بازداشت هزار پناه‌جو در دانکرک؛ تشدید قوانین فرانسه علیه پناه‌جویان

صبح روز هفدهم سپتامبر، ساعت هفت صبح پلیس فرانسه پناه‌جویان را از شمال این کشور و شهر «دانکرک» جمع‌آوری کرد. گفته می‌شود نزدیک به هزار پناه‌جو جمع‌آوری شدند که در میان آن‌ها، کودکان، زنان و تقریبا ۷۳ خانواده نیز حضور داشتند. این اقدام در راستای مقابله با پناه‌جویانی انجام شد که می‌خواهند قاچاقی خود را به بریتانیا برسانند. این در حالی‌ است که هم‌زمان با این اقدام، فرانسه امکان دریافت پول نقد پناه‌جویان را محدود کرد.

پلیس فرانسه ابتدا مردان مجرد و بعد خانواده‌ها را جمع‌آوری کرده است. برخی از پناه‌جویان اجازه پیدا کردند که لوازم شخصی خود را هم به همراه داشته باشند اما گروهی دیگر، بدون هیچ وسیله‌ای همراه پلیس شدند بدون آن‌که بدانند به کجا منتقل می‌شوند. به نظر می‌رسد آن‌ها قرار است به غرب فرانسه منتقل شوند؛ اقدامی که بارها توسط پلیس انجام شده اما نتوانسته است مقابل تلاش‌های چندباره پناه‌جویان را برای رسیدن به بریتانیا بگیرد. پلیس گفته این اقدام برای تامین امنیت پناه‌جویان و مرز شمالی فرانسه انجام شده است.

منابع رسمی به خبرگزاری‌ها گفته‌اند که پناه‌جویان به اردوگاه‌های موقت منتقل شده‌اند تا درخواست پناهندگی‌ آن‌ها ثبت شود. طبق قوانین فرانسه، تا زمانی‌که پناه‌جویان درخواست پناهندگی خود را ارایه ندهند، به اجبار ناچار به ارایه این درخواست نمی‌شوند. برای همین است که فرانسه به محل عبور پناه‌جویان برای رسیدن به کشورهای مختلف اروپای غربی و به ویژه بریتانیا تبدیل شده است. اما ظاهرا در راستای مقابله با عبور آن‌ها از کانال مانش که در یک‌سال اخیر رونق چشم‌گیری داشته است، این قانون نقض می‌شود و پناه‌جویان پس از جمع‌آوری پلیس و انتقال به اردوگاه‌های موقت، ناچار به ارایه درخواست پناهندگی به کشور فرانسه می‌شوند.

طبق «قانون دوبلین» که اتحادیه اروپا به آن پایبند است، پناه‌جویان باید به اولین کشور امن اتحادیه اروپا که می‌رسند، درخواست پناهندگی خود را ارایه دهند. برای همین است که مقامات بریتانیا نیز تاکید دارند بیشتر پناه‌جویانی که خود را از طریق کانال مانش و به وسیله قایق‌ به بریتانیا رسانده‌اند، به فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی بازگردانده خواهند شد. مقامات بریتانیا در توافق با فرانسه قرار است روند بازگرداندن پناه‌جویان را تشدید کند تا بلکه درس عبرتی باشد برای دیگر پناه‌جویان تا جان خود را به خطر نیاندازند.

در اقدام جمع‌آوری پناه‌جویان از شمال فرانسه نیز نیروهای مرزی و وزارت مهاجرت فرانسه نقش داشته‌اند. وزارت کشور بریتانیا هم اعلام کرده است که اقدام اخیر پلیس فرانسه در راستای توافق همکاری بین دو کشور رخ داده است. اما سازمان‌های مربوط به حقوق پناه‌جویان این‌گونه اقدامات را بی‌نتیجه و بی‌اثر می‌دانند. چراکه معتقدند پناه‌جویان باز هم به شهرهای «کاله» و «دانکرک» برخواهند گشت تا بار دیگر شانس خود را برای رسیدن به مقصد رویایی خود یعنی بریتانیان امتحان کنند.

«کلار موزلی»، رییس یکی از نهادهای خیریه امور پناه‌جویان در همین خصوص گفته است: «جمع‌آوری پناه‌جویان و تخلیه شهرهای شمالی فرانسه هیچ تاثیری بر ریسکی که پناه‌جویان برای عبور از کانال مانش می‌کنند، ندارد؛ همان‌طور که در سال ۲۰۱۶ اردوگاه پناه‌جویان در شمال فرانسه تخلیه و تخریب شد اما هم‌چنان شاهد هستیم که پناه‌جویان در جنگل‌ها و خیابان‌های شمال فرانسه جمع می‌شوند. این اقدام صرفا آزار پناه‌جویانی است که تاکنون تروماهای بسیاری را از سر گذرانده‌اند.»‌

این در حالی ا‌ست که در آخر هفته‌ای که گذشت، چند گروه دیگر از پناه‌جویان توانستند با عبور از کانال مانش، خود را به بریتانیا برسانند. جمع‌آوری و انتقال پناه‌جویان به اردوگاه‌های موقت در فرانسه صرفا زمان را طولانی‌تر خواهد کرد وگرنه مانعی بر سر راه پناه‌جویانی نیست که تا همین فرانسه هم خطرات جانی بسیاری را از سر گذرانده‌اند.

هم‌زمان با این اقدام، دولت فرانسه تصویب کرد که پناه‌جویان از ماه نوامبر، یعنی کمی بیش از یک ماه دیگر، قادر به استفاده از کارت‌های بانکی برای دریافت پول نقد نخواهند بود. این در حالی ا‌ست که تاکنون آن‌ها با استفاده از کارت‌های بانکی خاصی به نام «آدا» می‌توانستند از عابربانک‌ها پول نقد دریافت کنند. در واقع این تنها راه پناه‌جویان برای استفاده از امکانات بانکی بود که حالا قرار است ملغی شود.

افراد مختلف در فرانسه برای بازگشایی حساب بانکی باید کارت شناسایی معتبر یا پاسپورت داشته باشند. معمولا پناه‌جویان پس از پذیرفته شدن درخواست پناهندگی، می‌توانند حساب بانکی افتتاح کنند. اما حالا طبق این قانون جدید، متقاضیان پناهندگی امکان استفاده از حساب بانکی را از دست داده‌اند.

«اوفی»، آژانس مهاجرت فرانسه که به امور پناه‌جویان رسیدگی می‌کند، اعلام کرده که این اقدام در راستای «صرفه‌جویی» بیشتر در اقتصاد فرانسه انجام شده است و از نوامبر به بعد، به پناه‌جویان کارتی ارایه خواهد شد که با آن می‌توانند خریدهای‌ خود را بدون پول نقد انجام دهند. البته مبلغ ۵۰ سانتیم پس از ۲۵ بار خرید، از کارت آن‌ها کم خواهد شد.

سازمان‌های حقوق بشری فعال در حوزه پناه‌جویی اما ضمن انتقاد از این تصمیم، معتقدند که اقدام اخیر فرانسه باعث می‌شود پناه‌جویان استقلال مالی خود را به طور کامل از دست بدهند. این در حالی ا‌ست که پناه‌جویان در فرانسه حداقل برای شش ماه پس از ارایه درخواست پناهندگی‌ خود، حق کار ندارند. این امکان ناچیز هم حالا قرار شده از آن‌ها گرفته شود.

از زمان روی کار آمدن «امانوئل مکرون»، رییس‌جمهوری فرانسه، قوانین علیه پناه‌جویان در این کشور تشدید شده است؛ به طوری‌که منتقدان دولت، سیاست‌های مهاجرتی او را هم‌راستا با احزاب راست‌افراطی می‌دانند. هم‌چنین گفته می‌شود که تمرکز فعلی مکرون برای سامان‌دهی وضعیت اقتصادی فرانسه، روی پناه‌جویان و مهاجران است. سال گذشته حتی قرار شد دانشجویان غیرفرانسوی برای تحصیل در دانشگاه‌های فرانسه که پیش از این رایگان بود یا هزینه اندکی به همراه داشت، مبالغ چندهزار یورویی پرداخت کنند.

نتیجه سیاست‌های ضدمهاجرتی فرانسه، از جمله تصمیم جدید دولت برای گرفتن استقلال مالی پناه‌جویان به اسم «صرفه‌جویی اقتصادی»، باعث می‌شود که ضعیف‌ترین عنصر قاچاق انسان به اسم مبارزه با این امر، متحمل هزینه‌ شود. بسیاری از پنا‌ه‌جویان از برخوردها و تصمیمات کشورهای اروپایی گلایه‌مندند و می‌گویند با آن‌ها مثل «مجرم» رفتار و حقوق‌شان به عنوان یک انسان، روزبه‌روز محدودتر می‌شود.

در بیشتر روایت‌های پنا‌ه‌جویان، آن‌ها پس از ماه‌ها و چه بسا سال‌ها تلاش برای رسیدن به مقصد، بیش از همه «کرامت» و «غرور» فردی‌ خود را از دست می‌دهند. برخوردهای پلیس، ضرب و شتم آن‌ها، بازداشت‌ها و زندگی در بازداشت‌گاه‌ها و کمپ‌های بسته که در آن‌ها حق عبور و مرور ندارند، محدود شدن حقوق‌ اجتماعی و اقتصادی و نداشتن حق کار یا محدودیت‌های این حوزه، تنها بخشی از آن‌چیزی است که هر روز زندگی و آزادی آن‌ها را نشانه می‌رود.

در عین‌حال، قدرت‌گرفتن احزاب راست‌افراطی در سراسر اروپای غربی و تلاش سیاسیون برای جلب نظر این احزاب، مثل امانوئل مکرون که خود را میانه‌رو تعریف می‌کرد، باعث شده است که سرنوشت میلیون‌ها انسان در گرو بازی‌های سیاسی آن‌ها قرار بگیرد؛ انسان‌هایی که به هر دلیلی ناچار به ترک سرزمین خود شده‌اند و تا رسیدن به مقصد، خشونت‌های پنهان و عریان بسیاری را تجربه کرده‌اند. اما در مقابل، با توقع دولت‌ها و جوامع اروپایی مواجه‌اند که از آن‌ها می‌خواهند به مثابه انسان‌هایی آسیب‌ندیده و متولد کشورهای اروپایی، فکر و رفتار کنند.

اگرچه در ماه‌های اخیر سازمان ملل متحد بارها هشدار داده است که وضعیت پناه‌جویان رو به وخامت بیشتر نهاده است، کشورهای اروپایی حاضر به توافق بر سر افزایش سهمیه یا بهبود شرایط نگه‌داری پناه‌جویان نشده‌اند. سیاست‌های آن‌ها ناکارآمد است و نتیجه‌ای جز بدتر شدن وضعیت پناه‌جویان و حتی رشد دیگری‌ستیزی در این منطقه جغرافیایی نخواهد داشت.

شما هم می‌توانید خاطرات، مشاهدات و تجربیات خود از قاچاق انسان، پناهندگی و مهاجرت به اشتراک بگذارید. اگر از مسوولان دولتی یا افراد حقیقی و حقوقی که حق شما را ضایع کرده‌اند و یا مرتکب خلاف شده‌اند شکایت دارید، لطفا شکایت‌های خود را با بخش حقوقی ایران‌وایر با این ایمیل به اشتراک بگذارید: [email protected]

مطالب مرتبط:

برگزیت؛ دستاویز تازه قاچاق‌چیان انسان برای مسافران بریتانیا

حمله پلیس فرانسه به چادرهای پناه‌جویان ایرانی در کاله

روایت سی و چهارم؛سفر به کاله، رویایی به نام انگلیس

روایت سی‌وپنجم؛ داریوش، بیش از ۲۰سال پناه‌جویی در کاله