کاوه بیات، شهروند خبرنگار، کابل
خط تلفن همراهی را که از پنج سال پیش استفاده می‌کرده، حدود دو هفته قبل مسدود شده است. «عباس سهرابی» یکی از شهروندان افغان مقیم ایران است. می‌گوید: «یک شب به افغانستان زنگ زدم و همرای خانواده خود صحبت کردم. بعد برایم پیام آمد که شما باید هرچه زود‌تر به نمایندگی سیم‌کارت همراه اول مراجعه نمایید.»
او تنها کسی نیست که در ماه‌های اخیر این پیام را دریافت کرده است. مسدود کردن سیم‌کارت‌های تلفن شهروندان افغان در ایران تازه‌ترین محدودیتی است که جمهوری اسلامی برای شهروندان افغان ایجاد کرده است.
«عباس» چندین سال است که در ایران مشغول کارهای ساختمانی است و درآمدش را برای خانواده‌اش در افغانستان می‌فرستد. او کارت اقامت در ایران ندارد و برای همین پنج سال پیش عمویش یک سیم‌کارت به نام خود برای او از کرج خریده است: «عمویم نزدیک ۲۵ یا ۳۰ سال می‌شود که این‌جا زندگی می‌کند و مدرک دارد. چون خودم مدرک نداشتم، به من سیم‌کارت نمی‌فروختند. به خاطر همین عمویم به قیمت ۳۵ هزار تومان برایم یک سیم‌کارت گرفت.»
اما بعد از این که شهروند افغان تلفن همراهش مسدود می‌شود و برای حل این مشکل به یکی از نمایندگی‌های همراه اول در کرج مراجعه می‌کند، به او می‌گویند عمویش تنها حق خرید یک سیم‌کارت را دارد. از همین رو سیم‌کارت عباس دوباره فعال نمی‌شود: «وقتی آن جا رفتم و گفتم سیم‌کارتم یک طرفه شده است، پرسیدند مالک سیم‌کارت چه کسی است و به نام کی ثبت شده است؟ گفتم به نام عمویم است و او مدارک دارد. گفت که هر شهروند تنها یک سیم‌کارت حق دارد بگیرد و چون عمویت یک سیم‌کارت دیگر به نامش هست، نمیتوانی از این سیم‌کارت استفاده کنی.» عموی عباس غیر از سیم کارت خودش سه سیم‌کارت دیگر به نامش بوده، سیم‌کارت‌های عباس و دو پسر برادر دیگرش . می‌گوید: «وقتی به دفتر همراه اول رفتم و خواستم مشکل سیمکارتهایی را که قطع شده بود، حل کنم گفتند شما با کارت اقامت فقط می‌توانید یک سیم‌کارت داشته باشید، مابقی را دیگر نمی‌توانید وصل کنید.»
عباس تصمیم می‌گیرد به خاطر دوباره فعال شدن سیم‌کارتش، آن را به نام یکی از دوستان افغان خود که با پاسپورت و ویزای معتبر در ایران حضور دارد، ثبت کند ولی باز هم با پاسخ منفی مواجه می‌شود. به او می‌گویند سیم‌کارت شما مسدود شده است و دیگر اجازه استفاده از آن را ندارید و باید به نام یک شخص ایرانی سیم‌کارت جدید بگیرید: «گفت برای ما از بالا دستور آمده که سیم‌کارت به نام اتباع خارجی نزنید. شما باید از طریق یک شخص ایرانی سیم‌کارت جدید بگیرید.»
عباس پس از چند روز سرگردانی و مراجعه به چندین نمایندگی فروش سیم‌کارت، موفق نمی‌شود خط خود را فعال کند و در نهایت برای گرفتن سیم‌کارت جدید دست به دامن صاحب کار ایرانی خود می‌شود. صاحب کارش برای اینکه با او در ارتباط باشد، یک سیم‌کارت جدید را به نام خود برای او می‌خرد. حالا عباس از سیم‌کارت جدید استفاده می‌کند.
اما معلوم نیست که پس از تمام شدن کار عباس با این فرد ایرانی، او اجازه ادامه استفاده از این سیم‌کارت را به وی می‌هد یا خیر: «این هم تعلق به صاحب کار دارد که وقتی ما از پیشش برویم جای دیگر کار کنیم، سیم‌کارت را قطع می‌کند یا می‌گذارد که از آن استفاده کنم.»
عباس شماره تماس جدیدش را به دوستان، فامیل و دیگر صاحب کارانش داده و حالا نگران است که پس از تمام شدن کارش، سیم‌کارت وی از سوی صاحبکارش گرفته شود و او را دوباره با درد سر مواجه سازد.
مهاجران افغان بدون مدارک اقامتی در ایران با مشکلات زیادی رو به رو هستند. آن‌ها حتی اجازه خرید سیم‌کارت تلفن به نام خودشان را هم ندارند. یکی از آن‌ها می‌گوید: «سیم‌کارت‌هایمان را باید یا به نام یک فرد ایرانی یا به نام هموطنمان که مدارک اقامتی ثبت شده دارد، بگیریم.»
درمواردی که سیم‌کارت این افراد مسدود یا مفقود می‌شود، مشکل آن‌ها پیداکردن فردی است که سیم‌کارت به نام او ثبت شده است تا بتوانند سیم‌کارت را دوباره فعال کنند. در چند روز اخیر، سیمکارتهایی که به نام مهاجران افغان ثبت شده بودند، مسدود شدهاند . در مراجعه به دفاتر مخابرات، مس.ولان به آن‌ها گفته‌اند هر شهروند افغان با کارت اقامت معتبر تنها اجازه داشتن یک سیم‌کارت معتبر را دارد. بنابراین، سیم‌کارت افرادی که فاقد مدارک اقامتی هستند و از طریق اتباع دیگر که با پاسپورت یا مدارک اقامتی در ایران حضور دارند سیم‌کارت گرفته‌اند، باطل می‌شود.
«علی محمدی»، دیگر شهروند افغان مقیم ایران نیز می‌گوید حدود ۲۰ روز قبل سیم‌کارت همراه اول او نخست یک طرفه و پس از آن مسدود شده است. او بر خلاف عباس، قبل از مسدود شدن سیم‌کارتش هیچ پیامی از سوی شرکت ارایه کننده خدمات سیم‌کارت دریافت نکرده است.
علی که حدود ۲۰ سال است در ایران زندگی می‌کند، بیش از هفت سال از این خط استفاده می‌کرده و سیم‌کارت به نام یکی از دوستانش که اکنون در خارج از ایران به سر می‌برد، بوده است. اما زمانی که برای رفع این مشکل با سیم‌کارت و سند آن به مخابرات مراجعه می‌کند تا سیم‌کارتش را فعال و به نام خودش ثبت کند، به او می‌گویند باید شخصی که سیم‌کارت به نامش ثبت شده است، خودش نیز حضور داشته باشد: «سیم‌کارت و سندش را به مخابرات بردم و گفتم که چند روز پیش سیم‌کارتم یک طرفه شده و حالا قطع شده است. پرسید سیم‌کارت به نام کی ثبت است؟ گفتم به نام دوستم. گفت باید خودش حضور داشته باشد، در غیر این صورت امکان فعال کردن مجدد تلفن‌تان وجود ندارد.»
علی با دوستش که در خارج از ایران به سر می‌برد تماس گرفته و از او خواسته است عکس پاسپورت و ویزای خود را برایش بفرستد تا آن را ضمیمه اسناد سیم‌کارت کند شاید این گونه بتواند خط تلفن خود را دوباره به دست آورد. ولی زمانی که با عکس پاسپورت این شخص به مخابرات مراجعه می‌کند، باز هم با پاسخ منفی کارمند مخابرات مواجه می‌شود: «دوستم عکس پاسپورتش را برایم فرستاد. وقتی بردم در مخابرات و عکس را برایشان نشان دادم، گفت نه خیر نمی‌شود، باید صاحب سند خودش حضور داشته باشد، در غیر آن انتقالش به نام شما یا شخص دیگر امکان ندارد.»
علی نیز مانند عباس، مجبور می‌شود که از صاحب کار ایرانی خود بخواهد تا به نام خودش برای او خط تلفن همراه جدید بگیرد. به گفته وی، قطع شدن سیم‌کارتش چند روز او را از کار انداخته و در ادارات سرگردان کرده اما در نهایت نتیجه‌ای هم در پی نداشته است. علی شماره جدیدش را به دوستان و آشنایانش داده است اما او هم هنوز نمی‌داند بعد از تمام شدن کارش، صاحب‌کار اجازه استفاده از سیم‌کارتی را که برای وی گرفته است را می‌‌دهد یا نه؟
چند روز قبل، «محمد کاظم کاظمی»، شاعر و نویسنده فعال افغان مقیم ایران دریاداشتکوتاهی با عنوان «زیستن در حصار موانع» که درکانال تلگرامی «اخبار مشهد» منتشر شده، به این محدودیت تازه اشاره کرده است : «معمولا در مورد ما مهاجرین ممنوعیت و محدودیت اولین راهکار هر قضیه‌ای است. بعد از محدودیت یا ممنوعیت در سفر، اشتغال، پیوند عضو و ده‌ها موارد دیگر، باز با یک چالش دیگر روبهروییم؛ خط تلفن همراه. به راستی در این روزگاری که داشتن تلفن همراه از ضروریات زندگی شده و حتی بسیاری از امور قانونی دیگر به شماره تلفن همراه نیاز دارد، محرومیت یک تبعه افغان از تلفن همراه چه رهاوردی دارد جز این که شخص ناچار باشد همان خط را به اسم یک ایرانی بگیرد و کلی توابع و مسایل بعدی در پی داشته باشد؟»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر