دست‌کم شش عامل ریز و درشت و مهم و غیرمهم دست به دست یک‌دیگر داده‌اند تا هم‌چنان آمار دقیقی از تعداد مبتلایان به ویروس «کرونا» در ایران و قربانیان این بیماری در دست نباشد. «ایران‌وایر» در این گزارش به عوامل مهم اختلاف آماری و عدم اعتماد مردم به آمار رسمی پرداخته است.
***
مقام‌های مسوول جمهوری اسلامی ایران میگویند ویروس کرونا که سر و کله‌اش از اواخر بهمن ۱۳۹۸ در ایران پیدا شده، تا ۲۲ اسفند، ۱۰ هزار و ۷۵ نفر را مبتلا و جان ۴۲۹ نفر را گرفته است؛ آماری که برخی هم‌چون نمایندگان مجلس شورای اسلامی معتقدند دقیق نیست و بسیار بالاتر از این حرف‌ها است.
مقام‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم در واکنش به تردید‌ها و ابهام‌ها در مورد این آمار‌ها، گفته‌اند اصراری ندارند که آمار‌های آن‌ها را حتما مردم باور کنند!
نتایج یک نظرسنجی که طی روزهای ۱۲ تا ۱۴ اسفند توسط دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران انجام شده است، نشان می‌دهد مردم چندان به این آمار‌ها اعتماد ندارند و از اطلاع‌رسانی دولت در این زمینه راضی نیستند.
نمایندگان مجلس، گروهی از پزشکان و برخی رسانه‌ها و خبرنگاران سه منبع دیگر در کنار وزارت بهداشت ایران هستند که اقدام به انتشار برخی آمار‌ها در این زمینه میکنند.
اختلاف این سه مرجع با وزارت بهداشت، در نهایت پای قوه قضاییه را به این پرونده کشانده و دادستانی تهران هم اطلاعیه داده است که با ناشران «اخبار جعلی» برخورد خواهد کرد.
ورود قوه قضاییه به این مساله که تاکنون منجر به بازداشت تعداد قابل توجهی از افراد در استانهای مختلف به اتهام انتشار «اخبار جعلی» شده هم نتوانسته است مانع از تداوم اختلافات آماری شود. برخی عواملی که منجر به اختلافات آماری درباره مبتلایان و قربانیان ویروس کرونا در ایران شده اند، عبارتند از:
اول: نبود ساختار مناسب و فرماندهی واحد
جمهوری اسلامی ایران برای نخستین‌بار در ۴۰ سال اخیر با چنین بحران همه‌گیر بهداشتی و مرتبط با سلامت مردم دست به گریبان شده است. بحران ویروس کرونا نه‌تنها مردم ایران بلکه بسیاری از سازمان‌های مرتبط را هم دچار شوک کرده است. نبود ساختار‌های مناسب و فرماندهی واحد برای مقابله با این بحران را می‌توان یکی از مهم‌ترین عوامل بروز اختلاف در میزان دقیق قربانیان دانست.
نهاد‌ها و سازمان‌های مسوول در حال حاضر در اوج بحران هستند و اولویت اساسی آن‌ها هم کنترل و قطع چرخه شیوع ویروس و سپس تلاش برای نجات جان مبتلایان است. به همین خاطر، احتمالا ساز و کار و ساختار مناسبی برای تجمیع عوارض این ویروس را پیدا نکرده‌اند.
آزمایشگاه‌ها، بیمارستان‌‌ها و سازمان پزشکی قانونی از جمله نهاد‌هایی هستند که مسوولیت اعلام علت مرگ یا بیماری افراد را دارند. طی دو هفته گذشته، هر یک آمار‌ها و گزارش‌هایی منتشر کرده‌اند که همین اقدام، به نخستین عامل این اختلاف‌ها تبدیل شده است.
دوم : نگاه امنیتی مسوولان و کمبود بودجه
مقام‌های جمهوری اسلامی نیم‌نگاهی امنیتی و حیثیتی به این ویروس و عوارض آن دارند که از آن می‌توان به عنوان دومین علت بروز این اختلاف‌ها نام برد. آن‌ها در ابتدای امر به دلایل نامعلومی مانع از قرنطینه کردن شهر قم شدند و سپس با قرنطینه کردن سایر شهر‌های آلوده هم مخالفت کردند. حتی تا مدت‌ها از قبول برخی کمک‌های خارجی نیز خودداری می‌کردند.
در صورت قرنطینه کردن شهر‌ها، دولت باید مسوولیت تامین مایحتاج ساکنان شهر‌ها و پرداخت غرامت آن‌ها را برعهده می‌گرفت که به خاطر کمبود بودجه، حاضر به این کار نشد. مضاف بر این، احتمالا ارزیابی دولت این بوده که اعلام آمار دقیق قربانیان می‌تواند منجر به هرج و مرج روانی و افزایش نگرانی در میان مردم شود و به همین خاطر از اعلام دقیق این آمار خودداری کرده است.
سوم: تاخیر در اعلام نتایج آزمایش
سومین عامل اختلاف‌های آماری در بحران کرونا را باید تاخیر و ابهام در نتایج آزمایش قربانیان این ویروس دانست. برخی میگویند تعداد قابل توجهی از قربانیان دو هفته اخیر بدون آزمایش دفن شده‌اند و یا جواب آزمایش آن‌ها آماده نشده که همین مساله در آمار‌های دقیق تاثیر منفی گذاشته است.
مقام‌های بهداشتی در برخی استان‌ها هم گفته‌اند که علت اختلاف‌های آماری به این خاطر است که آزمایش‌ها از مبتلایان مشکوک به کرونا به تهران فرستاده شده‌اند و باید از تهران این پاسخ‌ها داده شود که همین مساله منجر به تاخیر در تجمیع آمار‌های استانی شده است. این عامل را هم باید به عنوان ششمین عامل این اختلاف‌ها معرفی کرد.
چهارم: کتمان علت واقعی مرگ
چهارمین علت اختلاف را باید در علت مرگ قربانیان دانست. برخی گزارش‌ها حکایت از آن دارند که مقام‌های بهداشتی علت مرگ آن‌دسته از قربانیانی که بیماری زمینه‌ای داشته‌اند را بیماری سابق آن‌ها اعلام می‌‌کند، نه ویروس کرونا که علت تشدید این بیماری‌ها شده و جان خیلی‌ها را گرفته است.
همین الان هم در بسیاری از رسانه‌ها علت مرگ برخی از شخصیت‌های سرشناس در ایران، مشکلات تنفسی و قلبی اعلام می‌شود که ابهام‌ها در این زمینه را افزایش داده است.
پنجم: اسامی تکراری
برخی مقام‌های بهداشتی در بعضی استان‌ها گفته‌اند که وجود اسامی تکراری، عامل افزایش آمار قربانیان و مبتلایان به کرونا بوده است و باید این نام‌های تکراری حذف شوند تا آمار دقیق به دست بیاید. از این عامل هم باید به عنوان پنجمین عامل اختلاف‌های آماری نام برد.
ششم: دست‌یابی نمایندگان استان‌ها به منابع بیمارستانی
نمایندگان برخی استانهای آلوده در مجلس، هم‌چون قم، گیلان و مازندران، یکی دیگر از منابع اختلاف آماری هستند. آن‌ها با حضور در حوزه‌های انتخابیه خود و به واسطه دست‌یابی به منابع بیمارستانی، از استانهای خود گزارش‌هایی منتشر میکنند که با روایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی متفاوت هستند.
«غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی»، نماینده گیلان در مجلس از جمله این نمایندگان است که در دو هفته گذشته بارها وضعیت بیماران مبتلا به کرونا در این استان را بحرانی و فاجعه‌بار اعلام کرده است.
مطالب مرتبط:
مهدی حاجتی و محمد مختاری بازداشت شدند
«روحانیون خواستند قم قرنطینه شود اما سپاه تشر زد که ساکت شوید»
کرونا در ایران؛ رفتار‌های پرخطر روحانیون ادامه دارد
کرونا جان ۱۸ مصدوم شیمیایی در ایران را گرفت؛ ۱۵۰ هزار نفر دیگر در معرض ابتلا
سرکوب رسانه‌ها در برابر کرونا؛ چرنوبیل ۲۰۲۰
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر