هشتاد روز پس از ساقط کردن پرواز پی‌اس ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین (تهران - کی‌یف) با شلیک پدافند هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، هنوز پرسش‌های بسیاری درباره این حمله و چرایی آن بی‌پاسخ مانده است. «حامد اسماعیلیون»، نویسنده و دندان‌پزشک ساکن کانادا، که همسرش «پریسا اقبالیان» و دخترش «ری‌را اسماعیلیون» ازجمله سرنشینان این پرواز بودند، در ویدیویی کوتاه به برخی از این پرسش‌ها و تحولات تازه حول این پرونده اشاره می‌کند.
پرواز ۷۵۲، ساعت ۶:۱۹ دقیقه صبح چهارشنبه ۱۸دی۱۳۹۸/ ۸ ژانویه سال جاری، تنها ۷ دقیقه پس از برخاستن از فرودگاه بین‌المللی امام خمینی در تهران، هدف دو موشک قرار گرفت که به فاصله ۲۴ ثانیه پشت سر هم از سامانه موشکی تور پدافند هوایی سپاه پاسداران شلیک شدند. در نتیجه شلیک دوم، هواپیما در آسمان آتش گرفت و دقایقی بعد نزدیک شاهدشهر استان تهران سقوط کرد و همه ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.
از همان ساعات اولیه پس از انتشار خبر سقوط هواپیما تا امروز که هشتاد روز از آن فاجعه انسانی می‌گذرد، زنجیره‌ای از اطلاعات دروغ از سوی مقامات مختلف جمهوری اسلامی دراین‌باره منتشر شده است. دروغ‌هایی که ادامه تکرار دست‌کم بخشی از آن‌ها ازجمله با خواندن اطلاعات جعبه سیاه هواپیما و بررسی سیستم‌های ضبط اطلاعات و مکالمات کابین خلبان غیرممکن می‌شود.
حامد اسماعیلیون می‌گوید جمهوری اسلامی تعهدات خودش را برای تحویل دادن جعبه سیاه زیر پا گذاشته است: «قرار بود جعبه سیاه و ریکوردهای کابین خلبان تا تاریخ ۲۵ مارچ/۶ فروردین تحویل دهد. ولی با گذشت سه روز از این مهلت، هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است.»
«فرهاد پرورش»، نماینده دایم ایران در سازمان بین‌المللی هوانوردی- ایکائو که خودش از پنهان‌کنندگان و دروغ‌گویان نسبت به این پرونده است، روز ۱۱ مارچ/ ۲۱اسفند۱۳۹۸، این قول را داد که «ظرف ۱۴ روز این موارد تحویل داده شود، اما این اتفاق نیفتاده است.»
حامد اسماعیلیون پس از اشاره به دروغ درآمدن وعده جمهوری اسلامی در مورد جعبه سیاه هواپیما می‌گوید دروغگویی مقامات جمهوری اسلامی برای آن‌ها قابل پیش‌بینی بود: «این رفتارهای جمهوری اسلامی برای ما قابل پیش‌بینی بود و ما از روز اول هم به مقامات کشورهای دیگر گوشزد کردیم که همکاری نخواهید دید و تا حد ممکن سنگ‌اندازی خواهد شد.»
جمهوری اسلامی پس از سه روز انکار و دروغگویی حتی از زبان سخنگوی ارشد ستاد کل نیروهای مسلح درباره علت سقوط هواپیما، ناچار شد به ساقط کردن این هواپیما با موشک‌های پدافند سپاه اعتراف کند. هرچند بیانیه رسمی روز شنبه ۲۱دی۱۳۹۸ / ۱۱ژانویه۲۰۲۰ ستاد کل نیروهای مسلح ایران هم به همه حقیقت اشاره نکرد و در آن، درباره شلیک دو موشک پی‌در‌پی به هواپیما چیزی گفته نشد.
اما مشخص نیست جمهوری اسلامی که مقاماتش به طور رسمی اعلام کرده‌اند دانش فنی و ابزار لازم برای خواندن جعبه سیاه را ندارند و بعدتر اعلام کردند آن را به اوکراین یا فرانسه خواهند داد، چرا تاکنون از تحویل آن به کشور ثالث خودداری کرده‌اند. حامد اسماعیلیون معتقد است جعبه سیاه یا گروگان است یا واجد اطلاعاتی که جمهوری اسلامی نمی‌خواهد، خوانده شود: «این‌ها جعبه سیاه را یا به‌عنوان گروگان نگه داشته‌اند تا با آن معامله‌ای بکنند یا چیزی در این جعبه سیاه هست که نمی‌خواهند دنیا از آن مطلع شود.»
اما جدای از جعبه سیاه که به نظر کارشناسان می‌تواند تصویر جامع‌تری از مساله ساقط کردن پرواز پی‌اس ۷۵۲ به دست بدهد، در ۸۰ روزی که از ساقط کردن این هواپیما گذشته است، اطلاعات گوناگون دیگری از طریق گزارش‌های تحقیقی روزنامه‌نگاران، در مواردی شاهدان محلی و در مواردی دوربین‌های مداربسته به دست آمد و یا در یک مورد مشخص (صدای مکالمه خلبان هواپیمایی آسمان و برج مراقبت فرودگاه) از سوی تیم تحقیقاتی اوکراین به بیرون درز کرد که برخی از قطعات پازل این سقوط را کامل کرد.
به عقیده آقای اسماعیلیون، علاوه بر ضرورت خواندن جعبه سیاه و فارغ از میزان اطلاعاتی که تاکنون به دست آمده است، باید اطلاعات دیگری را هم مدنظر داشت که مقامات جمهوری اسلامی به آن دسترسی دارند: «جعبه سیاه تنها بخشی از ماجراست، بعدها باید گفتگوهای داخلی میان مرکز پدافند با نیروهای بالادستی بررسی شود، صحنه حادثه باید بارها بررسی شود، هرچند ما از همین حالا می‌دانیم بعید است این همکاری‌ها صورت گیرد.»
تحول دیگری که در روزهای اخیر خانواده جان‌باختگان را نگران کرده است، ادامه سیاست دست‌کاری و از بین بردن شواهد صحنه سقوط هواپیماست. «امیرعلی حاجی‌زاده»، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، در نخستین توضیحات خود پس از بیانیه قبول مسئولیت سپاه، مدعی شد که نیروهای مسلح قصد پنهان‌کاری نداشته‌اند. دروغ بودن این ادعا از آنجا آشکار می‌شود که برخلاف پروتکل‌های بین‌المللی بررسی سوانح هوایی که در آن، محل سقوط برای بررسی دقیق و کامل کارشناسان دست‌نخورده باقی می‌ماند، در این مورد، کاملا دست‌کاری شد. نیروهای امنیتی، بلافاصله پس از جمع‌آوری پیکر جان‌باخته‌ها، محل سقوط را با بولدوزر زیرورو کردند و با غلتک روی آن رفتند، کاری که هیچ معنایی جز تلاش برای پاک کردن سرنخ‌های علت سقوط نداشت.
آقای اسماعیلیون می‌گوید این روند دست‌کاری صحنه سقوط همچنان ادامه دارد: «صحنه فاجعه هم براساس عکس‌هایی که از آنجا تهیه شده و من منتشر کرده‌ام، کاملا تغییر یافته است. روز سوم پس از ساقط کردن هواپیما، آنجا را با بولدوزر و لودر کاملا صاف کردند، درحالی‌که آنجا باید ماه‌ها و بلکه سال‌ها دست‌نخورده باقی می‌ماند. به همین هم اکتفا نکرده‌اند، ظرف هفتاد روز بارها آنجا رفته‌اند، وسایل و چیزهای باقی‌مانده از مسافران را به گفته اهالی منطقه، حداقل سه بار آتش زده‌اند. روی دیوارهای آنجا گل آفتاب‌گردان کشیده‌اند تا همه‌چیز محو شود. تمام عکس‌ها و مدارک این تغییرات به مقاماتی که در این مورد تحقیق می‌کنند داده خواهد شد.»
اما بیماری کووید-۱۹ نه‌فقط بر فعالیت مقامات کانادا و گروه‌های حقوقی و دولتی درگیر در پرونده ساقط کردن هواپیمای تهران-کی‌یف که بر فعالیت خانواده جان‌باختگان این پرواز برای احقاق عدالت هم تاثیر گذاشته است. خانواده‌ها نگران این هستند که مساله درگیری دولت کانادا با ویروس کرونا و تمرکز برای مبارزه با آن، پیگیری پرونده ساقط کردن پرواز تهران-کی‌یف را برای مدتی به بوته فراموشی بسپارد و فشار جامعه جهانی هم بر ایران برای وادار ساختن این کشور به همکاری در این زمینه کاهش یابد. آقای اسماعیلیون هم بر این باور است که جمهوری اسلامی در این موارد همکاری نخواهد کرد: «سازمان‌های جهانی باید رویکرد سخت‌گیرانه‌تری را نسبت به جمهوری اسلامی در پیش بگیرند.»
به گفته حامد اسماعیلیون، همه‌گیری کرونا، خیلی از خانواده‌ها را هم خانه‌نشین کرده است: «در خیلی از ایالت‌های کانادا، شرایط اضطراری اعلام شده است و به‌هرحال خیلی از دیدارهای ما که باید صورت بگیرد متاسفانه لغو شده است ولی ما از طریق اینترنت هنوز تماس‌هایی را که باید می‌گیریم.»
جنبه‌ای دیگر از پرونده پرواز پی‌اس ۷۵۲، تداوم آزار گروهی از خانواده‌های جان‌باختگان این پرواز است که صدای خود را برای دادخواهی بلند کردند. پیش‌تر برخی از خانواده‌ها ازجمله خانواده «پونه گرجی» و در روزهای اخیر خانواده «الناز نبیی»، در گفتگوهایی با ایران‌وایر پرده از برخی از این آزارهای سازمان‌یافته حکومتی برداشته بودند. در یکی از آخرین روایت‌ها ازاین‌دست، «فاطمه لطیفی»، خاله «امیرحسین سعیدی‌نیا»، از جان‌باختگان این هواپیما، در گفت‌وگویی با ایران اینترنشنال درباره آزار و تعرض جنسی دو مامور اطلاعات سپاه به خودش در بازداشتگاه اطلاعات سپاه در کرج صحبت کرد.
حامد اسماعیلیون می‌گوید جنایت‌های جمهوری اسلامی در زندان‌ها سابقه‌ای طولانی دارد: «متاسفانه این جنایت جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد. از دهه شصت این اتفاقات افتاده است و همچنان به این کار ادامه می‌دهند. خوشبختانه خانواده امیرحسین توانستند از ایران خارج شوند و به کانادا بیایند. اینجا مجامع حقوق بشری فعالیت دارند که امیدوارم این پرونده را دنبال کنند. این شکنجه‌ها و جنایت‌ها جز اینکه حکومت‌های دنیا و ازجمله کانادا را که بسیار درگیر این پرونده است نسبت به کسانی که در طرف مقابل روبرویش ایستاده‌اند آگاه‌تر کند، هیچ سودی برای جمهوری اسلامی ایران ندارد. ما، همه خانواده‌ها، در کنار هم هستیم و خانواده امیرحسین را هم تنها نخواهیم گذاشت و امیدواریم در روزهای آینده، خبرهای بهتری از چگونگی همبستگی ما خانواده‌ها منتشر شود.»
مطالب مرتبط:
دروغ های حکومتیِ پایان ۹۸ (بخش چهارم):ادعای «سقوط هواپیمای اوکراینی، مصوبه جلسه کاخ سفید بود»
واکنش نهادهای مدنی به موشک‌باران هواپیمای اوکراینی
عواقب «دروغ» دولت روحانی در مورد سانحه هواپیمای اوکراینی چیست؟
یک میلیارد دلار غرامت درخواستی جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی
بازماندگان هواپیمای اوکراینی کجا می‌توانند شکایت کنند؟
پدر پدرام موسوی، از کشته‌شدگان هواپیمای اوکراینی: خطای انسانی؟ این اوج خطای حیوانی بود!
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر