ونوس امیدوار
«مشترک گرامی! علاوه بر بسته هدیه، با نصب اپلیکیشن ذرهبین و دریافت شش گیگابایت اینترنت هدیه ویژه استفاده از ذرهبین، از وبگردی رایگان لذت ببرید.»
حتما تا به حال این پیامک یا پیامک‌های مشابه این را از «همراه اول» دریافت کرده‌اید؛ پیامکی که مخاطب را تشویق به نصب اپلیکیشن «ذرهبین» می‌کند و برای جذب مشتری بیشتر، اینترنت رایگان هم می‌دهد.
اما اپلیکیشن ذرهبین چیست که همراه اول این طور دست و دلبازانه آن را به مشتریان پیش‌کش می‌کند؟
***
اپلیکیشن ذرهبین چیست؟
اسفند ۱۳۹۹ بود که اپراتور «همراه اول» خبر از راه‌اندازی موتور جست‌وجوی بومی به کمک متخصصان داخلی داد؛ جست‌وجوگری که ادعا شد روی همه موتورهای جست‌وجوی قبلی ایرانی مانند «یوز» که پس از رونمایی، خیلی زود به فراموشی سپرده شدند، کم کرده و همان سرعت، کیفیت و دقت نسخه‌های خارجی را دارد.
حدود یک‌سال از رونمایی ذرهبین گذشت اما مانور چندانی روی آن داده نشد تا این که «عیسی زارع پور»، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بهمن امسال راه‌اندازی این جست‌وجوگر را یادآور شد و بر استفاده از این تولید بومی و داخلی تاکید کرد.
آیا جست‌وجوگر ذرهبین با استقبال کاربران روبه‌رو شده است؟
گشتی در «پلی استور»، این بازار بزرگ جهانی اپلیکیشن‌ها، بازی‌ها و سرگرمی‌ها نشان می‌دهد از نیمه اسفند ۱۳۹۹که اپلیکیشن جست‌وجوگر ذرهبین رونمایی شده است تا نیمه بهمن ۱۴۰۰، تنها ۸۴۴ نفر از این اپلیکیشن بازدید و تعداد خیلی کمی آن را نصب کرده‌اند.
اما چرا این موتور جست‌وجوگر به اصطلاح بومی چندان مورد استقبال قرار نگرفته است. پرسش دیگر این است که آیا باید حضور آن را در فضای مجازی کشور جدی گرفت؟
«بهنام»، کارشناس فناوری اطلاعات در این رابطه معتقد است: «اگر با واژه خاصی، مثلا اعتراض کارگران یا موارد مشابه، در بخش همه ذرهبین و گوگل شروع به جست‌وجو کنید، متوجه خواهید شد که نتایج جست‌وجو در هر دو جست‌وجوگر تقریبا یکسان است. این یعنی ذرهبین در واقع یک واسطه داخلی است که در مسیر جست‌وجوی شما از گوگل قرار می‌گیرد و از موضوعاتی که جست‌وجو می‌کنید و اطلاعات شما سر در می‌آورد و آن‌ها را در سرورهای داخلی ذخیره می‌کند. در واقع، این جست‌وجوگر موتور مستقلی ندارد و از موتور گوگل و سایر جست‌وجوگرها استفاده می‌کند. بنابراین، به لحاط فنی نمی‌توان آن را تحولی در عرصه دانش بومی کشور به شمار آورد.»
ذرهبین چه اطلاعاتی را از شما پنهان می‌کند؟
اما نکته قابل توجه این‌جا است که اگر با همان عبارت «اعتراض کارگران» در بخش «فیلم و عکس» این دو جست‌وجوگر بگردید، داستان متفاوت می‌شود. ذرهبین بیشتر تصاویر مربوط به رسانه‌های داخلی و در واقع نگاه حاکمیتی را به شما ارایه می‌دهد و گوگل همه تصاویر و فیلم‌ها را. این‌جا است که دست بردن در اطلاعات، به ویژه اطلاعات تصویری نمایان می‌شود. در واقع، ذرهبین آن روی سکه این قبیل رویدادها، یعنی صرفا نگاه داخلی را که مایل است مخاطب آن را ببیند، به او ارایه می‌کند، نه همه آن‌چه در فضای مجازی وجود دارد.
به گفته این کارشناس فناوری اطلاعات، به همین دلیل است که باید ذرهبین را جدی گرفت و آن را زنگ خطری برای محدود کردن دسترسی به اینترنت یا همان اجرای «طرح صیانت فضای مجازی» یا «اینترنت ملی» به شمار آورد.
شاید ذرهبین در حال حاضر دوره آزمایشی خود و جذب مخاطب را می‌گذراند؛ موضوعی که به نظر می‌رسد تا به حال توفیق چندانی در آن به دست نیاورده است و خیلی از کسانی که وقت زیادی را در موتورهای جست‌وجو می‌گذرانند، یا هنوز اسم آن را نشنیده‌اند و یا رغبت چندانی به استفاده از آن ندارند.
«اشکان»، یکی از کاربران فعال فضای مجازی می‌گوید: «چرخ اختراع شده را که کسی دوباره اختراع نمی‌کند. اگر هدف، جست‌وجو در اینترنت و پیدا کردن مطلب مورد نظر باشد، خب همین موتورهای جست‌وجوی فعلی که جهانی هستند، امکان دسترسی به هر آن‌چه موجود است را می‌دهند؛ مگر این که هدف چیز دیگری مثل دسترسی به اطلاعات و نظارت بر کاربران در داخل یک کشور و ایجاد محدودیت برای آن‌ها باشد؛ مثل آن‌چه در چین و روسیه و خیلی از کشورهای دیگر که حکومت‌هایی مشابه حکومت ما دارند، اتفاق افتاده است.»
«ثنا»، یکی دیگر از کاربران فعال فضای مجازی و پژوهش‌گر علوم اجتماعی از این بابت بسیار نگران است. او هم مثل خیلی دیگر از فعالان این عرصه، چیز زیادی از پشت پرده ذرهبین نمی‌داند. به گفته خودش، با گشتی در آن و مطالعه چند مطلب، متوجه شده این اپلیکیشن موتور جست‌وجوگر نیست و فقط یک واسطه است: «واسطه‌ای که به نظر می‌رسد زنگ خطر اعمال محدودیت در آینده را به صدا در آورده است؛ محدودیت‌هایی که برای پژوهش‌گرانی مانند من بسیار خطرناک هستند زیرا دسترسی آزاد به انواع اطلاعات را بسیار محدود و با اعمال سلیقه امکان‌پذیر می‌کنند.»
او می‌گوید: «نگرانی من از این نیست که در سال‌های نه چندان دور در دسترسی به شبکه جهانی اینترنت مانند چین شویم بلکه این رویکرد حاکمیت و عزمی که در کنترل دسترسی به موضوعات مورد جست‌وجوی کاربران و جمع‌آوری اطلاعات آنان به خرج می‌دهد، این ترس را به وجود می‌آورد که به سمت کره شمالی شدن پیش برویم.»
در حال حاضر کاربران ذرهبین زیاد نیستند و معلوم نیست پس از سپری شدن مراحل آزمایشی، بر اساس اهداف تعیین شده، وقتی کاربران زیادی مجبور به استفاده از آن شوند، کارایی آن چه‌طور خواهد بود.
در بخش ویژگی‌های ذرهبین می‌توان این موارد را مشاهده کرد:
-زبان ذرهبین فارسی است.
- هزینه اینترنت مصرفی استفاده از ذرهبین برای وب‌سایت‌های ایرانی، نیم‌بها و برای وب‌سایت‌های بین‌المللی، تمام‌بها است.
-این هزینه با فعال‌سازی بسته‌های هدیه ذرهبین، رایگان است.
-تماشای ویدیو‌های دل‌خواه شبکههای اجتماعی و وب‌سایت‌های دیگر در تب ویدیوی ذرهبین همیشه با ترافیک نیم‌بها محاسبه می‌شود.
-ذرهبین امکان جست‌وجو و دسترسی طبقه‌بندی شده به متن، تصویر، ویدیو (کلیپ، فیلم و سریال) و موسیقی را فراهم می‌کند.
-جست‌وجو در ذرهبین ساده است و نیاز به هیچ تخصصی ندارد.
-سرعت جست‌وجو و رسیدن به نتیجه دل‌خواه در ذرهبین بالا است؛ تنها با یک کلیک!
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر