در بخش سوم گزارش‌‌های «ایران‌وایر» از احتمال شیوع «کرونا» در زندان‌های ایران، علاوه بر پرداختن به خبرهای تازه از زندان‌های «مرکزی» کرج، «تهران بزرگ»(فشافویه) و «اوین»، روایت‌های جدیدی از زندانی‌های «رجایی‌شهر» کرج، «مرکزی» اهواز و «لنگرود» قم را بازخوانی می‌کنیم. این روایت‌ها نشان می‌دهند ادعاهای مقامات قضایی و سازمان زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور در مورد آمادگی برای مقابله با شیوع ویروس کرونا در زندان واقعیت ندارند و وضعیت زندانیان و زندان‌های کشور روزبه‌روز نگران‌کننده‌تر می‌شود.
***
«در این سالن بیش از ۱۰۰ زندانی سیاسی و عادی کنار هم نگه‌داری می‌شوند. تا دیروز به این معترض بودیم که چرا آیین‌نامه تفکیک و طبقه‌بندی زندانیان را رعایت نمی‌کنید، چون فکر نمی‌کردیم دیگر بلایی نمانده که این‌ها به سر ما نیاورده باشند. امروز دیدیم جان زندانی که مهم نباشد، همیشه راه‌های تازه‌ای برای کشتنش پیدا می‌شود. سالن ما را تبدیل به قرنطینه کرده‌اند! آمدند و گفتند زندانیان مشکوک به کرونا در یکی از اتاق‌های این سالن قرنطینه می‌شوند. علاوه بر این، بازداشتی‌های جدید را هم این‌جا می‌آوریم چون برای قرنطینه اولیه آن‌ها جایی نداریم. با اولین بیمار کرونا، همه مبتلا می‌شویم چون در این بند حتی مایع دست‌شویی هم نداریم.»
این روایت یکی از زندانیان سیاسی محبوس در بند ویژه زندان مرکزی «شیبان» اهواز است؛ زندانی با ظرفیت دو هزار نفر که بیش از چهار هزار و ۵۰۰ زندانی در آن نگه‌داری می‌شوند.
مسوولان زندان اهواز که امروز برای توضیح شرایط جدید بند قرنطینه به میان زندانیان این بند رفته‌اند، به آن‌ها نگفته‌اند چرا به جای انتقال بیمار مشکوک به بهداری زندان یا مراکز درمانی خارج از زندان، آن‌ها را به میان زندانیان دیگر می‌فرستند.
معاون بهداشت زندان به زندانیان این بند گفته است در صورتی که شرایط مرخصی را دارند و می‌توانند وثیقه فراهم کنند، برای دادن مرخصی به آن‌ها مساعدت خواهد شد. مشخص نیست این وعده در عمل تا چه حد محقق خواهد شد و آیا شامل زندانیان سیاسی و از جمله زندانیان عرب و چند درویش تبعیدی به این زندان خواهد شد یا نه. با توجه به اعمال سلیقه سیاسی در اعطای حق مرخصی به زندانیان، زندانیان سیاسی و خانواده‌های آن‌ها چندان به عملی کردن این وعده‌ها دل‌خوش نیستند.
«اصغر جهانگیر»، رییس سازمان زندان‌های کشور در دستوری خطاب به روسای زندان‌های سراسر کشور، خواهان کنترل کامل اماکن بهداشتی درمانی زندانیان و گزارش روزانه مدیران کل استان‌ها درباره وضعیت سلامتی زندانیان شده است.
اما تعیین کردن بندی برای قرنطینه زندانیان مشکوک به کرونا در زندان اهواز، یکی از نشانه‌هایی است که موجب تردید در جدی بودن طرح‌های پیش‌گیرانه سازمان زندان‌ها شده است.
به گفته برادر یکی از زندانیان عرب در زندان شیبان، همه خانواده‌های محبوسان در این زندان بسیار نگران هستند: «همین عدم دسترسی زندانیان به امکانات اولیه بهداشتی نظیر مایع دست‌شویی برای شستن دست‌ها و مواد ضدعفونی‌کننده برای تمیز کردن وسایل و سلولی که در آن اسیر هستند، یعنی هیچ کاری نمی‌خواهند بکنند و این‌ها همه هیاهو بر سر هیچ است.»
به گفته این عضو خانواده زندانیان سیاسی، مرخصی هم به همه زندانیان حتی با داشتن شرایط قانونی تعلق نمی‌گیرد: «برادر من بیش از یک سوم مدت محکومیتش را گذارنده است، وثیقه هم آماده داریم و بارها خودش درخواست مرخصی داده است و ما هم از بیرون پی‌گیر شده‌ایم اما هیچ جوابی به ما نداده‌اند. امیدوارم وعده معاون بهداشت زندان برای مساعدت راست باشد و این بار به برادرم مرخصی بدهند.»
به گزارش خبرگزاری «ایلنا»، اصغر جهانگیر، رییس سازمان زندان‌ها هم‌چنین به مسوولان زندان‌ها در سراسر کشور دستور داده است که با توجه به شیوع کرونا، هم از اعزام غیر ضروری زندانیان به مراجع قضایی بدون هماهنگی خودداری کنند و هم انتقال زندانیان به زندان دیگر متوقف شود؛ دستوری که به گفته یکی از کارکنان زندان رجایی‌شهر کرج، یا جدی صادر نشده و یا از سوی مقامات استانی سازمان زندان‌ها جدی گرفته نشده است: «در زندان ما، اعزام‌ها به مراجع قضایی مثل سابق ادامه دارند و ورودی روزانه زندانی جدید هم تغییر ملموسی نداشته است. این یعنی احکام بازداشت مثل سابق صادر می‌شوند. اما عجیب‌تر از همه چیز، این است که برخلاف دستور صریح جهانگیر برای توقف انتقال زندانی‌ها بین زندان‌ها، از زندان تهران بزرگ تعدادی زندانی را به این‌جا منتقل کرده‌اند.»
به گفته این کارمند زندان رجایی‌شهر، سازمان زندان‌ها می‌تواند دستور اعزام زندانی به دادگاه و یا بازداشتی جدید را متوجه دستگاه قضایی کند اما این سازمان خودش مسوول انتقال زندانی بین زندان‌ها است: «چهارشنبه هفتم اسفند، تعدادی از زندانیان بند کارگری زندان تهران بزرگ را برای انجام کارهای خدماتی و آشپزی به زندان رجایی‌شهر منتقل کردند. در زندان تهران بزرگ چند زندانی مشکوک به کرونا دیده شده و چند زندانی هم مرده‌اند. این انتقال در این شرایط، یعنی کمک فوری به پخش سریع‌تر کرونا در سایر زندان‌ها. من و تعدادی از همکاران دیگرم اگر وضعیت به این شکل پیش برود، جان خود را برمی‌داریم و کار را ترک می‌کنیم. خودشان زندان‌شان را اداره کنند.»
این کارمند زندان رجایی‌شهر می‌گوید وضعیت این زندان همین الان هم بحرانی است چون نمی‌تواند خدمات درمانی به زندانیان بیمار بدهد. وضع بهداشتی هم به گفته او، از اساس بحرانی است: «این‌جا هیچ امکاناتی برای بیماران وجود ندارد. سیستم بهداری زندان سال‌ها است به دادن مسکن و اعزام در صورت ضرورت عادت کرده است. یکی از بچه‌های بهداری می‌گفت هر روز زندانیانی با تب و سرفه شدید می‌آیند و با یک تب‌سنج، تب آن‌ها را اندازه می‌گیریم و چند مسکن و تب‌بر به آن‌ها می‌دهیم و به بند بازگردانده می‌شوند. می‌گفت چون هیچ تستی انجام نمی‌شود، مشخص نیست این‌ها واقعا آنفولانزای معمولی دارند یا علایم کرونا را نشان می‌دهند.»
هنوز نمی‌توان با قاطعیت گفت در زندانی‌های ایران و از جمله در زندان تهران بزرگ، کسی به کرونا مبتلا شده است یا نه. وضعیت بسیار نامناسب بهداشتی زندان‌ها و تراکم جمعیت بالای زندانیان در زندان‌های ایران، زنگ خطر شیوع کرونا در زندان‌ها را به صدا درآورده است؛ خطری که البته «کیانوش جهان‌پور»، رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم احتمال آن را منتفی نمی‌داند. هرچند می‌گوید تاکنون گزارشی از این موضوع به دست آن‌ها نرسیده است. این گزارش‌ها به گفته ناظران، یا اصلا به دست مسوولان نمی‌رسند و یا خیلی دیر به دست آن‌ها می‌رسند.
در میان خبرهای مرتبط با زندان و کرونا در این چند روز، نام زندان تهران بزرگ یا فشافویه بیش از همه زندان‌ها شنیده شده است. دوشنبه ۲۸ بهمن، خبر مرگ چهار زندانی عادی در تیپ ۲ زندان تهران بزرگ منتشر شد. مرگ این افراد به دلیل گم‌نام بودن و حتی در مواردی، بی‌نام بودن زندانی‌ها، سوال و توجه چندانی هم برنمی‌انگیزند.
مقامات زندان علت مرگ این چهار زندانی را «مننژیت» اعلام کردند. مننژیت بیماری واگیر دیگری است که می‌تواند جان سایر زندانیان را هم به خطر اندازد. اما ظاهرا اراده‌ای برای معالجه بیماران مننژیتی در زندان‌های کشور وجود ندارد. این در حالی است که بیماری مننژیت شناخته شده است و تشخیص آن در مراحل اولیه و سپس درمانش با دانش امروز پزشکی چندان دشوار نیست.
برخی خانواده‌ها نگران هستند این زندانیان نه به علت ابتلا به مننژیت که به دلیل ابتلا به کرونا جان خود را از دست داده باشند.
به گفته یکی از زندانیان زندان تهران‌بزرگ، مسوولان زندان از مدتی پیش یکی از سالن‌های تیپ چهار را که پیش‌تر محل نگه‌داری زندانیان درویش بود و به آن «بند ویژه» می‌گفتند، به بند قرنطینه بدل کرده‌اند: «این‌جا زندانیان مبتلا به سل، مننژیت و اخیرا مشکوک به کرونا را نگه‌داری می‌کنند. چهار نفری که ۱۰ روز پیش مردند، مربوط به همین بند بودند. مشخص نیست واقعا همه مبتلا به مننژیت و سل هستند یا در میان آن‌ها کسی هم کرونا گرفته است. وضعیت دردناکی است. به جای درمان زندانیان مننژیتی، آن‌ها را آن‌جا رها کرده‌اند تا به دردناک‌ترین وضع ممکن بمیرند.»
این زندانی می‌گوید الان همه از این می‌ترسند که اگر به کرونا مبتلا شوند، آن‌ها را به این بند بفرستند: «با کرونا شانسی برای زنده ماندن هست. حالا چه کم چه زیاد، بالاخره شانسی هست و اگر هم زنده بمانی، گویی آنفولانزایی گرفته‌ای و گذشته است. اما به آن دخمه که منتقل شوی، از بیماران آن‌جا مننژیت می‌گیری و قطعا همان‌جا می‌میری.»
در زندان تهران بزرگ از زندانیان مشکوک، تست کرونا نمی‌گیرند. مسوولان ایرانی هم بارها نشان داده‌اند که در پنهان‌کاری و عدم اعلام واقعیت، تبحر ویژه‌ای دارند. بنابراین نمی‌توان با اطمینان گفت علت مرگ‌های مشکوک در زندان تهران بزرگ چیست. هرچند اگر روایت‌های رسیده از علایم زندانیانی که مرده‌اند درست باشد، باید در این‌که مننژیت عامل مرگ آن‌ها بوده باشد، تردید کرد.
یکی از زندانیان تیپ ۲ زندان تهران بزرگ با واسطه روایت می‌کند چهارشنبه هفتم اسفند، «حمیدرضا» ۴۴ ساله، متهم مالی محبوس در سالن ۴ این تیپ، در حالی که به شدت سرفه می‌کرده، جان خودش را از دست داده است. حمیدرضا از چند روز پیش از آن بیمار شده بوده و به نظر می‌رسیده سرماخوردگی یا آنفولانزا گرفته است. اما بدون درمان جدی، رهایش کرده بودند و با شدت گرفتن سرفه‌هایش، جانش را از دست می‌دهد: «مساله این است که سرفه‌های شدید و علایم شبیه سرماخوردگی، از علایم رایج در مننژیت نیست. تنها علامت قطعا مشترک بین مننژیت و کرونا، تب است. این‌جا مسوولان زندان می‌گویند حمیدرضا از مننژیت مرده است. دروغ‌شان را خوب انتخاب نکرده‌اند. حمیدرضا به شدت سرفه می‌کرد اما حالت گیجی و استفراغ که از علایم دیگر مننژیت است، نداشت. شاید آنفولانزا داشته است واقعا. شاید هم کرونا گرفته و به خاطر کرونا مرده است. اگر این طور باشد، الان همه بچه‌های سالن ۴ تیپ ۲ آلوده هستند. کسی واقعا نمی‌داند. البته زودتر از آن‌چه فکرش را بکنند، همه خواهند فهمید.»
در زندان تهران بزرگ، در تیپ یک هم یک سالن را به زندانیان مشکوک به کرونا اختصاص داده‌اند. هرچند تا لحظه تنظیم این گزارش، خبری از انتقال زندانی به این سالن در دست نیست. اما هم‌زمان، دو زندانی تیپ یک که مشکوک به کرونا تشخیص داده شده‌اند، در بهداری تیپ یک قرنطینه هستند. علاوه بر این، گفته شده است «محمدرضا مشیری»، از زندانیان سالن ۵ تیپ ۲ و «رضا جهانگیر» از سالن ۱۰ همین تیپ که علایم شبیه به بیماری کرونا داشته‌اند، از این تیپ به بیرون منتقل شده‌اند. ولی مشخص نیست به کجا برده شده و اکنون کجا نگه‌داری می‌شوند.
در زندان تهران‌بزرگ نیز هم‌چون زندان رجایی‌شهر، اختلاف بین مسوولان زندان و کارمندان و افسر نگهبان‌های زندان بالا گرفته است. گفته می‌شود تقریبا در همه سالن‌های تیپ‌های پنج‌گانه زندان تهران بزرگ، هم‌چون زندان شیبان اهواز که در ابتدای این گزارش به آن اشاره شد، مایع دست‌شویی و امکانات اولیه بهداشتی در اختیار زندانی‌ها نیست؛ عاملی که می‌تواند در صورت ابتلای یک زندانی به کرونا، به شیوع آن در زندان سرعت بسیاری ببخشد. همین دلیل موجب شده سات تعدادی از کادر زندان بگویند در صورت تداوم این شرایط و فراهم نکردن امکانات پیش‌گیری و عدم انتقال زندانیان بیمار به مراکز درمانی، ترک کار خواهند کرد چون نگران سلامت خود و خانواده‌هایشان هستند.
انتشار خبر تایید نشده ابتلای مسوول یکی از فروشگاه‌های زندان مرکزی کرج به کرونا، نگرانی کادر زندان را بیشتر کرده است. وب‌سایت «مرکز حامیان حقوق‌بشر» به نقل از «سعید سلطان‌پور»، یکی از درویشان اسیر در زندان مرکزی کرج در روز چهارشنبه هفتم اسفند نوشته فردی به نام عباس که مسوول یکی از فروشگاه‌های این زندان است، به کرونا مبتلا شده است.
این درویش زندانی گفته است با توجه به رفت‌و‌آمد زندانیان بند کارگری به سایر بندها و ارتباط دایم با فروشگاه، این نگرانی وجود دارد که در صورت درستی خبر ابتلای مدیر فروشگاه به کرونا، کارگران زندان ویروس را از او گرفته و در سراسر زندان پخش کرده باشند.
سعید سلطان‌پورهم‌چنین خبر داده است یک پیرمرد زندانی مشکوک به کرونا نیز در سالن یک این زندان که چند روز پیش برای قرنطینه اختصاص داده‌اند، قرنطینه شده است.
در زندان اوین هم نگرانی‌ها درباره ابتلای زندانیان به کرونا ادامه دارد. «سعید ملک‌پور» که سال‌های زیادی در این زندان محبوس بوده، در فیس‌بوکش نوشته است در عین‌حالی که نمی‌داند این شایعه چه قدر درست است اما در زندان اوین میان زندانیان شایع شده که به خاطر شیوع کرونا و التهابی که در زندان ایجاد کرده، دستورالعمل جدیدی صادر شده و قرار است به همه زندانی‌های اوین تا پایان فروردین سال آینده مرخصی داده شود.
خانم «شری ایزدی»، همسر «انوشه آشوری»، زندانی دو تابعیتی ایرانی بریتانیایی هم گفته که نگران انتقال اجباری همسرش و سایر زندانیان به بندی جدیدی در زندان اوین است که به گفته او، زندانیان را در خطر ابتلا به کرونا قرار می‌دهد.
شری ایزدی گفته است همسرش و سایر زندانیان بند ۱۲ اوین از انتقال به بند ۴ سر باز زده‌اند چون تصور می‌کنند در بند ۴، دست‌کم سه زندانی به کرونا مبتلا شده باشند.
یکی از زندانیان محبوس در زندان مرکزی قم که به اسم زندان لنگرود شناخته می‌شود هم در تماسی با خانواده‌اش گفته پای کرونای قم به زندان این شهر نیز باز شده است: «کرونای شایع در قم از طریق ملاقات، زندانی از مرخصی برگشته یا از طریق نگهبانان به زندان رسیده است و تا حالا پنج زندانی مبتلا به کرونا در این زندان شناسایی و قرنطینه شده‌اند.»
اگر واقعا زندانیان زندان لنگرود قم به کرونا مبتلا شده باشند، می‌توان گفت دین و مقدسات حاکم در قم اگرچه نتوانستند کرونا را شکست دهند اما روانه زندانش کرده‌اند!
مطالب مرتبط:
آزمایش مدیریت بحران، این بار ویروس کرونا
ویروس «کرونا»؛ وزارت بهداشت نه اطلاعیه رسمی به بیمارستان‌ها داده، نه لباس و ماسک مخصوص
ویروس کرونا؛ سایه وحشت روی زندگی شهروندان ایرانی
کرونا؛ ایران به‌تدریج تعطیل می‌شود
کرونا در ایران، اجساد چطور دفن می‌شوند، پرسنل درمان چه امکاناتی دارند؟
احتمال پیشی گرفتن آمار مبتلایان به کرونا در افغانستان از ایران
احتمال شیوع کرونا در زندان‌های ایران؛ جان زندانیان در خطر است
کرونا در زندان؛ تعدادی از زندانیان مشکوک به کرونا را قرنطینه کرده‌اند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر