در چند ماه اخیر نام نهادی با نام «ساترا» بارها در خبرها تکرار شده است. اختلاف ساترا و وزارت ارشاد بر سر تولیدات نمایش خانگی، مخالفت ساترا با دادن مجوز به عادل فردوسی‌پور، عدم صدور مجوز برای برنامه‌ای با حضور علی کریمی و مصوبه مجلس برای گران کردن اینترنت و سرازیر کردن پول آن به ساترا برخی از این خبرها هستند. اما ساترا چیست، از چه زمانی پدید آمده و دقیقا چه می‌کند؟
***
در جمهوری اسلامی وظیفه سانسور و محدود کردن آزادی بیان بر عهده هر سه قوه است و ساز و کارهای تو در تویی برای این هدف تعریف شده است.
اما با وجود تمامی نهادها، قوانین و ابزارهای اجرایی برای سانسور، رهبر جمهوری اسلامی در سال ۹۴ فرمانی صادر کرد که در نهایت به پیدایش سانسورکننده‌ای جدید منجر شد.
ابلاغیه رهبر
علی خامنه‌ای در ۲۲ شهریور ۹۴ خطاب به حسن روحانی، رئیس جمهور، نوشت: «مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصرا بر عهده سازمان صدا و سیماست.»
در سال‌های پیش از این ابلاغیه وظیفه صدور مجوز و تنظیم مقررات در این زمینه بر عهده وزارت ارشاد بود.
بلافاصله پس از فرمان رهبر، رئیس سازمان صدا و سیما دستور تشکیل نهادی را در این سازمان داد که نام آن عملا کلمات به کار رفته در متن خامنه‌ای بود: «سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی».
ساختمان ده طبقه
سازمان نوپدید نزدیک به دو سال عملا فعالیتی نداشت و صرفا روی کاغذ بود. اما از سال ۹۶، یکباره این نهاد جان گرفت، ساختمان ده طبقه‌ای را که قبلا متعلق به «سروش سیما» بود بازسازی کرد و در آن جاگیر شد، و این ساختمان همجوار با «مترو مفتح» یکه‌تازی را آغاز کرد.
پس از آن نیز مجلس و قوه قضاییه با دو دوپینگ ویژه، دست این نهاد را بازتر از قبل کردند: مجلس در سال ۹۷ جزییات اختیارات این سازمان را تصویب کرد و رئیس قوه قضاییه نیز در سال ۹۸ در بخشنامه‌ای دستور داد تمامی امور این عرصه باید با هماهنگی این سازمان باشد.
طرحی که مجلس در اردیبهشت ۹۷ تصویب کرد حتی نسبت به سانسور موجود در جمهوری اسلامی نیز غافلگیرکننده بود. این طرح که ابتدا در کمیسیون فرهنگی مجلس تدوین شد و بعد نیز صحن علنی آن را تصویب رساند عملا محدوده تنگ آزادی بیان و تولید محتوا را تنگ‌تر از قبل می‌کرد و همه قدرت و اختیارات در این زمینه را به سازمان جدید می‌سپرد.
بخشنامه رئیس قوه قضاییه نیز در دی‌ماه ۹۸ صادر شد.
از سیاهکلی تا امامیان
نخستین مدیر ساترا لطف‌الله سیاهکلی بود و از نیمه ۹۷ نیز مدیریت این سازمان به صادق امامیان رسید.
در دوره مدیریت هر دو نفر بر قدرت این سازمان افزوده شد و اکنون به جایی رسیده که هر رسانه مجازی، از شبکه‌های نمایش خانگی گرفته تا رسانه جمع و جور یک کاربر شخصی که دنبال‌کنندگانش از عددی خاص بگذرند، باید مجوز و نظارت این نهاد را داشته باشد.
در واقع رادیو تلویزیون حکومتی ایران سلطه بلامنازع خود را بر تمامی رسانه‌های کوچک و بزرگ تثبیت کرده و به هیچ رقیبی اجازه ظهور نمی‌دهد.
از کریمی و فردوسی‌پور تا گران شدن اینترنت
در سه سال گذشته نام ساترا گاهی به خبرها راه می‌یافت. از جمله به دلیل اختلافات وزارت ارشاد با این سازمان.
اما ساترا در سه مورد خاص بیش از گذشته خبرساز شده است.
این سازمان مهرماه امسال مجوز پخش مستقیم برنامه «نود نو» که قرار بود عادل فردوسی‌پور برای پخش در فضای مجازی بسازد را لغو کرد.
فردوسی‌پور بهمن ۹۸ مجوز پخش این برنامه را از وزارت ارشاد گرفت اما مطابق قوانین جدید، او باید برای پخش زنده مجازی هم مجوز دیگری از ساترا می‌گرفت.
برنامه «نود نو» قرار بود به بررسی رقابت‌های لیگ برتر به صورت زنده و با همان شیوه پرطرفدار فردوسی‌پور بپردازد اما ساترا مجوز را صادر نکرد و علی سعد، از مقام‌های ساترا، ابتدا از پاسخ منفی استعلام از «مراجع مسئول» سخن گفت و بعد موضوع «موانع حقوقی، قضایی و امنیتی» را مطرح کرد.
عادل فردوسی‌پور پس از آن گفت: «همیشه به دانشجوهایم می‌گفتم باید در ایران بمانید تا این کشور را باهم بسازیم. اما بعد از اسفند ۹۷ و اتفاقاتی که برایم در صداوسیما افتاد، دیگر جوابی برای آنها نداشتم.»
مورد دوم نیز به تازگی روی داد: عدم صدور مجوز برای پخش برنامه علی کریمی در تی‌وی تاک.
با اینکه از پیش مشخص بود راهیابی علی کریمی به پست ریاست فدراسیون فوتبال با مخالفت شدید مقام‌های جمهوری اسلامی روبه‌روست، اما مخالفتی در این حد صریح و ممانعت از پخش برنامه او در تلویزیون اندکی غافلگیرکننده بود.
پیش از این حسین شریعتمداری، نماینده رهبر در روزنامه کیهان، گفته بود: «علی کریمی به دلیل بستن مچ‌بند سبز صلاحیت ریاست فدراسیون فوتبال را ندارد.»
سومین مورد خبرساز شدن ساترا به روزهای اخیر بازمی‌گردد که مجلس شورای اسلامی در بررسی تبصره‌های لایحه بودجه، گرفتن مالیات بیشتر از سرویس‌های اینترنت (آی‌اس‌پی‌ها) را تصویب کرد که عملا به گران‌تر شدن اینترنت در ایران خواهد انجامید. جالب‌تر اینکه طبق مصوبه مجلس، این مبلغ به دست آمده به ساترا می‌رسد.
بودجه اسمی صدا و سیما (حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان) معادل بودجه برخی وزارت‌خانه‌ها است و بسیار بیش از این مبلغ نیز از راه‌های دیگر درآمد دارد.
با این حال این سازمان غول‌پیکر ناکارآمدی خود را مدت‌هاست نشان داده و در هیچ زمینه‌ای با رقبای خود توان رقابت ندارد. مصوبه بودجه‌ای مجلس به این معنی است که اهمیتی ندارد این سازمان چقدر فشل و دست و پاگیر است، می‌توان قدرت حذف رقبا به آن بخشید، کمک‌های میلیاردی در اختیارش گذاشت و قانون را به حمایتش گسیل کرد.
مطالب مرتبط:
برنامه ضبط‌شده علی کریمی توقیف شد
۱۰۰۰ تبلت هدیه علی کریمی به کودکان محروم
مدرسه و خانه‌های علی کریمی با کلنگ رسول خادم در سیستان و بلوچستان
کمک دو فوتبالیست ایرانی به پناهجویان در یونان
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر