بررسی گفتهها و اقدامات مقامات جمهوری اسلامی از روزی که شناسایی ویروس «کرونا» جدید از سوی مقامات چینی به صورت رسمی اعلام شد، حاکی از مجموعهای از اطلاعات نادرست و گمراه کننده توام با تصمیمات به شدت زیانبار و نادرست اجرایی در پیوند با این ویروس است. اگرچه بر اساس برخی نشانهها، میتوان دلایل پنهانکاری و انکار اولیه مقامات ایرانی را دریافت اما مشخص نیست آنها برآورد درستی از نتایج فاجعهبار تصمیمات خود داشتهاند یا خیر.
این اطلاعات گمراهکننده در اعلام آمار هم به وفور دیده شده است. از چهارشنبه ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ (۱۸ فوریه ۲۰۲۰) که «قاسم جان بابایی»، معاون درمان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران به صورت رسمی شناسایی دو بیمار مبتلا به ویروس کرونا در قم را تایید کرد تا پایان روز سهشنبه پنجم فروردین ۱۳۹۹ (۲۴ مارس ۲۰۲۰) که آمار حکومتی تعداد مبتلایان به این ویروس را ۲۴هزار و ۸۱۱ و شمار فوتشدگان را هزار و ٩٣٤ نفر اعلام کرده است، مقامات ایرانی درباره شیوع این ویروس در کشور و تلفات ناشی از آن هم اطلاعات ضدونقیض زیادی منتشر کردهاند.
نکته قابل توجه این است که تا زمان تنظیم این گزارش، مقامهای رسمی ایران حاضر نشدهاند آمار مرگومیر بر اثر ابتلا به «کووید-۱۹» در استانهای تهران و قم را منتشر کنند که احتمال داده میشود دلیل آن، میزان بالای مرگومیر ناشی از ابتلا به ویروس کرونا در این دو استان باشد.
«ایرانوایر» در این گزارش، که به صورت مرتب و هر هفته چندبار به روزرسانی میشود، نحوه رویارویی مقامات ایرانی با ویروس کرونا و مواضع متناقض و متضاد آنها در این پیوند را مرور میکند. این مرور از ۱۱ اسفند ۱۳۹۸ (۰۱ مارس ۲۰۲۰)، تا ۳۱ مارس ۲۰۲۰ را در بر میگیرد.
۱۱ اسفند (اول مارس)
مدیر روابط عمومی وزرات بهداشت ایران برای ناچیز قلمداد کردن میزان مرگومیر ناشی از ابتلا به کووید-۱۹، تلفات ناشی از آن را با کشته شدگان در جادهها مقایسه کرد و گفت: «در همین ۱۰ روز اسفند، ۴۸۰ نفر بر اثر حوادث ترافیکی فوت کردند ولی هیچکس متوجه آنها نیست.»
قاسم جان بابایی، معاون درمان وزارت بهداشت در گفتوگویی اعلام کرد در بدبینانهترین حالت، تا پایان اردیبهشت و حتی خرداد ممکن است ایران درگیر ویروس کرونا و بیماری کووید-۱۹ باشد و همین موضوع دلیلی برای توقف تجمعات است.
او تاکید کرد هر شرایطی که سبب تجمع مردم شود، باید در حال حاضر کنار گذاشته شود.
۱۲ اسفند (دوم مارس)
«محمود احمدینژاد»، رییسجمهوری سابق ایران در دو نامه جداگانه به دبیرکل سازمان ملل متحد و مدیرکل سازمان جهانی بهداشت، شیوع ویروس کرونا در جهان را جنگ بیولوژیکی قدرتهای بزرگ برای حفظ برتری سیاسی و نظامی خود خواند.
همزمان، فرمانده نیروی زمینی سپاه از تشکیل «قرارگاه زیستی» نیروی زمینی سپاه برای مقابله با ویروس کرونا خبر داد و گفت همه یگانهای جنگ نوین قرارگاههای ۱۰گانه نیروی زمینی سپاه در حالت آمادهباش کامل هستند.
سازمان جهانی بهداشت ۷.۵ تن تجهیزات مبارزه با کرونا شامل کیتهای تشخیص ویروس، ماسک و دستگاههای تنفسی به ایران فرستاد. این تجهیزاتی که ۳۰۰ هزار دلار ارزش دارند را یک تیم ششنفره سازمان بهداشت جهانی شامل پزشکان، کارشناسان آزمایشگاهی و بیماریهای همهگیر همراهی میکردند.
فرانسه، بریتانیا و آلمان هم در این روز بیانیهای در رابطه با حمایت از ایران از نظر اقلام مورد نیاز و حمایت مالی در مبارزه علیه ویروس کرونا صادر و اعلام کردند کمکهای خود را در این پیوند به ایران خواهند فرستاد.
«بهرام قاسمی»، سفیر ایران در فرانسه ساعاتی بعد در توییتی نوشت دوشنبه شب با پرواز «ایرانایر» از پاریس به مقصد تهران، محموله اقلام فرانسوی که با مشارکت مالی سه کشور اروپایی تهیه شدهاند، برای مساعدت در مقابله با اپیدمی ویروس کرونا به سمت ایران حرکت کرد.
در همین روز، «علی ربیعی»، سخنگوی دولت در کنفرانس خبری ادعا کرد دولت ایران از همان ابتدا با قطعی شدن اولین تست کرونا، بدون ملاحظه و با شفافیت خبرش را منتشر کرد: «صداقت یکی از بدیهیات ما است.»
او افزود: «ایران در زمینه کرونا از شفافترین کشورها بوده است.»
سخنگوی دولت در ادامه با بیان اینکه برخلاف برخی از کشورها که مصلحتهای سیاسی، اقتصادی و... را مقدم بر جان مردم خود کردهاند، مدعی شد ایران چنین عمل نکرده است.
اما ناظران معتقدند کسی که زیاد دروغ میگوید، ناچار است هر چند ساعت یکبار تکرار کند جز صداقت چیزی از او نخواهید شنید.
۱۳ اسفند (سوم مارس)
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ضمن تاکید بر این که شیوع کرونا چندان مساله بزرگی نیست و آن را نباید بزرگ کرد، از مردم خواست برای دفع بیماری کرونا در این بحران، به دعای هفتم «صحیفه سجادیه» متوسل شوند.
معلوم نیست چه تعداد این دعا را خواندهاند و چهگونه بالاترین مقام سیاسی ایران برای مقابله با یک بحران بیماری، کارش به دعا کردن رسیده است.
علی خامنهای در بخشی دیگر از همین سخنان، از آنچه صداقت مسوولان حکومت در ارتباط با کرونا میخواند، تمجید کرده و گفته بود: «مسوولان ما از روز اول با صفا، صداقت و شفافیت خبررسانی کردند و مردم را در جریان قرار دادند.»
علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت گفت از بیش از پنج هزار نفر از حدود هشت هزار نفری که به علت ابتلا به ویروس کرونا بستری شدهاند، تست کرونا گرفته شده است. طبعا معنی ضمنی حرفهای این مقام وزارت بهداشت این است که تست کرونا در ایران نه از همه موارد مشکوک، که تنها از بخشی از کسانی گرفته شده است که به خاطر بدحالی زیاد در بیمارستان بستری شدهاند.
۱۴ اسفند (چهارم مارس)
یک مقام ارشد سازمان بهداشت جهانی ضمن هشدار نسبت به تثبیت و گسترش ویروس کرونا در ایران، از کمبود تجهیزات و وسایل حفاظتی برای کادر درمانی در این کشور ابراز نگرانی و تاکید کرد این کمبودها میتوانند تلاشها برای مهار شیوع این ویروس را با خطر مواجه سازند.
همزمان، «محمدرضا ظفرقندی»، رییس سازمان نظام پزشکی ایران در نامهای به سعید نمکی، وزیر بهداشت نوشت مطبها و کلینیکهای خصوصی در حوزههای داخلی، عفونی و ریه و نیز پزشکان عمومی که در سطح اولِ شناسایی، ارجاع، مشاوره و درمان افراد مبتلا به مشکلات تنفسی و موارد مبتلا به بیماری ویروس کرونا هستند، برای تهیه ملزومات ضروری ایمنی و بهداشتی فردی، مانند ماسک و مواد ضدعفونی، با مشکل مواجه هستند.
در همین روز، فرانسه اعلام کرد در پاسخ به نیازهای مطرح شده از سوی ایران، تجهیزاتی از جمله کیتهای تشخیص کرونا و دستگاههای تبسنج را برای کمک به غربالگری بیماری و نیز تجهیزاتی برای محافظت از پرسنل حوزه سلامت، مثل لباس محافظتی، چکمه و دستکش را به ایران تحویل داده است.
به گزارش «رویترز»، در این روز نشریه «نشنال ساینس ریویو» پژوهشی منتشر کرد که در آن آمده بود ویروس کرونا دو گونه اصلی دارد و این دو گونه بر اساس موقعیت جغرافیایی و نوع انتقال در کشورهای مختلف، اثری متفاوت از مرگ و میر را ثبت میکنند. نوع «ال» که تهاجمیتر از دیگری است، میتواند باعث آلوده شدن افراد به شکل گسترده شود اما نوع «اس» کمتر تهاجمی به حساب میآید.
همین روز، روابطعمومی سازمان لیگ فوتبال ایران طی بیانیهای، مسابقات لیگهای برتر، دسته اول، دوم و سوم را تا پایان اسفند (۲۰ مارس) به تعویق انداخت. بر اساس این بیانیه، مسابقات مذکور در تاریخ دوم آوریل از سر گرفته خواهند شد. با توجه به ادامه وضعیت بحرانی، به نظر میرسد تعویق این مسابقات برای مدت نامعلوم دیگری تمدید شود.
۱۵ اسفند (پنجم مارس)
نتایج یک نظرسنجی که طی روزهای ۱۲ تا ۱۴ اسفند از سوی دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران انجام شده است، نشان میدهند مردم چندان به این آمارهای رسمی در مورد میزان ابتلا به ویروس کرونا اعتماد ندارند و از اطلاعرسانی دولت در این زمینه راضی نیستند.
روزنامه «واشنگتنپست» در گزارشی به شواهدی پرداخت که نشان میدادند شیوع ویروس کرونا در ایران بسیار بدتر از گزارشهای رسمی است که در این کشور منتشر میشوند.
بر اساس این گزارش واشنگتنپست، در دو روز منتهی به نوشتن گزارش، مرگومیر ناشی از ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در ایران ۱۷ درصد افزایش داشته است.
این روزنامه همچنین نوشت مقامهای جمهوری اسلامی در روزهای نخست شیوع کرونا در ایران اماکن مذهبی را نبستند و بهمنظور شرکت مردم در انتخابات، شیوع آن را پنهان کردند.
با تصميم شورای شهر قم، بنا شد مراسم مذهبی در حرم «حضرت معصومه» موقتا به حالت تعليق در آید. مطابق این تصمیم، بنا بود انجام مراسم مذهبی در حرم ممنوع و اطراف آن نیز با نرده بسته شود. این تصمیم البته تا ۲۴ اسفند (۱۴ مارس) عملی نشد.
«علیاکبر حسینینژاد»، مشاور تولیت حرم حضرت معصومه در قم پیشتر با رد تعطیلی این مکان مذهبی گفته بود تعطیل کردن حرم ضرورتی ندارد و مردم خودشان باید مراقب باشند.
۱۶ اسفند (ششم مارس)
با گذشت یک هفته از اعلام رسمی وجود کرونا در ایران، این ویروس به سراسر ایران گسترش یافت و سه استان قم، تهران و گیلان به کانون شیوع این بیماری تبدیل شدند. همزمان، تردد به مازندران و گیلان و همچنین برخی از استانهای مرکزی و جنوبی کشور محدود و از مردم خواسته شد از انجام سفرهای غیر ضروری خودداری کنند.
آمار حکومتی مبتلایان به ویروس کرونا هم تا ظهر این روز، به چهار هزار و ۷۴۷ نفر و شمار فوتشدهها به ۱۲۴ نفر رسید. وزیر بهداشت ایران گفت ایستهای بازرسی میان شهرهای بزرگ برای محدود کردن سفرها ایجاد خواهند شد و استانهای گیلان و مازندران هم برای مهار ویروس کرونا، از ورود مسافران به برخی شهرها جلوگیری میکنند.
به گزارش رویترز به نقل از تلویزیون دولتی چین، ۱۱ مسافر که با یک هواپیمای مسافربری (که گفته نشد متعلق به چه شرکت هواپیمایی هستند) از ایران به چین وارد شدند، مبتلا به ویروس کرونا بودند. این هواپیما با ۳۱۱ مسافر، از ایران به این ایالت وارد شده بود. تمامی سرنشینان این هواپیما به قرنطینه منتقل شدند.
«عبدالکریم حسینزاده»، نماینده نقده در مجلس شورای اسلامی در حساب توییترش ضمن انتقاد از عدم قرنطینه شهرها به هنگام شیوع بیماری کرونا، نوشت: «تلنبار شدن اجساد در قم و درماندگی مردم رشت گواه ناکارآمدیهای صورت گرفته در این اطلاعرسانی و هشدار به موقع کرونا است. شهرها را که قرنطینه نکردید، حالا که در پیک زمان شیوع هستیم، دست کم قرنطینه خانگی در قم و رشت را الزامی کنید تا در تعداد کشتهشدگان رکورد دار جهانی نشدهایم.»
«غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی»، نماینده رشت در مجلس هشدار داد که این شهر در آستانه فاجعه انسانی است: «امکانات بهداشتی کمیاب هستند. آمار مبتلایان و قربانیان کرونا بسیار وحشتناک است و آمار به صورت تصاعدی در حال افزایش است. حتی کیت آزمایش برای اخذ تست از اشخاص مشکوک به این ویروس نیز در دسترس نیست.»
۱۷ اسفند (هفتم مارس)
استانداران ۱۵ استان گیلان، اردبیل، اصفهان، یزد، کرمانشاه، بوشهر، هرمزگان، گلستان، فارس، لرستان، ایلام، سمنان، سیستانوبلوچستان، مازندران و خراسان رضوی اعلام کردند به دلیل شیوع ویروس کرونا، از پذیرش مسافران و کلیه افراد غیربومی در استانهای خود خودداری خواهند کرد.
البته بعد انتشار صورتجلسه ستاد مقابله با کرونا استان مازندران نشان داد ظرفیتی ۳۰ درصدی برای پذیرش مسافران نوروزی برای هتلها در نظر گرفته شده است و در سایر استانها هم مقامات یا نتوانسته یا نخواستهاند واقعا استان را به روی مسافران قرنطینه کنند.
«جبار کوچکینژاد»، نماینده رشت در مجلس شورای اسلامی گفت این شهر بحرانیترین وضعیت را در ایران از نظر شیوع ویروس جدید کرونا دارد: «باید واقعیتهای این بیماری به مردم اطلاع رسانی شود تا آگاه باشند که در شرایط بسیار حادی قرار داریم.»
«میرشمس مومنی زاده»، فرماندار رشت هم از نیروهای انتظامی خواست با قاطعیت مانع ورود مسافران به سطح شهرستان شوند.
۱۸ اسفند (هشتم مارس)
«احمدرضا بهرهمند»، عضو هیات علمی «انستیتو پاستور» به ایلنا گفت اگر شهرهای کانون کرونا کنترل و قرنطینه نشوند، ایران با مشکلات زیادی روبهرو میشود.
او افزود: «قرون وسطایی بودن قرنطینه حرف نادرستی است و باید به کشورهایی توجه کرد که این بیماری در آنجا نیز شیوع پیدا کرده است.»
«علیمحمد شاعری»، نماینده بهشهر در مجلس نیز در نامهای خطاب به رییسجمهوری ایران، خواستار قرنطینه کامل استان مازندران، تعطیلی مراکز اقامتی و تفریحی و ارسال فوری تجهیزات بیمارستانی و حفاظتی و نیروی درمانی به آن استان شد.
۱۹ اسفند (۹ مارس)
«غلامرضا حیدری»، نماینده تهران در مجلس با اشاره به نامه دادستان کل کشور به وزیر بهداشت که در آن گفته شده بود اخلال در نظام سلامت مردم در حد «افساد فیالارض» است، گفت: «کسی که در قم مانع ایجاد محدودیتها شد و نگذاشت کرونا در نطفه خفه شود، حکمش چه میشود؟ گروهی فکر میکردند در هیچ حالی نباید تخفیفی قائل شد. انگار که کفر میشود؛ کفری که حکمش اعدام است. اما سلامت مردم مهم است و با خیالات نمیتوان سلامت مردم را به بازی گرفت.»
همزمان با گسترده شدن شیوع ویروس کرونا در استانهای شمالی ایران، «مجمع نمایندگان گیلان» خواستار قرنطینه کامل این استان، تعطیلی شرکتها و ادارات و اعمال محدودیت ترافیکی شدید شدند. آنها در نامهای خطاب به رییس مجلس و وزیر بهداشت، اعلام کردند که اعمال برخی سیاستها از اختیارات مسوولان استانی خارج است و به مصوبه ستاد ملی پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا نیاز دارد.
«محمدرضا نجفی»، نماینده تهران در مجلس نیز در دومین نامهاش خطاب به حسن روحانی، یادآوری کرد: «اصرار بر عادینمایی وضعیت بحرانی، فرصت کنترل و مهار بحران را بیش از پیش به هدر میدهد. حکم قاطعانه به قرنطینه تهران، اصفهان، البرز، قم و گیلان امری ضروری است که باید در اسرع وقت و بیکم و کاست اجرا گردد.»
«بهرام پارسایی»، نماینده شیراز در مجلس هم در توییتی، از استاندار فارس خواست استان را قرنطینه کند تا به گفته او، این استان هم به گیلان تبدیل نشود: «گزارش امروز وزیر بهداشت و رییس مجلس را با دقت گوش دادم. صادقانه بگویم، تا مديريت واحد فاصله داريم و خودمان باید مراقب خود باشیم. به استاندار محترم رک عرض میکنم قرنطینه استان و جلوگیری از سفرها به مقصد استان را اجرا کنید تا فارس تبدیل به گیلان بعدی نشود.»
«فخرالدین کوجا»، وزیر بهداشت ترکیه در نشستی خبری درباره شیوع گسترده ویروس کرونا در ایران گفت: «اگر شهر قم ایران قرنطینه میشد، ویروس کرونا تا این اندازه در این کشور شیوع نمییافت.»
او در کنایهای مستقیم به ایران اضافه کرد: «از کشورهایی که تدابیر لازم را برای شهروندان خود اتخاذ نمیکنند، توقع نداریم برای عدم سرایت ویروس کرونا به ترکیه تدبیری بیاندیشند.»
۲۰ اسفند (۱۰ مارس)
«احمد همتی»، نماینده سمنان در مجلس ایران در نشست ستاد مقابله با کرونای استان گفت ورودی و خروجی مناطق شهری استان سمنان باید کنترل و شرایط مقابله با ویروس کرونا به گونهای شود تا بتوان کنترلها در مسایل مختلف را افزایش داد.
همتی گفت قرنطینهسازی ارزش علمی دارد و منبع شیوع ویروس باید کنترل میشد اما غفلتهای زیادی در این مورد در سطح کشور انجام شد.
«اصغر سلیمی»، عضو «کمیسیون بهداشت و درمان» مجلس درباره نقدها به قرنطینه نشدن قم در آغاز تشخیص کرونا و شیوع آن به سایر استانها گفت: «قرنطینه در مقابله با این بیماریها مفید است اما قم یک مرکز مذهبی است که رفتوآمد در آن زیاد بوده و به نظر میرسد قرنطینه در آن زمان سخت بود.»
۲۱ اسفند (۱۱ مارس)
دادستانی تهران با صدور بیانیهای اعلام کرد با کسانی که در خصوص بیماری کووید-۱۹ در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی آمار نادرست منتشر میکنند و موجب اضطراب مردم، ناامنی و تشویش اذهان عمومی میشوند، برخورد میکند.
«محمدحسین قربانی»، نماینده تامالاختیار وزیر بهداشت در گیلان، در مصاحبهای گفت در شرایطی که وضعیت استان به واسطه شیوع کرونا بسیار بحرانی بود، شورای عالی امنیت ملی ایران با قرنطینه کامل آن مخالفت کرده بود.
این نماینده همچنین افزود دولت نپذیرفته است به کارگران روزمزد که ناگزیرند به سبب شیوع کرونا در خانه بمانند، به اندازه هزینه درمان یک بیمار در بیمارستان که معادل یک میلیون تومان در ماه است، یارانه بدهد.
یکی از ویژگیهای اپیدمی کرونا در ایران که آن را از کشورهای دیگر تا حدی متمایز میکند، نرخ بالای ابتلای چهرههای سیاسی به این بیماری است. تا آن تاریخ، دستکم ۱۲ چهره سیاسی در نتیجه ابتلا به کووید-۱۹ در ایران فوت کردند و نزدیک به ۴۳ نفر از مقامات و چهرههای سیاسی نیز در قرنطینه و در حال درمان بودند. معاون اول رییسجمهوری، دو وزیر، یک معاون دیگر رییسجمهوری و یک معاون وزیر، سه چهره نزدیک به خامنهای، پنج نماینده مجلس و پنج مقام سپاهی از جمله مبتلایان و یا درگذشتههای کرونا در ایران بودند.
۲۲ اسفند (۱۲ مارس)
روزنامه واشنگتنپست گزارشی تحقیقی منتشر کرد که نشان میداد در «آرامستان بهشت معصومه» قم، دو گودال با عرض چهار متر و به طول یک زمین فوتبال، با سرعتی غیرمعمول حفر شده است. واشنگتنپست در همان گزارش نوشت با بررسیهای تخصصی، دریافت و تحلیل ویدیوها و نیز روایتهای رسمی به این جمعبندی رسیده است که این گودالها را برای دفن دستجمعی قربانیان ویروس کرونا در شهر قم آماده کردهاند.
گودالهایی که تصاویر ماهوارهای نشان میدهند، روز اول اسفند آماده شده بودند. این آمادگی نشان میداد مقامات حکومتی از شیوع گسترده ویروس آگاه بوده و خود را برای تلفات در حجم زیاد آماده کردهاند. این گزارش، شاهدی دیگر بر کذب بودن ادعای بیاطلاعی مقامات جمهوری اسلامی از وجود ویروس تا ۳۰ بهمن بود.
دکتر محمد مولایی در گفتوگویی با کانال خبری تلگرامی «امتداد» گفت رییس بخش مراقبتهای ویژه بیمارستان کامکار قم که برادرش در آنجا بستری بوده، در تاریخ ۲۵ بهمن به او گفته است در یک ماه اخیر، یعنی از اواخر دیماه، بیمارانی با همان علایم و تشابه کامل در سیتیاسکن ریه با برادر او که ابتلایش به کووید-۱۹ رسما تایید شد، در آیسییو بستری شده و با هر سطح از درمان در نهایت فوت کردهاند.
روابط عمومی بیمارستان دکتر مسیح دانشوری اعلام کرد علیاکبر ولایتی، رییس آن بیمارستان و مشاور امور خارجه رهبر جمهوری اسلامی به کرونا مبتلا شده و در قرنطینه خانگی قرار گرفته است.
ازسوی دیگر، «عبدالناصر همتی»، رییس کل بانک مرکزی ایران با نوشتن پستی در صفحه اینستاگرامش، خبر داد که ایران ۱۶ اسفند با فرستادن نامهای به ریاست «صندوق بینالمللی پول»، به صورت رسمی خواستار دریافت یک وام پنج میلیارد دلاری از این صندوق شده است تا از آن برای تامین منابع لازم جهت مقابله با بیماری کووید-۱۹ استفاده کند.
همتی نوشت: «واکنش جامعه جهانی و صندوق بینالمللی پول میتواند معیار خوبی برای ارزیابی ادعاهای آنها در کمک به کنترل این ویروس و کاهش آلام مردم آسیب دیده باشد.»
۲۳ اسفند (۱۳ مارس)
«رضا ملکزاده»، معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اولین مقام عالیرتبه ایرانی بود که در گفتوگویی با تلویزیون ایران اذعان کرد ویروس کرونا پیش از ۳۰ بهمن (۱۹ فوریه) که نخستین ابتلا به آن در ایران گزارش شد، وارد ایران شده است: «من فکر میکنم این ویروس از قبل وارد ایران شده بود... فکر میکنم قدری تاخیر در اعلام داشتیم به دلیل اینکه اطلاع نداشتیم و فکر نمیکردیم این باشد.»
دکتر ملکزاده در ادامه همان گفتوگوی تلویزیونی افزود: «تستی که الان وجود دارد، در برخی موارد با این که طرف بیماری را دارد، نشان نمیدهد و منفی است. الان یکی از بهترین راههای تشخیصی، همان سیتی اسکن ریه است که دقیقتر میتواند بیان کند.»
اما علیرغم این اظهارنظر، در ایران هنوز آمار را بر اساس تستهای مثبت اعلام میکنند و این تست تنها برای کمی بیش از نیمی از مبتلایان بستری شده انجام میشود.
«محمد باقری»، رییس ستاد کل نیروهای مسلح ایران پس از برگزاری اولین نشست «قرارگاه بهداشتی و درمانی» نیروهای مسلح که به فرمان علی خامنهای تشکیل شد، از خلوت کردن فروشگاهها، خیابانها و جادهها در ۲۴ ساعت آینده از سوی این نیروها خبر داد و گفت ظرف ۱۰ روز افراد مشکوک به بیماری مشخص شده و به مراکز مقدماتی منتقل خواهند شد.
۲۴ اسفند (۱۴ مارس)
ایرج حریرچی، معاون اول وزیر بهداشت تنها یک روز بعد از رضا ملکزده، همین ادعای بیاطلاعی از بیماری را به عنوان دلیل تاخیر در شناسایی آن تکرار کرد.۴۰ روز انکار، از ۲۰ دی تا ۳۰ بهمن برای مهاجرت ویروس مرگ کافی بود؛ زمانی بسیار پیش از آنکه اعلام شود.
علیرضا زالی، رییس ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در تهران در نشست با جمعی از هنرمندان گفت فاز یک و دو قرنطینه در حال انجام است اما فاز سه که تعطیلی همه ادارات و خانهنشینی مردم است، هنوز اجرا نمیشود و فاز چهار، یعنی قرنطینه کامل شهر هم در صورتی میتواند جوابگو باشد که فاز سه به خوبی اجرا شود: «تا وقتی فاز سه اجرا نشود، هر فردی که به ویروس کرونا آلوده است، میتواند دو تا ۲۰ نفر را مبتلا کند.»
در همین روز برای نخستینبار مردم ایران فهمیدند که باید مدیون قم باشند! «معصومه ظهیری»، از مسوولان حوزه زنان در قم گفت: «همه ما میدانیم که ویروس مسری است و ایران مدیون قم است. قم به دلیل اهمیت دادن به این مساله، پیش از دیگران در کشور متوجه وجود این ویروس شد!»
ستاد ملی مقابله با کرونا که به صورت ویدیو کنفرانس برگزار شد، تصویب کرد در ۱۱ استان ایران رفت و آمدها بیشتر کنترل و «محدودیتهای جدیدی برای عبور و مرور به ویژه در رابطه با افراد مبتلا و آلوده اعمال شود. جزییات این محدودیتها اعلام نشد.
«محمدرضا کلائی»، شهردار مشهد در صفحه اینستاگرامش نوشت: «امروز اوضاع در مشهد حادتر و نگرانکننده شده و متاسفانه خیلی از اتفاقات بدی که پیشبینی کرده بودیم، در حال وقوع است... دولت باید در مبارزه با کرونا تصمیم صحیح بگیرد... لایحهای به شورا فرستادم و درخواست کردم تا اطلاع ثانوی، بسیاری از اقدامات متوقف شوند تا سریعتر به سمت خودقرنطینگی خانگی برویم. شورا هم توقف فعالیت قطار شهری و اتوبوسرانی را خواستار شده است. باور دارم هفته آینده سرنوشتسازترین هفته برای مشهد و مردمش است.»
۲۵ اسفند (۱۵ مارس)
حسن روحانی در جلسه ستاد اقتصادی دولت با رد قاطع بحث قرنطینه شهرها گفت: «چیزی به نام قرنطینه نداریم. اصلا این که شایع شده در تهران یا بعضی شهرها برخی فروشگاهها و برخی مشاغل قرنطینه هستند، اصلا چنین چیزی وجود ندارد. نه امروز قرنطینه است، نه ایام نوروز، نه بعد و قبلش و همه در کسب و کار و فعالیت خود آزادند. استانها هم به هیچ عنوان حق تصمیمگیری ندارند؛ نه استانداران، نه بخشهای بهداشتی. هرگونه محدودیت، در ستاد ملی در تهران تصمیمگیری میشود.»
نکته جالب اینکه به موازات این سخنان، استاندار خوزستان از ممنوعیت هرگونه ورود و خروج خودروهای مسافری به این استان خبر داد و تاکید کرد در خوزستان کلیه اصناف به غیر از سوپرمارکتها، داروخانهها، نانواییها، قصابیها و میوه فروشیها، همه مغازهها از جمله هایپرمارکتها و مراکز تجمع و پایانههای مسافری تا اطلاع ثانوی بسته خواهند ماند.
علیرضا زالی، رییس ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در تهران هم در همین روز گفت دیگر کار از قرنطینه کامل شهر گذشته است: «زیرا شهرها و استانهای زیادی درگیر شدهاند و اگر انجام شود، تاثیری ندارد.»
او از هنرمندان خواست که از نفوذ خود برای ترساندن مردم از کرونا استفاده کنند.
علیرضا زالی هشدار داد که برخی مسوولان و شهروندان اپیدمی موجود را جدی نگرفتهاند و مداخله دولت در این زمینه نیز با تاخیر و توام با تعارف انجام شده است.
در مقابل، «محسن هاشمی»، رییس شورای شهر تهران با اشاره به این که باید برای موضوع قرنطینه تعریف مشخصی ارایه شود، گفت: «هنوز تعریف مشخصی برای نام قرنطینه نشده است و برای این که مردم روشن شوند، مسوولان ابتدا قرنطینه را تعریف کنند تا مردم بدانند آیا آییننامه و اسنادی دارد و وقتی میگوییم قرنطینه میکنیم، یعنی قرار است چه کار کنیم. قرنطینه در حد درجه کم شاید برای پایتخت مثبت باشد.»
در همین روز، با ادامه تفاوت آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت و آمارهای مستقل دانشگاههای تابعه و دشواری مهندسی آمار ناشی از آن، دانشگاه علوم پزشکی مازندران اعلام کرد که از این پس آمار مبتلایان به ویروس کرونا در این استان را منتشر نخواهد کرد: «برای پرهیز از انتشار اطلاعات متناقض در خصوص ارایه آمار بیماران مبتلا به کرونا و تلفات این ویروس و جلوگیری از تشویش اذهان عمومی، آمار مربوط به استانها از سوی سخنگوی وزارت بهداشت به عنوان تولیت ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا کشور به صورت روزانه و زنده به اطلاع خواهد رسید.»
«عبدالحمید اسماعیلزهی»، ملقب به مولوی «عبدالحمید»، امام جمعه اهل سنت زاهدان، رفت و آمد طلبههای چینی به «جامعهالمصطفی» در قم را عامل شیوع ویروس کرونا در ایران دانست و گفت: «مسوولین اطلاع دارند که بالاترین بودجه طی دهها سال گذشته به جامعه المصطفی صرف شده و هزاران نفر از طلاب که اطلاعی از دین و مذهب خود ندارند، آنجا مورد شستوشوی مغزی قرار میگیرند.»
«پروانه سلحشوری»، نماینده تهران در مجلس ایران از تعلل مسوولان در مقابله با ویروس کرونا در قم انتقاد کرد و با تاکید بر اینکه داریم تاوان قرنطینه نکردن قم را میدهیم، گفت: «مسوولان کشور میتوانستند از همان ابتدا به جای کتمان حقیقت، فورا شهر قم را قرنطینه کنند تا این ویروس به شهرهای دیگر سرایت پیدا نکند.»
۲۶ اسفند (۱۶ مارس)
تنها یک روز پس از سخنان حسن روحانی در رد مطلق قرنطینه، علیرضا زالی، رییس ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در تهران بدون اسم بردن از روحانی، از او به تندی انتقاد کرد: «اظهار نظر مسوولان اجرایی و شیوه رفتار مردم نشان میدهد آنها هنوز مرگبار بودن کرونا و هشدار قرنطینه را جدی نگرفتهاند.»
به گفته وی، تناقض در تصمیمات و نداشتن شفافیت باعث بیاعتمادی مردم شده است.
در نقطه مقابل نظر روحانی، نتایج نظرسنجی تلفنی «موسسه ایسپا» از یک هزار و ۵۵۴ نفر در یک بازه سه روزه که در این روز منتشر شد، نشان میدهند ۸۹/۴ درصد مردم ایران موافق قرنطینه شدن شهرهایی هستند که ویروس کرونا در آنها شیوع بیشتری دارد. قرنطینه در این نظرسنجی به معنای محدود شدن ورود و خروج از شهرها، تعطیلی شهر و بیرون نیامدن مردم جز برای کارهای ضروری تعریف شده است.
از طرف دیگر، با گرم شدن بازار فرضیه «توطئه» در مورد منشا ویروس کرونا، رسانههای دولتی ایران به سخنان «ژائو لیجیان»، سخنگوی وزارت خارجه چین پرداختند که مدعی شده بود ویروس کرونا از سوی دانشمندان امریکایی در سال ۲۰۱۵ تولید و شیوع پیدا کرده است.
در این شرایط، گروهی از نیروهای مذهبی در اعتراض به تعطیلی اماکن زیارتی در قم و مشهد، مقابل حرم «حضرت رضا» در شهر مشهد و حرم «حضرت معصومه» در شهر قم تجمع کردند و خواستار باز شدن درهای این اماکن شدند و در نهایت اقدام به شکستن درهای ورودی آنها کردند. در روزهای بعد برخی از آنها بازداشت و تعدادی از آنها هم ناچار شدند مقابل دوربین عذرخواهی و علیه خودشان صحبت کنند.
۲۷ اسفند (۱۷ مارس)
«حیدرعلی عابدی»، نماینده مجلس در گفتوگویی، به دلیل عدم قرنطینه شهرها در ایران پرداخت؛ دلیلی که به نظر میرسد دولت روحانی حاضر نیست به صراحت در مورد آن صحبت کند: «اگر بخواهیم شهرها را قرنطینه کنیم، مایحتاج عمومی مردم دچار مشکل میشود. در ایران شرایط قرنطینه تعاریف خاص خود را دارد و این موضوع را نباید با دیگر کشورها مقایسه کرد.»
این عضو کمیسیون بهداشت مجلس ایران در عین حال به کوتاهی و پنهانکاری سیستم بهداشتی کشور اذعان کرد و گفت: «سیستم بهداشت و درمان برای کنترل ویروس کرونا و تشخیص این بیماری میتوانست زودتر وارد عمل شود و جامعه را به موقع در خصوص کرونا آگاه کند.»
۲۸ اسفند (۱۸ مارس)
علی ربیعی، سخنگوی دولت با حضور در شبکه خبر تلویزیون گفت حسن روحانی حداقل از ششم بهمن در جریان مشکل کرونا بوده است: «ما اطلاعی از شروع کرونا در ایران نداشتیم اما چهار بهمن نامهای به رییسجمهوری درباره احتمال شیوع آن در ایران دادیم و در ششم بهمن رییسجمهوری دستوراتی در این مورد دادند.»
این صحبت ربیعی موجب میشود اعتبار سخنان پایان سال حسن روحانی که گفت اطلاعی از وجود ویروس کرونا در ایران نداشته است، زیر سوال برود.
علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت از کنترل شیوع کرونا در آینده نزدیک ابراز ناامیدی کرد و با گفتن این که اصلا وضعیت خوب نیست، تاکید کرد: «ویروس کرونا بسیار ویروس بدی است. شاید در صحبتها این طور القا شده که خبری نیست اما اصلا این طور نیست و این ویروس به شدت مسری و آسیبزا است و اگر رعایت نشود، عزیزانمان را از دست خواهیم داد.»
مدیر «اورژانس سازمان جهانی بهداشت در خاورمیانه» که به تازگی از ایران بازگشته بود، اعلام کرد: «تعداد مبتلایان به کرونا در ایران ممکن است پنج برابر میزان رسمی اعلام شده باشد. به این دلیل که آزمایشهای ویروس کرونا فقط بر روی افرادی با علایم شدید انجام میشود.»
رییسجمهوری ایران در سخنرانی پایان سال ۱۳۹۸ مدعی شد دولت او ۳۰ بهمن متوجه وجود ویروس کرونا در ایران شده است: «وقتی تستهای قم در تهران آزمایش و مشخص شد نتیجه کرونا مثبت است، یک روز در اعلام آن تاخیر نکردیم. میتوانستیم بعد از انتخابات اعلام کنیم ولی ما با مردم صادقانه صحبت کردیم.»
حسن روحانی در همین سخنان گفت مردم باید بدانند ۷۰ درصد از آنها به ویروس کرونا مبتلا خواهند شد: «با واقعیتهای علمی به گونهای با مردم صحبت کنیم که به ما اعتماد کنند.»
نکته مهم این است که مردم این سخنان را از زبان کسی میشنیدند که ششم اسفند، یعنی ۲۲ روز پیش از این سخنان، به همین مردم گفته بود ظرف چهار روز همه کارها به روال عادی برخواهد گشت و کرونایی در کار نخواهد بود.
۲۹ اسفند (۱۹ مارس)
چهار هزار و ۱۰۰ بیمار بستری کووید-۱۹ در تهران، عددی است که «انوشیروان محسنیبندپی»، استاندار تهران در جلسه فوقالعاده پیشگیری و مقابله با کرونا استان تهران که به ریاست اسحاق جهانگیری برگزار شد، اعلام کرد: «در حال حاضر سههزار و ۵۰۰ بیمار کووید-۱۹ بستری در بیمارستانهای دولتی و ۴۰۰ بیمار در بیمارستان بقیهالله داریم که از این تعداد ۶۰۰ نفر در بخش مراقبتهای ویژه بستری هستند.»
«آستاننیوز» گزارش داد: «]مسوولان حرم امام هشتم شیعیان تصمیم گرفتهاند[ با استفاده از بستر فضای مجازی و با قرائت صلوات، خاصه حضرت رضا علیهالسلام و مداحی، روحیه بیماران و کادر درمانی بیمارستانها را بالا برده و از آنها تقدیر و تشکر کنند.»
این برنامه، ۱۲ بیمارستان درگیر با ویروس کرونا در سراسر ایران را شامل میشد. در این گزارش گفته نشد بیماران و پزشکان درگیر مرگ و زندگی به نوحهخوانی و صلوات فرستادن چه واکنشی نشان دادهاند.
اول فروردین (۲۰ مارس)
«حسامالدین آشنا»، مشاور رییسجمهوری ایران در توییترش چند خطی به مناسبت آغاز سال نو با اشاره به تحریمهای ایران نوشت: «عارفان در دمی دو عید کنند، رغم آن حاسدان که میخواهند تا قریب تو را بعید کنند. به رغم همه دشواریها، از این نوروز تا نوروز آینده و در آستانه قرن تازه، دو مناسبت را جشن خواهیمگرفت: جشن شکست کرونا و جشن پایان دادن به تحریمها. ما اجازه نخواهیم داد ایران را قرنطینه کنند.»
مشخص نیست این قرنطینه ناظر بر همان مفهوم قرنطینه سیاسی و در پیوند با در انزوا گذاشتن جمهوری اسلامی است یا سیاست قرنطینهای که بیش از ۸۰ درصد از مردم خواهان آن هستند اما دولت به خاطر الزاماتش از آن فرار میکند.
«بهرام سرمست»، استاندار قم گفت طی دو هفته، با بهرهگیری از توان ارتش و سپاه پاسداران، طرح ضربتی برای ریشهکنی کامل ویروس کرونا در قم اجرا میشود: «باید محدودیتهایی در ورودیها و خروجیهای استان و مراکز خرید صورت گیرد؛ هر اندازه بتوان جلوی تجمعات را گرفت تا حلقه انتشار هم شکسته شود تا انشاالله ۱۵ فروردین ماه ویروس کرونا به طور کامل در قم ریشه کن و مهار شده باشد.»
دوم فروردین (۲۱ مارس)
آنچنان که «تابناک» گزارش داد، «حسن قاضیزاده هاشمی»، وزیر پیشین بهداشت در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «من از اوایل دی و بلکه اواخر آذر نگرانیام [نسبت به شیوع کرونا] و همچنین نظرات و پیشنهاداتم را به سمع و نظر مسوولین ارشد کشور، از جمله رییسجمهور و پیش از همه، به اطلاع برخی مدیران در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رساندهام.»
به گزارش ایران اینترنشنال، کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت هشدار داد اگر مردم به ضرورت کاهش ترددها، تجمعها، سفرها و دید و بازدیدها توجه نکنند، در هفت تا ۱۴ روز آینده، با اوج دوباره شیوع کرونا روبهرو میشویم: «اگر مردم موضوع را ساده بگیرند و تصور کنند که کرونا تمام شده و به هر دلیلی، ترددهای شهری و بینشهری و تجمعات در تفرجگاهها و طبیعت افزایش یابد و بهنوعی این حصار را بشکنند، قاعدتا بین هفت تا ۱۴ روز آینده، نتیجه آن را با بازگشت و پیک مجدد بیماری مشاهده خواهیم کرد.»
علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت در توجیه تاخیر ایران در اعلام رسیدن ویروس کرونا به کشور گفت: «کیت تشخیص کرونا فقط در کشور چین موجود بود و بلافاصله پس از این که چین کیتها را در اختیار ما قرار داد، تستهای کرونا شروع شدند.»
او ادامه داد قبل از ۲۲ بهمن هیچگونه کیتی در دنیا وجود نداشت که ما بتوانیم این بیماری را شناسایی کنیم.»
این ادعا البته دروغ است چون کیتهای تشخیصی کرونا از اواخر دی ۱۳۹۸ در حجم انبوه از سوی چند شرکت بزرگ در دنیا تولید شده بودند و ایران هم سفارش خرید آنها را داده بود.
«حمیدرضا گودرزی»، معاون استاندار تهران اعلام کرد ضرورت تعطیلی مراکز تجاری استان تهران به فرمانداران ابلاغ شده است و اصناف تکلیف دارند نسبت به این کار اقدام کنند و با موارد تخلف نیز برخورد قانونی داشته باشند.
او افزود: «اگر فردا مراکز تجاری باز باشند، بررسی خواهد شد تا توسط مراجع ذیصلاح با آنها برخورد لازم انجام شود. به جز فروشگاههای بزرگ تامینکننده مایحتاج ضروری شهروندان همانند شهروند، رفاه و داروخانهها، سایر اماکن تجاری باید تعطیل باشند.»
در همان حال، دکتر علیرضا زالی، فرمانده ستاد مدیریت و مقابله با کرونا در کلانشهر تهران، از رشد پنج درصدی بیماران در مراکز درمانی و رشد ۱۲ درصدی بیماران بدحال نیازمند به بستری در بخش مراقبتهای ویژه خبر داد.
سوم فروردین (۲۲ مارس)
علیرضا زالی با ابزار تاسف از این که مبتلایانی که به مراکز درمانی مراجعه میکنند، بدحالتر هستند و میزان بهبود یافتگان کاهش یافته است، گفت: «بدون تردید موج بازگشت مسافران به تهران، این اوضاع را بدتر میکند.»
«سازمان پزشکان بدون مرز» اعلام کرد در حال راهاندازی یک مرکز فوریتهای پزشکی در ایران با ظرفیت ۵۰ تخت و حضور ۹ متخصص مراقبتهای ویژه است. این مرکز ویژه درمان مبتلایان به ویروس جدید کرونا قرار است در محوطه بیمارستان امین در استان اصفهان دایر شود.
چهارم فروردین (۲۳ مارس)
رییس ستاد فرماندهی مقابله با کرونا در تهران با گلایه از این که میلیونها نفر به رغم هشدارها، به سفر نوروزی رفتهاند، گفت بازگشت اینها از سفر، وضعیت تهران را بحرانیتر خواهد کرد: «بسیاری از مبتلایان به کرونا علایم خفیف دارند و متوجه بیماری نمیشوند و با سفر، خود و اطرافیانشان را در آستانه مرگ قرار میدهند. بازگشت این افراد نیز نگران کننده است. نکته مهم این است که اگر بخواهیم مردم در منزل بمانند، مهمترین نکتۀ آن، استمرار تعطیلی مراکز اداری و...است.»
«کریم همتی»، سرپرست جمعیت هلال احمر اعلام کرد که طی روزهای گذشته بیش از هشت و نیم میلیون نفر از ۱۹ استان به مسافرت رفتهاند که در میان آنها، شش هزار و ۵۰۰ نفر با علایم ابتلا به کرونا مانند تب شناسایی شدهاند.
در حالی که سفیر ایران در فرانسه از ارسال دومین محموله سازمان پزشکان بدون مرز و احداث بیمارستان سیار در اصفهان خبر داده بود، مشاور وزیر بهداشت در تهران اعلام کرد که فعلا نیازی به برپایی تخت بیمارستانی توسط نیروهای خارجی نیست و حضور پزشکان بدون مرز در ایران منتفی است.
پنجم فروردین (۲۴ مارس)
«حمیدرضا جمشیدی»، دبیر ستاد ملی مقابله با کرونا از غربالگری بیش از ۴۱ میلیون نفر، یعنی بیش از ۵۰ درصد از جامعه هدف در جمعیت ایران در طرح ملی مبارزه با کرونا خبر داد و گفت: «اکنون تخت کافی برای درمان بیماران مبتلا به کرونا تأمین شده و کمبودی وجود ندارد.»
او افزود: «حجم زیادی از ماسک و تجهیزات پزشکی رسیده است و در دانشگاههای علوم پزشکی توزیع میشوند.»
«مسعود مردانی»، پزشک متخصص عفونی و عضو کمیته کشوری کرونا گفت: «در ایران اپیدمی را بعد از استقرارش در کشور و دیر تشخیص دادند؛ بهویژه اولین مواردی که در شهر قم اتفاق افتاد. مواردی بود که شاید از چند هفته قبل در آنجا وجود داشت.»
دکتر مردانی همچنین گفت مواردی که در حال حاضر وزارت بهداشت اعلام میکند، جزیی از کل بیماری است: «به این دلیل که وزارت بهداشت فقط مواردی که در بیمارستان بستری میشوند و یا مراجعه سرپایی دارند و آزمایش مولکولی برای بیماری میدهند و بیماری آنها مثبت است را به عنوان موارد روزانه ابتلا گزارش میکند.»
ششم فروردین (۲۵ مارس)
پزشکان بدون مرز که به درخواست ایران، کادر درمانی و تجهیزات لازم برای برپایی یک بیمارستان صحرایی در اصفهان را با دو پرواز ویژه به ایران فرستاده بود، گفت از لغو ناگهانی این همکاری شگفتزده شده است و آن را «غیر قابل درک» خواند. چرا که این سازمان در پی تقاضای ایران برای برخورداری از همکاریهای بینالمللی و با انجام هماهنگیهای لازم از سوی سفارت ایران در پاریس تجهیزات و کادرش را عازم ایران کرده بود.
حسن روحانی، رییسجمهوری ایران در جلسه هیات دولت گفت: «طرح فاصله گذاری اجتماعی تصویب و ابلاغ خواهد شد. ممکن است سختگیرانه باشد و برای سفرهای مردم مشکلاتی ایجاد کند. از مردم میخواهیم که سریعتر به موطن اصلی خود برگردند و اگر جایی سفر رفتهاند، زودتر برگردند.»
علی ربیعی در حاشیه جلسه هیات دولت گفت: «امروز با دستور رییس جمهوری، دولت، ادارات و فعالیتهای اقتصادی مگر در موارد خاص و حساس تا ۱۵ فروردین تعطیل اعلام میشود و سفرهای جدید و خروج از شهرها ممنوع است.»
این دو اظهارنظر، آشکارا برخلاف صحبتهای چند روز پیش حسن روحانی بودند که اصرار داشت زندگی به روال عادی برگردد، هیچ کسبوکاری تعطیل نباشد و هیچ نوع قرنطینهای هم اعمال نشود. در حالی که محدودیت سفر و ممنوعیت خروج از شهرها نوعی از قرنطینه است.
به گفته دکتر زالی، تهران هنوز به نقطه اوج شیوع بیماری نرسیده است و از این رو پیشنهاد کرده است با کسانی که مقررات پیشگیری را رعایت نمیکنند، برخورد قهری شود.
به گفته او، بیمارانی که اکنون در تهران به مراکز درمانی مراجعه میکنند، کسانی هستند که تازه دوره نهفتگی آنها (سه تا ۱۴ روز) به پایان رسیده است. بستن پارکها و تفرجگاههای تهران از جمله پیشنهادات ارایه شده است. ارتش ایجاد نقاهتگاه دو هزار تختخوابی در سالنهای «مرکز نمایشگاههای بینالمللی تهران» را در دستور کار قرار داد که روز ششم فروردین افتتاح شد.
سعید نمکی، وزیر بهداشت ایران با تاکید بر طرح ایجاد محدودیت تردد برای کنترل بیماری کرونا گفت پلاک خودرو تمام کسانی که از شهرها خارج شدهاند، در دست است: «تردد بین شهرها به شدت محدود خواهد شد؛ هرچند زمانی برای بازگشت افراد به محل زندگی خود در نظر گرفته شده است. تمام پلاکهایی که از شهرها خارج شدهاند را داریم و با این افراد تماس گرفته میشود.»
به گزارش ایرنا، اجرای طرح غربالگری در قم نشان داد که هشت هزار و ۵۱ نفر در این شهر نیاز به پیگیری فوری دارند: «با وجود تعطیلی مراکز خرید و پاساژها، ترافیک در معابر اصلی و خیابانهای پر رفت و آمد شهر قم نشان میدهد مردم این بیماری را هنوز باور نکردهاند. ورود به مناطق گردشگری و روستایی قم ممنوع شده است.»
علیرضا زالی در آخرین اظهارنظر خود پازل درک چرایی تغییر ناگهانی سیاست دولت روحانی در برخورد با بحران کرونا را کامل کرد. او در گفتوگویی در «دانشگاه بهشتی»، با لحنی صریح، بیتوجهی به بحث قرنطینه سازی و اجرای طرح «ایمنی گلهای» را تصوری بسیار غلط، منسوخ از نظر علمی و غیراخلاقی از نظر پزشکی شمرد.
به گفته دکتر زالی، نتیجه اجرای الگوی مصونسازی (الگویی که دولت روحانی عملا در حال اجرای آن بود)، مبتلا شدن تعداد بسیار زیادی از افراد جامعه و فوت عده کثیری از مبتلایان است که در نتیجه آن آماری وحشتناک از مرگ و میر ایجاد میشود.
این اظهارنظر نهایی یعنی شروع گامبهگام سیاست قرنطینه کردن بدون اشاره به نام آن به خاطر مسوولیتهایی که دولتها در قبال اجرای آن باید بر عهده بگیرند. اما اگر این سیاست اجرا نشود و همچون تمام ۴۰ روز گذشته، سیاست همه چیز عادی است ادامه یابد، آمار وحشتناکی که دکتر علیرضا زالی به آن اشاره میکند، باید ناظر به همین برآورد باشد که ستاد ملی مقابله با کرونا
پیشتر انجام داده بود. به این ترتیب، باید امیدوار بود دولت ایران میخواهد کاری بکند که نتیجهاش دستکم از دست رفتن جانهای کمتری در اثر ابتلا به ویروس کرونا است.
آنها میتوانند جانهای بیشتری را نجات دهند اگر سیاست قرنطینه یا جداسازی اجتماعی به طور جدی اجرا شود.
در نهایت، بنابر آمار رسمی وزارت بهداشت ایران، تا روز چهارشنبه ششم فروردین (۲۵ مارس)، در ایران ۲۷ هزار و ۱۷ نفر به ویروس کرونا مبتلا شدهاند و از میان آنها، دو هزار و ۷۷ نفر فوت کردهاند. اما آنچنانکه «رادیو فردا» گزارش کرده است، تجمیع آمار متفرقه دانشگاههای علومپزشکی، اظهارات پراکنده مقامهای رسمی محلی و منابع وزارت بهداشت نشان میدهند اکنون ۵۹ هزار و ۱۲۰ نفر به دلیل داشتن علایم بالینی کرونا در ایران بستری شده و همچنین سههزار و ۳۶ نفر بر اثر کووید-۱۹ فوت کردهاند. تلویزیون ایران اینترنشنال تعداد فوتشدهها بر اثر کوویدـ۱۹ را دستکم چهار هزار و ۳۵۸ نفر اعلام کرده است.
هفتم فروردین (۲۶ مارس)
«حسین ذوالفقاری»، معاون انتظامی و امنیتی وزارت کشور اعلام کرد برای مقابله با کرونا، «طرح ممنوعیت خروج» در همه استانهای ایران اجرا میشود و خودروهای غیر بومی به مدت یک ماه توقیف میشوند.
ذوالفقاری همچنین گفت: «در قوانین ما برای افرادی که باعث شیوع یک ویروس مرگبار میشوند، مجازات محکمی وجود دارد که امیدواریم مجبور به استفاده از آنها نشویم.» معاون وزیر کشور مشخص نکرد آیا این مجازات میتواند متوجه مقاماتی شود که با پنهانکاری اولیه و سپس ممانعت از قرنطینه قُم، باعث شیوع ویروس مرگبار کرونا در ایران شدند یا خیر.
«کیانوش جهانپور»، رییس مرکز اطلاع رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت بیش از ۵۰ میلیون نفر از مردم در «طرح غربالگری کرونا» شرکت کردهاند.
او افزود بیش از ٤٣ نفر از کادر درمانی در اثر ابتلا به «کووید-۱۹» فوت کردهاند و تحریمهای امریکا بر علیه ایران، در طغیان شیوع کرونا و مرگ اعضای کادر درمانی در ایران تاثیر بسیاری داشته است.
جهانپور همچنین گفت بر اساس نظر ستاد اپیدمیولوژی، شیوع ویروس کرونا در ایران در خوشبینانهترین حالت تا نیمه فروردین، در حالت میانه تا اردیبهشت و در بدبینانهترین حالت تا خرداد ممکن است ادامه داشته باشد.
جهانپور مدعی شد: «با توجه به همراهی مردم و مداخلات انجام شده، این پیک تا بعد از میانه فروردین خواهد بود و بعد از آن وارد مهار و کنترل میشویم. هرچند که این مساله از شرایط کشورهای همسایه نیز تاثیر میگیرد.»
«حسن روحانی»، رییسجمهوری ایران در جلسه کمیته اقتصادی دولت خبر داد که از «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی میخواهد با برداشت یک میلیارد دلار از «صندوق توسعه ملی»، برای تامین بخشی از هزینههای مقابله با ویروس کرونا در ایران موافقت کند.
«علی لاریجانی»، رییس مجلس شورای اسلامی مدعی شد در نتیجه تصمیمات «ستاد ملی مبارزه با کرونا»، در بسیاری از استانهای ایران میزان ابتلا به ویروس کرونا سیر نزولی را طی میکند: «اگر مردم نهایت همکاری را داشته باشند، در چند هفته آینده میتوان این بیماری را جمع و جور کرد.»
در مقابل، «مسعود پزشکیان»، نایب رییس مجلس در حساب اینستاگرام خود نوشت که این مشکل با تصمیمات قطرهچکانی و موقت حل نخواهد شد و در ایران نیز همچون کشورهای دیگر دنیا باید محکم و قاطع برخورد کرد: «]باید[ کل کشور را در حالت آمادهباش قرار داد والا ممکن است این ویروس تا ماهها با ما همراه باشد و بسیاری از مسوولان، پزشکان و مردم ما را از دست ما بگیرد.»
«محمدرضا نجفی»، نماینده مردم تهران در مجلس در دومین نامه سرگشاده به حسن روحانی نوشت اقدامات ایران در مقابله با ویروس کرونا سادهانگارانه است، سازمان سلامت در برابر افزایش تلفات و عمق فاجعه شکننده است و ضروری است کشور چهار هفته قرنطینه شود.
«محمدرضا میرجلیلی»، رییس «بیمارستان شهید صدوقی» یزد ضمن اعلام ابتلای۱۴۶ نیروی درمانی و بهداشتی یزد به کرونا، از افزایش آمار ابتلا و مرگومیر ناشی از این ویروس در استان یزد خبر داد و گفت: «متاسفانه روند افزایش شمار مبتلایان به کرونا در استان نگران کننده است.»
به گفته «هومن قصری»، معاون درمان «دانشگاه علوم پزشکی کردستان»، سه کودک پنج، شش و هشت ساله مبتلا به کووید-۱۹در «بیمارستان بعثت» سنندج بستری و تحت درمان هستند.
به گفته وی، برخلاف اطلاعات پیشین، کودکان زیر ۱۰ ساله مبتلا میشوند و در زیر ۱۵ سالهها باعث مرگومیر میشود.
«فرانسوا فیلیپ شامپانی»، وزیر امور خارجۀ کانادا گفته است مشکلات ناشی از شیوع ویروس کرونا در ایران نمیتواند مانع از پایبندی این کشور برای عمل به تعهداتش در زمینه پرواز «پیاس ۷۵۲» تهران-کیفِ هواپیمایی اوکراین باشد و ایران باید جعبههای سیاه هواپیما را به کشور ثالث بفرستد.
هشتم فروردین (۲۷ مارس)
کیانوش جهانپور، رییس مرکز اطلاعرسانی وزارت بهداشت اعلام کرد کیتهای تشخیص ویروس کرونا تولید داخل تایید شدهاند و احتمالا هفتهای ۸۰ هزار کیت وارد چرخه استفاده میشود و پس از رفع نیازهای داخلی کشور، این کیتها به کشورهای دیگر هم صادر خواند شد.
او همچنین ادعا کرد شبکه بهداشت ایران در زمینه شناسایی و مداخله زودهنگام در زمینه ویروس کرونا خیلی موفق عمل کرده است و تجربه ایران در این زمینه حتی میتواند به صورت جهانی اجرایی شود.
جهانپور در ادامه گفت سفرهای هفته اول نوروز به شیوع ویروس کرونا در ایران دامن زد و افزایش آمار، هم به خاطر سفرها و ترددهای مردم است و هم به خاطر افزایش بیماریابی و شناسایی بیماران خفیف و کم علامت.
او افزود: «به هر حال عده زیادی از مردم در سفرها بیماری را منتقل کردند.»
«علیرضا رئیسی»، معاون وزیر بهداشت، در گفتوگویی با خبرنگاران گفت احتمال میدهند منشا کرونا در ایران، قم و هم گیلان بوده است.
به گفته او، برگشت تعدادی از دانشجویان ساکن «ووهان» به گیلان، قبل از قرنطینه ووهان احتمالا منشا شیوع ویروس در گیلان بوده است.
«محمود واعظی»، رییس دفتر رییسجمهوری گفته اقدامات دولت برای مهار کرونا، در چارچوب مشاوره با متخصصان طراحی شده و فاصلهگذاری اجتماعی راه مطمئنتری از قرنطینه است.
او اضافه کزده است: «هنوز هیچکس به طور قطعی نمیتواند تایید کند که قرنطینه سنتی، راهحل قطعی و دقیق این ماجرا است.»
شهرستانهای آبادان، خرمشهر و شهرهای تابعه منطقه آزاد اروند به عنوان اولین شهرهای ایران در قرنطینه کامل قرار گرفتند. جادههای مواصلاتی این شهرها بسته شدهاند و مسافران هوایی نیز یک هفته در قرنطینه فرودگاهی قرار میگیرند.
«تیمور حسینی»، رییس پلیس راه کشور اعلام کرد تا پایان طرح ممنوعیت تردد در ورودی استانهای ایران، به خودروهای غیر بومی اجازه ورود و خروج از استانها داده نمیشود و جریمه ۵۰۰ هزار تومانی اعمال و خودرو متخلفان یک ماه توقیف میشود.
«غلامحسین محمدی»، رییس مرکز ارتباطات شهرداری تهران در توییتی خبر داد تعداد سرویسهای مترو به یک سوم کاهش یافته، مترو هشتگرد تعطیل شده و تعداد مسافران مترو به یک هجدهم زمان پیش از شیوع کرونا رسیده است.
در همین روز، ۷۴ زندانی زندان سقز که شش نفر از آنها حکم اعدام داشتند، موفق شدند از زندان بگریزند. این زندانیان از وضعیت بهداشتی زندان ناراضی و نگران ابتلا به کرونا بودند و درخواست آزادی موقت داشتند اما نامشان در لیست آزادیها نبوده است.
«حسن ابوالقاسمی»، رییس «انجمن خون و سرطان کودکان ایران» اعلام کرد پلاسما درمانی، یعنی تزریق پلاسمای بیماران بهبود یافته به مبتلایان، روی ۲۰ بیمار مبتلا به کووید-۱۹ در ایران تست شده و نتایج ۱۲ مورد از آنها نسبتاً خوب گزارش شده است.
نهم فروردین (۲۸ مارس)
«حسن روحانی»، رییسجمهور ایران، در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا ضمن اشاره به اینکه ۷۰ درصد مردم قرنطینه را رعایت کردهاند، مدعی شد ۲۰ درصد بودجه سال ۱۳۹۹ یعنی حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان به مبارزه با کرونا اختصاص یافته است و ۹۰ درصد هزینه درمان مبتلایان به ویروس کرونا را دولت و بیمه پرداخت میکند. روحانی همچنین تاکید کرد هیچگونه کمبودی در بحث تامین مواد غذایی و بهداشتی در کشور وجود ندارد. به ادعای حسن روحانی، سیستم درمانی ایران در اوج بحران هم آمادگی خدمترسانی دارد و ایران «جزو کشورهایی نیست که بیماران آن بین راهروی بیمارستانها رها شده باشند یا نعش جانباختگان در سردخانههای سیار باشد.» علاوه بر اینکه به نظر میرسد حسن روحانی ویدیوهای منتشرشده از سردخانه قم را ندیده است، ادعایش در مورد امکان خدمترسانی سیستم درمانی در اوج بحران هم حرفی است آشکار برخلاف نظر متخصصان درباره امکان فروپاشی سیستم درمانی در صورت طغیان و به پیک رسیدن شیوع ویروس کرونا. قابلتوجه اینکه «علیاکبر حقدوست»، رییس کمیته اپیدمیولوژی ستاد ملی مقابله با کرونا یکی از این متخصصان است که گفته باید امیدوار بود زمان پیک بیماری در تهران، تخت به اندازه کافی موجود باشد.
«کیانوش جهانپور»، سخنگوی وزارت بهداشت، ضمن گفتن اینکه بیماری کووید ۱۹ در ایران تحت مدیریت قرار گرفته اما هنوز وارد فاز مهار نشده است مدعی شد «اجرای طرح بسیج ملی مقابله با کرونا و تقویت بیماریابی، افزایش آزمایشگاههای مورد تایید وزارت بهداشت برای انجام آزمایش تشخیص کووید ۱۹ و البته رعایت نکردن بخشی از جامعه به توصیههای وزارت بهداشت» از دلایل افزایش تعداد موارد جدید ابتلا به کووید ۱۹ در ایران است.
علیاکبر حقدوست، رییس کمیته اپیدمیولوژی ستاد ملی مقابله با کرونا، گفت: «ویروس کرونا از اوایل بهمن بهصورت خزنده و بیعلامت در ایران چرخش داشته و موارد اول بیعلامت بودهاند یا علایم اختصاصی نداشتهاند به همین شناسایی نشدهاند.» شواهد موجود نشان میدهد که این ادعا، کذب است و از همان اوایل بهمن در بیمارستان کامکار قم و پیش از نیمه بهمن در بیمارستان مسیح دانشوری کسانی با علایم تشخیصی، بستری و یا فوت کردهاند.
آقای حقدوست در ادامه صحبتهایش اظهار امیدواری کرده است که موج اپیدمی زودتر از پایان تابستان سپری شود و تاکید کرده در تهران هنوز به پیک اپیدمی نرسیده و باید امیدوار بود در زمان قله اپیدمی در تهران، تخت به اندازه کافی برای مدیریت آن موجود باشد.
«حسین حسینیان»، مشاور علمی وزارت بهداشت ایران، اعلام کرد از آغاز بحران ویروس کرونا در ایران، ۴۸۰ نفر به دلیل مصرف الکل متانول درگذشتهاند و ۲ هزار و ۸۵۰ نفر نیز مسموم شدهاند. به گفته حسینیان، این افراد به تصور نوشیدن الکل اتیلیک، الکل متانول نوشیدهاند که موجب شده تعداد زیادی دچار نارسایی چند ارگانی، کوری شده یا بمیرند. حسینیان تایید کرده علت مرگومیر این افراد، ممنوع بودن فروش مسکرات در بازار ایران است و این به باور ناظران معنایی جز مسئولیت مستقیم حکومت در مرگ و مسمومیت این افراد ندارد.
«علیرضا زالی»، فرمانده عملیات مدیریت کرونا در تهران، ضمن «دریادل خواندن» نیروهای بسیج، سپاه و بسیج جامعه پزشکی مدعی شد این نیروها و بهخصوص «نیروهای سپاه پاسداران و نیروهای سپاه حضرت سیدالشهدا» از ابتدای شیوع کرونا، «سلحشورانه» در کنار مردم خدمات ارائه دادهاند و باید از آنها قدردانی کرد. آقای زالی مشخص نکرد برگزاری مراسم خاکسپاری یکی از سردارهای سپاه در تهران با حضور جمعیت انبوه را هم میتوان از جمله خدمات سلحشورانه سپاه در مبارزه با ویروس کرونا قلمداد کرد یا نه.
«حسامالدین آشنا»، رییس مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری، در توییتی از مردم خواست «داوطلبانه از خود در خانه محافظت کنند» تا کشور زیاد در قرنطینه نماند.
دهم فروردین (۲۹ مارس)
حسن روحانی، در جلسه هیات دولت گفت بعضی از استانها، پیک بیماری کووید-۱۹ را پشتسر گذاشتهاند و روند شیوع در آنها نزولی است اما در بعضی استانها هنوز نمیتوان با اطمینان در مورد پیک بیماری صحبت کرد و باید منتظر پایان تعطیلات عید نوروز بود و بعد قضاوت کنیم در چه وضعیتی هستیم.
۱۰۰ تن از اساتید دانشگاه و فعالان سیاسی و مدنی در نامهای خطاب به «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی ایران، وی را مسئول اصلی تبدیل اپیدمی ویروس کرونا به فاجعه ملی و پنهانکاری درباره گسترش ویروس کرونا در ایران دانستهاند و گفتهاند در فقدان حکومتی کارآمد، کادر درمان با ازخودگذشتگی کار میکنند. امضاکنندگان این بیانیه حسن روحانی را در این تشدید این بحران همدست رهبر جمهوری اسلامی قلمداد کردهاند.
«ایرج حریرچی»، معاون کل وزارت بهداشت، با نادیده گرفتن وظایف دولت، از مردم خواست به خانوادههای نیازمند و کسانی که کارشان را ازدستدادهاند کمک کنند و به این اذعان کرد که معلوم نیست در صورت قرنطینه کامل حکومت توان این را داشته باشد اقلام ضروری زندگی افراد را تهیه و درب منزل تحویل دهد. حریرچی همچنین مدعی شد در ۱۳ استان پرشیوع کشور، آمار مبتلایان سیر نزولی دارد.
حریرچی مدعی شد در ابتدای شیوع بیماری کرونا، عمده کیتهای استفادهشده اهدایی بود، اما پسازآن کیتهایی را خریداری کردیم. این ادعا با صحبتهای پیشین مقامات درمانی ایران که از ۴ بهمن میگویند کیتهای تشخیصی را خریداری کردهاند تناقض دارد. حریرچی همچنین گفت از این به بعد هزینه هر کیت با ارز دولتی ۸ یورو میشود که این ادعا هم با صحبت سه روز پیش سخنگوی وزارت بهداشت که گفت از هفته آینده در داخل کشور کیت تولید خواهد شد مغایرت دارد.
حریرچی همچنین با اذعان به اینکه تا پیش از تشخیص کرونا در ایران تعدادی بیمار مبتلابه کرونا در ایران وجود داشتهاند مدعی شد علایم این بیماران تشخیص داده نشده است. این ادعا به نظر کارشناسان مصداق ادعای کذب است چون بهصراحت گفتههای مقامات درمانی ایران، دستکم از ۷ بهمن کیت تشخیص ویروس کرونا در ایران موجود بوده است و علایم بیماری و راههای شناسایی آنهم از جمله نتیجه سیتیاسکن ریه از ۲۲دی۱۳۹۸ سوی سازمان بهداشت جهانی بهطور رسمی اعلام شده بود.
«سعید نمکی»، وزیر بهداشت، «محمد آسائی» را بهعنوان رییس گروه جمعآوری اطلاعات و مستندات بیماری کووید-۱۹ از اول تا نهایت مهار بیماری منصوب کرد.
«محمد باقری»، رییس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، با اشاره به اینکه در بیمارستانهای نظامی، ۱۲۰۰ نفر بیمار مبتلابه کووید-۱۹ بستری شدهاند گفت: «نیروهای مسلح دارای ۴۲۰۰ تخت آماده بیمارستانی و ۱۱ هزار تخت نقاهتگاهی آماده برای کمکرسانی و پذیرش بیماران است».
یازدهم فروردین (۳۰ مارس)
«مصطفی معین»، رییس سازمان نظام پزشکی ایران، در نامهای به حسن روحانی از او خواست تعداد مبتلایان به ویروس کرونا و میزان مرگومیر ناشی از بیماری کووید-۱۹ «شفاف و صادقانه و به تفکیک شهر و استان» اعلام شود.
به گفته «حسین ذوالفقاری»، معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور، حسن روحانی دستور داده بیماران جدید مبتلابه ویروس کرونا که نتیجه تست آنها مثبت است قرنطینه شوند. ذوالفقاری همچنین گفت کنترل ترددهای غیرضروری تا ۲۰ فروردین ادامه دارد اما طرح فاصلهگذاری اجتماعی به معنی قرنطینه شهرها نیست و اینکه در برخی از استانها خارج از حدود مصوبات، اقداماتی انجامشده مشکلساز است و نباید این روند تداوم داشته باشد.
«پیروز حناچی»، شهردار تهران، در گفتگویی تلویزیونی به طور ضمنی تایید کرد که پرهیز دولت از اعلام و اعمال قرنطینه کشور نه ناشی از تصمیمی علمی که متاثر از ناتوانی اقتصادی حکومت است. به گفته حناچی، بحث قرنطینه در ایام تعطیلات نوروز مورد بحث بوده اما عملی نشده است: «واقعیت این است که ما با کشورهای مختلف از جهات مختلف فرق داریم شرایط اقتصادی ما اینگونه نیست که بشود اگر چیزی تعطیل شد جایگزینی برایش فراهم کرد.»
جمعی از مدیران ادوار سازمان بیمه سلامت در نامهای به «علی لاریجانی»، رییس مجلس، خواستار اجرای طرح قرنطینه کامل برای مهار دامنه بیماری کرونا در ایران شدند. به گفته این مدیران، صرف محدودسازی تردد در محدوده استانها، اثربخشی لازم را در قطع زنجیره انتقال نداشته و میتواند موجب اتلاف زمان شود ضروری است مردم را در منازل خودشان قرنطینه نموده تا زنجیره انتقال در حداقل زمان ممکن قطع شود.
«حسنعلی شهریاری»، عضو کمیسیون بهداشت مجلس با اشاره به اینکه که دولت دیر تصمیم گرفت و بارها توصیهها برای توقف سفرهای بینشهری را نادیده گرفت، قرنطینه نکردن کشور را ناشی از ژست روحانی در برابر اروپاییها دانست و گفت: «رییسجمهور حرف ۵ وزیر بهداشت و وزیر بهداشت فعلی و کارشناسان را برای برخورد قاطع با کرونا نپذیرفت و روی تفکر اشتباه خود اصرار داشت که ما نباید قرنطینه کنیم.»
به گزارش صبح ساحل، پلیس فتای استان هرمزگان، ۷ تن از کسانی را که «با انتشار شایعات ساختگی و استرسزا» درباره اقدامات دولت برای مقابله با شیوع ویروس کرونا از جمله «شایعه قرنطینه کامل و تعطیلی اصناف شهرستانهای بندرعباس موجب آسیب به آرامش روانی جامعه، احساس ناامنی و تشویش اذهان عمومی شده بودند» بازداشت کردند.
۱۲ فروردین (۳۱ مارس)
«محمود واعظی»، رییس دفتر رییسجمهوری ایران مدعی شد مرحله اول «طرح فاصلهگذاری اجتماعی» با تعطیلی مراکز آموزشی، تجمعات مذهبی، فرهنگی و ورزشی و ترغیب مردم به ماندن در خانه از همان ابتدای ورود بیماری به کشور اجرا شده است.
این ادعا بر اساس شواهد موجود، از اساس دروغ است. فارغ از اینکه بر اساس شواهد موجود، ویروس «کرونا» از اواخر دی یا اوایل بهمن وارد ایران شده، بر اساس زمان رسمی اعلام شناسایی این ویروس در ایران، یعنی ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ هم این ادعا کذب است.
مراکز آموزشی در ایران به صورت رسمی از ۱۶ اسفند و اماکن زیارتی از ۲۴ اسفند ۱۳۹۸ تعطیل شدند.
در مورد ترغیب مردم به خانهنشینی هم واعظی دروغ میگوید. سهشنبه ششم اسفند ۱۳۹۸روحانی گفته بود: «از روز شنبه کار و فعالیت کشور باید به صورت آنچه که در ماهها و هفتههای گذشته بود، ادامه پیدا کند.»
«قاسم جانبابایی»، معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سهشنبه ۱۲ فروردین ۱۳۹۹ ضمن اعلام روند کاهشی «بسیار ملایم» میزان مراجعات، بستری و مرگ مرتبط با کرونا تایید کرد تعداد افرادی که نتیجه تست آنها مثبت اعلام میشود، روند صعودی دارد.
حسن روحانی همین روز از تمدید طرح فاصلهگذاری اجتماعی تا ۲۰ فروردین خبر داد و گفت در مورد شرایط آغاز فعالیت ادارهها و کسب و کار اقتصادی در استانها تا چند روز آینده تصمیمگیری میشود.
او اضافه کرد اگر افراد مبتلا یا مشکوک به ابتلا در منزل امکان قرنطینه ندارند، میتوانند به نقاهتگاهها مراجعه کنند.
«عزیز اکبریان»، نماینده استان البرز در مجلس شورای اسلامی گفت: «رییس ستاد فرماندهی مقابله با کرونا تهران اعلام میکند سیزده به در هیچ کسی از خانهاش بیرون نیاید اما استاندار میگوید فقط بوستانها و پارکها تعطیل هستند. با این تصمیمات یک بام و دو هوا که نمیشود با بیماری مقابله کرد.»
اکبریان همچنین خبر داد که هنوز زائران خارجی به شهر قم تردد دارند و گفت که اگر از روز اول قم قرنطینه میشد، ویروس کرونا شیوع پیدا نمیکرد.
«محمدحسین قربانی»، عضو «کمیسیون بهداشت» مجلس گفت دولت در اجرای طرح فاصلهگذاری اجتماعی تاخیر داشت و باید از همان روزهای نخست شیوع ویروس کرونا در کشور، پیشنهاد وزیر بهداشت برای طرح محدودیتها و فاصلهگذاری اجتماعی با شرایط کنونی اجرایی میشد.
معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد در راستای تداوم طرح فاصلهگذاری اجتماعی تا ۲۰ فروردین، روزنامهها و نشریات اجازه انتشار نسخه کاغذی را ندارند.
«انوشیروان محسنی بندپی»، استاندار تهران خبر داد «طرح جمعآوری معتادان متجاهر و کودکان کار» جهت جلوگیری از شیوع کرونا متوقف شده است. کارشناسان معتقدند با این کار، این گروهها که در مقابل ابتلا به ویروس بسیار آسیبپذیر هستند، در مقابل بیماری بیپناه رها میشوند.
گاهشمار کرونا در ایران؛ ژانویه ۲۰۲۰
گاهشمار کرونا در ایران؛ فوریه ۲۰۲۰
گاهشمار کرونا در ایران؛ مارس ۲۰۲۰
گاهشمار کرونا در ایران؛ آوریل ۲۰۲۰
گاهشمار کرونا در ایران؛ می ۲۰۲۰
گاهشمار کرونا در ایران؛ ژوئن ۲۰۲۰
گاهشمار کرونا در ایران؛ جولای ۲۰۲۰
ثبت نظر