از زمان انتشار اخبار مربوط به شیوع «کرونا» در ایران، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران به عنوان خط مقدم مبارزه با این ویروس کشنده معرفی شده است. این در حالی است که یکی از وظایف سازمان پدافند غیرعامل، جلوگیری از شیوع بیماری‌ها در ایران است. آیا این سازمان از زمان بحران کرونا در کشور به وظایف خود به درستی عمل کرده است؟ در این گزارش سعی کرده‌ایم به این پرسش پاسخ دهیم.
***
وزارت بهداشت از یک هفته گذشته در شرایطی وظیفه اصلی کنترل و مبارزه با ویروس مرگ‌بار کرونا را برعهده داشته است که کمتر کسی از نقش سازمان پدافند غیرعامل در این بحران حرف می‌‌زند.
در ایران از سال ۱۳۸۲ سازمانی به نام پدافند غیرعامل به دستور آیت‌الله «علی خامنه‌ای» در زیر مجموعه ستاد کل نیروهای مسلح تشکیل شد که وظایف متعدد پیش‌گیرانه برعهده دارد. پیش‌گیری از شیوع انواع بیماری‌ها یکی از همین وظایف است. اما در شرایط بحرانی شیوع کرونا در ایران، نام، وظایف، عملکرد و جایگاه سازمان پدافند غیرعامل به فراموشی سپرده شده است.
این سازمان ۱۲ وظیفه ستادی و شش وظیفه عملیاتی دارد که یکی از وظایف عملیاتی آن، هدایت و راهبری مقابله با تهدیدات نوین سایبری، زیستی، پرتوی، شیمیایی و اقتصادی در ایران است.
سازمان پدافند غیرعامل برای مبارزه و پیش‌گیری از وقوع تمام تهدید‌هایی که وظیفه مقابله با آن‌ها برعهده‌اش است، شش قرارگاه سایبری، زیستی، پرتوی، شیمیایی، اقتصادی و مردمی دارد که در تمام استان‌های ایران فعال هستند.
قرارگاه زیستی مهم‌ترین قرارگاه این سازمان در بحران شیوع کرونا در ایران است که وظیفه رصد و پایش بیماری‌ها در این کشور را برعهده دارد و اطلاعات آن نیز محرمانه است.
این سازمان که بودجه سال ۱۳۹۷ آن بیش از ۴۲ میلیارد تومان بوده، در سایت خود اعلام کرده در سال‌های اخیر ۵۴۳ پروژه و ۳۳ دوره آموزشی برگزار کرده است.
از کم و کیف و جزییات این پروژه‌ها و کلاس‌‌های آموزشی اطلاعات چندانی در سایت‌های این سازمان در دسترس نیست اما مهم‌ترین اقدامات این سازمان، انتشار مقالات و کتاب‌هایی در زمینه امنیت سایبری و چند حوزه دیگر بوده است.
بررسی سایر بخش‌ها نشان می‌دهد که این سازمان با وجود بودجه هنگفتی که دارد، عملکرد روشن و خاصی ندارد.
فرمانده سازمان ۱دافند غیرعامل هم سال‌ها برعهده سردار «غلامرضا جلالی» است که از وی به جز چند اظهارنظر، ردپایی در توضیح و تشریح عملکرد سازمان متبوعش در زمینه پیش‌گیری از ویروس کرونا در دست نیست.
سایت خبری این سازمان هم در این روزها تنها به بازنشر برخی اخبار مربوط به ویروس کرونا از سایر منابع خبری پرداخته است و در آن اثری از تحقیقات، پژوهش‌ها و جزوه‌های آموزشی در حوزه سلامت دیده نمی‌شود.
قرارگاه زیستی سازمان پدافند عامل با شیوع ویروس کرونا در ایران، در برخی استان‌ها تشکیل جلسه داده اما از جزییات این جلسات و خروجی عملیاتی آن‌ها اطلاعاتی منتشر نشده است.
این سازمان ۱۵ بهمن امسال، یعنی حدود دو هفته پیش از ثبت نخستین بیمار مبتلا به کرونا در قم، با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرده بود که وضعیت عمومی کشور از منظر امنیت زیستی، در شرایط «سفید» است.
در اطلاعیه این سازمان آمده بود که با توجه به سفید بودن وضعیت زیستی کشور از نظر ویروس کرونا، نیازی به استفاده از ظرفیت‌های عملیاتی نیروهای مسلح برای مهار این بیماری وجود ندارد.
در بخش دیگری از این اطلاعیه آمده بود: «بررسی‌های میدانی و قرائن موجود نشان می‌دهد احتمال طغیان شیوع بیماری در ایران اندک است.»
این در حالی است که شرایط کنونی در ایران نشان می‌دهد این سازمان در پیش‌بینی و کنترل این ویروس ناموفق عمل کرده و نتوانسته است شیوع آن را پیش‌بینی کند.
سازمان پدافند غیرعامل البته تنها تشکیلاتی نیست که در پیش‌بینی و جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در ایران ناموفق عمل کرده بلکه وزارت بهداشت نیز در ورود و انتشار آن ناموفق بوده و هم‌چنان انتقاد‌های فراوانی متوجه آن است.
وزارت بهداشت هم‌چون بسیاری دیگر از نهاد‌های مسوول، از سوی افکار عمومی متهم به پنهانکاری در مورد این ویروس است. کمبود اقلام مربوط به پیش‌گیری یا تشخیص این ویروس از دیگر نقاط ضعف این وزارت‌خانه در این بحران اخیر بوده است.
«مصطفی اقلیما»، رییس «انجمن علمی مددکاری» و آسیب‌شناس در این‌باره گفته است: «یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ما این است که کسی از مسوولان و دستگاه‌های رسانه‌ای این مساله را جدی نمی‌گیرند. اجازه دادند تا این وضعیت بحرانی شود، بعد عمل کنند.»
اقلیما افزوده است: «متأسفانه در این مدت اولویت‌های انتخاباتی بر بحث کرونا در رفتار مسوولان غلبه پیدا کرده بود و آمار فوت شدگان نیز تا پیش از پایان انتخابات، اعلام نشد. درحالی که اقدامات عاجل، از جمله قرنطینه، لازم و ضروری بوده است.»
جدال گروهی از نیروهای مذهبی با برخی سیاست‌های پیش‌گیرانه ابلاغی از سوی نهاد‌های مسوول مثل تعطیلی اماکن مذهبی، از دیگر عواملی بود که باعث شیوع این ویروس به سایر شهر‌های ایران شد.
ناتوانی در پیش‌بینی ورود این ویروس، ناکارآمدی در کنترل آن، پنهانکاری، کمبود امکانات و البته برخی مقاومت مذهبی‌ها در نهایت منجر به این شده‌اند که مردم ایران یکی از سخت‌ترین دوران زندگی خود در جمهوری اسلامی تجربه کنند؛ تجربه‌ای که معلوم نیست چه زمانی به خاطره‌ها می‌پیوندد.
مطالب مرتبط
کرونا در گیلان؛ کمبود امکانات، تهدید پرستاران و شبهه در آمارهای رسمی
کرونا از تهران به وزارت خارجه اتریش رسید
کرونا رویاهای دختر فوتسالیست را برد؛ الهام شیخی که بود؟
نرجس خانعلی‌زاده؛ پرستار جوانی که با علائم کرونا درگذشت
کرونا با زندگی مردم ایران چه کرده؟
آزمایش مدیریت بحران، این بار ویروس کرونا
ویروس «کرونا»؛ وزارت بهداشت نه اطلاعیه رسمی به بیمارستان‌ها داده، نه لباس و ماسک مخصوص
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر