این روزها آشپزی طبقه متوسط در ایران با تغییرات اساسی روبهرو شده است؛ بعضی‌ها غذاهای گوشتی را حذف کرده و به پروتئین‌های گیاهی رو آورده‌اند و بعضی مرغ را جایگزین گوشت گوسفندی برای تهیه خورش قیمه و قورمه سبزی کرده‌اند. فقیرترها هم سراغ چربی‌ها و آشغال گوشت‌ها را از قصابی‌ها می‌گیرند.
«حاج بشیر نیابت»، قصاب ساکن شهرستان بهبهان می‌گوید تعداد افراد متقاضی که از روز قبل به او سفارش می‌دهند که آشغال گوشت‌ها را برایشان نگه‌داری کند، بیش از خریداران گوشت عادی است.
او با دقت چربی‌ها، استخوان‌ها، پوست و حتی غده‌های زائد را کنار می‌گذارد. همه این‌ها را تا پیش از نجومی شدن قیمت گوشت در ایران، دور می‌ریخته ولی حالا تسلیم التماس فلان همسایه یا بهمان آشنا شده است.
حاج بشیر ضایعات را به طور رایگان به افراد بی‌بضاعت می‌دهد که تعدادشان هم بسیار زیادند و بین آن‌ها برای گرفتن کیسه‌های آشغال گوشت‌ها رقابت است. ولی متاسفانه حاج بشیر نمی‌تواند به همه آن‌ها پاسخ مثبت دهد.
می‌گوید دلش راضی نمی‌شود بابت آن آشغالها از مردم پول بگیرد اما همکارانش هر کیسه یک کیلو و نیمی را تا 10 هزار تومان می‌فروشند. او می‌گوید اطلاع دقیق دارد که برخی از همکارانش بعد از گران شدن گوشت، سنگدان مرغ یا گوشت کله گاو را با گوشت چرخ کرده مخلوط می‌کنند:
«زیاد شده که از سود خودم کم می‌کنم و گوشت را به قیمت خرید به مردم می‌دهم. کسی آمده این جا و گفته است 100 گرم گوشت می‌خواهد ولی من سنگ 100 گرمی نداشتهام. با این حساب، فروش من از نصف هم کمتر شده است. همسایهای که قبلا ماهانه چهار یا پنج بار گوشت می‌خرید، در ماه گذشته یک بار بیشتر خرید نکرده است.»
قیمت گوشت اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۷، ۴۵هزار تومان بود. کمی بعد، در خردادماه به ۵۰ هزار تومان افزایش یافت. در دی‌ماه به ۸۵ هزار تومان و سرانجام در کمتر از چند هفته و در روزهای میانی بهمن، به 100 تا 110هزار تومان صعود کرد و به کلی از دسترس طبقه متوسط خارج شد. این روزها گوشت قرمز به پدیده‌ای لوکس در ایران تبدیل شده است.
یک پرس کله پاچه ۵۰ هزار تومانی در اسفند ماه ۱۳۹۷ به قیمت پرسی ۱۲۰ هزار تومان و در برخی کلهپزیهای شمال تهران، حتی تا۲۰۰ هزار تومان افزایش قیمت داشته و تقریبا از سبد خرید طبقه متوسط خارج شده است.
همسر «راضیه»، کارمند رسمی یکی از ادارات دولتی است. بچه‌های او عاشق پیتزا هستند. تا پیش از این، ماهی یک بار آن‌ها را به پیتزا فروشی می‌برد. اخیرا یک عدد پیتزای قارچ و گوشت از پیتزافروشی شعبه «دربه در» نزدیک خانه خود سفارش دادند و وقت دریافت پیتزا، با کمال تعجب مبلغ 100 هزار تومان به همراه پنج هزار تومان برای دلیوری پرداخت کردند.
او که یک خوزستانی ساکن «تهرانسر» است، می‌گوید وقتی مردم را می‌بیند که نیمه شب در محوطه میدان میوه و تره بار پتو پهن کرده و خوابیده‌‌اند تا صبح چند کیلو گوشت یخ زده قسمتشان بشود، یاد روزهای جنگ می‌افتد: «آن روزها هم برای هر چیزی صف می‌بستند؛ صف سیلندر گاز، صف بنزین، صف مرغ کوپنی و گوشت یخ زده برزیلی. شب‌ها سر صف می‌خوابیدیم تا صبح و صبح هیاهو می‌شد. نفری سه کیلو گوشت برزیلی می‌دادند. الان هم مردم صبح علیالطوع بیدار میشوند برای صف گوشت. فشارهای اقتصادی مردم را کم طاقت کرده است و بحث وجدل طولانی بینشان در می‌گیرد. هفته گذشته دو نفر بر سر نوبت چنان همدیگر را کتک زدند که مردم به ناچار به پلیس زنگ زدند.»
شایعه توزیع گوشت سگ و الاغ؛ از دروغ تا واقعیت
مشکلات موجود در زمینه قیمت و عرضه گوشت در کشور باعث شده است بازار شایعات متعددی در مورد توزیع گوشت‌های فاسد و گوشت حیواناتی مثل الاغ و سگ در فضای مجازی رونق بگیرد.
این روزها فضای اینستاگرام سرشار از ویدیوهایی شده است از محل نگه‌داری گوشت‌های فاسد، الاغ‌هایی که سرشان بریده شده و آماده قطعه قطعه شدن و توزیع هستند و بستهبندی آشغال گوشت‌های کرم زده.
چندی پیش توزیع و پخش استخوان وضایعات گوشت در بسته بندی‌های بهداشتی در فروشگاه زنجیره‌ای «رفاه» ارومیه به قیمت کیلویی ۱۲ هزار تومان که با عنوان ضایعات گوسفندی به مردم عرضه شده بود، توسط اداره روابط عمومی کل دامپزشکی استان آذربایجان غربی تایید شد. اما این روابط عمومی توضیح داد که الصاق برچسب «ضایعات گوشت» نادرست بوده و این محصول نام رسمی خودش را دارد و در این مورد یک اشتباه سهوی رخ داده است.
مدتی قبل مردم خیابان «عبادی» مشهد به عرضه گوشت ارزان در یک واحد صنفی مشکوک شدند. مردم محلی می‌گویند گوشت‌های عرضه شده شبیه به گوشت سگ بوده است. آن‌ها به مراجع مربوطه اطلاع می‌دهند و در نهایت مشخص می‌شود که واحد صنفی مذکور پروانه کسب نداشته است و چهار لاشه مشکوک از آن جا کشف و ضبط می‌شود
«ایرنا» ابتدا نوشت که این مغازه پروانه کسب نداشته و در شرایط غیر بهداشتی مبادرت به انتقال و عرضه لاشه کرده است.
طبق گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، چهار لاشه از این مغازه کشف شد که مربوط به چارپایان حلال گوشت بود اما اعلام نتایج قطعی منوط به آزمایش آزمایشگاه دامپزشکی خراسان رضوی شد.
چند روز بعد معاون دادستان مشهد خبرتوزیع گوشت سگ در مشهد را کذب خواند و به ایرنا گفت با عاملان انتشار این خبرها برخورد قضایی خواهد شد. او گفت: بعد از آزمایش مشخص شده گوشت‌های توقیفی مربوط به لاشه‌های بز است که در مکانی غیر مجاز ذبح شدهاند.
در همین حال، خبرنگاری محلی به نام «نجمه سرباز» با انتشار ویدیویی از «احمد احدی»، رییس اتحادیه صنف فروشندگان گوشت دامی مشهد در مورد این واحد صنفی پرسیده و او این‌گونه توضیح داده بود: «مردم به واحدی صنفی که گوشت را کیلویی ۲۶ هزار تومان عرضه می‌کرده، مشکوک شدهاند. اما بعد از این که کارشناس و کمیسیون و کلانتر محله و دامپزشکان آمدند و گوشت‌ها را جمعآوری کردند و بردند به آزمایشگاه، معلوم شد گوشت سگ نبود. ولی به هر حال، مردم گفته‌‌اند کاملا شبیه به گوشت سگ بوده است. دامپزشکی حاضر بوده و نماینده دامپزشکی گوشت‌ها را برده است آزمایشگاه.»
هفته گذشته نیز سایت «رکنا» از توزیع گوشت الاغ و اسب در یک قصابی در کردستان خبر داد. اما کمتر از ۲۴ ساعت این خبر حذف شد و این سایت خبری از قول «مجتبی ورمقانی»، مدیر کل دامپزشکی استان کردستان نوشت: «در بازرسی‌هایی که امسال از مراکز عرضه فرآورده‌های خام دامی داشته‌ایم، تاکنون هیچ موردی از عرضه و فروش گوشت الاغ در استان نداشته‌ایم.»
این مسوول گفته بود در ۷۲ ساعت گذشته بیش از دو هزار و ۵۰۰ مورد بازدید از این مراکز انجام شده است:«خوشبختانه در این مراکز هیچ مورد مشکوکی مبنی بر توزیع، عرضه و فروش گوشت الاغ وجود نداشته است.»
به فاصله کمی از رکنا، خبرگزاری «ایسنا»، روزنامه«دنیای اقتصاد»، سایت «عصر ایران» و بسیاری از رسانه‌های داخلی هم توزیع گوشت الاغ در کردستان را تکذیب کردند.
روز دهم بهمن ماه سایت «تابناک» خبر داد یک توزیع کننده گوشت الاغ در فلاورجان شناسایی و دستگیر شده است. مرد قصاب و همدستش در حال ذبح الاغ نگونبخت در یکی از باغ‌های فلاورجان دستگیر شدند. در این محل، لاشه سه الاغ ذبح شده و همچنین ۱۵ الاغ زنده یافت شد. اما چندی بعد همان سایت تابناک بی‌آن که خبر کشف توزیع کننده گوشت الاغ را حذف کرده باشد، در یک گزارش کاملا متفاوت، انتشار این اخبار را کار بدخواهان و شایعه سازان دانست.
آن‌ها که احتکار می‌کنند
از زمان گران شدن گوشت، دولت حسن روحانی تصمیم گرفت با توزیع گوشت یخ زده در فروشگاه‌های معتبر زنجیره‌ای و تعاونی‌های وابسته به وزارت جهاد کشاورزی، نبض تنظیم بازار گوشت را به عهده بگیرد.
در این فروشگاه‌ها، گوشت منجمد وارداتی با قیمت متوسط ۴۲ هزار تومان به مردم عرضه می‌شد. اما ازآن جایی که به هر فروشگاه زنجیره‌ای به نسبت محدوده‌‌اش، ۸۰ تا ۱۲۰ بسته بیشتر عرضه نمی‌شد، باز هم مردم با مشکل کمبود گوشت مواجه بودند. همین امر باعث تشکیل صف‌های طولانی شبانه برای دسترسی به یک بسته گوشت منجمد دولتی شده است.
راضیه می‌گوید دو روز پشت سر هم وقتی که هوا کاملا تاریک بوده، برای صف گوشت در میدان میوه و تره بار تهرانسر در صف ایستاده اما هر بار گوشت به او نرسیده و دست خالی به خانه برگشته است. مسوول بخش قصابی به او گفته است: «سهمیه ما ۸۰ کیلو است ولی هر روز بیش از ۵۰۰ نفر این جا صف می‌بندند. ما به مردم می‌گوییم که نایستند چون نوبت‌شان نمی‌رسد، با این همه با امیدواری می‌ایستند.»
از همان روزهای اول، یک مشکل تازه سربرآورد؛ فروشگاه‌های معتبر تعدادی از بسته‌ها را عرضه می‌کردند و بخش زیادی از گوشت‌هایی را که برای تنظیم بازار به آن‌ها داده شده بود را رو نمی‌کردند. مردمی که گاهی از شب قبل در صف‌های طولانی سر کرده بودند، دست خالی به خانه برمی گشتند.
برای همین گشتی متشکل از نیروهای دادستانی، وزارت جهاد کشاورزی و چند ارگان مرتبط برای بازرسی این فروشگاه‌ها تشکل شد. در طول مدت کوتاهی صدها تن گوشت تنظیم بازاری پنهان شده در انباری‌ها، یخچال‌های متروک یا زیرزمین‌ها کشف و ضبط کردند.
مدیر کل تعزیرات حکومتی به خبرگزاری «تسنیم» گفته است در طول چند روز، یک هزار و ۷۰۰ کیلو گوشت تنظیم بازاری توسط گشت‌های مشترک دادستانی، وزارت صمت و جهاد کشاورزی کشف و ضبط شدند.
روز نهم بهمن ماه، همین خبرگزاری نوشت در بازدید از یک فروشگاه متعلق به جهاد کشاورزی، ۱۰۰ کیلو گرم گوشت تنظیم بازار از سردخانه و مکانی انبارگونه که در طبقه همکف این فروشگاه بود، کشف و ضبط شد.
سایت «شبکه خبر» به نقل از پایگاه اطلاعرسانی دادسرای عمومی و انقلاب تهران خبر داد در طول ۱۵ روز، نزدیک به ۱۹۰ تن گوشت قرمز و ۱۶ تن گوشت مرغ توزیع نشده کشف شده است.
خبرگزاری ایسنا نوشته است روز بیست و سوم بهمن ماه سال جاری چهار تن از گوشت‌هایی که تحت عنوان تنظیم بازار عرضه میشوند، در یک انبار در محدوده طرشت شناسایی شدهاند.
روز بیست و هفتم بهمن ماه، «عباس جعفری دولت آبادی»، دادستان عمومی و انقلاب تهران از کشف پنج تن و ۶۶۰ کیلو گوشت مرغ در منطقه «شادآباد» و حدود شش تن گوشت قرمز در رباط کریم در یک شرکت پروتئینی خبر داد.
روز بیست و سوم بهمن ماه چهار تن گوشت تنظیم بازار با نماد و مهر جعلی کشف شد.
به این ترتیب، مدت زمان کوتاهی بعد از مداخله دولت در تنظیم بازار گوشت، انتشار کشف و ضبط گوشت‌های کشف شده توسط توزیع کنندگان، تبدیل به اخبار ثابت هر روز رسانه‌های داخلی شده است.
هنوزهم کسی نمیداند با پیش رو بودن ایام عید نوروز، مردم طبقه فرودست با جای خالی این ماده مهم غذایی بر سر سفرههای فقیرانه خود چه خواهند کرد؟
مطالب مرتبط:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر