«نسرین ستوده»، وکیلی که از خرداد ۱۳۹۷ در زندان «اوین» به سر می‌برد، به طور ناگهانی روز ۲۹ مهر ۱۳۹۹ از بند زنان این زندان به زندان «قرچک» ورامین منتقل شد. آیا این انتقال ناگهانی، قانونی است؟
***
نسرین ستوده، وکیلی که از خرداد ۱۳۹۷ در زندان اوین به سر می‌برد، به طور ناگهانی روز ۲۹ مهرماه از بند زنان زندان اوین به زندان قرچک ورامین منتقل شد.
روابط عمومی اداره کل زندان‌های استان تهران یک روز بعد، طی بیانیه‌ای علت این انتقال را اجرای حکم جرم عمومی ستوده و اجرای «قانون تفکیک جرایم» در زندان‌ها عنوان کرد.
در این بیانیه آمده است: «با توجه به این که حکم اخیر این فرد قطعی شده و محکومیت ۱۲ سال حبس لازم‌الاجرا است، وی به قرچک منتقل شد.»
مسوول روابط عمومی اداره کل زندان‌های استان تهران به «فارس»، خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران، این انتقال را مربوط به ماده ۱۳۴ «قانون مجازات اسلامی» و «آیین‌نامه تفکیک جرایم و طبقه‌بندی زندانیان» دانسته و گفته است: «باتوجه به ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات اشد در خصوص این زندانی لحاظ می‌شود. بنابراین، با ادغام دیگر موارد محکومیت وی، مجازات ۱۲ سال حبس برای او لحاظ می‌شود.»
او در ادامه گفته است: «به استناد بند ب ماده هفت آیین‌نامه نحوه تفکیک و طبقه‌بندی زندانیان، مصوب نهم آذر ۱۳۸۵، زندانیان با محکومیت در یکی از جرایم عمومی که متوجه نسرین ستوده نیز می‌شود، صلاحیت نگهداری در بند امنیتی را ندارند.»
در حالی چنین استدلال‌هایی برای انتقال نسرین ستوده بیان شده است که «رضا خندان»، همسر او روز سه‌شنبه ۲۹ مهر در توییتر خود خبر داد نسرین ستوده را با قول اعزام به بیمارستان، به زندان قرچک منتقل کرده‌اند.
خندان در توییتی نوشت: «امروز ماموران بند عمومی زندان اوین نسرین را صدا زدند که آماده شود تا او را به بیمارستان اعزام کنند. اما پس از خروج از زندان، او را مستقیما به زندان قرچک منتقل کردند.»
براساس نوشته همسر ستوده، این وکیل طبق نظر متخصصان باید برای معاینه فوری و آنژیوگرافی به بیمارستان منتقل می‌شد.
رضا خندان با ابراز نگرانی از وضعیت همسرش، در ادامه توییت خود نوشته است: «به دروغ او را به زندان قرچک منتقل کرده‌اند که از نظر بهداشت و درمان و شرایط نگهداری زندانی، از بند زنان زندان اوین به مراتب بدتر است.»
نسرین ستوده در خرداد ۱۳۹۷ در منزلش بازداشت و پس از آن، به هفت اتهام «تبلیغ علیه نظام»، «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی»، «توهین به رهبری»، «عضویت در مرکز مدافعان حقوق بشر»، «عضویت در گروه لگام(کارزار لغو گام به گام مجازات اعدام)»، «اخلال در نظم عمومی» و «تشویق مردم به فساد»، در مجموع به ۳۳ سال زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شد.
بیشترین مجازات او مربوط به اتهام تشویق مردم به فساد بود که بابت آن به ۱۲ سال حبس محکومش کردند. با این حال، در اسفند ۱۳۹۷، پس از این که حکم سنگین ۳۳ سال زندان او رسانه‌ای شد، «محمد مقیسه»، قاضی پرونده در گفت‌وگویی اعلام کرد حکم نهایی این وکیل، هفت سال زندان است.
او در توضیح گفت پنج سال برای اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی و دو سال برای اتهام توهین به رهبری.
حالا یک سال و نیم پس از این اظهارنظر، روابط عمومی اداره کل زندان‌های استان تهران می‌گوید او برای اجرای بیشترین مجازات خود، یعنی تشویق مردم به فساد که جرم عمومی است، به زندان قرچک منتقل شده است.
اما این سوال مطرح است که چرا پس از تایید حکم، نسرین ستوده برای اجرای حکم تشویق مردم به فساد که جرم عمومی است، به زندان قرچک منتقل نشد و این انتقال با سروصدا و یک سال و نیم پس از صدور حکم انجام شده است؟
«محمد مقیمی»، یکی از وکلای نسرین ستوده یک روز پس از انتقال موکلش، در یادداشتی در تلگرام خود نوشته است: «مشخص شد که اظهارات قاضی محمد مقیسه مبنی بر محکومیت بانو نسرین ستوده به هفت سال حبس، کذب بوده و در تمام این مدت، قوه قضاییه در صدد قلب حقیقت بوده است و متاسفانه برخی در داخل و خارج نیز بدان دامن می‌زدند.»
سوال دیگر این است که اگر برای اجرای قانون، این وکیل دادگستری به زندان قرچک منتقل شده است، چرا به خود او دروغ گفته و با عنوان انتقال به بیمارستان، وی را از اوین خارج کرده‌اند.
چرا پس از سال‌ها قانون‌شکنی و عدم اجرای تفکیک جرایم، به یک باره این قانون برای نسرین ستوده اعمال می‌شود؟ سال‌ها است که بسیاری از زندانیان امنیتی و سیاسی برای فشار و شکنجه بیشتر، در بندهای با زندانیان پرخطر نگهداری می‌شوند و علی‌رغم درخواست‌های خود و خانواده‌هایشان، در روندی غیرقانونی، از انتقال آن‌ها به بند امنیتی و اجرای قانون تفکیک جرایم جلوگیری می‌کنند.
محمد مقیمی در ادامه یادداشت خود نوشته است: «از زمان تصویب آیین‌نامه تفکیک جرایم، وکلا و فعالان همواره به آن استناد کرده و خواستار اجرای آن شدند اما قوه قضاییه آن را نادیده می‌گیرد و به صورت غیرقانونی زندانیان سیاسی (امنیتی) را برای اذیت و آزار به زندان شهرری تبعید می‌کند. طُرفه آن که اینک بدان استناد کرده و مدعی اجرای آن هستند.»
این وکیل در ادامه آورده است: «اگر مجرمان جرایم عادی باید برابر این آیین‌نامه از زندانیان امنیتی تفکیک شوند، برابر ماده ۳۰۳ قانون آیین دادرسی کیفری، صلاحیت دادگاه انقلاب نیز احصاء شده و این دادگاه صلاحیت ذاتی رسیدگی به جرایم عادی را ندارد و باید پرونده بانو نسرین ستوده و دیگر متهمان از حیث اتهامی که در صلاحیت دادگاه انقلاب نبوده، به دادگاه عمومی ارجاع می‌شد که با وجود ایراد صلاحیت از سوی وکلا، با این مغلطه که قضات دادگاه‌های انقلاب دادرس دادگاه‌های عمومی نیز هستند، این ایراد رد می‌شود. حال آن که ایراد متوجه صلاحیت ذاتی دادگاه انقلاب است و نه صلاحیت قضات آن.»
از همه مهم‌تر، براساس همان قانون تفکیک جرایم، چرا باید یک وکیل و فعال حقوق بشر که باقی اتهامات این پرونده و پرونده‌های قبلی وی همگی امنیتی و سیاسی هستند، در زندان قرچک در کنار مجرمانی با جرایم مواد مخدر، قتل و ... نگهداری شود؟ آیا این چیزی جز اذیت و آزار بیشتر این وکیل و ترساندن بقیه وکلا و فعالان حقوق بشر نیست؟!
محمد مقیمی، وکیل نسرین ستوده در انتهای نوشته خود، مسوولیت سلامتی موکلش را برعهده جمهوری اسلامی و رهبر ایران گذاشته و آورده است: «انتقال موکلم به زندان شهرری با هدف اذیت و آزار وی و خانواده‌اش صورت گرفته است. با توجه به بیماری قلبی موکلم و پیامدهای اعتصاب غذا بر سیستم ایمنی بدن ایشان و شیوع گسترده ویروس کرونا در زندان‌ها، مسوولیت جان موکلم برعهده کل نظام مقدس جمهوری اسلامی، به ویژه رهبر و روسای سه‌گانه است.»
رضا خندان به «ایران‌وایر» می‌گوید به دلیل این که انتقال همسرش به دروغ و به بهانه رفتن به بیمارستان انجام شده، او فاقد وسایل شخصی خود در زندان جدید است: «نسرین حتی یک جفت جوراب اضافه در این فصل سرما با خودش ندارد. وقتی شما چند سال در جایی زندگی کنید، برای خودتان یک جور زندگی می‌سازید و وسایلی دارید اما نسرین الان همه وسایلش را در اوین جا گذاشته است.»
او در انتقاد به گفته مسوول روابط عمومی سازمان زندان‌ها می‌گوید: «مگر در حال حاضر فقط در زندان قرچک زندانیان با جرایم عمومی حضور دارند؟ در حال حاضر "کایلی مورگیلبرت"، شهروند استرالیایی که به اتهام جاسوسی حکم گرفته، در زندان قرچک و هم‌اتاقی نسرین است. این نقض کامل صحبت مسوول روابط عمومی سازمان زندان‌ها است. ضمن این که همیشه در همه زندان‌های ایران همه جور زندانی وجود دارد و هیچ وقت علی‌رغم درخواست‌ها، تفکیک جرایم انجام نشده است.»
رضا خندان تاکید می‌کند انتقال همسرش یک سال و نیم پس از صدور حکم به زندان قرچک فقط برای آزار او است: «یکی از راه‌های آزار زندانیان، انتقال آن‌ها به زندان‌های دیگر است. این برای کسی که مدتی طولانی به یک جا عادت کرده است، فشار شدیدی وارد می‌کند. لابد مقامات به دلیل اعتصاب غذای نسرین که سروصدای زیادی را ایجاد کرده است، خواسته‌اند او را تنبیه کنند. این هر از گاهی برای برخی از زندانیان اتفاق می‌افتد و اصلا بحث سر اجرای قانون تفکیک جرایم نیست.»
«عثمان مزین»، وکیل دادگستری ساکن ایران به نکته دیگری اشاره می‌کند. او به «ایران‌وایر» می‌گوید: « زندانی باید در زندانی نگهداری شود که اقامتگاه وی و خانواده‌اش در آن محل است؛ مگر این که فرد به تبعید محکوم شده باشد. در فرضی که فرد فاقد محکومیت تبعید باشد، تردیدی در ضرورت اجرای حبس در اقامتگاه زندانی وجود ندارد و خارج کردن زندانی از زندان محل اقامت خانواده‌اش دارای هیچ مبنای قانونی نیست.»
«محمدحسین آقاسی»، وکیل پرونده‌های حقوق بشری در ایران به «ایران‌وایر» می‌گوید: «من امروز وقتی این خبر را شنیدم، برای خانم ستوده بسیار نگران شدم که مبادا در آن‌جا برایش اتفاق ناگواری پیش بیاید. به هیچ وجه در شان و شخصیت ایشان نمی‌گنجد که خارج از زندان سیاسی و امنیتی نگهداری شود.»
محمدحسین آقاسی در تحلیل این جابه‌جایی و حکم جدید خانم ستوده می‌گوید: «ما پیش از این مواردی مانند "آتنا دائمی" و "گلرخ ایرایی" را داشتیم که محکوم به جرم عمومی نبودند ولی مسوولان زندان که از دست آن‌ها شاکی بودند، برای تنبیه، آن‌ها را برای مدتی به زندان قرچک فرستادند.»
«حسین رییسی»، حقوق‌دان ساکن کانادا انتقال نسرین ستوده به بند زنان زندان قرچک ورامین را به دلیل کاهش فعالیت موثر ستوده در بند زنان زندان اوین می‌داند. او می‌گوید: «اما به نظرم اشتباه می‌کنند. زندانی آزاده هرجا برود، موثر خواهد بود.»
انتقال «نرگس محمدی» فعال حقوق بشر از زندان اوین به زندان زنجان، «محمد حبیبی» معلم و فعال صنفی از زندان اوین به «زندان تهران بزرگ»(فشافویه)، «فرهاد میثمی» فعال سیاسی و مدنی از زندان اوین به زندان «رجایی‌شهر» و نیز آتنا دائمی و گلرخ ایرایی از زندان اوین به زندان قرچک ورامین، از نمونه‌های این موارد نقض حقوق بشر و آزار و اذیت زندانیان هستند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر