بازداشت بهائیان به اتهام تدریس، تحصیل و همکاری با موسسه آموزش عالی بهائیان - بخش اول

جامعه بهائیان ایران در سال ۱۳۶۶ خورشیدی)۱۹۸۷ میلادی(، پس از هفت سال محرومیت از تحصیلات عالیه در دانشگاه های ایران، اولین دوره کلاس های «موسسه علمی آزاد» را که بعدها به «دانشگاه مجازی علمی» معروف شد، راه اندازی کرد.

کلاس های این دوره را دبیران و اساتید اخراج شده بهائی اداره می کردند. در ابتدا به دلیل کمبود امکانات مادی، تعداد کمی از جوانان محروم از تحصیل بهائی در این دوره پذیرفته شدند. دروس از طریق پست و یا به وسیله بهائیان داوطلب از شهری که استاد سکونت داشت، به دست دانشجو می رسید. در طی ترم، دو یا سه روز استاد با دانشجویان در منزل یکی از بهائیان داوطلب در تهران ملاقات حضوری می کرد و به رفع اشکالات درسی آن ها می پرداخت. کلاس های حضوری در دوره های نخست به شکل کاملا ابتدایی برگزار می شدند و اساتید معمولا از گچ و تخته برای توضیح مطالب درسی استفاده می کردند.

در آن سال ها، فعالیت موسسه علمی- آزاد مانند سایر اقدامات و فعالیت های جامعه بهائی ایران، تحت اشراف کامل حاکمیت بود. در طی یک دهه که از عمر موسسه علمی- آزاد- که حالا آن را «موسسه آموزش عالی مجازی بهاییان» یا «BIHE»(The Bahá'í Institute for Higher Education) می شناسند- گذشت، حاکمیت ایران هیچ گونه برخورد ایذایی با فعالیت های آن نداشت و فقط به کنترل و نظارت غیرمستقیم بسنده کرده بود. فقط در شهر مشهد در دو دوره (سال) پیاپی اجازه امتحان به جوانان بهائی داده نشد و مسوولان مرتبط با موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان بازجویی و برای کوتاه مدت بازداشت شدند.

 

اولین هجوم به موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان:

هفتم مهرماه۱۳۷۷ خورشیدی، در یک اقدام هماهنگ و هم زمان، ماموران وزارت اطلاعات به منازل صدها شهروند بهائی مرتبط با موسسه آموزش عالی مجازی (استاد، دانشجو و همکاران اداری) در شهرهای مختلف ایران هجوم بردند و هر آن چه مربوط به آیین بهائی و این موسسه بود را ضبط کردند. آن ها کلیه وسایل و تجهیزات آموزشی و کمک آموزشی که توسط بهائیان برای تحصیل فرزندانشان خریداری شده بود را مصادره کردند.

در این روز، شورای مدیریتی موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان در تهران جلسه داشت. ماموران وزارت اطلاعات با حضور در منزلی که این جلسه برگزار می شد، آن ها را که همگی از اساتید موسسه بودند، بازداشت کردند؛ «نعیم خاضعی»، «رضوان الله اشرف»، «کامران مرتضایی»، «سهیل گلکار»، «عنایت الله مظلومی»، «رضوان الله توکلی»، «ولی الله فخرتوسکی»، «فواد صانعی» و «هوتن کثیری» همه از بازداشت شده ها بودند. روز بعد، یکی دیگر از اساتید به نام «سهراب روشن» هم دستگیر شد. کلیه بازداشت شده ها به جز هوتن کثیری و سهراب روشن، پس از سه روز و دو فرد نام‎برده نیز پس از یک هفته آزاد شدند.

 

    دومین هجوم به موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان

اول خرداد ماه سال ۱۳۹۰ ماموران وزارت اطلاعات در یک اقدام هم‌زمان و گسترده به منازل ۳۹ شهروند بهائی مرتبط با موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان در شهرهای تهران، شیراز، اصفهان، ساری، زاهدان و کرج یورش برده و پس از بازرسی کامل منازل و ضبط کامپیوترها و جزوات علمی و دانشگاهی، 15 شهروند بهائی را بازداشت کردند. هم‌چنین چهار منزل مسکونی که بهائیان تهران برای کلاس های موسسه مزبور آماده کرده بودند را با کلیه لوازم و تجهیزات داخلی پلمپ کردند. اسامی بازداشت شده های روز نخست عبارت بودند از: «شاهین نگاری»، «رامین زیبایی»، کامران مرتضایی، «نوشین خادم»، «وحید مختاری»، «سهیل قنبری»، «محمود بادوام»، «افروز فرمانبرداری»، «دانیال اوجی» و «فرهاد صدقی» از تهران و کرج،
«صدف ثابتیان»، «نوید اسدی» و «امیرهوشنگ امیرتبار» از ساری، «امان الله مستقیم» از شیراز و
«فواد مقدم» از اصفهان.
  ماموران برای دستگیری بهائی دیگری به نام وحید محمودی، به خانه او در کرج رفتند که در منزل حضور نداشت اما روز بعد خودش را به دادسرای کرج معرفی کرد و پس از بازداشت، به بند ۲۰۹ زندان «اوین» منتقل شد.
با دستگیری وحید محمودی، تعداد بازداشت شده ها به ۱۶ نفر رسید که در بین آن ها، نام چند دانشجو مانند صدف ثابتیان و دانیال اوجی دیده می شود.

از جمله کسانی که در روز اول خرداد ماه منزل آن ها مورد تفتیش و بازرسی نیروهای امنیتی قرار گرفت، افراد زیر بودند:«طلوع گلکار»، «حسن ممتاز»، «بابک بهشتی»، «پیمان کوشک‎باغی» و همسرش «آزیتا رفیع زاده»، «نسیم باقری»، نعیم خاضعی، «فرانه تحقیقی»، «شهناز سمیعی»(شیراز)، «امین طالعی»(شیراز)، «آیدا طایف»، «نگین قدمیان»، «سینا رحیمی»، «انیسا رحیمی»، «مظلوم جهرمی»، «شکوه سلمانی»، «مهران بهمردی»(شیراز)، «نغمه مستقیم»(شیراز) و «احمد گلزار».

 وحید مختاری در روز دوم خرداد ماه آزاد شد و پس از سه روز، هوشنگ امیرتبار و دانیال اوجی آزاد شدند. اوجی در ساعت ۱۱ شب اول خرداد ماه توسط نیروهای لباس شخصی از خیابان ربوده شد و در چهارم خرداد ماه در حالی که به شدت مورد ضرب و شتم و شکنجه قرارگرفته بود، در اتوبان همت رها شد. با آزادی این سه تن، تعداد زندانیان بهائی مرتبط با موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان در هفته اول خرداد ماه به 13 نفر رسید.

    در اولین روز هفته دوم، «هوشنگ میثاقیان»، شهروند بهائی ساکن شیراز به اداره اطلاعات این شهر احضار و بازداشت شد.
۱۴ خرداد ماه ماموران اداره اطلاعات بابلسر به منزل «نادیا فرهادی»، یکی از مسوولان موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان در این شهر مراجعه کرده و پس از تفتیش و توقیف کامپیوتر و کتب مذهبی، او را نیز بازداشت کردند.
۱۵ خرداد ماه، ماموران اداره اطلاعات بابل به منزل یک زوج بهائی به نام های «پژمان نیکونژاد» و «شراره کاشانی نژاد» هجوم برده و هر دو نفر را دستگیر کردند. این سه شهروند بهائی پس از یک هفته به قید وثیقه آزاد شدند.

۲۴ خرداد ماه «ریاض سبحانی» در تهران بازداشت شد. در همین تاریخ، سهیل قنبری پس از ۲۴ روز و در روز بعد، صدف ثابتیان پس از ۲۵ روز آزاد شدند.
در پایان خرداد ماه ۹۰، 30 شهروند بهائی مرتبط با موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان در شهرهای تهران، شیراز، اصفهان و ساری در بازداشت بودند.

  روز شنبه چهارم تیرماه، پس از 34 روز، سه تن از بازداشت شده های روز اول خرداد ماه به نام های افروز فرمانبرداری، نوید اسدی و فواد مقدم به قید وثیقه آزاد شدند. هفتم تیرماه دو تن دیگر به نام های امان الله مستقیم و شایان نگاری را آزاد کردند. هشتم تیر ماموران اداره اطلاعات قایم شهر منزل «نسیم صمیمی» را تفتیش کرده و او را به اتهام ارتباط با موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان به اداره اطلاعات احضار کردند. این شهروند بهائی پس از معرفی خود به اداره اطلاعات بازداشت شد.

۲۹ تیرماه ماموران وزارت اطلاعات منازل دو شهروند بهائی مرتبط با موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان به نام های «فلورا مسعود» و «فاران حسامی» را تفتیش کردند. در همین روز، ماموران به منزل سامان مبشر هم رفتند که موفق به ورود نشدند. با آزاد شدن هوشنگ میثاقیان، تعداد زندانیان بهائی مرتبط با موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان ایران به هشت تن رسید که عبارت بودند از: نسیم صمیمی، وحید محمودی، کامران مرتضایی، نوشین خادم، فرهاد صدقی، رامین زیبایی، محمود بادوام و ریاض سبحانی.

 روز چهارشنبه پنجم مرداد ماه دو شهروند بهائی ساکن قائم‌شهر به نام های «سامان ثابتی» و «علی احمدی» و نیز یک شهروند بهائی ساکن میاندوآب به نام «طاهر مقصودی» به خاطر ارتباط با موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان تحت بازجویی قرار گرفتند. در سنندج نیز یک زوج بهائی به نام های «بهنام اقدامیان» و «کاترین ایقانی» بازجویی شدند و تحت فشار قرار گرفتند تا تعهدنامه ای مبنی بر عدم همکاری با دانشگاه مجازی بهائیان را امضا کنند. ۱۰ مرداد ماه نسیم صمیمی پس از 19 روز بازداشت موقت، آزاد شد.

    ششم شهریور ماه «مسعود محمودی»، یکی از همکاران موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان در شهر شیروان خراسان شمالی بازداشت و پس از دو هفته به قید وثیقه آزاد شد. چهار شهروند بهائی به نام های «شکیب نصرالله»، «کیوان رحیمیان»، «کامران رحیمیان» و همسرش فاران حسامی که از اساتید دانشگاه مجازی علمی بهائیان بودند، در بیست و دوم شهریور ماه به شعبه 5 بازپرسی زندان اوین احضار و پس از معرفی، بازداشت شدند. کیوان رحیمیان و شکیب نصرالله را روز چهارشنبه ۳۰ شهریور به قید وثیقه آزاد کردند ولی به کامران و فاران که کودک دو ساله ای در بیرون از زندان داشتند، اجازه ترخیص از زندان داده نشد.

در پایان شهریور ماه ۹۰ از شدت فشار بر موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان که از اول خرداد ماه شروع شده بود، پس از چهار ماه کاسته شد.

بنابرگزارش های موجود، روز اول خرداد ماه 39 منزل بهائیان در تهران، کرج، شیراز، ساری، اصفهان و زاهدان تفتیش شد و این روند در ماه های بعد هم چنان ادامه یافت و به شهرهای دیگر هم گسترش پیدا کرد. از اول خرداد ماه تا پایان شهریور ماه همین سال ۴۲ مورد احضار و بازجویی اساتید، دانشجویان و همکاران موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان رخ داد که از این تعداد، ۲۲ مورد مربوط به تهران و باقی موارد به ترتیب در شهرهای شیراز، قایم شهر، خراسان شمالی، کرج، یاسوج، سنندج، اراک، همدان، میاندوآب، شهر قدس، ویلا شهر، نجف آباد و زاهدان اتفاق افتاد.

از جمله احضار شدگان می توان به طلوع گلکار، نسیم باقری، مهران بهمردی، «عنایت الله برگی»، «شهرام جدی»، «آرمان فهندژ»، «نوید تنظیفی» و «فرشید محمدزاده» اشاره کرد.

روز اول خرداد ماه 16 شهروند بهائی به اتهام همکاری با موسسه آموزش عالی مجازی بهائیان بازداشت شدند. لیست اسامی و تعداد زندانیان در ماه های بعد به تناوب تغییر کرد به طوری که در پایان شهریور، ۹ شهروند بهائی در زندان اوین محبوس بودند که اسامی آن ها عبارت بود از: نوشین خادم، فاران حسامی، کامران مرتضایی، کامران رحیمیان، وحید محمودی، رامین زیبایی، محمود بادوام، فرهاد صدقی و ریاض سبحانی.

         

*توضیح عکس: ستون سوم بالا سمت راست: دانیال اوجی، فرهاد صدقی، شاهین نگاری، محمود بادوام، امان الله مستقیم، افروز فرمانبرداری
ردیف دوم از سمت راست: رامین زیبایی، صدف ثابتیان، وحید محمودی، وحید مختاری
ردیف اول پایین از سمت راست: فواد مقدم، نوید اسدی، نوشین خادم، سهیل قنبری، کامران مرتضایی، امیر هوشنگ امیر تبار.