تاریخ ایران و جهان به زندگی و سرنوشت چهره‌ها گره خورده است. هر یک خشتی گذاشته‌اند تا سقفی پدیدار شود؛ خشت‌هایی که گاه به قیمت زندگی و جان‌شان تمام شده است. در این معماری عظیم، زنان و مردان بسیاری نقش آفریده‌اند.
از سوی دیگر، در تاریخ جهان بسیاری از زنان و مردان نیز به دلیل استعداد شگرف‌شان برای تخریب و نابودی ساخته‌های دیگران، «تأثیرگذار» نام‌گرفته‌اند.
زنان ایرانی، نویسنده برگ‌های بسیاری از کتاب تاریخ ۲۰۰ سال اخیر ما بوده‌اند؛ چه به دلیل تأثیر مثبت بسیاری از آن‌ها در افزایش آگاهی عمومی، کاهش تبعیض علیه زنان، ارتقای سواد و موقعیت اجتماعی، مقابله با فشارهای مذهبی، مشارکت در پروژه‌های علمی، سیاست‌ورزی، موسیقی و سینما و چه به دلیل تأثیر بعضی از آن‌ها در تشویق به خشونت، گسترش جهل و جزم‌اندیشی و سوءاستفاده از قدرت مالی و اقتصادی در جهت منافع خود.
مجموعه «زنان تأثیرگذار» «ایران‌وایر» یک مقدمه است. افرادی که نام‌شان در این فهرست آمده است، نماینده برخی اقشار جامعه هستند که هر روز در ایران و کشورهای دیگر بر زندگی خانواده و اجتماع خود تأثیر می‌گذارند. بدیهی است که همه فعالیت‌ها و یا تمام افراد حاضر در این مجموعه مورد تأیید «ایران‌وایر» نیستند اما تأثیرگذاری هیچ‌یک از افراد این لیست را نمی‌شود کتمان کرد.
این لیست، دومین سری سلسله بیوگرافی‌های زنان تأثیرگذار ایران است که به‌مرور تکمیل می‌شود. از مخاطبان «ایران‌وایر» درخواست داریم تا پیشنهادات خویش را برای غنای این مجموعه با ما در میان بگذارند.
***
بازار زعفران، آن هم زعفران اعلای ایرانی، در جهان ناشناخته نیست. استان خراسان رضوی در سالیان گذشته قطب تولید زعفران در ایران و جهان بوده است و صادرات آن به کشورهای مختلف می‌تواند در صورت بهینه‌سازی روش‌های بسته‌بندی و توزیع به یکی از منابع درآمد غیرنفتی ایران تبدیل شود؛ کاری که یک زن جوان کارآفرین در ایران برای انجامش کمر همت بسته است.
«ندا تقوی» زن جوانی است که در این وادی پا نهاده و با راه‌اندازی یک پروژه کشت و برداشت ارگانیک زعفران بدون کودهای شیمیایی، نام یکی از روستاهای خراسان رضوی را ثبت جهانی کرده است؛ روستای «سنو» از توابع شهرستان گناباد.
ندا تقوی ۴۲ ساله، تاجر بازار زعفران است. او با داشتن ایده‌ای نوین و تکیه بر دانش روز موفق شده است ظرفیت‌های منطقه آبا و اجدادی خود، یعنی گناباد خراسان را بشناسد و با استفاده از آن‌ها به کارآفرینی در روستایی کوچک به نام «سنو» بپردازد.
ندا به نقش خانواده و به خصوص مادرش در راه‌اندازی این کسب‌وکار تاکید می‌کند و می‌گوید: «این پروژه مدیون نقش مادری است و مادرم، مادر این مجموعه بوده است. خانواده باید پشت سر جوانش باشد و از تفکرات و استراتژی او حمایت کند.»
ندا فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد در رشته مدیریت کسب‌وکار یا MBA است. او از تهران به روستای سنو در شهرستان گناباد خراسان رضوی رفته و پس از تلاشی هفده ساله و خستگی‌ناپذیر امروز برای ۷۰۰ کشاورز زعفران‌کار ایجاد اشتغال کرده است. ۴۵۰ هکتار زمین در اختیار این کشاورزان است که برای کشت زعفران ارگانیک آماده‌سازی شده‌اند.
این کارآفرین جوان علاوه بر امر صادرات زعفران به کشورهای اروپایی و آمریکایی، از سال ۱۳۹۲ کار خود را گسترش داده و ساخت محصولات غذایی و دارویی از گیاه زعفران را هم مورد توجه قرار داده است.
ندا تقوی می‌گوید: «هدف اصلی من در راه‌اندازی روستای سبز سنو، ایجاد اشتغال برای زنان و توانمندسازی آن‌ها است. کاشت و برداشت زعفران بر نیروی زنان ساکن در مناطقی مثل گناباد استوار است و مردان در این حرفه نیروهای کمکی هستند. در کنار احیا و ساخت مزارع سبز و تولید زعفران ارگانیک، کارگاه‌های قالی‌بافی، گلیم‌بافی و پارچه‌بافی راه‌اندازی کرده‌ایم و این هنرها را به زنان داوطلب در این منطقه آموزش می‌دهیم. بعد از این مرحله هم قصد داریم دارهای قالی را در اختیار آن‌ها قرار دهیم تا به تولید قالی بپردازند.»
بنا بر تعریفی که ندا ارائه می‌دهد، روستای سبز روستایی است که بر اساس شاخص‌های بین‌المللی با محیطزیست سازگار است، از مواد شیمیایی برای تولید محصول استفاده نمی‌کند و مخاطرات زیست‌محیطی ایجاد نمی‌کند؛ درست آن‌طور که او دارد در روستای سنو فعالیت می‌کند.
به گفته خانم تقوی کسب‌وکار راه‌اندازی‌شده در روستای سنو به لحاظ بهره‌وری از منابع آبی و منابع انسانی بر اساس استانداردها عمل کرده و باعث ارتقای محیطزیست منطقه شده است.
ندا تقوی می‌گوید آلودگی‌های کشت و تولید زعفران بنا بر بررسی‌هایی که انجام شده‌اند بالاست و همین امر باعث شده بود، پیش‌تر مشتری‌های خارجی از خرید محصولات تولیدی ایران، علی‌رغم کیفیت بالا، اجتناب کنند: «از همین‌جا به ایده تولید محصول سالم و ارگانیک رسیدم و به همین دلیل با تاسیس شرکتی دانش‌بنیان و استفاده از نظرات بیش از۱۵۰مشاور به سمت علمی کردن تولید حرکت کردیم و اصلاح الگوی کشت و تولید را پی گرفتیم.»
این زن جوان در ۵ سال نخست فعالیتش در زمینه اصلاح محصول و تولید بدون آلاینده زعفران در روستای سنو، بیش از ۱۵۰ میلیون تومان تنها برای راه‌اندازی مدرسه آموزش منابع انسانی هزینه کرده است؛ چرا که معتقد است: «نیروی انسانی کارآمد اصل اول پیشرفت هر کسب‌وکاری است.» او در این مدرسه کارگاه‌‌هایی برای حذف نهاده‌های شیمیایی برگزار کرده، شرکت‌کنندگان را با روش‌های بیولوژیک و سالم کشت آشنا کرده است و کودهای ارگانیک را تهیه و در میان کشاورزان توزیع می‌کند.
راه‌اندازی مزارع تولید ارگانیک زعفران توسط این زن موفق ایرانی باعث شده است، هم زنان ساکن این منطقه به لحاظ اجتماعی رشد کنند و هم نرخ مهاجرت روستاییان به شهرها تا اندازه‌ای کاهش پیدا کند. خانم تقوی بر این باور است که وقتی کسب‌وکاری وجود داشته باشد و درآمدی از آن حاصل شود، دیگر دلیلی وجود ندارد که اهالی زندگی خود را رها و به شهر مهاجرت کنند.
ندا البته از کارشکنی‌هایی هم که در این مسیر بر سر راهش وجود داشته است، غافل نیست: «گاهی مدیران و کسانی که من انتظار داشتم به واسطه شناخت‌شان از فضا، دید مثبت‌تری به این کاری که انجام می‌دهم داشته باشند، حرفهای ناامیدکننده‌ای زدند. برای همین من تصمیم گرفتم تا جایی که ممکن باشد با تکیه بر نیروی انسانی روستایی و به دور از حواشی ادارات و نهادها کار را پیش ببرم، تا جایی که روز افتتاحیه بخشدار آن منطقه اذعان داشت که از احداث چنین پروژه‌ای اصلا خبر نداشته است.»
این زن جوان اما در همه سال‌های فعالیت حرفهای خود نگاهی رو به جلو داشته است و می‌گوید که زعفران را برای پایه‌گذاری کسب‌وکار خود، با مطالعه و تحقیق انتخاب کرده است: «زعفران محصولی استراتژیک است. محصولی است که ایران در آن مزیت مطلق دارد. کافی است نگاهی به آمارهای تولید زعفران بیندازیم. ایران سالانه بیش از ۲۵۰ تن زعفران تولید می‌کند. این رقم در سایر کشورهای تولیدکننده این محصول مجموعا سالانه شش تن است. از سوی دیگر یک کیلوگرم گل زعفران ۲۲۰۰ عدد است. یعنی ۲ هزار و ۲۰ بار نیروی انسانی باید این گل‌ها را بشکافد و کلاله‌ها را درآورد برای خشک شدن. از هر کیلوگرم گل زعفران حدود ۱۰ گرم زعفران به دست می‌آید؛ یعنی کمی بیشتر از دو مثقال. بنابراین جای ایجاد مشاغل جانبی برای این محصول بی‌شمار است. حداقل استان خراسان به عنوان جایگاه اصلی کشت زعفران، نباید با بحران اشتغال مواجه باشد.»
ندا تقوی اما می‌گوید علی‌رغم همه زحمتی که در این سال‌ها کشیده است، تا موفقیت فاصله دارد: «من زمانی خودم را یک زن موفق می‌نامم که بتوانم کفه ترازو را هر چه بیشتر به سمت کشاورز ایرانی، پایین بیاورم. این اتفاق هنوز نیفتاده است. ما در بسته‌بندی و توزیع محصول هنوز ضعف داریم. زعفران ایران در امارات متحده عربی و اسپانیا بسته‌بندی می‌شود. همه تلاش من این است که قیمت زعفران ایران به قیمت جهانی نزدیک شود. چون قیمت کنونی زعفران ایران، برای من درد بزرگی است. من صادرکننده بوده‌ام و هستم، اما صادرات با این قیمت ناراحت‌کننده است.»
خانم تقوی حالا در روستای سبز سنو ۶۰ نفر را به صورت مستقیم به کار مشغول کرده و برای ۲۳۰ نفر نیز به صورت غیرمستقیم ایجاد اشتغال کرده است. این نیروها عمدتا زن هستند و او می‌گوید پروژه بعدی‌اش راه‌اندازی و توسعه نهادی صنعتی است و برای بیش از ۱۰۰ نفر اشتغال ایجاد خواهد کرد.
ندا تقوی می‌گوید زن بودن در این مسیر خودش به تنهایی یکی از مشکلات کارآفرین شدن در ایران است: «هر زنی که قرار است به یک زن موفق و یک کارآفرین تبدیل شود باید چند برابر یک کارآفرین مرد تلاش کند، چون مسیرها برای زنان هنوز ناهمواری‌های زیادی دارد. من به شخصه در این مسیر خیلی سختی کشیده‌ام؛ از رفتن به روستا و ترغیب کشاورزان به انجام کار ارگانیک گرفته تا تلاش برای راه‌اندازی پروژه واحد صنعتی تولید فرآورده‌های غذایی و دارویی از زعفران.»
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر