دوشنبه ۲۶ آگوست، در ساعات اولیه صبح، نیروهای پلیس یونان با هجوم به اسکوات‌های پناهجویان در منطقه «اگزارخیا» شهر آتن، حدود ۱۰۰ پناه‌جو را بازداشت کردند و چند ساختمان تخلیه شد. سیاستی که دولت جدید یونان در پیش گرفته است؛ تامین امنیت پلیس و ساکنان این منطقه در مقابله با آنارشیست‌ها که هزینه آن را پناهجویان می‌پردازند.
«اسکوات» به ساختمان‌های بدون سکنه‌ای گفته می‌شود که آنارشیست‌ها آن‌ها را تصرف می‌کنند و چندین سال است به سرپناهی برای پناهجویان بی‌خانمان تبدیل شده‌اند. البته به روایت بسیاری از پناه‌جویانی که در این اسکوات‌ها زندگی می‌کنند، از بسیاری از آن‌ها در قبال دادن سرپناه، درخواست همکاری می‌شود؛ به ویژه در درگیری میان پلیس و آنارشیست‌ها.
در ماه‌های اخیر این چندمین بار است که پلیس یونان صبح زود به اسکوات‌ها هجوم می‌برد و پناهجویان را که در خواب به‌سر می‌برند، به وحشت انداخته و بازداشت می‌کند. این‌بار هم ده‌ها نفر از نیروهای پلیس چهار ساختمان را تخلیه کردند. نیروهای پلیس هوایی در همان زمان با هلی‌کوپترها بالای منطقه چرخ می‌زدند.
بسیاری افزایش شدت این اقدامات پلیس را در راستای وعده‌های «کیریاکوس میتسوتاکیس»، نخست‌وزیر جدید یونان می‌دانند؛ رییس دولتی محافظه‌کار که ماه گذشته دستور داده بود گشت‌های منظم پلیس در این منطقه برقرار شود. این منطقه اغلب محل رویارویی و درگیری میان آنارشیست‌ها و پلیس بوده است؛ به ویژه از سال ۲۰۰۸، وقتی در همین منطقه یک نوجوان طی درگیری، با شلیک یکی از نیروهای پلیس کشته شد.
«کوستا باکایانیس»، شهردار جدید آتن که در همین هفته پست خود را تحویل گرفت، متعهد شده است تامین امنیت در شهر آتن، بالاترین اولویت او است. او حتی دولت قبلی را که چپ‌گرا بود، به سستی در مقابل برخی گروه‌های آنارشیستی متهم کرده است.
ویدیو از آرش همپای - فعال حقوق پناهجویان در آتن
اگزارخیا سالیان سال در اختیار روشن‌فکران، نیروهای ضد اقتدارگرا، ضد فاشیسم و آنارشیست‌ها بوده است؛ محله‌ای که درگیری میان پلیس و آنارشیست‌ها در آن به مساله‌ای رایج تبدیل شده است. استفاده پلیس ضدشورش از گازهای اشک‌آور یا در مقابل، جوانانی که «کوکتل مولوتوف» به دست دارند، مساله‌ای عادی در این محله است.
همین محله اما با افزایش بی‌خانمان‌های یونانی و پناهجویان، به محلی امن برای این گروه از افراد محسوب می‌شود.
در شرایطی که دولت یونان سال‌ها است از بحران اقتصادی رنج می‌برد و به بی‌خانمان‌های خیابانی آن افزوده می‌شود، با موج پناهجویان روبه‌رو است. شهروندان یونانی معترض به این وضعیت، معمولا «آنجلا مرکل»، صدراعظم آلمان را مقصر شرایط خود می‌دانند. دلیل آن‌ها، باز شدن مرزهای اروپا روی پناهجویان به دستور مرکل است.
در سال ۲۰۱۵، مرکل دستور داد که مرزهای اروپا روی پناهجویان باز شود. این اقدام در پی شدت گرفتن جنگ در سوریه و آواره شدن مردم این کشور انجام شد. مرگ یک کودک پناه‌جو در دریا و تصاویری که از او منتشر شد و دنیا را مبهوت کرد، بهانه مرکل بود.
