به تازگی وزیر کشور ایران گفته است که بیشتر «کودکان کار»، مهاجران افغانستانی هستند. بنا به اظهارات او، قرار شده است در تعامل با مقامات افغانستانی، این کودکان شناسایی و به کشور خود بازگردانده شوند؛ ادعای دیگری که نشان می‌دهد به جای حل معضلات فراوان مهاجران در ایران، مقامات جمهوری اسلامی باز هم می‌خواهند با پاک کردن صورت مساله، مشکلات را حل و فصل کنند.
سخن‌گوی وزارت خارجه افغانستان می‌گوید کار شناسایی این کودکان انجام شده است. از سوی دیگر، مسوول بخش کودکان «کمیسیون حقوق بشر» افغانستان از تبعیض و بدرفتاری با مهاجران در ایران می‌گوید.
***
دوازدهم مرداد ۱۳۹۹، «عبدالرضا رحمانی فضلی»، وزیر کشور ایران در حاشیه جلسه «شورای اجتماعی» این کشور گفت بیشترین کودکان کار، افغانستانی‌ها هستند که قرار شده است در هماهنگی با مقامات افغانستان، ضمن شناسایی، به این کشور بازگردانده شوند.
در عین‌حال، وزارت خارجه افغانستان گفته پروسه شناسایی و ثبت هویت کودکان کار افغانستانی آغاز شده است. نهادهای حقوق بشری اما ضمن یادآوری تبعیض‌ها و مشکلات مهاجران افغانستانی در ایران، برخورد جمهوری اسلامی با آن‌ها را مورد انتقاد قرار داده‌اند.
«گران هیواد» سخن‌گوی وزارت خارجه افغانستان در گفت‌وگو با «ایران وایر» تصریح کرد که سفارت این کشور در ایران، ضمن بازدید از چندین مکان نگهداری کودکان کار در تهران، روند شناسایی و ثبت هویت آن‌ها را آغاز کرده است: «مرحله بعدی این است که این کودکان تثبت هویت شوند تا مشخص شود چند نفرشان افغانستانی هستند. سپس اطفالی که خانواده‌هایشان در ایران زندگی می‌کنند، به آن‌ها تحویل داده شوند. آن‌هایی را که خانواده‌هایشان در افغانستان زندگی می‌کنند و توسط قاچاق‌بران به ایران برده شده‌اند هم به افغانستان برگردانده و به خانواده‌هایشان سپرده خواهد شدند.»
کودکان افغانستانی بسیاری در ایران به دلیل تبعیض‌های مختلف، از تحصیل بازمانده یا ناچار شده‌اند به کار مشغول شوند تا در تامین معیشت خانواده کمک کنند. در کنار این کودکان اما شماری هم هستند که در کودکی به ایران آورده می‌شوند تا کار کنند. حالا در شرایط شیوع ویروس کرونا، وضعیت کودکان کار نگران‌کننده شده است.
«نجیب‌الله زدران ببرک‌زی»، مسوول بخش کودکان کمیسیون حقوق بشر افغانستان به «ایران‌وایر» گفت که بارها از حکومت افغانستان خواسته‌اند از قاچاق کودکان به کشورهای همسایه جلوگیری کند: «بسیاری از کودکان به‌خاطر کار به‌گونه‌ای غیرقانونی به کشورهای همسایه می‌روند. معلوم نیست که کارفرمای آن‌ها چه نوع انسانی هستند یا کودکان در چه محیطی کار می‌کنند. به همین خاطر، خطراتش زیاد است. از طرفی، هر چه قدر فاصله میان محل کار و زندگی کودکان کار بیشتر باشد، آسیب‌پذیری آن‌ها هم بیشتر است. برای همین، وضعیت کودکان کار افغانستانی در ایران که خانواده‌هایشان در افغانستان هستند، به طور جدی نگران‌کننده است.»
این فعال حقوق بشر با ذکر نمونه‌هایی از برخورد کارفرمایان با مهاجران در ایران می‌گوید که آن‌ها به دلایل مختلف، از جمله بالا بودن دستمزد کارگران بومی، بدون در نظر داشتن کنوانسیون‌های بین‌المللی و با زیر پا گذاشتن ارزش‌های انسانی، ترجیح می‌دهند که کودکان افغانستانی را با دستمزد پایین استخدام کنند و کار بیشتری از آن‌ها بکشند: «از طرف دیگر، کودکانی که قاچاق می‌شوند، با خطرات بسیاری مثل دزدیده شدن، بهره‌برداری جنسی و دیگر انواع خشونت روبه‌رو هستند.»
با وجود گزارش‌های مختلف حقوق بشری و اعتراض‌های نهادهای مختلف در این حوزه نسبت به قاچاق کودکان افغانستانی، حکومت تاکنون نتوانسته است جلوی این فاجعه را بگیرد.
به گفته نجیب‌الله زدران ببرک‌زی، نیروهای مستقر مرزی در شهرهایی مثل «اسلام‌قلعه»، «زرنج» و «تورخم» بارها آثار ضرب و شتم بر تن کودکان را گزارش کرده‌اند: «گاهی اجساد این کودکان به افغانستان آورده می‌شود که زیر کار سخت، جان داده‌اند.»
از نظر او، راه‌حل درست برای مقابله با این شرایط، فراهم کردن اشتغال برای خانواده‌های این کودکان است تا مجبور نشوند به دلیل فقر، فرزندان‌شان را آواره کرده و در معرض خشونت و خطر قرار دهند: «ما دولت‌ها را از این فاجعه آگاه کرده‌ایم. حالا وظیفه آن‌ها است که مصونیت اجتماعی و فردی کودکان را فراهم آورند. باید جلوی مافیای قاچاق کودکان را گرفت.»
جمهوری اسلامی در تلاش است تا بتواند با تصویب مصوبه‌ای، از فعالیت کودکان کار افغانستانی در خیابان‌ها جلوگیری کند. در عین حال، فقر، بی‌کاری، ناامنی و اعتیاد، وضعیت کودکان را در افغانستان برهم زده است و در خیابان‌های این کشور هم کودکان کار بسیاری دیده می‌شوند. چه بسیار کودکان که در حال حاضر در شهرهای مختلف افغانستان زباله‌گردی می‌کنند.
اگرچه تاکنون نهادهای حقوق بشری بسیاری در افغانستان این مساله و خطرات ناشی از کار خیابانی برای کودکان را به مقامات این کشور گوشزد کرده‌اند اما به نظر می‌رسد آن‌چه اتفاق می‌افتد، نه اشتغال که آوارگی بیشتر و فقر است؛ مساله‌ای که می‌تواند کودکان بیشتری را در معرض خطر کار در خیابان و قاچاق قرار دهد.
مطالب مرتبط:
نیم میلیون جامانده از کودکی؛ بازخوانی آمار کودکان کار در ایران
سوءاستفاده جنسی از کودکان کار؛ مخفیانه و گسترده
دولت کودکان کار را از خانواده‌ها می‌گیرد؛ حل صورت مسئله به جای ریشه‌یابی
آن سوی خبر: زیباسازی شهری به بهانه سامان‌دهی کودکان خیابانی
حقوق كودكان كار در زباله هاي شهرداري تهران
کسی منتظر این بچه‌ها نیست؛ کودکان کار، قاچاق، قرنطینه و رد مرز
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر