قاچاق‌چیان انسان: بعد از برگزیت، پناه‌جویان به قاچاق‌بر نیازی ندارند

یک ماهی می‌شود که قدم به «کاله» گذاشته است؛ بعد از یک سال زندگی پناه‌جویی در یونان. «حمید» یکی از پناه‌جویان ایرانی است که یک ماه پیش با مدارک جعلی، از یونان به فرانسه رسید و حالا منتظر است تا به بریتانیا برود. بعد از یک ماه زندگی در کاله، شهر مرزی در شمال فرانسه، می‌گوید وقت تنگ است و باید قبل از «برگزیت»، خودش را به مقصد برساند.
برخی قاچاق‌بران نیز می‌گویند بعد از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، ممکن است وضع‌ آن‌ها کساد شود.

قرار است بریتانیا در تاریخ ۳۱ اکتبر از اتحادیه اروپا خارج شود. البته پارلمان این کشور بالاخره توانست قانونی را تصویب کند که بنا بر آن، اگر بریتانیا نتواند تا ۱۹ اکتبر با اتحادیه اروپا به توافق برسد، برگزیت اتفاق نخواهد افتاد. این اتفاق حالا در زندگی پناه‌جویانی که می‌خواهند به بریتانیا بروند و در معامله‌های آن‌ها با قاچاق‌چیان، تاثیر گذاشته است.

حمید می‌گوید: «باید هرچه سریع‌تر خودمان را به انگلیس برسانیم. معلوم نیست بعد از برگزیت هم بشود به همین راحتی رفت.»

او قاچاق‌بری دارد که به او گفته است: «کم‌تر از یک ماه برای رسیدن وقت داری.» 

حمید پنج هزار یورو به قاچاق‌بر خود داده است تا بلکه او را توسط قایقی که کانال «مانش» را قرار است بپیماید، راهی مقصد کند.

به گفته حمید، میان بسیاری از پناه‌جویان کاله این اظهارنظر که بعد از برگزیت، سفر به بریتانیا سخت می‌شود، دهان به دهان می‌شود.

با چند نفر از پناه‌جویان در یونان هم‌صحبت شدم و از آن‌ها پرسیدم که آیا مساله سخت‌تر شدن رسیدن به بریتانیا، تا یونان هم رسیده است؟ پاسخ آن‌ها مثبت بود. می‌گفتند اگرچه زمان سفرهای قاچاقی گذشته و تابستان تمام شده است اما هنوز در تلاش هستند تا بلکه بتوانند زودتر خود را به فرانسه برسانند و به بریتانیا بروند. البته بسیاری هم سعی دارند از طریق هوایی، مستقیم به فرودگاه بریتانیا برسند.
معمولا بیشترین سفرهای قاچاقی در تابستان اتفاق می‌افتد. اگر زمینی یا دریایی باشد، هوای مناسب شرط است و اگر قرار باشد مسافران از طریق هوایی با مدارک جعلی اقدام به رد شدن از مرزها کنند، تابستان و وجود انبوه توریست، موقعیت مناسبی خواهد بود.

معمولا ماه آگوست بیشترین مسافر را دارد. همان‌طور که رسانه‌های بریتانیا هم گزارش داده‌اند، تعداد پناه‌جویانی که خود را به این کشور رسانده‌اند، در ماه آگوستی که گذشت، بی‌سابقه بوده است. اما سفرهای قاچاقی با تمام شدن فصل مدرسه‌ها شدت می‌گیرد و با آغاز این فصل، کم‌تر می‌شود. دوره بعدی برای قاچاق انسان، از طریق هوایی، هنگام کریسمس است که فرودگاه‌ها پر می‌شوند از توریست‌هایی که به سفر می‌روند. قاچاق‌بران و مسافران هم‌نظرند که رد شدن از شلوغی جمعیت، اقدام ساده‌تری است و ماموران فرودگاه‌ها هم از شدت کنترل به خاطر جمعیت بالا کم می‌کنند. البته این مساله حالا درباره برگزیت هم مطرح است.
یکی از قاچاق‌بران ایرانی که در کاله زندگی می‌کند، در گفت‌وگو با «ایران‌وایر»، نظر دیگری دارد. به باور او، بعد از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، نیاز مسافران به قاچاق‌بران کم‌تر خواهد شد و برای همین است که حالا فشار روی پناه‌جویان از سوی قاچاق‌چیان انسان بیشتر شده است.

«سعید» می‌گوید: «وقتی برگزیت اتفاق بیفتد، کامیون‌ها برای ترخیص از بندر مدت زمان بیشتری باید منتظر بمانند. پارکینگ‌ها شلوغ خواهند شد و مسافران حتی دیگر به قاچاق‌بر برای سفر نیازی ندارند. خودشان می‌توانند در پارکینگ‌ها کامیونی را که می‌خواهند، انتخاب کنند و بروند. البته قاچاق‌برها هم این مساله را می‌دانند و برای همین می‌خواهند سریع‌تر مسافران را راهی کنند. بعد از برگزیت، مسافران احتیاجی به قاچاق‌بر نخواهند داشت.»
اگر این پیش‌بینی از نظر قاچاق‌بران دیگر هم کمی به واقعیت نزدیک باشد، می‌تواند توجیه‌گر صحبت‌هایی باشد که به پناه‌جویان منتقل کرده‌اند مبنی بر این‌که بعد از برگزیت، سفر سخت‌تر می‌شود. احتمالا آن‌ها از کساد شدن شرایط خود هراسان هستند.

برای همین، با چند قاچاق‌بر در یونان هم تماس گرفتم. آن‌ها با کمی امتناع، حاضر به صحبت در این‌باره شدند. گفتند در یونان نیز همین بحث وجود دارد و از پناه‌جویان بسیاری شنیده‌اند که برای رسیدن به بریتانیا باید عجله کرد. یکی از آن‌ها گفت: «البته در واقعیت تغییری در مسیر آبی پیش نخواهد آمد و هم‌چنان مسیر کانال مانش مثل قبل، گذرگاهی برای پناه‌جویان خواهد بود. هرچند ممکن است کنترل‌های مرزهای آبی بیشتر شود؛ به ویژه چون تجارت آزاد با اتحادیه اروپا قطع می‌شود.»

در ادامه می‌خندد و می‌گوید: «ولی خب ما مسیر را از دست نمی‌دهیم. همیشه می‌توان راهی به سوی بریتانیا پیدا کرد.»

از ماه اکتبر ۲۰۱۸، مسیر تازه‌ای برای پناه‌جویان پیدا شد. قاچاق‌بران که گفته می‌شود ابتکارعمل‌شان با قاچاق‌بران ایرانی بوده است، با قایق‌های کوچک و ریسک بالا، مسافران را در گروه‌های چندین نفری به دل آب انداخته و بسیاری از آن‌ها را به مقصد رسانده‌اند. هرچند در صحبت‌های بسیاری از آن‌ها شنیده می‌شود که می‌گویند: «مرگ را مقابل خود دیدیم.»

از ابتدای سال جاری، فرانسه و بریتانیا در توافقی دوجانبه، کنترل مرزهای خود را افزایش داده‌اند. تعداد دوربین‌های مراقبتی بیشتر شده، کشتی سلطنتی ارتش بریتانیا در آب‌ها مستقر است و قرار شده روند بازگرداندن پناه‌جویانی که با قایق به این کشور رفته‌اند، تشدید شود. از طرف دیگر، فرانسه هم جمع‌آوری پناه‌جویان را تشدید کرده است. هر از گاهی، پلیس با استقرار در محل تجمع پناه‌جویان در جنگل‌های شمال فرانسه، آن‌ها را دستگیر می‌کند و به کمپ‌های موقت می‌برد تا پناه‌جویان ناچار به ارایه درخواست پناهندگی شوند. هرچند سازمان‌های حقوق بشری معتقدند که این اقدامات هیچ‌کدام تاثیرگذار نخواهند بود و پناه‌جویان باز هم به کاله بازخواهند گشت.

سال ۲۰۱۶ بود که کمپ بزرگ پناه‌جویان در کاله توسط دولت فرانسه تخریب شد. امیدواری دولت این بود که با گرفتن سرپناه از پناه‌جویان، آن‌ها را از رفتن به بریتانیا منصرف کند. اما از همان سال تاکنون شمار بسیاری از پناه‌جویان یا به بریتانیا رسیده‌اند یا هم‌چنان در تلاش هستند که به مقصد رویایی خود برسند. در آن زمان، آن‌ها با کمک نیروهای امدادگر در محوطه‌ای از جنگل برای خودشان زندگی به راه انداخته بودند و رستوران و مکان تفریحی داشتند.

اما آن‌ها سال‌ها است با خوابیدن زیر کامیون و مخفی شدن در کانتینرهای کامیون‌ها، در تلاش هستند که به بریتانیا برسند. ارزش پوند، دانستن زبان انگلیسی و از همه مهم‌تر، وجود کارهای غیرقانونی (سیاه)، مهم‌ترین اولویت‌های آن‌ها برای انتخاب این مقصد است. حتی بسیاری از پناه‌جویان که مقصد دیگری را انتخاب کرده‌اند، در گفت‌وگو با پناه‌جویان دیگر که عطش رسیدن به بریتانیا را دارند، بر مسیر خود چشم می‌بندند و راهی بریتانیا می‌شوند.

پناه‌جویان در دنیای پناه‌جویی دسترسی به اطلاعات دقیق و به ویژه قوانینی را ندارند که مدام در حال تغییر هستند. اطلاعات آن‌ها گوش به گوش از یک‌دیگر نقل می‌شود. یک تجربه موفق می‌تواند برای شمار بالایی از آن‌ها انگیزه‌بخش باشد. معمولا هم حاضر به شنیدن واقعیت‌های تلخ نیستند. اگرچه تحمل شرایط پناه‌جویی و دست و پنجه نرم کردن با مشکلات و خطرهای بسیار در این مسیر آن‌ها را خسته می‌کند اما تنها امیدشان به پناه‌جویانی است که به مقصد رسیده‌اند. کافی‌ است که چند ساعت در میان پناه‌جویان در کمپ‌ها، خیابان‌ها، جنگل‌ها یا گعده‌های چند نفره حضور داشته باشیم تا متوجه شویم چه طور دنیای آن‌ها در رسیدن به مقصد خلاصه می‌شود و هرچه باعث نگرانی و استرس‌شان می‌شود را پس می‌زنند.

حالا برگزیت هم عامل دیگری شده است. بسیاری از پناه‌جویان که در انتخاب مقصد مردد بودند، حالا به تلاش بیشتر افتاده‌اند تا زودتر به مقصد برسند. منابع اطلاعات آن‌ها هم یا قاچاق‌بران هستند یا دیگر پناه‌جویان.

پیش‌تر، «پیر هانری دومون»، نماینده پارلمان فرانسه از دپارتمان کاله گفته بود پناه‌جویان از سوی قاچاق‌بران برای عبور از کانال مانش تحت فشار هستند: «خبری دروغ میان آن‌ها پیچیده و حاکی از آن است که رد شدن از کانال و رسیدن به بریتانیا بعد از برگزیت سخت‌تر خواهد شد. این یک دروغ است. چراکه برگزیت چیزی را در این خصوص تغییر نمی‌دهد. قاچاق‌چیان انسان این اخبار دروغ را به مسافران می‌دهند تا از آن‌ها کسب درآمد کنند.»

در سال جاری میلادی، بیش از یک هزار و ۲۰۰ پناه‌جو با رد شدن از کانال مانش، خود را به بریتانیا رسانده‌اند. تنها در ماه آگوست، ۳۳۶ مسافری که در بریتانیا درخواست پناهندگی داده‌اند، از همین مسیر خود را به این کشور رسانده‌اند. تاکنون بیش از ۶۵ پناه‌جو به کشورهای اتحادیه اروپا برگردانده شده‌اند و انتظار می‌رود که طبق موضع‌گیری مقامات بریتانیا، این روند افزایش یابد.
 

شما هم می‌توانید خاطرات، مشاهدات و تجربیات خود از قاچاق انسان، پناهندگی و مهاجرت به اشتراک بگذارید. اگر از مسئولان دولتی یا افراد حقیقی و حقوقی که حق شما را ضایع کرده‌اند و یا مرتکب خلاف شده‌اند شکایت دارید، لطفاً شکایت‌های خود را با بخش حقوقی ایران وایر با این ایمیل به اشتراک بگذارید: [email protected]

مطالب مرتبط:

برگزیت؛ دستاویز تازه قاچاق‌چیان انسان برای مسافران بریتانیا

حمله پلیس فرانسه به چادرهای پناه‌جویان ایرانی در کاله

روایت سی و چهارم؛سفر به کاله، رویایی به نام انگلیس

روایت سی‌وپنجم؛ داریوش، بیش از ۲۰سال پناه‌جویی در کاله