تا انتخابات ریاست جمهوری در ایران هفت ماه باقی مانده است. به دلیل رخدادهای خونین سه سال اخیر، اقتصاد بحران‌زده فعلی و وعده‌های عملی‌نشده گمان نمی‌رود که میزان مشارکت در این انتخابات بالا باشد؛ با این حال بحث و جدل انتخابات در بین محافظه‌کاران داغ است و هر روز خبر و مصاحبه‌ای از سوی آنان منتشر می‌شود. نامزدهای احتمالی هم که مطرح می‌کنند یا سپاهی‌اند یا مورد حمایت سپاه. با این حال یک فرمانده سپاه می‌گوید رئیس جمهور شدن سپاهیان ترس ندارد.
تازه‌ترین اظهار نظر درباره انتخابات ۱۴۰۰ از زبان یک سپاهی بیان شده است. با این مضمون که رئیس جمهور شدن سپاهی‌ها ترس ندارد.
«اسماعیل کوثری»، مشاور فرمانده کل سپاه، از ریاست جمهوری سپاهیان دفاع کرده و به خبرآنلاین گفته است: «سیاسیونی که ۴۰ سال مسئولیت به عهده گرفتند چه کار کردند؟»
کوثری همچنین انتقاد کرده که چرا به جای «بچه‌های سپاه» می‌گویند «نظامی‌ها» قصد ورود به انتخابات را دارند: «نمی‌دانم چرا بعضی‌ها می‌خواهند جنگ روانی راه بیندازند و بگویند نظامی؟ منظور آنها بچه‌های سپاه هست.»
اسماعیل کوثری از عملکرد سپاه، چه در زمینه اصلی کارش یعنی نظامی، چه در حوزه‌های اقتصادی و فعالیت عمرانی، به شدت دفاع کرده و حتی گفته «سواد برخی برادران سپاه از آقایانی که خودشان را سیاسی می‌دانند بیشتر است».
شکل و روح قانون
ممنوعیت ورود نظامیان به عرصه سیاست یک اصل پذیرفته در تمامی کشورهای دارای حاکمیت مدنی است. رهبری حاکمیت سیاسی تنها در کشورهایی به دست نظامیان است که ذیل حکومت نظامی می‌گنجند.
در جمهوری اسلامی نیز منع صریح «روح‌الله خمینی» باعث شد این موضوع در قوانین و مقررات بازتابی جدی‌تر داشته باشد.
خمینی چندین بار به «فسادآور» بودن ورود نظامیان به این عرصه سخن گفت و در وصیتنامه‌اش نیز تاکید کرد: «قوای مسلح مطلقاً، چه نظامی و انتظامی و پاسدار و بسیج و غیر اینها، در هیچ حزب و گروهی وارد نشده و خود را از بازی‌های سیاسی دور نگه دارند.»
در قوانین و مقررات مربوط به نیروهای مسلح ایران چندین مورد را می‌توان یافت که صراحتا بر ممنوعیت حضور آنان در عرصه سیاسی و انتخاباتی تاکید می‌کند. این ممنوعیت در ماده ۴۰ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، ماده ۴۷ اساسنامه سپاه پاسداران، ماده ۱۶ قانون استخدامی سپاه پاسداران، ماده ۲۹ قانون ارتش، و ماده ۱۶ قانون استخدام نیروی انتظامی ذکر شده است.
آن اظهارات و این مقررات باعث شده بود مداخلات سپاه در عرصه سیاست پوشیده‌تر و گاه به گاه باشد. با این حال از اواسط دهه ۷۰ این دخالت آشکارتر شد. یکی از مهم‌ترین‌هایش نامه فرماندهان سپاه به «محمد خاتمی» رئیس جمهور وقت، بود.
اما با گسترش فعالیت‌های اقتصادی سپاه، دخالت این نیرو در سیاست نیز رفته رفته توجیه شد و از تابو بودن درآمد. تا جایی که فرماندهان سپاه در سال‌های اخیر به توجیه قوانین و مقررات روی آورده و گفته‌اند منظور از این ممنوعیت یادشده در قوانین این است که نباید با لباس سپاه و همزمان با پست نظامی به عرصه سیاست وارد شد.
اسماعیل کوثری که سال‌ها از فرماندهان ارشد سپاه بود در دو مجلس هشتم و نهم نماینده شد و پس از آنکه در انتخابات مجلس دهم رای نیاورد، بار دیگر لباس نظامی‌اش را بر تن کرد و مدیریت یکی از مهم‌ترین قرارگاه‌های امنیتی تهران، یعنی «قرارگاه ثارالله»، را در دست گرفت.
کوثری در مصاحبه‌اش با خبرآنلاین همین استدلال رایج در سال‌های اخیر را تکرار کرده و گفته منظور فقط این است که هر کس می‌خواهد نامزد ریاست جمهوری شود باید از مقام قبلی‌اش استعفا کند یا بازنشسته شود و در آن صورت «هیچ مشکلی نیست».
خیز سپاه برای تصاحب پاستور؟
موضوع جذاب بودن ریاست جمهوری برای سپاه اگر زمانی در حد تحلیل و پیش‌بینی بود اکنون دیگر بی‌شمار شواهد و مستند می‌توان برای آن ارائه کرد و نکته جدیدی نیست.
سپاه مدت‌هاست در تکاپوی آن است که مدیریت کلان ایران را به دست بگیرد؛ به ویژه پس از تصاحب قوه مقننه.
حضور فرماندهان سپاه در قوه مقننه از مجالس نهم و دهم روندی صعودی گرفت اما در مجلس فعلی (مجلس یازدهم) چشمگیرتر از همه ادوار شده است. در حال حاضر ریاست مجلس (البته همچون دو دوره قبل از آن) با یک فرمانده پیشین سپاه است، و حدود دوسوم هیات رئیسه مجلس را فرماندهان سپاه و بسیح تشکیل می‌دهند.
از این رو، غیرمنطقی نیست اگر بگوییم سپاه به صرافت افتاده بخت خود برای در اختیار گرفتن قوه مجریه را در این دوره بیازماید.
اگر در گذشته حضور نظامیان در عرصه سیاست تابو بود و دخالت‌ها نیز پوشیده صورت می‌گرفت، اکنون شماری از فرماندهان یا نزدیکان سپاه می‌گویند تنها راه برای رفع مشکلات فعلی سپردن کشور به دست نظامیان است.
حدود دو ماه پیش «محسن رفیق‌دوست»، اولین وزیر سپاه پاسداران، به همین وبسایت خبرآنلاین گفته بود: «الان دلار ۲۶ هزار تومان شده است، شاید اگر یک نظامی بیاید و با قدرت بتواند به مرکب عنان‌گسیخته سرکش افسار بزند بتواند مردم را از این وضع نجات دهد.»
استدلالی که او در تایید حرفش آورد این بود که در جاهای مختلف «به روش نظامی» افراد را برکنار یا تهدید می‌کرده و پس از آن جواب می‌گرفته است.
نام‌های روی میز
عزت‌الله ضرغامی، از فرماندهان پیشین سپاه و رئیس سابق صداوسیما، چندی پیش گفته بود «یک مینی‌بوس آدم» در انتظار رقابت برای ورود به پاستور هستند.
نام خود او به عنوان یکی از افراد این «یک مینی‌بوس آدم» مطرح است.
نام‌های دیگری که مطرح شده، برخی‌شان سابقه عضویت و فرماندهی در سپاه دارند: محمدباقر قالیباف، علی لاریجانی، محسن رضایی، پرویز فتاح، مهرداد بذرپاش سعید محمد و حسین دهقان.
دو نفر آخر هنوز هم مقامی نظامی دارند: یکی فرماندهی «قرارگاه خاتم‌الانبیا» را برعهده دارد و دومی مشاور نظامی رهبر جمهوری اسلامی است.
برخی دیگر از نامزدهای احتمالی که نام‌شان مطرح است نیز روابطی نزدیک با سپاه دارند و بعید نیست، بسته به شرایط، حتی به نامزد اصلی سپاه تبدیل شوند. برخی از این افراد عبارتند از: سعید جلیلی، محمد مخبر، محمد قمی، علی نیکزاد و علیرضا زاکانی.
منازعات این نام‌ها یا هوارانشان با یکدیگر هر روز بی‌پرده‌تر و بی‌محاباتر از قبل می‌شود و اکنون که هفت ماه به انتخابات مانده، انبوهی از انتقادها و رسوایی‌ها و ناسزاها در گروه‌های معروف به «اصولگرا» و «ارزشی» و «عدالتخواه» تولید شده است.
«علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی، در دو سال اخیر مختصاتی از مدیر اجرایی مطلوبش به دست داده است. او ابتدا ترکیب «دولت جوان انقلابی» را بیشتر به کار می‌برد و به تازگی از ترکیب «دولت جوان حزب‌اللهی» بیشتر استفاده می‌کند.
در این میان مجلس یازدهم نیز با سرعت در حال کار بر روی «اصلاح قانون «نتخابات» است که راه را بر عده‌ای مسدود و بر عده‌ای دیگر هموار خواهد کرد.
به هر روی نباید از یاد برد که تقریبا تمامی نظامیانی که در سال‌های گذشته بخت خود را برای ورود به پاستور آزمودند شکست خوردند: از محسن رضایی و محمدباقر قالیباف گرفته تا علی لاریجانی.
کارنامه سپاه پاسداران اگر در سال‌های قبل فقط با انتقادهایی در حد اظهار نظر احمدی‌نژاد (برادران قاچاقچی ما در سپاه) و روحانی (دولت با تفنگ) روبه‌رو می‌شد، در سال‌های اخیر ناکامی‌ها و همچنین سرکوب‌های بیشتری را ثبت کرده است.
انتخابات ریاست جمهوری ایران قرار است ۲۸خرداد۱۴۰۰ برگزار شود و آغاز به کار رئیس جمهور جدید به طور معمول در مرداد است.
مطالب مرتبط:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر