محمدرضا فغانی به سوئد پناهنده شد؛ سه داور در پانزده ماه از ایران رفتند

«محمدرضا فغانی»، سومین داور از خانواده فغانی، به‌صورت رسمی اعلام کرد که از کشور سوئد درخواست پناهندگی کرده است. این در حالی است که او از زمستان سال ۱۳۹۷ به نروژ و سپس سوئد سفر کرده بود.

نام خانواده فغانی با داوری در فوتبال ایران پیوند خورده است. «محمد فغانی» به‌عنوان پدر خانواده، در دهه ۵۰ و ۶۰ خورشیدی، داور ملی فوتبال ایران بود. پس از او «علی‌رضا» و سپس «محمدرضا»، دو داوری بودند که تا بالاترین استانداردهای بین‌المللی داوری فیفا را چنگ زدند.

بهمن‌ ۱۳۹۷ زمانی که برای نخستین بار خبر حضور «شیوا یاری» داور بین‌المللی زن فوتبال ایران و همین‌طور محمدرضا فغانی برادر کوچک‌تر «علی‌رضا فغانی» به گوش رسید، شایعه احتمال پناهندگی هر دو هم شدت گرفت.

شیوا یاری همان داور بین‌المللی زن ایرانی است که فدراسیون فوتبال ایران پشتش را خالی کرد. احتمال این‌که شیوا به کشور نروژ پناهنده می‌شد هم بیشتر به نظر می‌رسید. او اما در قبال شایعات سکوت کرد.

در مورد شیوا یاری یک اتفاق ویژه رخ داد که او از بازگویی‌اش خودداری می‌کرد. شیوا یاری ازدواج کرد و از ایران رفت. برای سفر به نروژ، نه نیازی به دعوت‌نامه از سوی فدراسیون فوتبال این کشور داشت و نه درخواست پناهندگی. پس از حضور در نروژ هم مدتی برای فوتبال این کشور داوری کرد و بعد برای بازگشت به دنیای بین‌المللی، از فدراسیون جهانی فوتبال درخواست حضور تست‌های جدید کرد.

اما در مورد محمدرضا فغانی ماجرا تفاوت‌های زیادی داشت. او ابتدا با دعوت‌نامه رسمی فدراسیون فوتبال نروژ به این کشور رفت و بعد از بازگشتی کوتاه به ایران، به سوئد سفر کرد. او دیگر به ایران بازنگشت. بااین‌حال در گفت‌وگو با ایسنا تاکید کرده بود که از سوئد و هیچ کشور دیگری درخواست پناهندگی نکرده است.

محمدرضا فغانی گفته بود: «من اکنون در سوئد درس می‌خوانم و کار هم می‌کنم. از همه مهم‌تر در این کشور داوری می‌کنم. نوع اقامت من و شرایط برگشتم به ایران کاملا شفاف است و پس از اتمام تحصیل هیچ مشکلی برای بازگشت به ایران ندارم.»

همسرش در ماه‌های اولیه حضورش در سوئد او را همراهی نمی‌کردند. این مهم‌ترین دلیلش برای به تاخیر انداختن اعلام پناهندگی‌اش به کشور سوئد بود. پیش از آن‌که بخواهد دلایل خروجش از ایران را فریاد بزند، سعی کرد کانون خانواده‌اش را در کشور سوئد داشته باشد.

محمدرضا فغانی اردیبهشت‌ ۱۳۹۸ به «ایران‌وایر» در مورد دلایل سکوتش گفته بود که «از آنچه ممکن است پس از اعلام پناهندگی‌اش در ایران بر خانواده او بگذرد بیم دارد.» اما این بدان معنی نبود که فدراسیون فوتبال، حراست وزارت ورزش و نهادهای امنیتی از دلایل خروج او از ایران بی‌اطلاع باشند.

محمدرضا فغانی گفته است که پیش‌تر به دلیل «قضاوت بازی‌های لیگ ارامنه در مجموعه آرارات» از سوی فدراسیون فوتبال احضار و بازخواست شده بود. همین اتفاق پیش‌ازاین هم برای «علی‌رضا فغانی» داور بین‌المللی ایران افتاده بود. علی‌رضا فغانی پیش‌ازاین قضاوت در جام جهانی، فینال المپیک، لیگ قهرمانان آسیا، فینال جام ملت‌های آسیا و جام باشگاه‌های جهان را برعهده داشت. قضاوت‌هایش به حدی برای فدراسیون جهانی فوتبال حیرت‌انگیز بود که فیفا او را به‌عنوان داور رده‌بندی جام جهانی انتخاب کند.

اما علی‌رضا فغانی هم مجبور به ترک ایران شد. اگر محمدرضا فغانی برای قضاوت در لیگ ارامنه از سوی فدراسیون فوتبال و حراست وزارت ورزش بازخواست شد و از او پرسیده بودند که «آیا مسیحی شده‌ای؟» برادر بزرگ‌ترش که پرافتخارترین داور تاریخ فوتبال ایران است، حتی به دلیل دست دادن با زنان در ورزشگاه تا پای محاکمه در دادگاه‌های قضایی ایران هم رفت و سرانجام تهدید کرد که برای همیشه ایران را به مقصد کشوری دیگر ترک می‌کند.

علی‌رضا فغانی البته از ایران رفت؛ هشت ماه بعد از برادر کوچک‌ترش و البته به بهانه ادامه تحصیل فرزندانش؛ مقصد او استرالیا بود و به دعوت رسمی فدراسیون فوتبال این کشور خاک ایران را ترک کرد.

اما حالا از خانواده سه نفره فغانی از پدر و دو پسر، هیچ یک دیگر در ایران داوری نخواهد کرد. محمدرضا فغانی هرچند به‌اندازه برادرش شهیر نبود، اما قضاوت بازی‌های بزرگی را در لیگ برتر فوتبال ایران برعهده داشت. از داوری بازی‌های پرسپولیس – پدیده یا استقلال – ذوب‌آهن تا قضاوت در مرحله نیمه‌نهایی جام حذفی. او از نخستین داورانی بود که در فوتبال ایران حاضر شد به‌عنوان داور خط و پشت دروازه هم قرار بگیرد. کاری که بسیاری از داوران در آغاز این پروژه آن را قبول نکرده بودند.

محمدرضا فغانی با اعلام رسمی عدم بازگشت به ایران و پناهندگی از سوئد، سومین داور ایرانی شد که طی ۱۵ ماه اخیر ایران را ترک کرده است. پیش از او شیوا یاری از ایران رفت و پس از او هم علی‌رضا، برادر بزرگ‌ترش.

آنچه دلیل اصلی ترک محمدرضا فغانی از ایران اعلام‌شده را می‌توان پرونده‌سازی به دلیل قضاوت در رقابت‌های لیگ ارامنه در مجموعه ورزشی آرارات و عدم رفتار انسانی با داوران از سوی نهادهای ورزشی و غیرورزشی دانست.

مطالب مرتبط:

علیرضا فغانی تهدید کرد؛ برای همیشه از ایران می‌روم

علیرضا فغانی داور بین‌المللی ایران به استرالیا می‌رود