ویدیوی پیرمرد دست‌فروش را همه دیده و تحت تاثیر قرار گرفته‌اند؛ مردی که می‌گوید در این شرایط قرنطینه، از سر اجبار به خیابان آمده است که یک لقمه نان حلال در بیاورد و نمی‌آورد. توضیح می‌دهد دو روز است بچه‌هایش خواسته‌اند برایشان پنیر بگیرد و او ناتوان است.
البته در یکی دو روز اخیر مطالبی درباره صحت ادعاهای پیرمرد مطرح شده است. اما صرف نظر از این که او راست می‌گوید یا نه، صورت ناگوار فقر که در این ویدیو ترسیم شده، به شدت تصویری واقعی و تکان‌دهنده است.
طبق آمارها و برآوردهای رسمی، در حال حاضر بیش از نیمی از جمعیت ایران زیر خطر فقر مطلق، گرسنگی و سوءتغذیه قرار دارند؛ به این معنا که به حساب و کتاب ریاضی، درآمدشان به تامین غذای کافی نمی‌رسد.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی آذر ۱۳۹۷ پیش‌بینی کرده بود سال ۱۳۹۸هفت دهک اول درآمدی کشور با جمعیتی حدود ۵۷ میلیون نفر زیر خط فقر کشیده خواهند شد و در صورت عدم حمایت غذایی دولت، در معرض خطر گرسنگی و سوءتغذیه قرار خواهند گرفت.
با اطمینان می‌توان گفت افراد زیادی در ایران وجود دارند که دغدغه و چالش اصلی زندگی آن‌ها تهیه و تامین غذا است؛ آن هم نه غذای کافی بلکه تامین ارزان‌ترین وعده‌های غذایی ممکن در حد نان و پنیر که در این ماجرا نامش بر سر زبان‌‌ها افتاده است.
مستمری دولت برای اقشار آسیب‌دیده از کرونا چه‌قدر است؟
ویدیوی پیرمرد دست‌فروش با واکنش «اسحاق جهانگیری»، معاون اول رییس‌جمهوری نیز روبه‌رو شده است. او گفته دولت برای سه میلیون نفر اعتباراتی بین ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان در ماه به عنوان کمک اختصاص داده است.
اشاره جهانگیری به مصوبه هیات دولت در آخرین جلسه اسفند ۱۳۹۸ است که یکی از بندهای آن، پرداخت کمک بلاعوض ماهانه ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان به مدت چهار ماه بر حسب بعد خانوار است.
جمع این میزان کمک شاید در حساب و کتاب دولت ورشکسته «حسن روحانی»، رقم قابل توجهی باشد که کسی درست نمی‌داند از کجا تامین خواهد شد اما در مقیاس زندگی مردم فقرزده چه قدر به حساب می‌آید؟ ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان برای یک خانواده چهار یا پنج نفره چه ارزشی دارد؟
این پول برای پیرمرد‌های دست‌فروشی که این روزها به دلیل شیوع کرونا، آب‌باریکه آن‌ها قطع شده، چه‌قدر مفید است؟ با این پول، چند وعده می‌توان شکم خانواده را سیر کرد، چند قالب پنیر می‌توان خرید و چند وعده می‌شود نان و پنیر تدارک دید؟
یک وعده نان و پنیر چه‌قدر آب می‌خورد؟
برای این که بتوانیم پاسخ این سوال را پیدا کنیم، باید ببینیم قیمت هر قالب پنیر چه‌قدر است. آن طور که در ما در سایت‌های سوپرمارکت‌های آنلاین تهران یافتیم، قیمت قالب ۵۵۰ گرمی پنیر سفید روزانه در حال حاضر حدود ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومان است. در واقع با کمک هزینه دولت می‌توان بین ۱۵ تا ۴۵ قالب پنیر روزانه در ماه خرید.
اگر قیمت نان را هم حساب کنیم، ماجرا کمی فرق می‌کند. توصیه شده است هر نفر روزی ۳۱۰ گرم نان بخورد.
وزن مصوب (مهر ۱۳۹۷) یک قرص نان سنگک ۴۵۰ گرم است و این نان در حال حاضر در نانوایی‌های تهران تا دو هزار و ۵۰۰ تومان هم فروخته می‌شود. قیمت نان را اگر هزار و ۵۰۰ تومان در نظر بگیریم و برای یک وعده مفصل یک خانواده چهار تا پنج نفره، دو قرص نان را هم اضافه کنیم، قیمت هر وعده به بیش از ۱۵ هزار تومان می‌رسد. «ایران‌وایر» پیش‌تر هم در گزارشی که دی ماه منتشر شده بود، هزینه تهیه و تدارک یک وعده املت را ۱۶ هزار تومان برآورد کرده بود.
این نشان می‌دهد هزینه تامین یک وعده غذای حداقلی -نه غذای کافی برای تضمین امنیت غذایی- حداقل ۱۶ هزار تومان است.
اگر فرض کنیم غذای خانواده‌های فقیر هر روز به اندازه دو وعده نان و پنیر باشد، هزینه غذای روزانه آن‌ها به بیش از ۳۲ هزار تومان در روز و حدود یک میلیون تومان در ماه می‌رسد.
این رقم ۴۰۰ هزار تومان از بسته حمایتی دولت بیشتر است؛ یعنی اگر یک سرپرست خانوار به دلیل خانه‌نشینی به خاطر کرونا، کارش را از دست داده باشد و منبع درآمد دیگری جز کمک‌هزینه ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومانی دولت نداشته باشد، در بهترین حالت، باز هم ۴۰۰ هزار تومان برای تهیه غذای حداقلی کم دارد و معلوم نیست از چه منبعی می‌تواند آن را جبران کند.
هزینه‌های غیرخوراکی فقرا چه می‌شوند؟
اما غذا تنها هزینه خانواده‌های فقیر نیست. طبق برآوردهای مرکز آمار ایران، سهم غذا از سبد کم‌درآمدترین دهک خانوار، ۴۳ درصد است. در واقع، بیش از نیمی از درآمد خانواده‌های فقیر صرف امور دیگری، از همه مهم‌تر، مسکن می‌شود. این یعنی میزان عقب‌ماندگی پولی افرادی که منبع درآمدشان به واسطه کرونا، رکود یا هر بحران دیگری قطع می‌شود، ماهانه بیش از یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است؛ رقمی که با این حال و روز بحرانی اقتصاد ایران، نه دولت توانایی جبران آن را دارد و نه در محدوده تحمل آدمی می‌گنجد.
مطالب مرتبط:
روحانی از ریشه‌کنی کدام «فقر مطلق» سخن می‌گوید؟
سلسله گزارش‌های «اطلس فقر در ایران»
پیش‌بینی مرکز پژوهش‌ها: امسال ۵۷ میلیون نفر در ایران زیر خط فقر مطلق قرار می‌گیرند
بیش از ۴۰ درصد خانوارهای ایرانی زیر خط فقر هستند
دوازده میلیون نفر در ایران زیر خط مطلق فقر زندگی می کنند
اعتراض کارگران ایران به شیوع ویروس کرونا و معوقات مزدی در آستانه سال نو
کرونا در ایران؛ آن‌ها که با جان مردم کاسبی می‌کنند
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر