براساس برنامه‌ریزی‌های قبلی، مدارس و دانشگاه‌ها در مقاطع مختلف یکی پس از دیگری در حال بازگشایی هستند. قرار است تا پایان آبان ماه بازگشایی‌های حضوری به طور کامل انجام شود. در حالی پیش از این انجام تست کرونا به صورتی هفتگی از دانش آموزان اجباری عنوان شده بود که بنابر اعلام وزارت آموزش و پرورش تنها داشتن دو شرط «رعایت فاصله اجتماعی» و «داشتن تهویه مناسب» برای بازگشایی مدارس کفایت می‌کند. در این بین کارشناسان و پزشکان معتقد هستند با توجه به روند واکسیناسیون در ایران، تعجیل در بازگشایی‌ها ممکن است کشور را در موقعیتی جبران ناپذیر قرار دهد.
***
از روز شنبه، ۱۵ آبان‌ماه، دو و نیم میلیون دانش‌آموز متوسطه دوم، یعنی پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم، راهی مدارس شدند. پیش از این نیز برخی مدارس با ظرفیت‌های کمتر به صورت حضوری بازگشایی شده بودند. قرار است از دو هفته دیگر دانش‌آموزان دوره ابتدایی و دانش‌آموزان پایه‌های هفتم، هشتم و نهم نیز راهی مدارس شوند تا رسما همه مدارس کشور به صورت حضوری فعالیت خود را ادامه دهند.
ستاد ملی کرونا، وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت، تاکید دارند که با توجه به افزایش پوشش واکسیناسیون، دلیلی برای به تاخیر انداختن بازگشایی‌ها وجود ندارد.
پیش از این «پیام طبرسی»، رییس بخش عفونی بیمارستان «مسیح دانشوری» در تهران در واکنش به تصمیم مسئولان در خصوص بازگشایی مدارس از آذرماه گفته بود: «بهتر بود مدارس از بهمن ماه حضوری شود.»
«خاطره»، معلم پایه ابتدایی در یکی از مدارس غیرانتفاعی در رشت است. او می‌گوید با تصمیم ستاد ملی کرونا، مدارس با ظرفیت کم از مهرماه سال تحصیلی را به صورت حضوری آغاز کردهاند. در کلاس او تنها پنج دانش‌آموز حضوری دارد، اما خاطره می‌گوید به واسطه حضوری شدن مدارس مبتلا به ویروس کرونا شده است.
خاطره به «ایران‌وایر» می‌گوید: «رعایت کردن پروتکل‌های درنظر گرفته شده وزارت بهداشت در مدارس کار دشواری نیست، اما مدارس همین امکانات را هم ندارند. شاید در مدرسه ما که غیرانتفاعی است، فقط بتوان فاصله اجتماعی را رعایت کرد؛ اما دانش آموزان که کودک هستند، برایشان تحمل چندین ساعته ماسک دشوار است. نفس کم می‌آوردند. نتیجه آن هم وضعیت من است که در نهایت توسط یکی از دانش‌آموزان به ویروس مبتلا شدم.»
او می‌گوید تعدادی از کلاس‌های مدرسه‌ای که در آن تدریس می‌کند، حتی تهویه ندارند. این در حالی است که «علیرضا کمرئی»، سخن‌گوی وزارت آموزش و پرورش، اعلام کرده است: «شرط حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های درس واکسیناسیون نیست و آنچه که در مدارس آموزش و پرورش برای مقابله با کرونا رعایت می‌شود، فاصله‌گذاری و تهویه هوای کلاس‌ها است.»
خاطره ادامه داد: «مدیران مدارس که تنها برایشان باز بودن مدرسه ملاک است. در مقاطع دیگر هم همین است، مثلا در همکاران در مقطع بالاتر می‌گویند اولیایی داشتیم که چون تصور می‌کرد فرزندش واکسن زده، دیگر نیازی به زدن ماسک ندارد. یعنی می‌خواهم بگویم حتی آموزش مناسب در جهت رعایت پروتکل‌ها نیز داده نشده است.»
به عقیده خاطره، بازگشایی مدارس دولتی ممکن است وضعیت را از آنچه در حال حاضر رخ داده وخیم‌تر کند، چرا که پروتکل‌های بهداشتی را نمی‌توان در همه مدارس اجرایی کرد. او می‌گوید: «بالاخره یک جایی مشکل این شیوه‌نامه‌ها سر باز می‌کند و شک ندارم که بار زیادی را هم به نظام آموزشی و هم پزشک وارد خواهد کرد.»
ظرف دو روز واکسیناسیون دانش‌آموزان از ۷۴ درصد به ۸۸ درصد رسید!
براساس اعلام وزارت آموزش و پرورش، تا ابتدای آذر ماه بیش از ۱۰۷ هزار مدرسه در کشور بازگشایی خواهد شد. همچنین بیش از ۱۵ میلیون دانش‌آموز در کلاس‌های درس باید حاضر شوند.
نکته قابل پرسش این است که دلایل ستاد ملی کرونا از صدور مجوز برای بازگشایی مدارس چیست؟
یکی از موضوعاتی که در پاسخ به این سوال مطرح می‌شود، توجه به «سطح بالای واکسیناسیون» در ایران و به طور مشخص دانش‌آموزان است. بنا بر اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تا روز شنبه، ۱۰ آبان ماه، ۸۸ درصد دانش‌آموزان ۱۲ تا ۱۸ سال حداقل یک دوز واکسن دریافت کردهاند.
همچنین پیش از این مدیرکل سلامت وزارت آموزش و پرورش از واکسینه شدن ۹۰ درصدی کادر مدارس خبر داده است.
یکی از مخالفت‌های کارشناسان با بازگشایی‌ها اما بر سر همین آمار است. آن‌ها می‌گویند در زمینه واکسیناسیون در ایران آمارسازی رخ داده است. به گفته «محمدرضا محبوب‌فر»، کارشناس و پژوهش‌گر حوزه سلامت ساکن تهران، واکسیناسیون در بین دانش‌آموزان هنوز به حد مطلوب نرسیده است. او در این‌باره به ایران‌وایر می‌گوید: «وزارت بهداشت تاکید دارد که تنها ۲۳ درصد مردم تمایلی به دریافت واکسن ندارند؛ اما تحقیقات میدانی این میزان را حدود ۴۰ درصد نشان می‌دهد. با فرض تایید ادعای وزارت بهداشت حدود ۷۷ درصد مردم واکسن دریافت کردهاند، در نتیجه چطور باید پذیرفت حدود ۹۰ درصد دانش‌آموزان که از همین مردم هستند، برای واکسیناسیون مراجعه کردهاند؟»
این در حالی است که به گفته محبوب‌فر بازگشایی حضوری مدارس در روز شنبه با استقبال مواجه نشده است. او در این‌باره گفت: «از صبح روز شنبه در حال جمع‌آوری اطلاعات در خصوص حضور دانش‌آموزان در مدارس هستم؛ آنچه مشخص است دانش‌آموزان و خانواده‌ها از بازگشایی مدارس استقبال نکرده‌اند. حتی می‌توانم بگویم این حضور در برخی مناطق کشور انگشت‌شمار بوده است که این نشان از نگرانی خانواده‌ها دارد. به نظر می‌رسد در آینده نیز این نگرانی‌ها گسترده شود؛ چرا که خانواده‌ها دانشجوها و دانش‌آموزان، کف خیابان هستند و می‌بینند که تعداد مبتلایان و مرگ‌ومیر حتی در افرادی که واکسینه شدهاند نیز وجود دارد.»
براساس اعلام معاون وزیر بهداشت تا روز شنبه، ۸ آبان ماه، ۷۴ درصد دانش‌آموزان واکسن زده بودند. این تعداد ظرف دو روز و به اعلام مسئولان وزارت آموزش و پرورش به ۸۸ درصد رسید. سرعت غیرطبیعی درصد دانش‌آموزان واکسینه شده، شائبه آمارسازی‌ها برای بازگشایی هرچه سریع‌تر مدارس براساس برنامه‌ریزی‌های قبلی را تقویت کرده است.
سینوفارم برای دانش‌آموزان، خوب یا بد؟
از دیگر دلایلی که منتقدان را به مخالفت با بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها واداشته، میزان اثربخشی واکسن است.
براساس گزارش‌ها دست‌کم دو هفته پس از دریافت دوز دوم واکسن طول می‌کشد تا ایمنی لازم در افراد ایجاد شود. با توجه به اینکه کمتر از ۵۰ درصد دانش‌آموزان در ایران هر دو دوز واکسن را دریافت کردهاند، همچنان احتمال ابتلای آن‌ها و متعاقب آن خانواده‌هایشان بسیار بالا است.
از طرفی مقامات جمهوری اسلامی واکسن «سینوفارم» ساخت کشور چین را برای واکسینه کردن افراد ۱۲ تا ۱۸ سال در نظر گرفته‌اند. واکسنی که براساس تحقیقات «مرکز تحقیقات سیاست‌گذاری سلامت» در جلوگیری از عفونت (ابتلا به کرونا) تنها ۵ درصد اثربخش است.
یک اپیدمیولوژیست ساکن ایران که نخواست نامش فاش شود، درباره انتخاب واکسن سینوفارم برای دانش‌آموزان، به ایران‌وایر می‌گوید: «تعدادی از کشورهای جهان در حال حاضر دارند به دانش‌آموزان تا ۱۸ سال، واکسن معتبر یعنی مورد تایید سازمان جهانی بهداشت را تزریق می‌کنند. در ایران اما تصمیم گرفته شد که به دانش‌آموزان واکسن سینوفارم تزریق شود. تا به اینجا هیچ مشکلی وجود ندارد؛ اما بحث این است که این واکسن تاییدیه جهانی را برای تزریق به افراد در این سن ندارد. از طرفی واکسن مخصوص کودکان هم ندارد.»
او ادامه داد: «واکسن فایزر در حال حاضر برای دانش‌آموزان نوعی از واکسن که با سیستم دفاعی بدنشان می‌خواند را ارائه کرد اما ما در ایران فقط آمدیم همان سینوفارم بزرگسالان را زدیم به کودکانمان؛ فقط گفتیم به جای دو دوز یک دوز بزنید.»
محمدرضا محبوب‌فر نیز در ادامه گفت‌وگو با ایران‌وایر در خصوص علت مخالفت‌ها با تصمیم‌های وزارت بهداشت می‌گوید: «بارها گفته‌‌ایم که به آماری وزارت بهداشت در خصوص بیماری کرونا منتشر می‌کند، اعتمادی نیست. مخالفت کارشناسان و متخصصان سلامت با بازگشایی‌ها نیز از همین عدم همخوانی آمارها و شواهد نشات می‌گیرد. یکی از همین آمارها عدم تمایل به دریافت واکسن در مردم است که وزارت بهداشت آن را ۲۳ درصد اعلام کرده اما در حدود چهل درصد است.»
او با اشاره به اینکه وزارت بهداشت بر آمار واکسینه شدن حدود ۸۰ درصد از افراد جامعه تاکید دارد و برای همین دست به افزایش بازگشایی‌ها زده است، گفت: «کارشناسان مستقل و غیردولتی، از وزارت بهداشت درخواست داشتند که دوربین صداوسیما برود داخل بخش‌های کرونایی بیمارستان‌ها و از افراد مبتلا سوال بپرسد که آیا واکسینه شدهاند؟ چند نوبت واکسن دریافت کردهاند؟ و اینکه آیا در حین بستری شاهد مرگ‌ومیر سایر بستری‌های واکسن زده بوده‌‌اند یا نه؟ این گونه است که متوجه خواهیم شد واکسیناسیون چه‌قدر تاثیرگذار بوده است؛ نه با ارائه آمار غیرواقعی.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر