دو روز پیش از اینکه به پایان عمرش برسد به محبوبه گفته بود: «از زندگی خسته شدم، می‌خوام خودم رو بکشم.»
محبوبه می‌گوید :«عصبانی شدم، سرش داد زدم و گفتم حق نداری این‌کار را بکنی، اما گفت دیگر نمی‌تواند کتک‌ها و آزارهایی که از سوی نامادری به او تحمیل می‌شود را تحمل کند. تمام تنش کبود بود. کاش کاری از دستم برمی‌آید.»
«محبوبه»، یکی از همکلاسی‌های «بهاره صیادی»، دختر ۱۴ ساله بابلسری است که هفته گذشته خودکشی کرد.
جمعه اول بهمن سال جاری «ایران‌وایر»، خبر خودکشی یک کودک ۱۴ ساله را که با مصرف قرص برنج به زندگی خود پایان داده بود، منتشر کرد. تماس‌های مکرر ایران‌وایر با پدر و نامادری بهاره بی‌نتیجه ماند و آن‌ها حاضر به پاسخگویی نشدند. تنها مادر و دایی این نوجوان ۱۴ ساله با تایید آزار دیدن بهاره، عنوان کردند: «این دختر بچه کشته شده است.»
«محمدمهدی تندگویان»، معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان سال ۱۳۹۹ اعلام کرده بود، خودکشی در ایران روند صعودی دارد و در سنین پایین با افزایش مواجه شده است.
«رضا شفاخواه»، حقوق‌دان و مددکار اجتماعی به «ایران‌وایر» می‌گوید: «بی‌عملی و قانون‌گریزی نهادهای حمایتی و گسترش فقر، دلیل اصلی افزایش خودکشی کودکان در ایران است.»
مشکلات معیشتی، فقر و آسیب‌های اجتماعی و خشونت‌های خانگی از جمله اصلی‌ترین عوامل زمینه‌ساز خودکشی میان نوجوانان در سال‌های اخیر و به ویژه در دوران همه‌گیری بیماری کرونا عنوان شده است. بهاره صیادی که به تازگی خودکشی کرده نیز به گفته نزدیکانش قربانی خشونت خانگی است.
به گفته یکی از اقوام نزدیک بهاره صیادی به «ایران‌وایر»: «بهاره دائما گریه می‌کرد و می‌گفت نامادری کتکش می‌زند. آخرین بار، اثر سوختگی سیگار را روی دستش دیدم. گفت مچ نامادری را هنگام خیانت به پدرش گرفته بود و او هم با سیگار دست بهاره را سوزاند. اداره پزشکی قانونی بابلسر، علت مرگ را خودکشی با قرص برنج اعلام کرده است، اما پدر و نامادری مانع از اعلام دلیل واقعی فوت شدند، گفتند بهاره کرونا گرفته بود و سریعا دفنش کردند.»
آمار رسمی درباره تعداد خودکشی کودکان در ایران وجود ندارد، «محمدمهدی تندگویان»، معاون سابق وزیر ورزش و جوانان ایران، مهر ۱۳۹۹ نسبت به «افزایش خودکشی کودکان زیر ۱۵ سال» هشدار داد و «اوضاع اقتصادی کشور» و «عدم نظارت بر موضوعات اجتماعی و اخلاقی بین خانواده‌ها» را از جمله دلایل اصلی رشد خودکشی در ایران برشمرد.
عضو هیات‌مدیره انجمن ایرانی مطالعات زنان ایران، نیز شهریور امسال گفت، «خودکشی» سومین علت مرگ جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله در ایران است. همچنین طبق داده‌های مرکز آمار ایران، نرخ خودکشی در بهار سال ۱۳۹۹ نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۹۸، ۲۹ درصد افزایش داشته است.
پس از انتشار خبر خودکشی بهاره صیادی، یکی از همکلاسی‌های او در مدرسه «منفرد بابلسر» به نام «محبوبه»، در تماس با ایران‌وایر به شرح جزییات بیشتری از روزهای آخر زندگی این کودک پرداخت.
محبوبه می‌گوید: «بهاره دوست صمیمی من بود. یک دختر مهربان و آرام و باشخصیت بود. از دوستی با او خوشحال بودم و همیشه دوست داشتم به خانه‌مان بیاید، اما نامادری‌اش اجازه نمی‌داد. بهاره در ۱۰ سالی که با نامادری بزرگ شد، انواع شکنجه‌ها را تحمل کرد. نامداری‌اش با او و پانیذ، خواهر کوچک‌ترش مثل برده رفتار می‌کرد.»
دوست بهاره صیادی می‌افزاید: «دو روز قبل از اینکه خودکشی کند، در مدرسه به من گفت از زندگی خسته شده است و می‌خواهد خودش را بکشد. عصبانی شدم، سرش داد زدم و گفتم حق نداری این‌کار را بکنی، اما گفت دیگر نمی‌تواند کتک‌ها و تحقیرهایی که از سوی نامادری‌اش به او تحمیل می‌شود را تحمل کند. تمام تنش کبود بود. کاش کاری از دستم برمی‌آید. حالا نگران هستیم که پانیذ، خواهر بهاره هم خودکشی کند. چون او خیلی به بهاره وابسته بود. کاش کاری کنند تا سرپرستی پانیذ ۱۱ ساله به مادرش واگذار شود.»
به گفته یکی از اقوام صمیمی، «بهاره صیادی» و خواهرش «پانیذ»، پس از جدایی پدر و مادر با پدر و نامادری اش زندگی کردند. بهاره در آن زمان ۴ سال داشته است و نامادری بهاره از ابتدا او را کتک می‌زده است. به گفته این فرد نزدیک به خانواده بهاره، مادر بهاره بارها تلاش کرد حضانت دو دخترش را از دادگاه بگیرد، اما موفق نشد. علی‌رغم تماس چندین‌باره مادر و مدیر مدرسه بهاره با اداره بهزیستی بابلسر، هیچ اقدامی در خصوص شرایط بهاره انجام نگرفت.
این فرد مطلع همچنین می‌گوید: «هفته گذشته متوجه شدیم که بهاره در خانه قرص برنج خورده و به بیمارستان منتقل شده است. چند روز در بیمارستان قائم‌شهر بستری بود و سپس درگذشت. بهاره خیلی مظلوم بود. تمام خانواده بهاره را دوست داشتند، اما پدر معتاد و نامادری اجازه نمی‌دادند با ما در ارتباط باشد. کارمندان اداره پزشکی قانونی بابلسر به ما گفتند که علت مرگ بهاره خودکشی با قرص برنج است، اما پدر و نامادری مانع از اعلام دلیل واقعی فوت شدند. گفتند بهاره به علت ابتلا به کرونا فوت کرده و سریع هم او را دفن کردند. نمی‌خواستند بهاره برای تشخیص علت مرگ به پزشکی قانونی برود؛ اما ما شکایت کردیم و با حکم دادگاه جنازه را به پزشکی قانونی بردیم.»
«رضا شفاخواه»، حقوق‌دان و مددکار اجتماعی که سابقه سال‌ها همکاری با «جمعیت امام علی» در زمینه مددکاری کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست را دارد، به «ایران‌وایر» می‌گوید: «خودکشی با قرص برنج توسط کودکان ایرانی، در سال‌های اخیر رشد زیادی داشته است.»
به گفته رضا شفاخواه، مادر و سایر اقوام بهاره صیادی، باید از سازمان بهزیستی و قاضی که از اعطای حق حضانت به مادر کودک خودداری کرده است، شکایت کنند.
او توضیح می‌دهد: «در سال‌های اخیر بارها در محلات حاشیه‌ای تهران مانند دروازه غار یا خاک‌سفید و همچنین شهرهای کم‌جمعیت ایران، شاهد خودکشی دردناک کودکان و بی‌عملی نهادهای دولتی نسبت به این فاجعه بوده‌ایم. طبق قانون، دولت و قوه قضایی وظیفه دارند از کودکانی که مورد خشونت خانگی قرار می‌گیرند حمایت کنند، اما در واقعیت و مانند همین مورد بهاره صیادی، چنین حمایتی را شاهد نیستیم. بارها مددکاران اجتماعی در تهران و شهرهای دیگر با ادارات بهزیستی تماس گرفته‌اند و در مورد جان کودکی که در خطر بوده است، گزارش داده‌اند؛ اما کارمندان بهزیستی با این بهانه که ماشین ندارند یا حق دخالت به آن‌ها داده نشده، از نجات جان بچه‌ها سر باز زده‌اند. در کنار شکاف طبقاتی و فقر افسارگسیخته که پایه‌های افزایش خشونت‌های خانگی هستند، سازمان بهزیستی در عمل کودکان بالای ۱۱ یا ۱۲ ساله را کودک محسوب نمی‌کند و این مساله از اصلی‌ترین مشکلات این حوزه است.»
رضا شفاخواه همچنین توضیح می‌دهد: «کودک چهارده ساله زمانی خودکشی می‌کند که هیچ راه نجاتی در مقابلش وجود نداشته باشد و این یعنی بی‌مسئولیتی از سوی نهادهای مسئول. هزاران مورد مشابه بهاره صیادی در سال تکرار می‌شود؛ اما هیچ مدیری بازخواست نمی‌شود. اگر سازمان یا نهادی به عنوان متولی این مساله برای تماس نزدیکان کودکان آزاردیده یا مددکاران، وارد عمل می‌شد و پدر یا مادر آزارگر را بازداشت می‌کرد و حکم سلب کفالت را می‌گرفت، قطعا تعداد خودکشی کودکان کاهش پیدا می‌کرد. در این خصوص کار انجام نمی‌شود؛ چون ناهنجاری‌های اجتماعی برای مسئولین تصمیم‌گیر اهمیتی ندارد و اولیت‌های هزینه‌ها و برنامه‌ریزی در حوزه‌های دیگر است. به موضوعات اجتماعی به عنوان سوژه لوکس نگاه می‌کنند که اصلا اولویت ندارد. مثلا در استان مازندران، با موردی مواجه بودم که دختربچه‌ای بعد از تعرض جنسی یک آزارگر به دلیل نبود حمایتی از سوی دولت و قوه قضاییه از سوی خانواده به عقد مردی با ۲۵ سال اختلاف سن درآمد.»
این حقوق‌دان و مددکار اجتماعی، همچنین با اشاره به شکایت‌های حکومتی از جمعیت امام علی و تلاش‌ها برای لغو مجوز این سازمان مردم‌نهاد، افزود: «چند سازمان مردمی هم که بخواهند در حوزه مددکاری اجتماعی به صورت رایگان فعالیت کنند، فورا با پرونده‌سازی امنیتی مواجه می‌شوند تا عطای این کار را به لقایش ببخشند.»
طرح سنجش سلامت خانواده‌های ایرانی صورت نمی‌گیرد و خشونت‌های خانگی در ایران به طور معمول گزارش نمی‌شود. در بیمه تامین اجتماعی نیز پوششی برای آسیب‌های اجتماعی تعریف نشده است.
سازمان بهزیستی استان اصفهان، شهریور ۱۳۹۷ اعلام کرد بر اساس طرح غربالگری اضطراب که روی جامعه آماری ۲ هزار کودک در مهدکودک‌های چهار شهر اصفهان، کاشان، شاهین‌شهر و شهرضا انجام داده است، ۴۲ درصد کودکان ۳ تا ۵ سال دارای نشانه‌های اضطراب و اختلالات روانی بوده‌اند.
شماره‌های تماس در ایران برای کمک به افرادی که دچار افکار جدی خودکشی شده‌اند، به این شرح است: «اورژانس اجتماعی: ۱۲۳»، «اورژانس شهری: ۱۱۵»، «صدای مشاور: ۱۴۸۰» و «اورژانس روانپزشکی تهران: ۴۴۵۰۸۲۰۰»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر