حمله کرونایی به ژن ایرانی؛ وقتی توهم توطئه را به‌جای فرضیه قالب می‌کنند

سردار «نصرالله فتحیان»، مدیر هماهنگی دستگاه‌های اجرایی در ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا روز ۴فروردین۱۳۹۸ در یک نشست خبری در وزارت بهداشت مدعی شد: «حمله بیولوژیک بودن کرونا علیه ژن ایرانی، یک فرضیه در دست بررسی است.» او که یک روز پس از سخنرانی نوروزی رهبر جمهوری اسلامی صحبت می‌کرد اظهار داشت: «این شائبه مطرح است که ویروس خاص ژن ملت ایران ساخته شده باشد که تمام این فرضیه‌ها در حال بررسی است.»

 

رهبر جمهوری اسلامی در سخنان نوروزی گفته بود «شما آمریکایی‌ها متهمید به اینکه این ویروس را شما تولید کرده‌اید؛ من نمی‌دانم چقدر این اتهام حقیقی است، اما وقتی این اتهام وجود دارد کدام عاقلی به شما اعتماد می‌کند که شما بیایید برای او دارو بیاورید.» هم رهبر جمهوری اسلامی ادعای خود را در حد اتهام می‌داند و می‌گوید نمی‌دانم چقدر این اتهام حقیقی است و هم سردار فتحیان، ادعای خود را فرضیه می‌خواند و می‌گوید: «البته هنوز شواهد متقینی نداریم و هنوز سند محکمه‌پسندی در این مورد در اختیار نداریم.»

 

آیا می‌توان هر ادعایی را فرضیه برشمرد؟ آیا در مقام رهبر سیاسی می‌توان هر حرفی را مبنای تصمیم‌گیری قرار داد؟ جایگاه صلاحیت در طرح فرضیه و ورود به مباحث علمی چیست؟

 

اعتبارسنجی فرضیه سردار فتحیان

سنجش اعتبار فرضیه مطرح‌شده و پاسخ به این پرسش که آیا هر ادعایی را می‌توان فرضیه خواند، مرز میان برخورد علمی با مسایل و تشویش افکار عمومی با طرح تئوری توطئه را نشان می‌دهد.

 

۱- طرح فرضیه در خصوص موضوع تحقیق یافته

 

آکادمی تحلیل آماری ایران در توصیف کلی فرضیه می‌گوید: «فرضیه در خصوص وضعیت‌های محتمل امور تحقیق یافته، سخن چندانی ندارد.» یعنی زمانی که تحقیقات مساله ای را مشخص کرده بیان حدس و گمان معطوف به آینده، می‌تواند روند پژوهش را دچار پیش‌داوری کند. حال پرسش این است که آیا تحقیقات علمی، در خصوص ویروس کوید ۱۹ به مرحله اثباتی رسیده است؟ پاسخ مثبت است. حداقل چند تحقیق معتبر علمی پیش از طرح فرضیه فوق توسط سردار فتحیان و طرح احتمالی حمله بیولوژیکی بودن کوید ۱۹ توسط رهبر ایران، به سرانجام رسیده است.

مهم‌ترین تحقیق انجام شده توسط Bio Rxiv مدعی است نتایج تحقیقات ۱۹۸ لابراتوار روی ویروس کرونا (کوید ۱۹) نشان می‌دهد که این ویروس از خانواده کوید ۱ و ۲ و ورژن تکامل‌یافته ویروس سارس است که در اثر جهش از پرندگان (جغد) به انسان منتقل شده است. برای این ۱۹۸ لابراتواری که روی این ویروس کار کرده‌اند اثبات‌شده که ژن ویروس کوید ۱۹ به میزان ۹۶ درصد با ژن ویروس سارس یکسان است.

تحقیق معتبر دیگری که در مجله علمی The New England Journal of Medicine منتشر شده نیز مدعی است که نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که ژنوم ویروس کوید ۱۹ تا ۸۶.۹ درصد با ژن ویروس سارس یکسان و هر دو عامل حیوانی دارند.

نتایج تحقیقات منتشره در دو مقاله در مجله علمی نیچر نیز با نتایج دو تحقیق فوق یکسان است و برای محققان و نویسندگان این مقالات نیز اثبات شده که کوید ۱۹ نسخه تکامل‌یافته سارس است که بدون دخالت انسان و بر اثر تکامل طبیعی بروز یافته است.

 

بنابراین طرح شک و شبهه بدون ارایه هیچ‌گونه ادله علمی، آن‌هم پس از انتشار نتایج تحقیقات معتبر علمی و بین‌المللی، از سوی چهره‌های نظامی و سیاسی، بیش از آنکه بتوان بر آن نام فرضیه گذاشته، طرح شبهه با مقاصد و اهداف سیاسی است حال‌آنکه فرضیه‌ی علمی ضرورتا باید از استانداردهای لازم در صورت و ساختار، برخوردار باشد.

 

۲- اعتبار علمی طراح یا ناقل فرضیه

هر حرفی را هرکسی مطرح کند نمی‌توان نام آن را فرضیه گذاشت. چراکه فرضیه آن‌گونه که آکادمی تحلیل آماری ایران، تعریف کرده، واکنش ذهنی منتج از یافته‌های پیشین در جهت ارایه پاسخ یا پاسخ‌های اجمالی و موقت به پرسش‌های مذکور است؛ یعنی طراح فرضیه باید کسی باشد که پژوهشگر است و روی یافته‌های پیشین مطالعه کرده و سوال‌های جدید او را به فرضیه‌ای رسانده و حال می‌کوشد با تحقیق جدید، به یافته‌های تازه دست یابد. آیا سردار سرتیپ نصرالله فتحیان در چنین موقعیتی است.

 

سردار نصرالله فتحیان که چنین فرضیه‌ای را مطرح می‌کند کیست؟ سردار نصرالله فتحیان که هم‌اکنون ریاست موسسه بهداری رزمی دفاع مقدس و مقاومت را دارد، سال‌هاست در بهداری سپاه مشغول است و مدتی رییس دفتر و مشاور سردار رحیم صفوی فرمانده پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده است. او در مصاحبه‌ای در خصوص دانش پزشکی خود می‌گوید: «من قبل از انقلاب دانشجوی رشته بهداشت در دانشگاه اصفهان بودم، وقتی انقلاب شد همه وقتمان در داخل سپاه بود تا اینکه سال ۱۳۵۸ اعلام کردند که می‌‌خواهیم در داخل سپاه بهداری را راه‌اندازی کنیم و افرادی که دیپلم دارند و علاقه‌مند هستند که در حوزه پزشکی فعالیت داشته باشند، بیایند و یک دوره ببینند. ما نیمه‌های شهریور ۱۳۵۸ بود که به تهران آمدیم و من به‌تازگی ازدواج کرده بودم و همسرم هم گفتند که همراه من می‌آیند. بنابراین هردوی ما دوره ۳ ماهه پزشکیاری را در تهران در سپاه آموزش دیدیم. بالاخره دوره ما تمام شد. هم‌زمان با اتمام دوره ما که سال ۱۳۵۸ بود قائله کردستان شروع شد؛ و درواقع ما جز اولین گروه‌هایی بودیم که از اصفهان برای دفاع از انقلاب و دفاع از تمامیت ارضی کشور و مقابله با ضدانقلاب به کردستان اعزام شدیم.» آن‌طور که در این مصاحبه نقل کرده، کل سواد پزشکی این سردار سرتیپ سپاه، یک دوره ۳ ماهه پزشکیاری است. او بعد از جنگ در پی ادامه تحصیل برآمده ولی نه در حوزه پزشکی بلکه در دانشگاه دفاع ملی دوره دافوس را طی کرده که مختص فرماندهان نظامی است.

 

رهبر ایران نیز با بیان اینکه «من نمی‌دانم چقدر این اتهام حقیقی است» روشن است که نه صلاحیت ورود به مباحث پزشکی را دارد و نه قرار است که خود در این حوزه تحقیق و پژوهش کند بلکه او در این حوزه مستمع نظر، مشاوران خود است. روشن است که طرح مساله حمله بیولوژیکی بودن کرونا-کوید۱۹ که برای حداقل ۳ بار توسط آیت‌الله «علی خامنه‌ای» مطرح شده، از سوی مشاورین نظامی و افرادی همچون سردار فتحیان به رهبر ایران منتقل شده، افرادی که از حداقل سواد پزشکی محروم‌اند.

 

چرا به اصالت فرضیه نمی‌توان اعتماد کرد؟

 

۱- یافته‌های علمی متاخر، صورت مساله را روشن و اثبات کرده، ولی فرضیه مطرح‌شده بی‌ارتباط با یافته‌های پیشین و در پی انکار نتایج تحقیقات، بدون ادله‌های معتبر علمی است.

۲- واقعیت‌ها و شواهد موجود کاملا خلاف فرضیه مطرح است، هم آمریکا که در این فرضیه متهم به ساخت این ویروس شده، بیش از سایر کشورها یا همچون سایر کشورها، قربانی این ویروس بوده و هم شواهد نشان می‌دهد که دولت ایران بیش از آنکه جامعه هدف این ویروس باشد در پی سومدیریت، مسدود نکردن لاین‌های پروازی میان ایران و چین، مسدود نکردن مرزها، قرنطینه نکردن به‌موقع مرکز آلودگی، تعطیل نکردن به‌موقع اجتماعات و عدم تعویق انتخابات، بی‌اعتنایی به هشدارها در خصوص ورود ویروس به داخل و ... مسبب شیوع ویروس کرونا در کشور بوده تا موفقیت دشمن خارجی در طراحی حمله بیولوژیکی؛ به‌عبارت‌دیگر حتی اگر کرونا را حمله بیولوژیکی بدانیم آنچه در ایران اتفاق افتاده بیش از آنکه موفقیت طراحان حمله بیولوژیکی باشد، ضعف سیستم پدافند غیرعامل ایران بوده که سبب قربانی شدن بسیاری از ایرانیان و ضربه سنگین به اقتصاد نه‌چندان باثبات ایران شده است.

۳- فرضیه از طرف کسی مطرح شده که فاقد حداقل سواد و دانش در خصوص موضوعی است که مطرح کرده است.

۴- فرضیه مطرح‌شده دارای اشکال چهارمی است و آن اینکه آن‌ها دانش طراحان حمله بیولوژیکی کرونا را در حدی می‌دانند که می‌توانند سلاحی بیولوژیکی بسازند که یک ژن خاص را هدف قرار دهد، ادعایی که کمتر متخصص ژنتیکی می‌تواند چنین توانی را متصور باشد (نگارنده حداقل با پنج متخصص ژنتیک صحبت کرده و آن‌ها در عملی بودن چنین امکانی تردید کردند)، ولی در مقابل برای چنین نوابغی تا این حد اعتبار قائل نیستند که ژن ویروس را طوری دست‌کاری کنند که خودشان از آسیب‌های آن مصون بمانند.

 

مجموعه شواهد نشان می‌دهد که ادعای «حمله بیولوژیکی کرونا به ژن ایرانی» بیش از آنکه، اعتبار یک فرضیه علمی را داشته باشد، یک نمونه کم‌ارزش از تئوری توهم توطئه، از سوی افرادی است که از حداقل سواد علمی در حوزه پزشکی و تخصصی محروم‌اند.

 

مطالب مرتبط:

دروغ پینوکیوی خامنه‌ای درباره حمله بیولوژیک آمریکا

چرا خامنه‌ای اصرار دارد کرونا را «حمله بیولوژیک» دشمن بنامد

ادعاهای عجیب مسئولان جمهوری اسلامی درباره حمله بیولوژیک و کرونا

ادعای یک نماینده مجلس: کرونا حمله بیوتروریستی علیه ایران و چین است

تبادل اتهام میان خامنه‌ای و پمپئو در توییتر بر سر ویروس کرونا

فرضیه حمله بیولوژیک و کرونا؛ دروغ بزرگ محمدحسین باقری به خامنه‌ای