محسن سپهری
۱۸ تیر، یازدهمین سالگرد جریان کوی «دانشگاه تهران» بود که اینترنت بار دیگر در ایران دچار اختلال گسترده شد. ساعت حدود ۱۹ و ۴۰ دقیقه اینترنت در بسیاری از نقاط ایران قطع شد و تنها وب‌سایت‌هایی که روی شبکه ملی اطلاعات قرار دارند، قابل دسترسی بودند.
کاربران در توییتر و دیگر شبکه‌های اجتماعی درباره قطعی اینترنت نوشتند و به دنبال دلیلی برای این قطعی می‌گشتند. برخی گمان می‌کردند این قطعی مربوط به سالگرد ۱۸ تیر باشد و گروهی دیگر نیز آن را به داستان رد اعتبارنامه «غلامرضا تاجگردون»، نماینده گچساران در مجلس شورای اسلامی و در نتیجه درگیری‌هایی که در این شهر اتفاق افتاده بود، نسبت می‌دادند. اگرچه در همین روز هم برخی ارایه‌دهندگان «وی‌پی‌ان» در ایران با ارسال ایمیل به کاربران، اعلام کرده بودند که به زودی فعالیت خود را متوقف می‌کنند. همین امر نیز باعث شد برخی گمانه‌زنی‌ها به این جریان اشاره کنند.
با این حال، «سجاد بنابی»، نایب رییس هیات مدیره «شرکت ارتباطات زیرساخت» درباره قطعی اینترنت در توییتی نوشت: «با قطعی گسترده اینترنت در خارج از مرزهای ایران، به ویژه در ارمنستان و ترکیه مواجهیم. در حال بازگردانی مسیرهای به سمت جنوب هستیم.»
اختلال و قطعی اینترنت در ایران در ساعت ۲۱ به پایان رسید و به گفته مسوولان، مشکل رفع شد. بنابی در توییتی دیگر و در توضیح توییت قبلی خود افزود: «تغییر مسیر به اتمام رسید و شبکه به پایداری ترافیکی رسید. اختلال DNS برای برخی سرویس‌دهندگان اینترنتی نیز گزارش شده که در حال بررسی دلایل آن هستیم. پس از روشن شدن دلایل در این‌باره گزارش خواهم داد.»
او به رسانه‌ها نیز گفت: «قطعی تامین‌کننده در کشور ارمنستان و ترکیه در بیرون از مرزهای کشور علت اختلال در شبکه اینترنت بود. مشکل اصلی در کشور ارمنستان بود چرا که به دلیل قطع برق دیتاسنتر اصلی این کشور، اختلال در اینترنت به وجود آمد. البته این اختلال در تلفن‌های ارمنستان هم رخ داده بود.»
این گمانه‌زنی‌ها از سوی «سازمان نت‌بلاکس» که یکی از نهادهای مستقل نظارت اینترنت و رصد وضعیت دسترسی‌ها به اینترنت است نیز با عنوان قطع شدن برق در ارمنستان انتشار یافته‌اند. با این حال، علتی که نت‌بلاکس برای این قطعی ارایه کرده است، منطقی به نظر نمی‌رسد. این مساله از این بابت قابل توجه است که در زمان اختلال در اینترنت ایران، برخی کاربران توانسته بودند با استفاده از وی‌پی‌ان، به شبکه جهانی اینترنت دسترسی داشته باشند. از دیگر دلایل اشتباه بودن آن‌چه نت‌بلاکس اعلام کرده، می‌توان به این دلیل نیز اشاره کرد که هم‌زمان با اختلال اینترنت، «icmp»(پینگ) باز بوده است و تنها پورت‌های ۴۴۳/۵۳ مشکل داشته‌اند و در واقع، سایت‌های «http» هم قابل دسترسی بوده‌اند.
«پینگ» (Ping) یکی از ابزارهایی است که برای آزمایش در دسترس بودن یک آدرس آی‌پی یا «دامنه» (که آن هم تبدیل به آدرس IP می‌شود) و برای مشخص کردن مقدار زمان تاخیر چرخشی استفاده می‌شود.
تمامی این شواهد نشان می‌دهند که قطعی اینترنت و اختلال در آن برخلاف گفته‌ها و شنیده‌ها، یک اتفاق داخلی و مربوط به جریان فعال کردن هرچه بیشتر شبکه ملی اطلاعات است که از سوی «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی بر آن به‌صورت مداوم تاکید می‌شود.
«حسن روحانی»، رییس‌جمهوری ایران روز ۱۷ آذر ۱۳۹۸ در جلسه ارایه بودجه گفت دولت قصد دارد شبکه ملی اطلاعات را تا حدی تقویت کند که مردم برای رفع نیازمندی‌های خود نیازی به خارج نداشته باشند.
روحانی همان روز به دستور آیت‌الله خامنه‌ای مبنی بر تقویت شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد و گفت: «این دستور اخیرا صادر شده است.»
جریان فعال کردن شبکه ملی موجب قطعی‌های این‌چنینی در روزهای آینده خواهد بود و به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی سعی دارد در آینده‌ای نه چندان دور و با شروع اعتراضات مردمی که بنا به گفته کارشناسان، ممکن است به زودی بار دیگر از سر گرفته شوند، بتواند هرچه سریع‌تر اینترنت را قطع و با تجهیز هرچه بیشتر شبکه ملی اطلاعات، اتفاقاتی را که در پیش هستند، کنترل کند.
مطالب مرتبط:
آزمایش‌های جدید شبکه ملی اطلاعات و قطعی‌های مجدد اینترنت
دومین پروژه سازمان «اتحاد برای ایران»؛ دسترسی آسان مردم ایران به اطلاعات آزاد و اینترنت
معنای امنیت دیجیتال در ایران؛ افشای اطلاعات کاربران از سیب‌اپ تا تلگرام و ثبت احوال
روایت شهروندان از سرعت پایین اینترنت و کلاس‌های آنلاین
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر