دادگاه ویژه روحانیت چه کسانی را محاکمه و خلع لباس کرده است؟

حسن آقامیری روحانی مشهور در فضای مجازی  خلع لباس شد. دادستانی کل ویژه روحانیت در بیانیه خود آقامیری را متهم به «توهین به مقدسات از طریق تمسخر و ایجاد شبهه در احکام ضروری اسلام»، «نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی» و «ارتکاب اعمال و رفتار خلاف شئون روحانیت» کرده است.

ماده ۴۳ آئین‌نامه دادگاه ویژه روحانیت، مجرمانی را که با ارتکاب جرم، موجب هتک حیثیت و شئون روحانیت می‌شوند یا افرادی که فاقد صلاحیت پوشیدن لباس روحانیت هستند را به خلع لباس می‌کند.

براساس این ماده تاکنون شاید صد‌ها روحانی سرشناس و گمنام به اتهام‌های ریز و درشت محاکمه و خلع لباس شده و دیگر اجاره نیافته‌‌اند که چنین کسوتی بر تن داشته باشند.

این آئین‌نامه زمانی که محمد محمدی ری شهری دادستان ویژه روحانیت بود تهیه و ابلاغ شد و از همان زمان به بعد محور صدور بسیاری از احکام دادگاه ویژه روحانیت شد.

دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت خرداد ۱۳۵۸ به دستور  آیت‌الله روح‌الله خمینی تأسیس شد که خارج از حیطه قوه قضائیه است.

دادسرا و دادگاه ویژه روحانی زیر نظر دستگاه عریض و طویل رهبر جمهوری اسلامی فعالیت می‌کند و روند دادرسی در آن نیز با قوه قضائیه و سایر دادگاه‌های جمهوری اسلامی متفاوت است.

این مجموعه قضایی در طول فعالیت خود گروهی از روحانیون در ایران را محاکمه و برای برخی از آنها نیز حکم خلع لباس صادر کرده که نام آنها برای مردم آشناست و کم و بیش برخی از آنها از شهرت برخوردارند.

حسینعلی منتظری از مراجع شناخته شده شیعه در قم یکی از سرشناس‌ترین روحانیونی است که دادگاه ویژه روحانیت سال ۱۳۷۶ دفتر وی را به خاطر یک سخنرانی انتقادی پلمب کرد و با چراغ سبز علی خامنه‌ای، این مرجع تقلید را تا سال ۱۳۸۱ در حصر نگه داشت.

محمّدکاظم شریعتمداری یکی از مراجع شیعیان بود که پس از انقلاب با رهبران جمهوری اسلامی اختلاف پیدا کرد و پس از آزار و اذیت‌های فراوان از سوی این دادگاه و سایر نهاد‌های انقلابی در نهایت رای به خلع مرجعیتش داده شد.

هادی خامنه‌ای برادر علی خامنه‌ای یکی از دیگر از روحانی‌هایی است که دی ماه سال ۱۳۸۱ در پی توقیف نشریه «حیات‌نو» به عنوان مدیرمسئول این روزنامه به دادگاه ویژه روحانیت احضار و تفهیم اتهام شد.

احمد منتظری فرزند حسینعلی منتظری از دیگر روحانیون نسبتا سرشناسی است که صابون دادگاه ویژه روحانیت به تن وی نیز خورده است.

منتظری سال ۱۳۹۵ فایل صوتی سخنان پدرش در جمع هیات قضایی اعدام‌های سال ۱۳۶۷ را منتشر کرده بود که باعث شد دادگاه ویژه روحانیت برای وی ۲۱ سال زندان ببرد و حکم به خلع لباسش بدهد.

محمدرضا نکونام یکی دیگر از روحانیونی است که سال ۱۳۹۶ به خلع لباس محکوم شد. روابط عمومی دادسرای ویژه روحانیت قم درباره حکم خلع لباس نکونام اعلام کرده به دلیل اتهامات متعدد رای به پنج سال حبس وی، تحمل شلاق و خلع لباس این روحانی داده است.

محسن کدیور روحانی ساکن آمریکا، در دهه هفتاد به دلیل مجموعه سخنرانی‌هایش درباره قتل‌های زنجیره‌ای به دادگاه ویژه روحانیت احضار شد و در آن دادگاه مجرم شناخته شد.

برخی منابع، خبر از حکم خلع لباس کدیور داده بودند، مستند این خبر هنوز منتشر نشده است. کدیور مدتی بعد به خارج از کشور رفت و آنجا با تمایل شخصی لباس روحانیت را از تن در آورد.

از عبد‌الله نوری یکی از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب نیز به عنوان دیگر قربانی دادگاه ویژه روحانیت باید نام برد. نوری روزگاری مدیرمسئول روزنامه «خرداد» بود که به خاطر مطالب انتقادی این روزنامه به دادگاه ويژه روحانيت فراخوانده شد و پس از چندين جلسه محاکمه و دفاع، و بنابر اتهام‌هايی مانند توهين به مقدسات، نشر اکاذيب، اقدام بر عليه امنيت ملی و نظاير اينها، حدود ۱۸ سال پیش به پنج سال زندان محکوم شد.

حسین کاظمینی بروجردی یکی از روحانیون مشهور در میان برخی از اهالی شهر تهران است که دادگاه ویژه روحانیت سال ۱۳۸۵ وی را به اتهام «تبلیغ علیه نظام» بازداشت کرد.

کاظمینی بروجردی پیش‌تر در سال‌های ۱۳۷۴، ۱۳۷۹ و ۱۳۸۴ دستگیر و زندانی شده بود و سال ۸۵ پس از بازداشت و محاکمه به ۱۱ سال زندان به انضمام مصادره اموال محکوم شد.

هادی قابل یکی دیگر از روحانیون اصلاح‌طلبی است که سال ۱۳۸۶ به اتهام «تبلیغ علیه نظام» از سوی دادگاه ویژه روحانیت قم بازداشت شد.وکیل مدافعش آن زمان اعلام کرد بود که حکم ۴۰ ماه حبس، خلع لباس روحانیت و پرداخت جریمه ۵۰۰ هزار تومانی برای هادی قابل، تأیید شده است. دلیل خلع لباس او «هتک حیثیت روحانیت» اعلام شده بود.

حسن یوسفی اشکوری ساکن آلمان یکی دیگر از روحانیونی است که سال ۱۳۷۹ در کنفرانس جنجالی برلین شرکت کرد و پس از بازگشت به ایران همراه با چند شرکت‌کننده دیگر بازداشت شد.یوسفی اشکوری پس از بازداشت در دادگاه ویژه روحانیت محاکمه و در نهایت برای وی حکم هفت سال حبس و خلع لباس روحانیت صادر شد.

مجید جعفری‌تبار از روحانیون قم و از وابستگان محمد صدوقی، امام جمعه مشهور یزد است که دادسرای ویژه روحانیت سال ۱۳۹۳ وی را با اتهام‌های «مالی، مرید و مرادبازی و ادعای رابطه با امام زمان» به اعدام محکوم کرد.

علی افصحی، روحانی و سردبیر هفته‌نامه «سینما ورزش» دیگر روحانی است که  سال ۱۳۷۹ به اتهام «توهین به مقدسان و هتک حرمت روحانیت» محاکمه و به چهار ماه حبس و خلع لباس محکوم شد.

​سید عبدالرضا حجازی، علی‌اکبر حکمی‌زاده، سید محمدموسی میرشاه ولد و مهدی خزعلی از دیگر روحانیونی هستند که سر و کار آنها به دادگاه ویژه روحانیت افتاده این دادگاه برای آنها احکام مختلفی صادر کرده است.

حجازی در دهه چهل و پنجاه از جمله واعظانی بود که از روح‌الله خمینی حمایت می‌کردند. او  سال ۱۳۵۷ نامه‌ای انتقادی به خمینی نوشت و در سال ۱۳۶۱ به اتهام همکاری با شریعتمداری و قطب‌زاده محاکمه و به هفت ماه زندان محکوم شد، اما به گفته ری‌شهری او پس از مدتی با حکم دادگاه انقلاب اعدام شد.

علی‌اکبر حکمی‌زاده را با کتاب مشهورش «اسرار هزار ساله» می‌شناسند که پیش از انقلاب منتشر شد. کتاب او در نقد خرافاتی است که به دین راه پیدا کرده‌اند.حکمی‌زاده بعد از انقلاب منزوی و به خاطر فشارهای حکومتی خلع لباس شد و سال ۱۳۶۶ درگذشت.

میرشاه‌ولد هم طلبه‌ای بود که سال ۱۳۸۱ در مشهد به اتهام «اهانت به مسئولان و تبلیغ علیه نظام» به ۲۰ ماه زندان، ۳۰ ضربه شلاق و دو سال خلع لباس محکوم شد. رسانه‌های ایران بعد‌ها نوشتند که او در سال ۱۳۸۲ پس از درخواست عفو، آزاد شده است.

البته در میان روحانیون کسانی هستند که به اختیار خود و به دلایل مختلف، لباس روحانیت به تن نمی‌کنند؛ مثل غلامحسین کرباسچی، حسام الدین آشنا و محمود صادقی.