وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران به افغانستان پیشنهاد کرده که شبه نظامیان لشکر فاطمیون را که نیروی قدس شاخه برون مرزی سپاه پاسداران آنها را برای جنگ در سوریه آموزش داده بود، در افغانستان و تحت فرماندهی این کشور به کار بگیرد.آیا این پیشنهاد قابلیت اجرایی دارد؟
***
«محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی به تلویزیون «طلوع» که در افغانستان فعالیت می کند، گفته است: «افغان‌هایی که در کشور سوریه جنگیده‌اند، بهترین نیروهایی هستند که اگر دولت افغانستان تمایل داشته باشد، می‌تواند از این نیروها، برای مبارزه با داعش و حفظ امنیت افغانستان استفاده کند. این نیروها، با سابقه رزم با تروریست‌ها و داعش می‌توانند کمکی به دولت افغانستان باشند.»
پیشنهاد ظریف تکرار طرحی مشابه «حزب‌الله» در لبنان، «حشدالشعبی» در عراق و «انصارالله» در یمن است که گروه‌های شبه نظامی تعلیم دیده از سوی نیروی قدس سپاه هستند و در این کشورها به صورت نیابتی هم‌سو با جمهوری اسلامی ایران عمل می‌کنند. «حسن نصرالله» دبیرکل حزب‌الله لبنان به صراحت گفته است که جمهوری اسلامی منابع مالی و تسلیحاتی این گروه را تامین می‌کند.
حال جمهوری اسلامی از زبان ظریف پیشنهاد داده است که دولت افغانستان اعضای لشکر فاطمیون را تحت فرماندهی خود درآورد و برای کمک به امنیت در داخل مرزهای خود آنها را استخدام کند. پذیرش این پیشنهاد برای دولت افغانستان چنان موانع جدی دارد که اگر استخدام فاطمیون محال نباشد، دست‌کم بسیار بسیار دشوار و موکول به آینده‌ای دور خواهد بود.
لشکر فاطمیون سابقه‌ای دراز در جمهوری اسلامی دارد. در سال‌های ابتدای انقلاب بهمن۱۳۵۷ و جنگ ایران و عراق، بخش «حمایت از جنبش‌های آزادی‌بخش» سپاه پاسداران، گروهی از مهاجران افغانستانی در ایران را در قالب گروهی به نام سپاه محمد گردآورد و آنها را عازم جبهه جنگ با عراق کرد. عراق هم مشابه همین کار را با اتباع «فلسطینی»، «مصری» و «یمنی» در برابر ایران انجام می‌داد.
در اواخر جنگ ایران و عراق این گروه کوچک تبدیل به تیپ شده بود. این گروه شبه نظامی به غیر از «مجاهدین» داخل خاک افغانستان بود که از کمک‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای مبارزه با نیروهای «شوروی» و سپس «طالبان» برخوردار بودند.
پس از پایان جنگ ایران و عراق، جمهوری اسلامی، باقی مانده نظامیان افغانستانی آموزش دیده را برای مبارزه با طالبان به کشورشان فرستاد اما این شبه گروه نظامی در جریان جنگ‌های طولانی داخلی در افغانستان رو به انحلال گذاشت و شیرازه آن به عنوان یک واحد نظامی از هم پاشید.
نزدیک به دو دهه بعد در زمانی که بخش حمایت از جنبش‌های آزادی‌بخش سپاه به نیروی قدس تبدیل شده بود و جمهوری اسلامی برای حمایت از حکومت «بشار اسد» در عملیات نظامی در سوریه شرکت داشت، برخی فرماندهان و جنگجویانی که به افغانستان فرستاده بودند در «تیپ ابوذر» که بازماندگان افغانستانی از جنگ با عراق در داخل ایران بودند، ادغام شدند و گروه فاطمیون شکل گرفت.
گرچه ظریف می گوید که بدنه اصلی فاطمیون از «داوطلبان» افغانستانی که از کشورهای غیر ایران به آن می پیوستند تشکیل شده است، اما عضوگیری فاطمیون از میان مهاجران قانونی و غیرقانونی افغانستان در داخل ایران و عمدتا از استان‌های خراسان رضوی به مرکزیت «مشهد» بود. عضوگیری مهاجران افغانستانی از جمله در برابر وعده‌های مالی جمهوری اسلامی و حل مشکلات اقامتی آنها در ایران صورت می‌گرفت که با چاشنی مذهبی و شعار «دفاع» از اماکن مقدسه شیعه در سوریه همراه بود.
در جریان جنگ در سوریه، شهرهای مختلف ایران از جمله مشهد بارها شاهد تشییع پیکر کشته‌شدگان لشکر فاطمیون از اتباع کشور افغانستان بودند. تعداد قابل توجهی از بدنه لشکر فاطمیون سربازانی زیر سن قانونی هستند که در میان آنها حتی افراد زیر ۱۵ سال دیده شده است.
مطابق قوانین بین‌المللی به این پدیده «کودک سرباز» می‌گویند و نوعی «جنایت جنگی» یعنی از جرائم بزرگ کیفری بین‌المللی است که پیگیری از سوی دادگاه بین‌المللی کیفری و شورای امنیت سازمان ملل را دارد. تصاویری از حضور کودکان حتی در همایش لشکر فاطمیون در مشهد هم منتشر شده است.
واداشتن کودکان به حضور در میادین نظامی نه تنها خلاف مقررات بین‌المللی ایران که در تضاد با تعهدات حقوقی دولت افغانستان در دادگاه بین‌المللی کیفری است و ممکن است در صورت حضور سازمان‌یافته فرماندهان این کودکان و نوجوانان در خاک افغانستان باعث به جریان افتادن تعقیب بین‌المللی آنها شود که یک مشغله تازه برای دولت افغانستان است.
به جز اینکه به‌کارگیری لشکر فاطمیون در داخل افغانستان که نظامیان تحت امر یک کشور خارجی تلقی می‌شوند، تا چه حد می‌تواند مطابق یا خلاف سیاست‌های دفاعی و امنیتی آن کشور باشد، لشکر فاطمیون از سوی ایالات متحده گروه حامی تروریسم شناخته و تحریم شده است.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی قدس شاخه برون‌مرزی آن که موسس و تجهیزکننده لشکر فاطمیون است از سوی «آمریکا» نهاد خارجی تروریستی شناخته شده‌اند. به دلیل توافق‌نامه امنیتی که دولت افغانستان با دولت آمریکا دارد، به‌کارگیری نیروی آموزش دیده خارجی در افغانستان که در فهرست گروه‌های حامی تروریسم ایالات متحده است، موانع داخلی جدی در افغانستان خواهد داشت.
در ماه‌های گذشته، پرچم گروه فاطمیون در کنار پرچم گروه دولت اسلامی موسوم به «داعش» در افغانستان دیده شده که یک زنگ خطر امنیتی برای دولت این کشور محسوب می‌شود. مقام‌هایی در افغانستان در سال‌های گذشته از به‌کارگیری مهاجران افغان در یک سازمان نظامی خارجی تلویحا انتقاد کرده و به انحلال آن تمایل نشان داده‌اند اما مقام‌های دولتی تاکنون به صورت علنی اظهاراتی علیه این گروه نظامی نکرده‌اند که می‌تواند ناشی از نزاکت سیاسی و پرهیز از تحریک جمهوری اسلامی باشد.
حتی به فرض دور از انتظار، اگر دولت افغانستان متمایل به استخدام اعضای لشکر فاطمیون باشد، موانع جدی حقوقی همچون مساله کودک سربازها و احتمال زیاد تعقیب فرماندهان‌شان و تحریم فاطمیون از سوی آمریکا به عنوان یک گروه حامی تروریسم، محلی برای عملی کردن پیشنهاد ظریف باقی نخواهد گذاشت.
مطالب مرتبط:
نماینده پارلمان افغانستان: مواضع غیرمسئولانه عراقچی باعث شعله‌ور شدن جنگ در افغانستان می‌شود
پرچم فاطمیون و داعش در یک قاب؛ نگرانی از ایجاد جنگ داخلی در افغانستان
مقامات افغانستانی: جنگ‌جویان لشکر فاطمیون در افغانستان بازداشت می‌شوند
اختصاصی ایران‌وایر؛ معاون سیاسی سابق طالبان: جنگ‌جویان فاطمیون را به آتش می‌کشم
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر