close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
گزارش

چرا دولت بریتانیا باید ۱۳هزار پوند خسارت به یک پناهجوی ایرانی بدهد؟

۸ خرداد ۱۳۹۵
نرگس توسلیان
خواندن در ۶ دقیقه
پرداخت 13451 پوند غرامت به یک پناهجوی ایرانی در بریتانیا به حکم دادگاه حقوق بشر اروپا
پرداخت 13451 پوند غرامت به یک پناهجوی ایرانی در بریتانیا به حکم دادگاه حقوق بشر اروپا

دادگاه حقوق بشر اروپا رای داده است که دولت بریتانیا یه یک پناهجوی مرد ایرانی که با نام اختصاری «ج.ن» معرفی شده، ۱۳۴۵۱ پوند غرامت بپردازد. او ژانویه ۲۰۰۳/ بهمن ۸۱ وارد بریتانیا شده و درخواست پناهندگی می کند. درخواست وی چند ماه بعد رد می شود. 

«ج.ن» به اقامت در بریتانیا ادامه می دهد و در این میان پرونده تازه ای برای او باز می شود. او بهمن ماه سال ۸۲ به اتهام تعرض جنسی به دو دختر ۱۵ ساله بازداشت می شود. پس از محاکمه دادگاه او را ۱۲ ماه حبس و اخراج از کشور محکوم می کند. دوران زندان «ج.ن» از اسفند ۸۲ شروع و تا اسفند ۸۳ ادامه پیدا می کند. پس از بازداشت او باید بریتانیا را ترک می کرد ولی حاضر به این کار نشد. به همین جهت او دوباره فروردین ۸۴ بازداشت و این بار تا دی ماه ۸۶ در زندان می ماند. در واقع، «ج.ن» پس از آزادی در این مرحله، باید اقدام به اخذ پاسپورت موقت و برگ تردد از سفارت ایران در لندن می کرد. اقدامی که انجام نمی دهد و مجددا در بهمن ۸۶ بازداشت می شود. بازداشت او تا دی ۸۸ طول می کشد. دی ماه ۸۸ درخواست وی برای بررسی قضایی مورد موافقت دادگاه عالی بریتانیا قرار می گیرد و با قید وثیقه آزاد می شود. 

او پس از آزادی از زندان شکایتی طرح می کند مبنی بر اینکه دوران بازداشتش غیرقانونی بوده است. دادگاه پس از بررسی شکایتش، اعلام می کند که بازداشت او از مهر ۸۸ به بعد غیرقانونی بوده و حکم به پراخت غرامت معادل ۶۱۵۰ پوند برای وی صادر می شود. «ج.ن» در مرحله بعدی شکایت خود را در دادگاه حقوق بشر اروپا در استراسبورگ مطرح می کند. دادگاه حقوق بشر اروپا در حکم خود عنوان می کند که بازداشت وی از تابستان ۸۷ تا مهرماه ۸۸ نیز غیرقانونی و مخالف ماده ۵ کنوانسیون حقوق بشر مورد استناد متقاضی بوده و دولت بریتانیا را به خاطر اهمال و کندی در رسیدگی به پرونده در سال آخر بازداشت متقاضی محکوم به پرداخت غرامت ۷۵۰۰ یورو به خاطر خسارت وارده برمتقاضی و ۱۰۰۰۰ یورو به خاطر هزینه های وارد شده بر وی، (مجموعا ۱۳۴۰۰ پوند) می کند. 

بر اساس رای دادگاه حقوق بشر اروپا از آن جا که فرد مذکور حاضر به همکاری با وزارت کشور دولت بریتانیا برای بازگشت داوطلبانه به ایران نشده بود، نگهداری وی در بازداشتگاه تا پیش از سال ۲۰۰۸ غیرقانونی نبوده و به جهت  ترس از فرار یا تکرار جرم متقاضی صورت گرفته بود.

ماده ۵ کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، پیرامون حق آزادی و امنیت است. مطابق بند (۱) این ماده، هر شخص از حق برخورداری از آزادی و امنيت فردی برخوردار است و هيچكس را نبايد به استثنای مواردی خاص و بر اساس رويه‌ای كه قانون مقرر كرده است، از آزادی‌اش محروم كرد.

از جمله موارد خاص نام برده شده در ماده مذکور عبارتند از:١) حبس قانونی فرد پس از تاييد محكوميت توسط دادگاه صالح؛ ۲) بازداشت قانونی يا توقيف شخصی كه از حكم قانونی يك دادگاه تمكين نكرده يا به منظور تضمين اجرای كامل كليه تعهداتی است كه توسط قانون مقرر شده است؛۳) بازداشت يا توقيف شخصی كه ترديد منطقی در مورد دست داشتن وی در ارتكاب به جرمی وجود دارد، با هدف احضار وی در مقابل يك مقام قانونی صالح يا زمانی كه بازداشت مخفی به منظور جلوگيری از وقوع جنايت توسط وی يا فرار پس از انجام جنايت از لحاظ منطقی، لازم به نظر می‌رسد؛ ۴) بازداشت قانونی اشخاص به منظور ممانعت از ورود غيرمجاز وی به داخل كشور يا شخصی كه حكم اخراج يا استرداد وی به دولت متبوعه‌اش صادر شده باشد. بند ۵ ماده مذکور نیز مقرر می دارد «هر شخصی كه قربانی دستگيری يا بازداشت مغاير با مفاد ماده حاضر باشد، از حق قابل اجرای درخواست غرامت برخوردار خواهد بود.»

کاوه بهشتی زاده، وکیل در لندن در مورد چگونگی محاسبه غرامت توسط دادگاه، می گوید «غرامت، شامل خسارت و هزینه های وارده بر فرد است. در مورد تعیین مقدار خسارت، فرمول خاصی وجود ندارد و بستگی به رفتار شخص بازداشت شده و همچنین وزارت کشور دارد. اگر شخص بازداشت شده، همکاری نکرده و با در دوران بازداشت خود، مرتکب جرم دیگری شود (به عنوان مثال با دیگر زندانیان وارد درگیری شود)، خسارت کمتری دریافت خواهد کرد. اگر دولت، یک قربانی شکنجه و یا زنی حامله را بازداشت غیرقانونی کند، در این صورت خسارت بیشتری خواهد پرداخت. هزینه ها نیز شامل هزینه های وکیل و دادگاه خواهد بود.»

بهشتی زاده، در پاسخ به این سوال که چرا این فرد با وجود حکم اخراج پس از ۵ سال هم چنان در بریتانیا به سر می برد، می گوید: «در مورد این فرد، اطلاعی ندارم اما می دانم که مقامات ایرانی برای ایرانی هایی که مایل به بازگشت داوطلبانه به ایران نیستند، برگ تردد (پاسپورت موقت) اضطراری صادر نمی کنند. سفارت بریتانیا برای مدتی در ایران تعطیل بود و مقامات بریتانیایی قادر به اخراج ایرانی های مجرم و یا کسانی که تقاضای پناهندگیشان رد شده بود، نبودند چرا که هیچ هواپیمایی، مسافر بدون پاسپورت یا برگ تردد را قبول نمی کند. در نتیجه من فکر می کنم دلیل عدم اخراج ایشان از بریتانیا نیر همین باشد.» پیش از این پرونده یک هنرمند ایرانی با چنین مشکلاتی مواجه شده بود و او به دلیل عدم وجود مدارک کافی برای پرواز، از بریتانیا اخراج نشد.

در چنین مواردی، وزارت کشور بریتانیا از بازداشت به عنوان آخرین راه حل یاد کرده و می گوید: « تنها زمانی اعمال می شود که فرد به طور داوطلبانه کشور را ترک نکرده و یا این که خطر جدی در خصوص متواری شدن فرد، وجود داشته باشد.»

 در ۳ سال گذشته پرونده های متعددی درباره بازداشت پناهجویان در بریتانیا گشوده شده است. دولت بریتانیا در طول رسیدگی به این پرونده ها، حداقل مبلغ ۲ میلیون پوند غرامت بابت بازداشت غیرقانونی پناه جویان، مهاجرین و زندانیان اتباع خارجه پرداخت کرده است. پرونده «ج.ن» تازه ترین نمونه این پرونده ها محسوب می شود. 

سرنوشت پرونده پناهندگی «ج.ن» که از سال ۸۲ تا ۸۸ در زندان به سر برده، تاثیری در تصمیم گیری سایر متقاضیان پناهندگی نداشته است. بر اساس تازه ترین گزارش اداره آمار ملی بریتانیا، در سال ۲۰۱۵ شهروندان ایرانی در مقایسه با کشورهای دیگر بیشترین تقاضای پناهندگی را داده اند.

تعداد ایرانیانی که در این سال درخواست پناهندگی داده اند، ۴۸۱۱ نفر بوده که نسبت به سال ۲۰۱۴ دو برابر شده است. بر اساس این گزارش، برای ۴۹ درصد از افرادی که در سال ۲۰۱۵ درخواست پناهندگی داده اند، اعلام موافقت شده و یا اقدامات حمایتی از سوی دولت صورت گرفته ولی ۵۱ درصد درخواست شان رد شده است. این آمار یعنی بیش از ۲۴۰۰ نفر جواب منفی گرفته اند ولی بعید به نظر می رسد آنها سرنوشتی مانند «ج.ن» داشته باشند، او یک مورد متفاوت بوده است. 

ثبت نظر

بلاگ

یک وعده غذای گرم برای مادرانی که از شیمی درمانی کودکشان برمی...

۸ خرداد ۱۳۹۵
ماهرخ غلامحسین‌پور
خواندن در ۹ دقیقه
یک وعده غذای گرم برای مادرانی که از شیمی درمانی کودکشان برمی گردند