کام تلخ دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی در اولین روز بازگشایی دانشگاه

روز دوشنبه، هم‌زمان با اولین روز بازگشایی دانشگاه‌ها، ویدیوهایی از درگیری نیروهای بسیجی و لباس شخصی با اعضای «انجمن اسلامی دانشجویان آزاد اندیش» «دانشگاه علامه طباطبایی» در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.

یکی از دانشجویان به «ایران‌وایر» می‌گوید: «اعضای انجمن اسلامی دانشجویان آزاد اندیش برای عضوگیری در نخستین روز سال تحصیلی غرفه به پا کرده بودند که به دلیل وجود عکس میرحسین موسوی در غرفه، مورد حمله نیروهای بسیج این دانشکده قرار گرفتند.»

این درگیری در شرایطی رخ داد که حکم ۱۸ ماه زندان «فرشته طوسی»، فعال دانشجویی این دانشگاه نیز هم‌زمان ابلاغ شد.

**

روز اول مهر فضای مقابل غرفه «انجمن اسلامی دانشجویان آزاداندیش» دانشکده علوم اجتماعی «دانشگاه علامه طباطبایی» محل نزاع و درگیری بین دانشجویان این انجمن و دانشجویان بسیجی شد.
اعضای انجمن که به منظور جذب دانشجویان تازه وارد و برای عضوگیری در نخستین روز سال تحصیلی غرفه به پا کرده بودند، به دلیل گذاشتن تصویر میرحسین موسوی در غرفه، مورد حمله نیروهای بسیج این دانشکده قرار گرفتند.
«احسان»، از دانشجویان دوره کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی که از نخستین لحظه‌های درگیری در صحنه حاضر بوده است، ماجرا را برای «ایران‌وایر» این گونه شرح می‌دهد: «عکس آقای میرحسین موسوی در قطعی تقریبا به اندازه A4 در کنار عکس مصدق روی دیوار الصاق شده بود. یک نفر از حراست آمد و تذکر داد که از طرف دفتر تاج مزینانی، رییس دانشکده به وجود عکس معترض شده‌اند. با این که الصاق عکس هیچ منع قانونی نداشت و در هیچ تبصره یا ماده قانونی در این مورد معذوریتی وجود ندارد اما بچه‌ها عکس را برداشتند و روی میز گذاشتند. این بار رییس بسیج دانشجویی را فرستادند تا عکس را بردارد و با خودش ببرد که با اعتراض شدید بچه‌ها مواجه شد و آن‌ها سعی کردند مانع این کار بشوند.»
به گفته این دانشجو، دوستانش که به شدت از انتشار خبر محکومیت «فرشته طوسی» ، فعال دانشجویی این دانشگاه ناراحت بودند و این حکم را عادلانه نمی‌دانستند، در مقابل خواسته نامعقول بسیج دانشجویی ایستادگی کردند و عکس را روی میز برگرداندند.
فرشته طوسی، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی است که به تازگی توسط دادگاه انقلاب و به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام»، به ۱۸ ماه زندان محکوم شده است. این حکم دقیقا در نخستین روز بازگشایی دانشگاه، یعنی روز اول مهر سال جاری به وکیل او ابلاغ شد.
احسان می‌گوید آن‌ها حتی تحمل یک عکس را ندارند: «هیچ قانون و معذوریت و یا مصوبه‌ای در این مورد وجود ندارد که ما حق نداریم عکس کسی که به لحاظ فکری به او نزدیک هستیم را با خودمان داشته باشیم. ما کودکستانی یا دانش‌آموزان اکابر نیستیم، دانشجو هستیم و حق مخالفت و انتخاب داریم.»
بنا به اظهارات این دانشجو، بعد از این که تلاش عضو حراست دانشگاه برای بردن عکس موسوی کارساز نشده بود، رییس بسیج دانشجویی در محل حاضر می‌شود و با تحکم می‌خواهد که عکس را بردارند: «عکس را گرفت و کشید. پشت سرش هفت یا هشت نفر دانشجوی بسیجی ریختند وسط غرفه و شروع کردند به ضرب و شتم بچه‌ها. بچه‌های انجمن هم آن‌ها را به بیرون غرفه هل دادند. اما باز برگشتند و این بار تعدادشان چند برابر شده بود. تقریبا بیش از نیمی از آن‌ها از دانشجویان دانشکده نبودند. داد می‌زدند که ما آتش به اختیاریم و خودمان رییس هستیم!»

دانشجویان معترض می‌گویند بسیج دانشجویی با تلفن از سایر نیروهای بسیجی بیرون دانشگاه درخواست کمک کرده است. احسان هم این اظهارات را تایید می‌کند: «خیلی‌ها را نمی‌شناختم. اول که حراست هیچ مداخله‌‌ای نکرد. اگر کار حراست حفاظت از بچه‌های دانشجو نیست، پس اساسا دلیل وجود چنین سیستمی چه می‌تواند باشد؟ بعد که به تعدادشان اضافه شد، ماموران حراست آمدند و آن‌ها را بردند. یکی دو نفر از ماموران حراست از نیروهای ناشناس پرس‌وجو کردند که در آن‌جا چه می‌کنند؟ به آن‌ها یاد داده بودند که بگویند در دفتر بسیج دانشکده جلسه داشته‌اند.»
به گفته احسان، تصویر میرحسین بهانه بوده است: «خودشان را مالک و صاحب دانشگاه و میزبان ما می‌دانند و کمترین رویه اعتراضی یا دگراندیشی را با خشونت جواب می‌دهند. بچه‌های ورودی امسال عملا شوکه شده بودند. چون خشونتی که در رفتار بسیجی‌ها وجود دارد، واقعا ترسناک است. دانشجویان انجمن، بسیجی‌ها را هل می‌دادند تا آن‌ها را بیرون‌ کنند ولی آن‌ها مشت و لگد می‌زدند. یک نفرشان به شدت با مشت کوبید زیر گونه یکی از دخترهای سال دوم. یک طرف صورتش سیاه و بی‌حس شده بود.»
 

روحانی نتوانست فضای امنیتی دانشگاه را تبدیل به دانشگاه امن کند

«مجید دری»، فعال سابق دانشجویی و عضو «شورای دفاع از حق تحصیل» که سال ۱۳۸۸ دستگیر شد و مدت پنج سال از عمرش را در زندان گذراند، بر این باور است که جنبش دانشجویی از سال ۱۳۸۸ به شدت سرکوب و حتی ذبح شده است.
او می‌گوید «حسن روحانی»، رییس جمهوری هم نتوانست بر خلاف وعده‌های انتخاباتی‌‌ خود، فضای امنیتی دانشگاه را به فضای ایمنی برای تبادل اندیشه تبدیل کند: «این یکی از شعارهای انتخاباتی روحانی بود و با روی کار آمدن دولت او، کورسوی امیدی ایجاد شد. بسیاری از دوستان هم تلاش کردند انجمن‌هایی را که تا پیش از سال ۱۳۸۸ پاتوق و محل فعالیت دانشجویان بود، از نو احیا کنند. اما تعدادی از دانشگاه‌های کشور به شدت در مقابل چنین تغییراتی مقاومت کردند. اگرچه انجمن اسلامی با وجود همه این مقاومت‌ها، باز هم  سعی کرد با عنوان‌های دیگر مسیرش را ادامه بدهد؛ از جمله با همین عنوان انجمن آزاد اندیشی که هم اکنون در دانشگاه علامه طباطبایی شاهد فعالیت آن هستیم.»
به گفته این فعال سابق دانشجویی، دولت روحانی اما در مقابل شور و اشتیاق دانشجویان برای زنده نگه داشتن این کورسوی امید برای تغییر، هیچ همکاری و هماهنگی از خود نشان نداده است: «نه تنها دانشگاه امن ایجاد نشد بلکه محافظه‌کاری بر فضا غالب شد؛ به شکلی که اگر کسی کمترین هزینه‌‌ای متحمل می‌شد، دیگران او را عنوان یک فرد احمق تلقی می‌کردند. برخورد طرف مقابل دانشجویان اما به هیچ‌وجه محافظ کارانه نبود و از قدرت کمیته‌های انضباطی کاسته نشد. بچه‌ها را به کمیته انضباطی می‌بردند، آن‌ها را تهدید و ارعاب می‌کردند، حکم محرومیت از تحصیل به آن‌ها می‌دادند یا برایشان پرونده‌سازی می‌کردند. کار به جایی رسید که در دی ۱۳۹۶، حراست دانشگاه‌ها با نهادهای امنیتی همکاری می‌کردند و بچه‌ها را در دانشگاه می‌گرفتند و به محاکم قضایی تحویل می‌دادند. این فاجعه بار بود؛ واقعه‌ای که اصلا نمی‌بایست در مقابل آن سکوت می‌کردند. اما باز هم صدای کسی در نیامد.»
به گفته مجید دری، نباید به این بهانه که دانشجوی دارای گرایش خاصی است، او را تنها بگذاریم: «مهم نیست که گرایش این دانشجو چیست. ما باید بتوانیم در کنار هم از هر کسی که مورد ستم قرار گرفته است، به صرف دانشجو بودنش، حمایت کنیم. نتیجه عدم حمایت عمومی می‌شود احکامی که برای آقای پذیره و یا خانم حسن‌زاده صادر و اجرا شد.»
او در ادامه به تشریح فضای دانشگاه علامه طباطبایی در طول دوره مدیر فعلی و مدیر سابق می‌پردازد: «سری قبل آقایی به نام صدرالدین شریعتی بر این دانشگاه ریاست می‌کرد که عملکردش وحشتناک و جزو سرکوب‌گرترین روسای دانشگاه بود. پس از او، آقای حسین سلیمی انتخاب شد که گر چه به ظاهر اصلاح‌طلب است اما به طرز مرگ‌باری دستش با نهادهای امنیتی در یک کاسه است. او از ورود من و خانم گلرو به دانشگاه ممانعت کرد؛ آن هم در شرایطی که وزارت علوم و حتی وزارت اطلاعات مخالفتی با ورود ما به دانشگاه نداشت. تمام تشکل‌های شکل گرفته شده در دانشگاه علامه را زیر نظر خودش گرفت و اگر قرار بود تشکلی راه‌اندازی بشود، باید افراد تشکل دهنده به آقای سلیمی معرفی می‌شدند. بعد از تایید او بود که آن‌ها می‌توانستند در انتخابات دانشجویی شرکت کنند. به همین دلایل که ذکر کردم، دانشگاه علامه نتوانست در حد و اندازه سایر دانشگاه‌ها، خودش را احیا کند. اما در همین فضای بسته، خانم فرشته طوسی و چند دانشجوی دیگر فعالیت‌های خوبی انجام داده و توانستند مثل شمعی باشند که فضای دانشگاه را از تاریکی مطلق نجات می‌داد. به همین دلیل هم به شدت تحت فشار قرار گرفتند.»
او می‌گوید اعلام حکم حبس فرشته طوسی در نخستین روز شروع سال تحصیلی عجیب و حامل یک پیام است: «روزی که قرار بوده پیام امید از دانشگاه به گوش برسد، بر عکس حامل این پیام است که ما اگر لازم شد، شما را درو می‌کنیم. خانم طوسی مابین دانشجویان این دانشکده محبوب بود و حالا دانشجویان دولت تدبیر و امید که زمانی قرار بود اشاعه دهنده امید باشد، در محاکم قضایی احکام سنگین می‌گیرند. این احکام اجرا هم می‌شوند و به جای پیام صلح در روز اول مهر، پیام حبس می‌فرستند. عملا اعلام می‌کنند که دانشگاه امنی که وعده‌‌اش را دادیم، زندان خواهد بود.»
مجید دری در پاسخ به این سوال که چرا مدیریت دانشگاه در مقابل این بی‌عدالتی‌ها ایستادگی نمی‌کند، می‌گوید: «اکثر روسای دانشگاه‌ها که توسط آقای روحانی انتخاب شده‌‌اند، از جمله همین وزیر علوم اخیرش، محافظه کار هستند و سمت‌ خود را دوست دارند. آن‌ها حاضرند برای حفظ سمت، هر کاری که لازم باشد، بکنند. نمی‌شود از آن‌ها کمترین توقع همکاری داشت.»