دختر «انوشه آشوری»، زندانی دو تابعیتی ایرانی- بریتانیایی که با حکم ۱۰ سال حبس در بند چهارم زندان «اوین» به سر میبرد، به «ایرانوایر» میگوید از سه سال و نیم گذشته تاکنون هرگز پدرش را اینچنین افسرده و ناراحت ندیده است.
به گفته «الیکا آشوری»، ماموران زندان اوین بدون توضیح دلیل خاصی حتی کارت تلفن انوشه آشوری را نیز گرفتهاند و او از یک ماه و نیم پیش تاکنون حق تماس با هیچکس را از داخل زندان نداشته است.
***
الیکا آشوری که به همراه خانوادهاش در بریتانیا زندگی میکند، به «ایرانوایر» میگوید: «از یک ماه و نیم پیش همبندیهای پدرم گاهی کارت تلفن خود را به اندازه چند دقیقه به پدرم قرض میدهند تا به ما زنگ بزند یا خودشان با ما تماس کوتاهی میگیرند و خبر سلامتی پدرم را میدهند. ماموران زندان حتی هیچ توضیحی برای این کارشان ندادهاند. ما به مسوولان وزارت خارجه بریتانیا گفتیم، آنها هم مرتب به ما میگویند دارند برای حق تماس تلفنی پدرم لابی میکنند اما هنوز که هیچ اتفاقی نیفتاده است.»
در زندان اوین هر زندانی با خرید کارت تلفنی از سوی ضابطان زندان میتواند در طول روز فقط به پنج شماره که از قبل ثبت شدهاند، تماس بگیرد.
به گفته دختر انوشه آشوری، تمام اعضای خانواده این زندانی دو تابعیتی به جز مادر سالخوردهاش، در خارج از ایران به سر میبرند: «مادربزرگم که حدود ۹۰ سال دارد، در تهران زندگی میکند که از زمان شیوع کرونا نیز به دلیل وضعیت جسمی خود نتوانسته است به ملاقات پدرم برود. پدرم ملاقاتی که نداشت، حالا حتی از حق صحبت با همسر و بچههایش هم محروم شده است.»
در تاریخ ۱۶ فروردین ۱۴۰۰، شبکه خبری «اسکاینیوز» پیام ضبط شده انوشه آشوری که مخفیانه به دست آنها رسیده بود را منتشر کرد. آشوری در این پیام ضبط شده در زندان اوین از دولت بریتانیا به دلیل عدم تلاش کافی برای آزادی او گلایه کرده و گفته است: «دولت بریتانیا کاری جز حرف و بیانیه انجام نداده است.»
او در جای دیگری از حرفهایش نیز گفته تنها چیزی که از دولت این کشور تاکنون دریافت کرده، فقط حرف بوده است.
انوشه آشوری، مهندس بازنشسته در آخرین سفرش به ایران در سال ۲۰۱۷ میلادی، از سوی ماموران امنیتی بازداشت و پس از آن به اتهام «جاسوسی» برای اسرائیل، در دادگاه انقلاب به ۱۰ سال حبس و پرداخت جریمه نقدی محکوم شد. او در بند چهارم زندان اوین به سر میبرد؛ بندی که بیشترین متهمان دوتابعیتی و با اتهاماتی نظیر «جاسوسی برای دول متخاصم» را در خود جای داده است.
الیکا آشوری با اشاره به فایل صوتی پدرش میگوید: «پدرم در شرایطی قرار گرفته است که آن صدا را بفرستد و خودش شخصا درخواست کمک کند. ما از مقامات ایران که نمیتوانیم درخواستی داشته باشیم وقتی با وجدان راحت مردم خود را بیدلیل زندانی میکنند. با آنها که نمیشود با منطق صحبت کرد. فقط هر روز و شب دعا میکنیم تا دولت بریتانیا پولی را که به ایران بدهکار است، پس بدهد تا زندانیان دوتابعیتی که اکنون در زندان اوین هستند، آزاد شوند و به خانههایشان بازگردند. این بازگرداندن طلب را هم میتوان مثلا با خرید واکسن کرونا برای مردم ایران یا هر راه دیگری انجام داد. به هرحال ما در وضعیتی هستیم که احساس میکنیم آن قدر به عنوان یک خانواده برای دولت بریتانیا مهم نیستیم که بخواهد برایمان کاری کند.»
اشاره او به بدهی، خبری بود که در سال ۱۳۹۶ از سوی رسانههای دو کشور ایران و بریتانیا اعلام شد. در بحبوحه تلاش برای آزادی «نازنین زاغری»، زندانی دو تابعیتی ایرانی بریتانیایی عنوان شد که آزادی او از سوی مقامات ایران منوط به پرداخت بدهی ۴۰۰ میلیون پوندی دولت بریتانیا به ایران شده است. این بدهی مربوط به خرید تانکهای «چیفتن» از بریتانیا در زمان حکومت «محمدرضا پهلوی»، آخرین شاه ایران در سال ۱۹۷۰ است.
حکم پنج سال حبس نازنین زاغری، کارمند بخش خیریه سازمان «رویترز» مدتها پیش تمام شده است اما او به دلیل پرونده دیگری که در زمان بازداشت برای وی گشوده شد، همچنان به شکل حصر خانگی و باپابند الکترونیک در ایران باقی مانده است.
در حال حاضر علاوه بر انوشه آشوری، «ارس امیری»، دیگر دوتابعیتی ایرانی بریتانیایی نیز به اتهام جاسوسی، با حکم ۱۰ سال حبس در زندان اوین به سر میبرد.
علاوه بر این افراد، «سیامک نمازی» و «مراد طاهباز» زندانیان دو تابعیتی ایرانی امریکایی، «کامران قادری» و «مسعود مصاحب» که هر دو تابعیتی ایرانی اتریشی دارند و «احمدرضا جلالی» پزشک ساکن سوئد نیز همگی به اتهام جاسوسی برای دول متخاصم در زندان اوین روزگار خود را میگذرانند.
در سالهای گذشته بسیاری از کشورهای اروپایی و امریکایی به شهروندان خود برای سفر به ایران هشدار دادهاند. ایران تابعیت مضاعف شهروندانش را به رسمیت نمیشناسد و در مورد زندانیان دو تابعیتی، اهمیت چندانی به توصیهها و پیگیری کشورهای دیگری که زندانیان شهروندی آنها را دارند، نمیدهد. در سالهای گذشته تعدادی از زندانیان دو تابعیتی با زندانیان جمهوری اسلامی در کشورهای دیگر و تعدادی از آنها با پول مبادله شدهاند. تحلیلگران سیاست خارجی و برخی مقامهای دیگر کشورها زندانی کردن افراد دوتابعیتی را به گروگانگیری و بخشی از دیپلماسی جمهوری اسلامی برای مذاکره با غرب تشبیه کردهاند.
بازجویان انوشه آشوری به او گفته بودند اگر اعضای خانوادهاش برای پیگیری وضعیت او به ایران بروند، آنها را هم بازداشت خواهند کرد. الیکا آشوری در گفتوگوی قبلی خود با «ایرانوایر» در تاریخ اول شهریور ۱۳۹۹ گفته بود: «به پدرم گفته بودند اگر اعضای خانوادهات پایشان به ایران برسد، ما آنها را هم به جرم جاسوسی شبیه خودت بازداشت میکنیم. او همین را در تماس تلفنی به ما گفت و همین باعث شد که برای تنبیه، او را دو هفته به سلول انفرادی منتقل کنند.»
حالا دختر انوشه آشوری در پاسخ به این سوال که مقامات بریتانیا در مقابل تماسها و درخواستهای آنها دقیقا چه جوابی میدهند، میگوید: «انگار یک صفحه موسیقی مدام بچرخد. آنها جملات و قولهایی را مرتب تکرار میکنند. انگار کسی از روی نوشتهای، جملاتی را بخواند. ما هر بار که سراغ میگیریم، جوابهای یکسان را میشنویم. هر بار میگویند در حال تلاش برای صحبت و رایزنی با وزارت خارجه ایران هستند. اما از محتوای گفتوگوهایی که میان آنها رد و بدل میشود، بی اطلاعیم. فقط میدانم پدرم به شدت ناامید است.»
آشوری که در آستانه ۶۷ سالگی است، مبتلا به بیمارییهای است که مداوایشان و انتقالش به پزشک متخصص نادیده گرفته شده است.
دختر وی میگوید: «پدرم با توجه به سنش، مشکل زانو داشت و قرار بود زانویش جراحی شود که دو ماه پیش از نوبت جراحی در ایران بازداشت شد. پدرم بارها درخواست داده تا پزشک متخصصی را خارج از بهداری زندان ببیند اما با آن موافقت نشده است. همچنین مشکل لثه و دندان دارد اما در بهداری زندان یک پزشک است که فقط دندان میکشد!» همین.»
الیکا آشوری میگوید علاوه بر اینها، پدرش نیز مانند دیگر زندانیان، مشکلات بهداشتی بند را تاب میآورد؛ ازدیاد جمعیت زندانیان در هر بند، وجود ساس در تخت خوابها و شیوع کرونا در زندان.
او در گفتوگوی قبلی خود با «ایرانوایر»، به شکنجههایی که پدرش در دوران بازجویی متحمل شده است، اشاره کرده بود: «به پدرم در دوران بازجویی وقتی اجازه تماس با خانواده را نداشته، گفته بودند همسرت رهایت کرده است. گفته بودند ماموران ما به قنادی دخترت رفته و با او حرف زدهاند و الان میدانیم که دخترت چه شیرینیهایی دوست دارد. ولی اگر بار دیگر بروند، به همین مهربانی نخواهند بود! او را برای جان ما تهدید کرده بودند. پدرم یک بار در اعتراض به فشارها برای اعتراف اجباری، دست به اعتصاب غذا زده بود. تهدیدش کرده بودند که اگر ادامه دهد، او را به اتاق زندانیان سومالی میفرستند. شایعه بود که اگر زندانیان شیعه به اتاق زندانیان سومالی که سنی هستند منتقل شوند، یکی دو شب بیشتر دوام نمیآورند.»
فرزند این زندانی همچنین گفته بود که ماموران در بازجویی به پدرش حتی پیشنهاد جاسوسی به نفع آنها را داده بودند: «به پدرم پیشنهاد همکاری دادهاند که جاسوس دولت بریتانیا به نفع آنها باشد. پدرم به ما گفت ترجیح میدهد در زندان بماند تا اینکه برای دولت دیگری جاسوسی کند.»
:مطالب مرتبط
الیکا آشوری: روی سر پدرم گونی میکشند و میگویند بازداشتی
نگرانی زندانیان خارجی از تنشهای میان ایران و امریکا: در زندانهای ایران میمانیم
ثبت نظر