تعریف و تمجید هماهنگ مقام‌های رژیم سوریه از ایران

در روزهای اخیر مقامات رژیم سوریه در سخنرانی‌ها به دفاع از مواضع ایران در سوریه پرداخته‌اند و از حمایت ایران از رژیم سوریه تقدیر کرده‌اند. 

***

چند تن از مقام‌های رژیم سوریه و در راس آن‌ها بشار اسد طی روزهای گذشته به‌طور هماهنگ به تبلیغ گفتمان سیاسی دوستداران ایران پرداختند. آن‌ها سپاس خود نسبت به «حمایت ایران از سوریه و کمک همه جانبه‌اش» به کشورشان را ابراز داشتند.

این اظهارات هم‌زمان با سالگرد کشته‌ شدن «قاسم سلیمانی»، فرمانده سابق نیروی قدس و سفر مقام‌های ایرانی برای برقراری روابط و امضای قراردادهای اقتصادی به دمشق و همچنین گسترش حملات شبه‌نظامیان مورد حمایت تهران علیه مواضع نیروهای ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا در سوریه بیان شد.

اسد خواستار گسترش محور مقاومت شد

سفارت ایران در سوریه در تاریخ ششم ژانویه جاری مراسم عزاداری دومین سالگرد کشته‌ شدن قاسم سلیمانی و «ابومهدی المهندس» را برگزار کرد.

بشار اسد در این مراسم طی سخنانی که توسط مشاور ویژه‌اش، خانم «بُثَیْنَه شعبان» قرائت شد؛ بر لزوم «گسترش محور مقاومت به رهبری ایران و با همراهی سوریه، لبنان، عراق، فلسطین و یمن و تلاش به‌منظور تقویت ارتباط، هماهنگی و یکپارچگی بین این کشورها» تاکید کرد.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: «ایجاد ارتباط ریلی و شبکه برق بین ایران، عراق و سوریه، آغاز نیکی برای پیوند میان این کشورها و روابط باز بین آن‌ها خواهد بود. هدف از تاسیس پایگاه آمریکایی التنف در مرز عراق-سوریه نیز برای جلوگیری از ارتباط میان این کشورها بوده است.»

اسد در ادامه ضمن تمجید از «زهد و وجدان زنده، فداکاری و جهاد قاسم سلیمانی در راه خدا، وطن و انسانیت»، گفت: «او برای تحکیم روح وحدت میان ملت‌های عضو محور مقاومت، شامل سوریه، لبنان، عراق، فلسطین و یمن اقدام کرد و خطری علیه نقشه‌ها و حضور ایالات متحده و متحدان غربی و منطقه‌ای این کشور در سوریه، لبنان، عراق، فلسطین و یمن بود که منجر به ترورش شد.»

گفتنی است در این مراسم فیلم مستندی از زندگی سلیمانی به نمایش گذاشته شد و از خانواده‌ها و نزدیکان قربانیان جنگ نیز تقدیر به عمل آمد. علاوه بر دمشق، در دیگر مناطق تحت کنترل رژیم اسد در سوریه، مانند حرم زینب در حومه پایتخت و شهرک «نبل» استان حلب نیز مراسم عزاداری برای قاسم سلیمانی برگزار و در حضور عناصر حزب‌الله لبنان و دیگر شبه‌نظامیان وابسته به ایران از بنای یادبود او رونمایی شد.

در تاریخ ۱۷ ژانویه سال جاری برابر با ۲۷ دی‌ماه، «بُثَیْنَه شعبان»، مشاور ویژه ریاست‌جمهوری سوریه نیز در مصاحبه با شبکه «افق» جمهوری اسلامی اظهار داشت: «ایران نخستین کشوری بود که از سوریه حمایت و مستشارانش را برای ما اعزام کرد. سوری‌ها هرگز پشتیبانی ایرانی‌ها را فراموش نمی‌کنند.»

خانم شعبان همچنین خاطرنشان کرد: «رابطه کشورمان با ایران، عراق و لبنان بسیار مهم‌تر از کشورهای دوردست است. ایران در زمینه نفت و دارو کمک‌های بسیاری در اختیار ملت سوریه گذاشته است که هرگز فراموش نخواهد شد.»  

وی افزود: «حضور قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران ایران خود بزرگ‌ترین کمک به ما بود و ما برای مقابله با دشمنان و تروریست‌های موجود در منطقه که برای نابودی میراث فرهنگی اقدام کردند، به او نیاز داشتیم. سلیمانی مخلصانه خدمت ارزشمندی به ملت ما کرد و فداکاری او در سوریه را از یاد نخواهیم برد. تروریست‌ها هرگز نمی‌پنداشتند که سوری‌ها در مقابل آنها خواهند ایستاد، ولی آن‌ها با کمک دوستان خود از ایران، روسیه و حزب‌الله موفق شدند و به مقابله با تکفیری‌ها و تروریست‌ها برخاستند.»

خانم «لونا الشبل» مشاور دیگر نیز به تشریح چگونگی نوع حضور ایران در سوریه پرداخت.

یک روز پس از سخنان «بُثَیْنَه شعبان»، خانم «لونا الشبل» مشاور ویژه ریاست‌جمهوری سوریه نیز در مسکو در گفت‌وگو با شبکه «RTarabic» (روسیا الیوم) به تشریح چگونگی حضور ایران در کشورش پرداخت و گفت: «تنها افسران ایرانی در کنار ارتش سوریه فعالیت می‌کنند.» او حضور نیروهای ایرانی به‌ صورت تشکیلاتی یا یگان‌های نظامی در خاک سوریه را تکذیب کرد.

وی ادامه داد: «سوریه در وضعیت جنگی قرار دارد و نیازمند هرگونه حمایت نظامی است. بنابراین، حضور یا عدم حضور نیروهای حامی با هر نوع و شکل و ملیتی، تصمیمی حاکمیتی است و کسی حق دخالت و دیکته دستوری به ما را ندارد. تنها سوریه تصمیم می‌گیرد که چه کسی در خاک این کشور باشد یا نباشد.»

این مشاور بشار اسد نیز تمجید از نقش ایران در سوریه را فراموش نکرد و گفت: «دو کشور دارای روابطی ریشه‌دار و تاریخی هستند. ایران در کنار ما ایستاد. بنابراین پاسخ ما به این کشور نه خیانت، بلکه وفاداری خواهد بود.» 

تحرک ایران در سطوح مختلف

لازم به ذکر است که اظهارات هماهنگ مقام‌های رژیم بشار اسد در تمجید و مدح نقش ایران و رهبرانش در سوریه هم‌زمان با فعالیت گسترده ایرانی‌ها در سطوح مردمی، اقتصادی، سیاسی و زمینه در سوریه بیان می‌شود.

در همین راستا، سفرهای توریستی از ایران به سوریه در ابتدای سال ۲۰۲۲ بار دیگر به‌طور رسمی آغاز شد و ۲۵ گردشگر ایرانی طی یک سفر پنج روزه به زیارت مرقد زینب و رقیه خواهر و دختر امام سوم شیعیان در دمشق و حومه آن رفتند. این سفرها در دو سال گذشته به علت انتشار ویروس کرونا دچار وقفه شده بود.   

در میانه ماه ژانویه جاری نیز هم یک هیات ایرانی به ریاست «رستم قاسمی»، وزیر راه و شهرسازی این کشور برای انجام یک دیدار گسترده سه روزه به دمشق رفته و با وزیران و مسئولان سوریه و در راس آن‌ها بشار اسد گفت‌وگو کردند. هدف از این سفر، «اجرای مفاد قراردادهای امضاشده بین ایران و سوریه و تبدیل آن‌ها به روابط اقتصادی میان طرفین» اعلام شد.   

بر اساس گزارش رسانه‌های رسمی سوریه، طرفین در این سفر درباره موارد زیر گفت‌وگو کرده و به توافق رسیده‌اند:

-تاسیس بانک مشترک ایران-سوریه و افتتاح شعبه‌های آن در دو کشور

-تشکیل کمیته اقتصادی مشترک برای پیگیری امور همکاری‌ها و ایجاد خط صادرات هوایی و انتقال کالاها بین دو کشور

- توافق برای ایجاد خط کشتیرانی مستقیم بین سوریه و ایران و توسعه حمل‌ونقل هوایی بین دو کشور

- امکان ایجاد مناطق آزاد مشترک بین ایران و سوریه و گسترش همکاری در زمینه سرمایه‌گذاری

-بررسی سازوکار همکاری‌های دوجانبه و راهکارهای شراکت در زمینه‌هایی مانند مشاغل عمومی، ساخت مسکن و بازسازی سوریه

-بررسی احداث راه‌آهن ویژه انتقال مسافر و کالا بین ایران، عراق و سوریه و بالعکس

- حل مشکلات مربوط به تجارت ترانزیتی و رفع موانع پیش‌روی توسعه بازرگانی بین ایران و سوریه

-رایزنی درباره افزایش تولید صنایع ایرانی مانند تراکتور و تجهیزات کشاورزی در سوریه و تقویت صادرات بین طرفین

-هماهنگی مستمر بین ایران و سوریه در زمینه مقابله با تحریم‌های غرب

تبادل هیات‌ها و دیدارهای متقابل مقام‌های ایران و سوریه موضوعی چندان جدی نیست؛ بلکه مهم‌تر از آن، گسترش دامنه گفت‌وگوها و توافق‌های طرفین از اواخر سال گذشته است. در این زمینه می‌توان به اظهارات بشار اسد و مشاورانش و همچنین اقدامات میدانی گروه‌های مورد حمایت ایران علیه نیروهای آمریکایی و ائتلاف بین‌المللی در سوریه اشاره کرد که موجب شدت و افزایش تنش بین طرفین شده است. این اقدامات همچنین علامت سوالی درباره هدف دمشق و متحد ایرانی‌اش از ارسال چنین پیام‌های برای جهان ایجاد کرده است.