علی‌رغم سرمای هوا و با وجود محدودیت ایام کرونا، مراسم یادبود قربانیان فاجعه پرواز «پی اس ۷۵۲» هواپیمایی مسافربری اوکراین به دو صورت مجازی و حضوری در ایران و کانادا برگزار شد.
هواپیمای پرواز پی اس ۷۵۲ هجدهم دی ماه سال گذشته با موشک زمین به هوای پدافند هوایی سپاه پاسداران در آسمان شاهدشهر استان تهران منفجر شد و همه ۱۷۶ سرنشینان آن کشته شدند. حالا پس از یک‌سال، این داغ نه تنها برای خانواده قربانیان بلکه برای همه مردم تازه است؛ این را می‌توان از فیلم‌ها و عکس‌هایی که از جان باختگان این فاجعه در شبکه‌های مجازی منتشر شد و شمع‌هایی که به یاد قربانیان روشن شد، فهمید.
***
«آدم‌ها مثل پرندگانند، جایشان تنگ که باشد، پرواز می‌کنند، امیدشان تمام که شود، پرواز می‌کنند، آرزوی بزرگتر که داشته باشند پرواز می‌کنند، عاشق که بشوند، پرواز می‌کنند. اما برعکس پرندگان، پرواز طبیعت ما نیست، ما اگر می‌پریم، جانمان به لبمان رسیده، خلاف طبیعت می‌رویم که برسیم، از همه چیز و همه کس می‌بُریم، تنها می‌شویم و تنها می‌گذاریم تا برسیم. تا وقتی رسیدیم برگردیم و با خود کوله‌ای که گذاشته‌ایم را ببریم. »
این جملات بخشی از دل‌نوشته‌ای است که برای فرید آراسته یکی از قربانیان این پرواز ناتمام در مراسم مجازی بزرگداشت سالگرد خوانده شد.
بخش مجازی بزرگداشت سالگرد قربانیان سقوط هواپیما به همت «انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز پی اس ۷۵۲» برگزار شد. مراسم راس ساعت شش و دوازده دقیقه روز جمعه به وقت تهران مقارن با همان ساعتی که هواپیمای اوکراینی از روی باند فرودگاه برخاسته است در کانال یوتیوب انجمن، آغاز شد.
این مراسم با شرح زندگینامه‌ها و پخش تصاویر، ویدیوها، صداها، اسناد و مدارک باقی مانده از ۱۷۶ انسان عاشق زندگی که در آسمان تهران سوختند و ذکر خاطره آن‌ها از قول نزدیکان و خانواده‌هایشان آغاز شد و در ادامه آن، تعدادی از بازماندگان، اساتید دانشگاه، فعالان حقوق بشر، سیاستمداران کانادایی و موسیقی‌دانان و شهروندان عادی در طول برگزاری، رو به دوربین دراین‌باره حرف زدند.
«حامد اسماعیلیون»، نویسنده ایرانی ساکن کانادا که همسر و فرزندش را در این پرواز از دست داده و عضو انجمن قربانیان هواپیماست، در انتهای این مراسم مجازی با اشاره به جنایت سپاه و دست داشتن بالاترین عوامل حکومت در این جنایت گفت: «درباره این جنایت بسیار گفته‌ایم، امروز خوب است که از حال بازماندگان هم بشنوید. مادرانی هستند که هر روز بر سر مزار فرزندشان گل‌های پرپر می‌ریزند و با بوی عطرهای باقیمانده روزشان را به پایان می‌برند و هر شب کابوس ۳ دقیقه و ۴۲ ثانیه‌‌ای را می‌بینند که از شلیک اول تا سقوط فاصله بود. پدرانی که هر روز در دنیای خیالی، بند کفش فرزندشان را می‌بندند و در دنیای خیالی با او بازی می‌کنند. همسرانی که گمان می‌کنند رفیق نیمه‌راه بوده‌‌اند و آن‌هایی که سال‌های سال زندگی مشترک را پشت پنجره‌های یک هواپیما جا گذاشته‌‌اند؛ با آخرین بوسه، آخرین فشردن دست، آخرین پیام دوستت دارم. از حال بچه‌هایی بشنوید که پدر یا مادرشان در آن هواپیما بود، افسردگی شدید گرفته‌اند. تحمل بازی در پارک را ندارند. تحمل دیدن محبت پدران و مادران دیگر به فرزندانشان را ندارند. انگار چیزی را گم کرده‌‌اند، مادری را که مونس‌شان بود یا پدری را که تکیه‌گاهشان بود...حتی آنانی که در هواپیما نبوده‌‌اند هم رنج می‌برند و این رنج و اندوه جامعه را بیمار کرده و تا امروز درمانی برای آن پیدا نیست.» او می‌گوید خشم و عصبانیتی که این فاجعه رقم زده انتها ندارد: «همه فریاد می‌زنند چرا زدید؟ چرا موشک دوم را شلیک کردید وقتی هواپیما به فرودگاه برمی‌گشت؟ چرا دزدیدید؟ چرا دروغ گفتید؟ چرا معترضان را زندانی کردید؟ چرا همچنان دروغ می‌گویید؟ چرا حرف از خون‌بها می‌زنید در حالی که هیچ چیز روشن نیست؟ چرا این جنگ روانی را تمام نمی‌کنید؟ شما از کجا آمده‌اید؟ روحتان، قلمتان، شرفتان را به چه بهایی فروخته‌اید؟ این خشم انتهایی ندارد. جمهوری اسلامی ایران مسئول مستقیم این کشتار، این رنج‌ها و این مصیبت‌هاست. جمهوری اسلامی ایران است که از رنج کشیدن انسانها سود می‌برد. آنان دشمنان مردم هستند. دشمنان زندگی، دشمنان جوانی، رنگ، نور، دشمنان شادی، عروسی، مهربانی، دشمنان بچه‌ها، دشمنان کودکی که به دنیا نیامده بود، دشمنان علم، روشنایی، خنده. دشمنان ما و دشمنان جهان آزاد. ما بازماندگان و قربانیان باید حقیقت را بدانیم. حال که تمام سناریوهای شما به دلایل منطقی و فنی، غیر ممکن تلقی شده است، باید بدانیم علت اصلی شلیک به یک هواپیمای مسافربری چه بوده است؟ اگر علت این حمله و نام دستوردهندگان و دست‌اندرکاران آن بر ما و جهان روشن نشود و جنایتکاران در یک دادگاه بی‌طرف بین‌المللی محاکمه نشوند، آن‌ها دوباره شلیک خواهند کرد.»
بخش دیگری از این مراسم بزرگداشت در چند شهر متفاوت جهان به شکل حضوری برگزار شد. روز جمعه هشتم دی‌ماه در محوطه شهرداری شهر تورنتوی کانادا آدم‌های بسیاری در این میدان گرد هم آمدند و تصاویر عزیزان کشته شده را در دستشان حمل می‌کردند، آن‌ها که به درد می‌گریستند یا پدرانی با قلب یخ‌زده همدیگر را در آغوش گرفته بودند تا در این وانفسای بی‌عدالتی تسلای خاطر هم باشند و حتی رهگذرانی که خیره می‌شدند به آن عکس‌ها و آن لبخندهای شیرین و با دیدن ایرانی‌های غمزده، نم اشکی از گوشه چشمانشان می‌آمد و عبور می‌کردند.
در این پرواز ۸۲ مسافر با تابعیت ایرانی، ۶۳ نفر با تابعیت کانادایی، ۱۱ اوکراینی، ۱۰ سوئدی، ۴ شهروند افغانستان، سه پناهجو به کشور آلمان و سه نفر بریتانیایی کشته شدند.
هم‌زمان با سالگرد این فاجعه تلخ انسانی، خانواده‌های داغ‌دیده ساکن ایران نیز علی‌رغم آنکه تحت فشار بودند و مسیرشان برای رفتن به محل سقوط توسط نیروهای امنیتی مسدود شده بود هم در محل فرودگاه بین‌المللی امام خمینی و هم در محل سرنگونی هواپیما در شاهدشهر حاضر شده و با نصب تصاویر عزیزان از دست رفته‌‌ای که با حلقه‌های گل تزیین شده بود و روشن کردن شمع در بوستان لاله شاهدشهر، یاد و خاطره این جان‌های تشنه سفر کرده را گرامی داشته و خواستار دادخواهی و محاکمه عاملان این جنایت شدند.
برگزارکنندگان این مراسم، خواهان محکومیت عاملان این جنایت، تشکیل دادگاه عادلانه و بی‌طرف، محکومیت جمهوری اسلامی توسط «ایکائو، سازمان بین‌المللی هوانوردی» و افشای فوری اطلاعاتی شدند که تا کنون از بازماندگان پنهان نگاه داشته شده است.
علی‌رغم آنکه در ابتدا قرار بر این بود مراسم بزرگداشت کشته‌شدگان در خارج از کشور نیز به شکل حضوری در ۹ شهر بزرگ، همچون شهرهای تورنتو، «واشینگتن دی‌سی» و «لندن» برگزار شود، اما در آخرین دقایق منتهی به اجرای مراسم، از سوی انجمن قربانیان هواپیما اعلام شد که حتی‌الامکان به‌جز خانواده جان‌باختگان، ازشرکت حضوری به علت محدودیت‌های مربوط به ایمنی و پیشگیری بیماری کرونا پرهیز کنند.
«حامد اسماعیلیون» در صفحه فیسبوکش علت این تغییر برنامه را شرح داد:
«به نظر می‌آید به علت قوانین کووید۱۹ توانِ فراهم کردن فضای سیتی هال برای جمعیت زیاد ممکن نیست. در واقع پلیس تورنتو امروز و ساعاتی پیش به ما اعلام کرد باید تعداد جمعیت کنترل بشود و در دسته‌های ده نفره و با فاصلهٔ اجتماعی حرکت کنند که کنترل آن در جمعیتی زیاد برای ما به‌عنوان سازمان‌دهندگان، در روزی چنین سخت، مقدور نیست؛ به همین دلیل خواهش می‌کنم به پخش برنامه‌های ما در کانال یوتیوب بپیوندید و این گردهمایی را از این طریق ببینید. خانواده‌ها خود را برای همیشه مدیون این حمایت می‌دانند و قدردان تک تک عزیزان هستیم.»
هم‌زمان با مراسم بزرگداشت بازماندگان و مردم دل‌سوخته، یک مراسم دولتی نیز در بلوار مشاهیر بهشت زهرا با حضور پیروز حناچی با هدف آنچه «دلجویی از خانواده های قربانیان» نامیده شده بود، برگزار شد و در این مراسم که در غیاب خانواده جان‌باختگان برگزار می‌شد، نماینده ولی فقیه در بنیاد شهید، مدیر عامل سازمان بهشت زهرا و شهردار تهران سخنرانی کردند.
مطالب مرتبط:
رنج سوگواری، فقدان و خشم؛ گفتوگو با دو تن از بازماندگان جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی
سرنگونی هواپیمای اوکراینی؛ ۸ دروغ بزرگ مسوولان جمهوری اسلامی
فهرست بلند تخلفات جمهوری اسلامی در پرونده شلیک به هواپیمای اوکراینی
سپاه پاسداران امریکا را مقصر سرنگونی هواپیمای اوکراینی اعلام کرد
رسانه‌های آمریکایی: هواپیمای اوکراینی با شلیک موشک ساقط شده است
عواقب «دروغ» دولت روحانی در مورد سانحه هواپیمای اوکراینی چیست؟
ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران: هواپیمای مسافربری اوکراین با شلیک موشک ساقط شده است
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر