تمام

قاچاق انسان در کردستان ایران؛ از کار قاچاقی تا مهاجرت قاچاقی

قاچاق انسان در کردستان ایران؛ ۳ سال قاچاق انسان برای پرداخت بدهی

قاچاق انسان در کردستان ایران؛ هورا، زنی که قاچاقچی آدم بود

سفرنیمه تمام؛ روایت نوجوان افغانستانی از ردمرز در ایران

گفت و گو با عباس، کودکی که شش بار قاچاقی سفر کرده