بر اساس آخرین تصمیمات اتحادیه اروپا، حالا یونان نگهبان مرزهای کشورهای اروپایی در مقابل هجوم پناهجویان است. این اتحادیه با بالا بردن بودجه پناه‌جوپذیری یونان و برگرداندن «قانون دوبلین» به این کشور، راه‌کار مقابله با پناهجویان را در گرفتار نگه داشتن آن‌ها در یونان یافته است؛ قانونی که طبق آن، پناهجویان باید در اولین کشور امنی که می‌رسند، درخواست پناهندگی بدهند. در این کشور امن، از آن‌ها اثرانگشت گرفته می‌شود و اگر در کشوری دیگر درخواست پناهندگی بدهند، طبق همین قانون، باید به همان کشور امن بازگردانده شوند.
از سوی دیگر، در آخرین تحولات قانونی، یونان تصویب کرده است بعد از آن‌که پناهجویان پاسخ مثبت در ازای درخواست پناهندگی خود گرفتند، شامل دریافت محل زندگی نمی‌شوند. این اقدام در راستای تسهیل ادغام پناهجویان در جامعه یونان اتخاذ شده است.
طبق همین قانون اما یونان موظف به ارایه محل زندگی به پناهجویان از زمان ارایه درخواست آن‌ها است؛ مساله‌ای که می‌توان پاسخ آن را در کمپ‌هایی پیدا کرد که چندین برابر ظرفیت خود پناه‌جو دارند و خیابان‌هایی که حتی در مناطق توریستی هم جای خواب پناهجویان و بی‌خانمان‌ها شده‌اند.
ناکارآمدی دولت یونان در پناه‌جوپذیری، مساله‌ای است که سازمان‌های حقوق بشری و حتی خود یونانی‌ها هم به آن معترف هستند. به گزارش «سازمان دیده‌بان حقوق بشر»، آن‌چه تنها در یک کمپ «موریا» در جزیره «لس‌بوس» رخ می‌دهد، «جنایت علیه بشریت» است و هشدار لازم دارد.
سیاست‌های دولت یونان حالا برای مقابله با آنارشیست‌ها به عنوان یکی از وعده‌های انتخاباتی رییس جدید آن، اقدامی است که هزینهاش را پناهجویان پرداخت خواهند کرد؛ صدها پناه‌جویی که با هر هجوم پلیس، به کمپ‌ها وارد یا در خیابان‌ها رها می‌شوند. البته اگر آن‌ها مدارک پناه‌جویی نداشته باشند، به اجبار پلیس و بازداشت، ناچارند درخواست پناهندگی خود را در همین یونان ارایه دهند؛ مساله‌ای که باعث شده است بسیاری از پناهجویان خود را «زندانی» یا «گروگان» یونان حس کنند.
«سارا» دختری ۱۵ ساله است که در یکی از همین هجوم‌های پلیس به اسکوات‌های آنارشیست‌ها در ماه آوریل سال جاری بازداشت و به کمپ سربسته‌ای منتقل شد تا به اجبار، درخواست پناهندگی خود را ارایه دهد. او صبحی زود، با صدای کوبیدن پلیس به درهای اسکوات، با وحشت از خواب پریده بود: «خواب بودیم. پلیس‌ها اول شیشه‌های اسکوات را شکستند. تعداد زیادی تک‌تیرانداز روی ساختمان‌های دیگر بودند. در را شکستند و داخل شدند. اول فکر کردم فاشیست‌ها حمله کرده‌اند. همه‌مان را جمع کردند و در یک اتاق کنار هم نشاندند. همه پناهجویان را از ساختمان تخلیه کردند. اجازه ندادند وسایل‌مان را برداریم. نه پول داشتیم و نه لباس. همه با لباس خواب بودیم. شوکه بودم و نشستم روی زمین. یکی از مردهای پلیس سراغم آمد، بازویم را گرفت و به زور من را کشان کشان سوار ماشین کرد.»
سارا برای «ایران‌وایر» تعریف می‌کند احساس می‌کرده زندانی شده و هیچ تصوری نداشته است که چه مدت در کمپ بسته می‌ماند: «در فنس ما فقط خانوادهها بودند. یکی از پناهجویان در همان فنس برایم تعریف کرد که به یک پسر ۱۵ ساله در فنس مجردها تجاوز شده بود. پلیس او را از فنس خارج کرد. هر روز کسانی‌که به آن پسر تجاوز کرده بودند، برایش سنگ پرت می‌کردند و به او فحش می‌دادند. خیلی‌ها هم در چادر بودند و کانکس نداشتند. نه حمام داشتند و نه دستشویی. ما هم شبی که رسیدیم، هیچ امکاناتی نداشتیم. کانکس کثیف و خالی بود. یکی از فعالان حقوق پناهجویان از بازداشت ما مطلع شد و برایمان چند عدد کیسه خواب آورد که آن هم باعث دعوا میان پناهجویان شد.»
اما تلخ‌ترین قسمت این برخورد برای سارا وقتی بود که پلیس پناهجویان را مثل بازداشتی‌ها به صف می‌کرد: «مردمی که در کافه‌های اطراف بودند، با پوزخند ما را نگاه می‌کردند.»
سیاست‌های جدید دولت یونان در قبال پناهجویان اما به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ نظارت و کنترل مرزی افزایش پیدا کرده، حقوق پناهجویان برای دسترسی به خدمات بهداشتی و بیمه محدود و وزارت مهاجرت منحل شده و مسوولیت پناهجویان به وزارت حفاظت از شهروندان انتقال یافته است که آن هم زیر نظارت پلیس قرار دارد.
از سوی دیگر، حزب حاکم، دولت سابق و حزب‌اش یعنی «سیریزا» را متهم می‌کند که ناکارآمدی آن در مقابله با قاچاق انسان و پناهجویان باعث شده است یونان سهم نامتناسبی در این خصوص بر دوش بکشد.
این در حالی است که در دولت قبلی بود که استراتژی مجرم‌انگاری پناهجویان در اسکوات‌ها شروع شد. سنگین‌ترین اقدام در این زمینه هم به ماه آوریل سال جاری برمی‌گردد؛ وقتی پلیس با حمله به چند اسکوات، بیش از ۳۰۰ پناه‌جو را بازداشت کرد.
به نظر می‌رسد با روی کار آمدن دولت محافظه‌کار جدید، وضعیت پناهجویان و پناه‌جویی در یونان وخیم‌تر از قبل شود. در عین‌حال، فقر، اعتیاد، کلاهبرداری، گرسنگی، بی‌خانمانی و خشونت‌های بسیاری که در دنیای پناه‌جویی عریان به نظر می‌رسند، تشدید خواهند شد.
شما هم می‌توانید خاطرات، مشاهدات و تجربیات خود از قاچاق انسان، پناهندگی و مهاجرت به اشتراک بگذارید. اگر از مسئولان دولتی یا افراد حقیقی و حقوقی که حق شما را ضایع کرده‌اند و یا مرتکب خلاف شده‌اند شکایت دارید، لطفاً شکایت‌های خود را با بخش حقوقی ایران وایر با این ایمیل به اشتراک بگذارید: [email protected]
مطالب مرتبط:
حبس ابد؛ حکم چهار قاچاق‌چی انسان که باعث مرگ ۷۱ پناه‌جو شدند
دست کم ۷۰ میلیون آواره در جهان؛ پناهجویان جمعیتی معادل چند کشور
راه‌حلی که اروپایی‌ها برای کنترل موج مهاجران پیدا کرده‌اند
هشدارهای بین‌المللی درخصوص وخامت شرایط پناهجویان در ترکیه و یونان
محاکمه بزرگ‌ترین باند قاچاق انسان با هدف برده‌داری مدرن
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر